Hidroliz (Antik Yunancada “hidro” - su ve çözmek için parçalama anlamına gelmektedir.) işlemi suyu oluşturan hidrojen ve oksijen elementlerinin birbirinden ayrılması ile sonuçlanan bir işlemdir. Bazı kaynaklarda hidroliz, moleküllerin su ilavesiyle daha fazla sayıda parçacık oluşturması olarak da geçer. Hidroliz, su ile bir kimyasal bağın parçalanmasıdır yani bir kimyasal reaksiyondur. Hidroliz genel olarak suyun nükleofil (kimyasal bağ oluşturmak için elektrofile bir elektron çifti) olduğu ikame(yer değiştirme reaksiyonu), eliminasyon(organik reaksiyon türü) ve solvasyon (çözme) reaksiyonları için kullanılır.
Genellikle organik kimyada farklı fonksiyonel gruplara dönüştürme işlemi için kullanılırken, biyokimyada pek çok biyolojik işleyişin bu reaksiyona dayanarak gerçekleştiği gözlenmektedir. Bu parçalanma sırasında parçalanan kısımlardan birine H+ atomu diğerine ise OH- grubu bağlanır.
Hidroliz işleminin gerçekleşmesi zorlu bir aşamadır. Hidroliz işleminin olabilmesi için su ile bir etkileşimde bulunan kimyasalın bir şekilde suyun içine geçmesi gerekir. Yoksa elektroliz işlemi gibi bir işlem olmayan hidrolizde, suyun parçalanması gibi bir durum mevcut olmayıp, daha çok sıvı fazda oluşan çoğu zaman da dinamik olan bir denge mevcuttur.
Bazı zamanlarda hidroliz işlemi suda çözünme ile tam olarak örtüşür. Bu işlem elektrik enerjisi ile de yapılabilir. Hidroliz işlemi bir asit için uygulanıyorsa suda çözünen asitin iyonlaşma sabiti olan Ka ve suyun iyonlaşma sabiti olan Ksu yardımıyla bir çözeltinin pH'ı hesaplanabilir.
pH=Ksu/Ka
Eğer çözelti bir baz çözeltisi ise bu çözeltinin Kb iyonlaşma sabitinden yararlanarak pOH hesaplanabilir.
pOH=Ksu/Kb
Biyolojide hidroliz; büyük moleküllerin su kullanılarak küçük moleküllere yani monomerlere ayrıldığı kimyasal reaksiyonlara denir. Hidrolizde monomer sayısının 1 eksiği kadar su harcanır. hidroliz genellikle suların ayrışmasıyla meydana gelirler bu ayrışma da damıtma yöntemi ile gerçekleşir.Bir karbonhidrat, hidroliz yoluyla bileşen şeker moleküllerine parçalanır (örneğin, sükroz, glikoz ve fruktoza parçalanır),ve bu parçalanma şekere dönüştürme (şekerleşme) olarak kabul edilir.
Hidroliz reaksiyonları, iki molekülün daha büyük bir molekülde birleştiği ve bir su molekülünü fırlattığı bir yoğunlaşma reaksiyonunun da tersi olabilir.Böylece hidroliz, parçalanmak için su ekler, oysa yoğuşma suyu ve diğer çözücüleri uzaklaştırarak oluşur.
Türler
Genellikle hidroliz, bir maddeye su molekülünün eklendiği kimyasal bir süreçtir. Bazen bu ekleme hem maddenin hem de su molekülünün ikiye bölünmesine neden olur. Bu tür reaksiyonlarda, hedef molekülün bir parçası (veya ana molekül) hidrojen iyonu kazanır.
