Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Adolf Henryk Silberschein (30 Mart 1882, Lviv – 30 Aralık 1951, Cenevre) – Abraham Silberschein olarak da bilinir – Polonyalı-Yahudi avukat, Dünya Yahudi Kongresi aktivisti, siyonist, Ulusal Azınlıklar Bloğu'ndan ilk dönem Sejm (Polonya Meclisi) üyesi (1922–1927), yasadışı Latin Amerika pasaportları düzenleyip işgal altındaki Polonya'ya kaçırarak pasaport sahipleri ve ailelerini derhal imha kamplarına götürülmekten kurtaran Yahudi örgütler ve Polonyalı diplomatlar arasında gayri resmi bir işbirliği olan aynı zamanda "Bern Grubu" olarak da bilinen "Ładoś Grubu" üyesi.
Adolf Henryk Silberschein | |
|---|---|
 Adolf Henryk Silberschein | |
| Doğum | 30 Mart 1882 Lviv, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
| Ölüm | 30 Aralık 1951 (69 yaşında) Cenevre, İsviçre |
| Eğitim | Polonya  |
| Meslek | avukat, siyonist, politikacı |
| Evlilik | Fanny Hirsch |
| Ödüller |  |
Özgeçmiş
Diş hekimi Jakub Silberschein ve Polturak'ların kızı Anna'nın oğlu olarak Lviv'de dünyaya geldi. Hukuktan mezun oldu ve Lviv'de avukatlık yapmaya başladı. Siyonist örgütlerde aktif olarak yer aldı, Doğu Małopolska Siyonist Örgütü'nde başkan yardımcısı, "Hitachduth" Siyonist İşçi Partisi'nde ise yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı. 1922'de, Polonya Cumhuriyeti Sejm'inde ilk dönem vekili oldu. 9 Ağustos 1939'da Lviv'den ayrılarak Cenevre'ye gitti.
Holokost sırasında Silberschein, Latin Amerika pasaportları düzenleyerek Yahudileri kurtarma girişimine aktif olarak katıldı. Bunu Cenevre'de kurulan Yardım Komitesi „RELICO” çatısı altında yaptı.
Başlangıçta, bu faaliyetler organize değildi, ancak 1942–43 yıllarında büyük çapta yapılmaya başlandı. Silberschein, Polonyalı diplomatlar olan Juliusz Kühl, Stefan Ryniewicz ve Konstanty Rokicki ile yakın temas halindeydi. Onlara kaçak olarak gettolardan insanların fotoğrafları ile birlikte listelerini iletti ve onlar da bu listelere göre, Paraguay'ın rüşvetçi Fahri Konsolosu Bern'li Noter Rudolf Hüggli'den satın aldıkları sahte pasaportları doldurdular. Silberschein Hüggli'ye verilen rüşveti de kısmen finanse etti. Ayrıca, daha sonra Uluslararası Dürüstler Unvanına layık görülen Peru Konsolosu José María Barreto ile ve yine muhtemelen –kendi inisiyatifiyle – diğer Latin Amerika ülkelerinin konsolosları ile de işbirliği yapmıştır.
1943 sonbaharında kısa bir süre İsviçre polisi tarafından tutuklandı. Verdiği ifadede pasaport mekanizmasının işleyişini kendilerinden öğrendiği ve ondan faaliyetleri koordine etmesini isteyen Ryniewicz ve Rokicki adına hareket ettiğini belirtti. Bu şekilde, pasaportlar toplu olarak satın alınabiliyor, bu da fiyatlarını düşürüyordu. "Gerçek bir pasaport “karaborsası" ile uğraşıyorduk. Elçilikten Beyefendiler, aynı zamanda "RELICO" adına yürüttüğüm bu konuda, sorumluluğu benim üstlenmemi arzu ettiler” – diye ifade verdi. Hüggli'den pasaport almak için gereken para – onun deyimiyle "Kudüs'teki Filistin Komitesi’nden, New York'taki Dünya Yahudi Kongresi’nden, New York ve İstanbul'daki diğer Yahudi örgütlerinden gelen ve de ABD ve İsviçre'den gelen münferit destekler olmak üzere çeşitli kaynaklardan” geliyordu.