Tuzlar
Yaygın bir hidroliz türü zayıf bir asit veya zayıf bazın bir tuzu (ya da her ikisi de) suda çözüldüğünde meydana gelir. Su kendiliğinden hidroksit anyonlarına ve hidronyum katyonlarına iyonlaşır. Tuz ayrıca kurucu anyon ve katyonlarına ayrışır. Örneğin, sodyum asetat suda sodyum ve asetat iyonlarına ayrışır. Sodyum iyonları hidroksit iyonlarıyla çok az reaksiyona girerken, asetat iyonları asetik asit üretmek için hidronyum iyonlarıyla birleşir. Bu durumda net sonuç, bazik bir çözelti veren, hidroksit iyonlarının nispi bir fazlalığıdır.
Güçlü asitler de hidrolize uğrar. Örneğin, sülfürik asidin suda çözülmesine hidroliz eşlik ederek sülfürik asidin (H2SO4) eşlenik bazı olan hidronyum ve bisülfatı verir. Böyle bir hidroliz sırasında meydana gelen şey hakkında daha teknik bir tartışma için, Brønsted-Lowry asit- baz teorisine bakınız.
Esterler ve amidler
Asit-baz katalizli hidrolizler çok yaygındır; amidlerin veya esterlerin hidrolizi buna örnektir. Amidlerin veya esterlerin hidrolizi; nükleofil (çekirdek arayan aracı, örneğin su veya hidroksil iyonu) esterin veya amidin karbonil grubunun karbonuna saldırdığında meydana gelir. Sulu bir bazda, hidroksil iyonları su gibi polar moleküllerden daha iyi nükleofillerdir (kimyasal bir bağ oluşturmak için bir elektron çifti veren kimyasal bir türdür).Asitlerde karbonil grubu protonlanır ve bu daha kolay bir nükleofilik saldırıya yol açar. Her iki hidrolize yönelik ürünler karboksilik asit gruplarına sahip bileşiklerdir.
Sabunlaşma ticari olarak uygulanan en eski ester hidroliz örneğidir (sabun oluşumu). Bir trigliseridin (yağ) sodyum hidroksit gibi sulu bir baz ile hidrolizdir (NaOH). İşlem sırasında gliserol oluşur ve yağ asitleri bazla reaksiyona girerek onları tuza dönüştürür. Oluşan tuzlara sabun denir ve evlerde yaygın olarak kullanılır. Ek olarak, canlı sistemlerinde; çoğu biyokimyasal reaksiyon (ATP hidrolizi dahil) enzimlerin katalizi sırasında gerçekleşir.
Enzimlerin katalitik(kataliz) etkisi, proteinlerin, katı yağların, sıvı yağların ve karbonhidratların hidrolizine izin verir. Örnek olarak, proteazlar (proteinlerdeki peptit bağlarının hidrolizine neden olup sindirime de yardımcı olan enzimlerdir) gösterilebilir. Proteazlar ekzopeptidazların (terminal peptit bağlarının hidrolizini katalizleyen ve her seferinde bir serbest amino asidi serbest bırakan başka bir enzim sınıfı) aksine, peptit zincirlerindeki iç peptit bağlarının hidrolizini katalize ederler.
Bununla birlikte, proteazlar, her tür proteinin hidrolizini katalize etmez. Eylemleri sağlam ve seçicidir: Amid grubunu kataliz için uygun konuma getirmek adına bir tür yönlendirme kuvveti gerektiğinden dolayı bu süreç için yalnızca belirli bir üçüncül yapıya sahip proteinler hedeflenir. Bir enzim ve substratları (kimyasal reaksiyonda gözlemlenen ve bir ürün oluşturmak için bir reaktifle reaksiyona giren kimyasal türdür. )(proteinleri) arasındaki gerekli temaslar, enzimin substratın sığacağı bir yarık oluşturacak şekilde katlanması nedeniyle yaratılır; yarık ayrıca katalitik grupları da içerir. Bu nedenle, çatlağa sığmayan proteinler hidrolize uğramaz. Bu seçicilik, hormonlar gibi diğer proteinlerin bütünlüğünü korur ve bu nedenle biyolojik sistem normal şekilde işlemeye devam eder.
Hidroliz üzerine, bir amid ve bir karboksilik asit geldiğinde; bir amin veya amonyağa (asit varlığında hemen amonyum tuzlarına dönüştürülür) dönüşür. Karboksilik asit üzerindeki iki oksijen grubundan biri bir su molekülünden türetilir ve amin (veya amonyak) hidrojen iyonunu kazanır. Peptitlerin hidrolizini amino asitler verir. Naylon 6,6 gibi birçok poliamid polimeri, güçlü asitlerin varlığında hidrolize olur. Süreç depolimerizasyona yol açar. Bu nedenle naylon ürünler az miktarda asidik suya maruz kaldıklarında çatlayarak başarısız olurlar. Ayrıca Polyesterler benzer polimer bozulma reaksiyonlarına karşı hassastır. Sorun çevresel stres çatlağı olarak bilinir.
ATP
Hidroliz, enerji metabolizması ve depolanması ile ilgilidir. Tüm canlı hücreler, iki ana amaç için sürekli bir enerji kaynağına ihtiyaç duyar: Bunlar mikro ve makromoleküllerin biyosentezi ve iyonların ve moleküllerin hücre zarları boyunca aktif taşınmasıdır. Besinlerin oksidasyonundan elde edilen enerji doğrudan kullanılmaz, ancak karmaşık ve uzun bir reaksiyon dizisi vasıtasıyla özel bir enerji depolama molekülü olan adenosin trifosfata (ATP) kanalize edilir. ATP molekülü, gerektiğinde enerjiyi serbest bırakan pirofosfat bağları (iki fosfat birimi bir araya getirildiğinde oluşan bağlar) barındırır. ATP iki şekilde hidrolize uğrayabilir: Birincisi, reaksiyonla birlikte adenozin difosfat (ADP) ve inorganik fosfat oluşturmak için terminal fosfatın uzaklaştırılmasıdır:
ATP + H2O → ADP + Pi
İkincisi ise adenosin monofosfat (AMP) ve pirofosfat elde etmek için bir terminal difosfatın çıkarılması ile olur. İkincisi genellikle iki kurucu fosfata birinci şekle nazaran daha fazla bölünmeye uğrar. Bu bölünme genellikle zincirlerde meydana gelen ve fosfat bağları hidroliz geçirdiğinde sentez yönünde yönlendirilebilen biyosentez reaksiyonlarına neden olur.
Polisakkaritler
Monosakkaritler, hidroliz ile ayrılabilen glikosidik bağlarla birbirine bağlanabilir. Bu şekilde bağlanan iki, üç, birkaç veya birçok monosakarit, sırasıyla disakkaritler, trisakaritler, oligosakaritler veya polisakkaritleri oluşturur. Glikosidik bağları hidrolize eden enzimler "glikozit hidrolazlar" veya "glikosidazlar" olarak adlandırılır.
En iyi bilinen disakkarit sükrozdur (sofra şekeri). Sükrozun hidrolizinden glikoz ve fruktoz ortaya çıkar. İnvertaz, sükrozun invert şeker olarak adlandırılan hidrolizi için endüstriyel olarak kullanılan bir sukrazdır. Laktaz, sütte laktozun sindirim hidrolizi için gereklidir; birçok yetişkin insan laktaz üretmez ve sütteki laktozu sindiremez.
Polisakkaritlerin çözünür şekerlere hidrolizi şekere dönüştürme olarak kabul edilebilir.Arpadan yapılan malt, maya tarafından bira üretmek için kullanılabilen, nişastayı disakkarit maltoza ayırmak için bir-amilaz kaynağı olarak kullanılır. Diğer amilaz enzimleri nişastayı glikoza veya oligosakaritlere dönüştürebilir. Selüloz önce selülaz tarafından selobiyoza hidrolize edilir ve daha sonra selobiyoz beta-glukozidaz tarafından glikoza hidrolize edilir. İnekler gibi geviş getiren hayvanlar selülozu selobiyoza hidrolize edebilir ve sonra selülaz üreten simbiyotik bakteriler sayesinde de glikoza dönüştürülebilir.