Silberschein'ın tutuklanmasının ardından Müsteşar Stefan Ryniewicz savunmasına başarıyla müdahale etti.
Ładoś grubunun operasyonlarının 2.000–3.000 kişinin hayatını kurtardığı tahmin ediliyor – onlar Paraguay, Honduras, Peru ve Haiti pasaportuna haiz oldukları için hayatta kalan Yahudilerdi.
Savaştan sonra Silberschein, kurtarma operasyonuna bizzat katılan sekreteri Fanny Hirsch ile evlendiği Cenevre'de kaldı. Aralık 1951'de öldü ve oradaki Yahudi mezarlığına defnedildi.
Nişanlar
- Medal Virtus et Fraternitas – 2019, Polonya, Ölümünden sonra
Ayrıca bakınız
Daha fazlası
- Szymon Rudnicki, Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004, s. 411–419, ISBN .
- Michał Potocki, Zbigniew Parafianowicz, Tak polska ambasada ratowała Żydów. System berneński działał jak zegarek. Gazeta Prawna, 2018. Erişim tarihi: 2020-06-15.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Abraham Silberschein ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
- ^ "Silberschein Adolf Henryk 1882-1951" (Lehçe). bs.sejm.gov.pl. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ Potocki, Michał (23 Ağustos 2018). "Grupa Ładosia ratująca Żydów, to był sprawny mechanizm. "Badacze ustalają nazwiska ocalonych i ich potomków"" (Lehçe). wiadomosci.dziennik.pl. 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020.
- ^ "Końcowe prace nad listą ocalałych z tzw. Grupy Ładosia" (Lehçe). thenews.pl. 5 Aralık 2018. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020.
- ^ Protokół z przesłuchania Fanny Hirsch i Adolfa Silberscheina, 1 września 1943 r., Bundesarchiv, Bern.
- ^ "Notice du Chef du Département politique, M. Pilet-Golaz" (Fransızca). dodis.ch. 13 Ekim 1943. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2020.
- ^ Michał Potocki, Zbigniew Parafianowicz (7 Ağustos 2017). "Polak na polecenie rządu ratował Żydów od Holokaustu. Świat się o tym nie dowiedział [TYLKO U NAS]" (Lehçe). gazetaprawna.pl. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020.
- ^ "Prezydent wręczył Medale Virtus et Fraternitas" (Lehçe). prezydent.pl. 19 Temmuz 2019. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adolf Henryk Silberschein 30 Mart 1882 Lviv 30 Aralik 1951 Cenevre Abraham Silberschein olarak da bilinir Polonyali Yahudi avukat Dunya Yahudi Kongresi aktivisti siyonist Ulusal Azinliklar Blogu ndan ilk donem Sejm Polonya Meclisi uyesi 1922 1927 yasadisi Latin Amerika pasaportlari duzenleyip isgal altindaki Polonya ya kacirarak pasaport sahipleri ve ailelerini derhal imha kamplarina goturulmekten kurtaran Yahudi orgutler ve Polonyali diplomatlar arasinda gayri resmi bir isbirligi olan ayni zamanda Bern Grubu olarak da bilinen Lados Grubu uyesi Adolf Henryk SilberscheinAdolf Henryk SilberscheinDogum30 Mart 1882 1882 03 30 Lviv Avusturya Macaristan ImparatorluguOlum30 Aralik 1951 69 yasinda Cenevre IsvicreEgitimPolonyaMeslekavukat siyonist politikaciEvlilikFanny HirschOdullerOzgecmisDis hekimi Jakub Silberschein ve Polturak larin kizi Anna nin oglu olarak Lviv de dunyaya geldi Hukuktan mezun oldu ve Lviv de avukatlik yapmaya basladi Siyonist orgutlerde aktif olarak yer aldi Dogu Malopolska Siyonist Orgutu nde baskan yardimcisi Hitachduth Siyonist Isci Partisi nde ise yonetim kurulu uyesi olarak gorev yapti 1922 de Polonya Cumhuriyeti Sejm inde ilk donem vekili oldu 