Metal su iyonları
Metal iyonları Lewis asitleridir ve sulu çözeltide genel formül M(H2O)nm+ ' nın metal aquo komplekslerini oluştururlar. su iyonları, daha fazla veya daha az ölçüde hidrolize uğrar. Hidrolizin ilk aşaması genel olarak aşağıdaki gibi verilir:
M(H2O)nm+ + H2O ⇌ M(H2O)n−1(OH)(m−1)+ + H3O+
Bu nedenle, su katyonları Brønsted-Lowry asit-baz teorisi açısından asitmiş gibi davranırlar. Bu etki, bağlı bir su molekülünün O-H bağını zayıflatan ve bir protonun serbest bırakılmasını nispeten kolaylaştıran pozitif yüklü metal iyonunun endüktif etkisi göz önüne alındığında kolayca açıklanabilir.
Bu reaksiyon için ayrışma sabiti, pKa, metal iyonunun yük-boyut oranı ile az ya da çok doğrusal olarak ilişkilidir. Na+ gibi düşük yüklere sahip iyonlar, neredeyse algılanamayan hidrolize sahip çok zayıf asitlerdir. Ca2+, Zn2+, Sn2+ ve Pb2+ gibi büyük iki değerlikli iyonlar 6 veya daha fazla pka'ya sahiptir ve normalde asit olarak sınıflandırılmaz, ancak Be2+ gibi küçük iki değerlikli iyonlar geniş hidrolize uğrar. Al3+ ve Fe3 + gibi üç değerlikli iyonlar, pKa asetik asitinkiyle karşılaştırılabilir olan zayıf asitlerdir. Sudaki BeCl2 veya Al(NO3)3 gibi tuzların çözeltileri belirgin şekilde asidiktir; hidroliz, nitrik asit gibi bir asit eklenerek bastırılabilir ve bu da çözeltiyi daha asidik hale getirir.
Hidroliz, genellikle olasyon süreci yoluyla polinükleer türlerin oluşumu ile ilk adımın ötesine geçebilir. Sn3(OH)42+ gibi bazı "egzotik" türler iyi karakterize edilmiştir. Hidroliz, çoğu durumda Al (OH) 3 veya AlO (OH) gibi bir hidroksitin çökelmesine yol açan pH yükseldikçe ilerleme eğilimindedir. Boksitin ana bileşenleri olan bu maddeler lateritler olarak bilinirler ve alüminyum ve demir dışındaki iyonların çoğunun kayalarından süzülerek ve ardından kalan alüminyum ve demirin hidroliziyle oluşurlar.
Ayrıca bakınız
- Asit hidrolizi
- Adenozin trifosfat
- Katabolizma
- Dehidrasyon reaksiyonu
- Sabunlaşma
Kaynakça
- ^ IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "Hydrolysis 26 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". doi:10.1351/goldbook.H02902 26 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .IUPAC, Compendium of Chemical Terminology, 2nd ed. (the "Gold Book") (1997). Online corrected version: (2006–) "Solvolysis 25 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". doi:10.1351/goldbook.S05762 25 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Definition of Saccharification". www.merriam-webster.com. 24 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved 8 September 2020.
- ^ Steane, Richard. "Condensation and Hydrolysis 27 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". www.biotopics.co.uk. 31 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Definition of Saccharification". www.merriam-webster.com. 24 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved 8 September 2020.
- ^ Burgess, John (1978). Metal Ions in Solution. Chichester: Ellis Horwood. ISBN 978-0853120278.
- ^ Richens, David T. (1997). The chemistry of aqua ions : synthesis, structure, and reactivity : a tour through the periodic table of the elements. Chichester: J. Wiley. ISBN . OCLC 35095894.
- ^ Baes, Charles F .; Mesmer, Robert E. (1976). Katyonların Hidrolizi. New York: Wiley. ISBN 9780471039853.
- ^ Baes, Charles F.; Mesmer, Robert E. (1976). The Hydrolysis of Cations. New York: Wiley. ISBN 9780471039853.
- ^ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2nd ed.). Butterworth-Heinemann. p. 384. ISBN 978-0-08-037941-8.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hidroliz Antik Yunancada hidro su ve cozmek icin parcalama anlamina gelmektedir islemi suyu olusturan hidrojen ve oksijen elementlerinin birbirinden ayrilmasi ile sonuclanan bir islemdir Bazi kaynaklarda hidroliz molekullerin su ilavesiyle daha fazla sayida parcacik olusturmasi olarak da gecer Hidroliz su ile bir kimyasal bagin parcalanmasidir yani bir kimyasal reaksiyondur Hidroliz genel olarak suyun nukleofil kimyasal bag olusturmak icin elektrofile bir elektron cifti oldugu ikame yer degistirme reaksiyonu eliminasyon organik reaksiyon turu ve solvasyon cozme reaksiyonlari icin kullanilir Hidroliz reaksiyonu icin genel mekanizma 2 yonlu verim sembolu hidroliz ve yogunlasmanin her iki yonde de gidebildigi bir dengeyi gosterir Genellikle organik kimyada farkli fonksiyonel gruplara donusturme islemi icin kullanilirken biyokimyada pek cok biyolojik isleyisin bu reaksiyona dayanarak gerceklestigi gozlenmektedir Bu parcalanma sirasinda parcalanan kisimlardan birine H atomu digerine ise OH grubu baglanir Hidroliz isleminin gerceklesmesi zorlu bir asamadir Hidroliz isleminin olabilmesi icin su ile bir etkilesimde bulunan kimyasalin bir sekilde suyun icine gecmesi gerekir Yoksa elektroliz islemi gibi bir islem olmayan hidrolizde suyun parcalanmasi gibi bir durum mevcut olmayip daha cok sivi fazda olusan cogu zaman da dinamik olan bir denge mevcuttur Bazi zamanlarda hidroliz islemi suda cozunme ile tam olarak ortusur Bu islem elektrik enerjisi ile de yapilabilir Hidroliz islemi bir asit icin uygulaniyorsa suda cozunen asitin iyonlasma sabiti olan Ka ve suyun iyonlasma sabiti olan Ksu yardimiyla bir cozeltinin pH i hesaplanabilir pH Ksu Ka Eger cozelti bir baz cozeltisi ise bu cozeltinin Kb iyonlasma sabitinden yararlanarak pOH hesaplanabilir pOH Ksu Kb Biyolojide hidroliz buyuk molekullerin su kullanilarak kucuk molekullere yani monomerlere ayrildigi kimyasal reaksiyonlara denir Hidrolizde monomer sayisinin 1 eksigi kadar su harcanir hidroliz genellikle sularin ayrismasiyla meydana gelirler bu ayrisma da damitma yontemi ile gerceklesir Bir karbonhidrat hidroliz yoluyla bilesen seker molekullerine parcalanir ornegin sukroz glikoz ve fruktoza parcalanir ve bu parcalanma sekere donusturme sekerlesme olarak kabul edilir Hidroliz reaksiyonlari iki molekulun daha buyuk bir molekulde birlestigi ve bir su molekulunu firlattigi bir yogunlasma reaksiyonunun da tersi olabilir Boylece hidroliz parcalanmak icin su ekler oysa yogusma suyu ve diger cozuculeri uzaklastirarak olusur TurlerGenellikle hidroliz bir maddeye su molekulunun eklendigi kimyasal bir surectir Bazen bu ekleme hem maddenin hem de su molekulunun ikiye bolunmesine neden olur Bu tur reaksiyonlarda hedef molekulun bir parcasi veya ana molekul hidrojen iyonu kazanir Tuzlar Yaygin bir hidroliz turu zayif bir asit veya zayif bazin bir tuzu ya da her ikisi de suda cozuldugunde meydana gelir Su kendiliginden hidroksit anyonlarina ve hidronyum katyonlarina iyonlasir Tuz ayrica kurucu anyon ve katyonlarina ayrisir Ornegin sodyum asetat suda sodyum ve asetat iyonlarina ayrisir Sodyum iyonlari hidroksit iyonlariyla cok az reaksiyona girerken asetat iyonlari asetik asit uretmek icin hidronyum iyonlariyla birlesir Bu durumda net sonuc bazik bir cozelti veren hidroksit iyonlarinin nispi bir fazlaligidir Guclu asitler de hidrolize ugrar Ornegin sulfurik asidin suda cozulmesine hidroliz eslik ederek sulfurik asidin H2SO4 eslenik bazi olan hidronyum ve bisulfati verir Boyle bir hidroliz sirasinda meydana gelen sey hakkinda daha teknik bir tartisma icin Bronsted Lowry asit baz teorisine bakiniz Esterler ve amidler Asit baz katalizli hidrolizler cok yaygindir amidlerin veya esterlerin hidrolizi buna ornektir Amidlerin veya esterlerin hidrolizi nukleofil cekirdek arayan araci ornegin su veya hidroksil iyonu esterin veya amidin karbonil grubunun karbonuna saldirdiginda meydana gelir Sulu bir bazda hidroksil iyonlari su gibi polar molekullerden daha iyi nukleofillerdir kimyasal bir bag olusturmak icin bir elektron cifti veren kimyasal bir turdur Asitlerde karbonil grubu protonlanir ve bu daha kolay bir nukleofilik saldiriya yol acar Her iki hidrolize yonelik urunler karboksilik asit gruplarina sahip bilesiklerdir Sabunlasma ticari olarak uygulanan en eski ester hidroliz ornegidir sabun olusumu Bir trigliseridin yag sodyum hidroksit gibi sulu bir baz ile hidrolizdir NaOH Islem sirasinda gliserol olusur ve yag asitleri bazla reaksiyona girerek onlari tuza donusturur Olusan tuzlara sabun denir ve evlerde yaygin olarak kullanilir Ek olarak canli sistemlerinde cogu biyokimyasal reaksiyon ATP hidrolizi dahil enzimlerin katalizi sirasinda gerceklesir Enzimlerin katalitik kataliz etkisi proteinlerin kati yaglarin sivi yaglarin ve karbonhidratlarin hidrolizine izin verir Ornek olarak proteazlar proteinlerdeki peptit baglarinin hidrolizine neden olup sindirime de yardimci olan enzimlerdir gosterilebilir Proteazlar ekzopeptidazlarin terminal peptit baglarinin hidrolizini katalizleyen ve her seferinde bir serbest amino asidi serbest birakan baska bir enzim sinifi aksine peptit zincirlerindeki ic peptit baglarinin hidrolizini katalize ederler Bununla birlikte proteazlar her tur proteinin hidrolizini katalize etmez Eylemleri saglam ve secicidir Amid grubunu kataliz icin uygun konuma getirmek adina bir tur yonlendirme kuvveti gerektiginden dolayi bu surec icin yalnizca belirli bir ucuncul yapiya sahip proteinler hedeflenir Bir enzim ve substratlari kimyasal reaksiyonda gozlemlenen ve bir urun olusturmak icin bir reaktifle reaksiyona giren kimyasal turdur proteinleri arasindaki gerekli temaslar enzimin substratin sigacagi bir yarik olusturacak sekilde katlanmasi nedeniyle yaratilir yarik ayrica katalitik gruplari da icerir Bu nedenle catlaga sigmayan proteinler hidrolize ugramaz Bu secicilik hormonlar gibi diger proteinlerin butunlugunu korur ve bu nedenle biyolojik sistem normal sekilde islemeye devam eder Hidroliz uzerine bir amid ve bir karboksilik asit geldiginde bir amin veya amonyaga asit varliginda hemen amonyum tuzlarina donusturulur donusur Karboksilik asit uzerindeki iki oksijen grubundan biri bir su molekulunden turetilir ve amin veya amonyak hidrojen iyonunu kazanir Peptitlerin hidrolizini amino asitler verir Naylon 6 6 gibi bircok poliamid polimeri guclu asitlerin varliginda hidrolize olur Surec depolimerizasyona yol acar Bu nedenle naylon urunler az miktarda asidik suya maruz kaldiklarinda catlayarak basarisiz olurlar Ayrica Polyesterler benzer polimer bozulma reaksiyonlarina karsi hassastir Sorun cevresel stres catlagi olarak bilinir ATP Bir amitin asitle katalize edilen hidrolizi icin mekanizma Hidroliz enerji metabolizmasi ve depolanmasi ile ilgilidir Tum canli hucreler iki ana amac icin surekli bir enerji kaynagina ihtiyac duyar Bunlar mikro ve makromolekullerin biyosentezi ve iyonlarin ve molekullerin hucre zarlari boyunca aktif tasinmasidir Besinlerin oksidasyonundan elde edilen enerji dogrudan kullanilmaz ancak karmasik ve uzun bir reaksiyon dizisi vasitasiyla ozel bir enerji depolama molekulu olan adenosin trifosfata ATP kanalize edilir ATP molekulu gerektiginde enerjiyi serbest birakan pirofosfat baglari iki fosfat birimi bir araya getirildiginde olusan baglar barindirir ATP iki sekilde hidrolize ugrayabilir Birincisi reaksiyonla birlikte adenozin difosfat ADP ve inorganik fosfat olusturmak icin terminal fosfatin uzaklastirilmasidir ATP H2O ADP Pi Ikincisi ise adenosin monofosfat AMP ve pirofosfat elde etmek icin bir terminal difosfatin cikarilmasi ile olur Ikincisi genellikle iki kurucu fosfata birinci sekle nazaran daha fazla bolunmeye ugrar Bu bolunme genellikle zincirlerde meydana gelen ve fosfat baglari hidroliz gecirdiginde sentez yonunde yonlendirilebilen biyosentez reaksiyonlarina neden olur Polisakkaritler Sakaroz Glikozit bagi iki monosakkarit birimini bir arada tutan merkezi oksijen atomu ile temsil edilir Monosakkaritler hidroliz ile ayrilabilen glikosidik baglarla birbirine baglanabilir Bu sekilde baglanan iki uc birkac veya bircok monosakarit sirasiyla disakkaritler trisakaritler oligosakaritler veya polisakkaritleri olusturur Glikosidik baglari hidrolize eden enzimler glikozit hidrolazlar veya glikosidazlar olarak adlandirilir En iyi bilinen disakkarit sukrozdur sofra sekeri Sukrozun hidrolizinden glikoz ve fruktoz ortaya cikar Invertaz sukrozun invert seker olarak adlandirilan hidrolizi icin endustriyel olarak kullanilan bir sukrazdir Laktaz sutte laktozun sindirim hidrolizi icin gereklidir bircok yetiskin insan laktaz uretmez ve sutteki laktozu sindiremez Polisakkaritlerin cozunur sekerlere hidrolizi sekere donusturme olarak kabul edilebilir Arpadan yapilan malt maya tarafindan bira uretmek icin kullanilabilen nisastayi disakkarit maltoza ayirmak icin bir amilaz kaynagi olarak kullanilir Diger amilaz enzimleri nisastayi glikoza veya oligosakaritlere donusturebilir Seluloz once selulaz tarafindan selobiyoza hidrolize edilir ve daha sonra selobiyoz beta glukozidaz tarafindan glikoza hidrolize edilir Inekler gibi gevis getiren hayvanlar selulozu selobiyoza hidrolize edebilir ve sonra selulaz ureten simbiyotik bakteriler sayesinde de glikoza donusturulebilir Metal su iyonlari Metal iyonlari Lewis asitleridir ve sulu cozeltide genel formul M H2O nm nin metal aquo komplekslerini olustururlar su iyonlari daha fazla veya daha az olcude hidrolize ugrar Hidrolizin ilk asamasi genel olarak asagidaki gibi verilir M H2O nm H2O M H2O n 1 OH m 1 H3O Bu nedenle su katyonlari Bronsted Lowry asit baz teorisi acisindan asitmis gibi davranirlar Bu etki bagli bir su molekulunun O H bagini zayiflatan ve bir protonun serbest birakilmasini nispeten kolaylastiran pozitif yuklu metal iyonunun enduktif etkisi goz onune alindiginda kolayca aciklanabilir Bu reaksiyon icin ayrisma sabiti pKa metal iyonunun yuk boyut orani ile az ya da cok dogrusal olarak iliskilidir Na gibi dusuk yuklere sahip iyonlar neredeyse algilanamayan hidrolize sahip cok zayif asitlerdir Ca2 Zn2 Sn2 ve Pb2 gibi buyuk iki degerlikli iyonlar 6 veya daha fazla pka ya sahiptir ve normalde asit olarak siniflandirilmaz ancak Be2 gibi kucuk iki degerlikli iyonlar genis hidrolize ugrar Al3 ve Fe3 gibi uc degerlikli iyonlar pKa asetik asitinkiyle karsilastirilabilir olan zayif asitlerdir Sudaki BeCl2 veya Al NO3 3 gibi tuzlarin cozeltileri belirgin sekilde asidiktir hidroliz nitrik asit gibi bir asit eklenerek bastirilabilir ve bu da cozeltiyi daha asidik hale getirir Hidroliz genellikle olasyon sureci yoluyla polinukleer turlerin olusumu ile ilk adimin otesine gecebilir Sn3 OH 42 gibi bazi egzotik turler iyi karakterize edilmistir Hidroliz cogu durumda Al OH 3 veya AlO OH gibi bir hidroksitin cokelmesine yol acan pH yukseldikce ilerleme egilimindedir Boksitin ana bilesenleri olan bu maddeler lateritler olarak bilinirler ve aluminyum ve demir disindaki iyonlarin cogunun kayalarindan suzulerek ve ardindan kalan aluminyum ve demirin hidroliziyle olusurlar Ayrica bakinizAsit hidrolizi Adenozin trifosfat Katabolizma Dehidrasyon reaksiyonu SabunlasmaKaynakca IUPAC Compendium of Chemical Terminology 2nd ed the Gold Book 1997 Online corrected version 2006 Hydrolysis 26 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde doi 10 1351 goldbook H02902 26 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde IUPAC Compendium of Chemical Terminology 2nd ed the Gold Book 1997 Online corrected version 2006 Solvolysis 25 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde doi 10 1351 goldbook S05762 25 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Definition of Saccharification www merriam webster com 24 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 8 September 2020 Steane Richard Condensation and Hydrolysis 27 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde www biotopics co uk 31 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Definition of Saccharification www merriam webster com 24 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 8 September 2020 Burgess John 1978 Metal Ions in Solution Chichester Ellis Horwood ISBN 978 0853120278 Richens David T 1997 The chemistry of aqua ions synthesis structure and reactivity a tour through the periodic table of the elements Chichester J Wiley ISBN 0 471 97058 1 OCLC 35095894 Baes Charles F Mesmer Robert E 1976 Katyonlarin Hidrolizi New York Wiley ISBN 9780471039853 Baes Charles F Mesmer Robert E 1976 The Hydrolysis of Cations New York Wiley ISBN 9780471039853 Greenwood Norman N Earnshaw Alan 1997 Chemistry of the Elements 2nd ed Butterworth Heinemann p 384 ISBN 978 0 08 037941 8