9 Agustos 1939 da Lviv den ayrilarak Cenevre ye gitti Holokost sirasinda Silberschein Latin Amerika pasaportlari duzenleyerek Yahudileri kurtarma girisimine aktif olarak katildi Bunu Cenevre de kurulan Yardim Komitesi RELICO catisi altinda yapti Baslangicta bu faaliyetler organize degildi ancak 1942 43 yillarinda buyuk capta yapilmaya baslandi Silberschein Polonyali diplomatlar olan Juliusz Kuhl Stefan Ryniewicz ve Konstanty Rokicki ile yakin temas halindeydi Onlara kacak olarak gettolardan insanlarin fotograflari ile birlikte listelerini iletti ve onlar da bu listelere gore Paraguay in rusvetci Fahri Konsolosu Bern li Noter Rudolf Huggli den satin aldiklari sahte pasaportlari doldurdular Silberschein Huggli ye verilen rusveti de kismen finanse etti Ayrica daha sonra Uluslararasi Durustler Unvanina layik gorulen Peru Konsolosu Jose Maria Barreto ile ve yine muhtemelen kendi inisiyatifiyle diger Latin Amerika ulkelerinin konsoloslari ile de isbirligi yapmistir 1943 sonbaharinda kisa bir sure Isvicre polisi tarafindan tutuklandi Verdigi ifadede pasaport mekanizmasinin isleyisini kendilerinden ogrendigi ve ondan faaliyetleri koordine etmesini isteyen Ryniewicz ve Rokicki adina hareket ettigini belirtti Bu sekilde pasaportlar toplu olarak satin alinabiliyor bu da fiyatlarini dusuruyordu Gercek bir pasaport karaborsasi ile ugrasiyorduk Elcilikten Beyefendiler ayni zamanda RELICO adina yuruttugum bu konuda sorumlulugu benim ustlenmemi arzu ettiler diye ifade verdi Huggli den pasaport almak icin gereken para onun deyimiyle Kudus teki Filistin Komitesi nden New York taki Dunya Yahudi Kongresi nden New York ve Istanbul daki diger Yahudi orgutlerinden gelen ve de ABD ve Isvicre den gelen munferit destekler olmak uzere cesitli kaynaklardan geliyordu Silberschein in tutuklanmasinin ardindan Mustesar Stefan Ryniewicz savunmasina basariyla mudahale etti Lados grubunun operasyonlarinin 2 000 3 000 kisinin hayatini kurtardigi tahmin ediliyor onlar Paraguay Honduras Peru ve Haiti pasaportuna haiz olduklari icin hayatta kalan Yahudilerdi Savastan sonra Silberschein kurtarma operasyonuna bizzat katilan sekreteri Fanny Hirsch ile evlendigi Cenevre de kaldi Aralik 1951 de oldu ve oradaki Yahudi mezarligina defnedildi NisanlarMedal Virtus et Fraternitas 2019 Polonya Olumunden sonraAyrica bakinizLados GrubuDaha fazlasiSzymon Rudnicki Zydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej Warszawa Wydawnictwo Sejmowe 2004 s 411 419 ISBN 83 70596 39 8 Michal Potocki Zbigniew Parafianowicz Tak polska ambasada ratowala Zydow System bernenski dzialal jak zegarek Gazeta Prawna 2018 Erisim tarihi 2020 06 15 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Abraham Silberschein ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurKaynakca Silberschein Adolf Henryk 1882 1951 Lehce bs sejm gov pl Erisim tarihi 15 Haziran 2020 Potocki Michal 23 Agustos 2018 Grupa Ladosia ratujaca Zydow to byl sprawny mechanizm Badacze ustalaja nazwiska ocalonych i ich potomkow Lehce wiadomosci dziennik pl 22 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2020 Koncowe prace nad lista ocalalych z tzw Grupy Ladosia Lehce thenews pl 5 Aralik 2018 12 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2020 Protokol z przesluchania Fanny Hirsch i Adolfa Silberscheina 1 wrzesnia 1943 r Bundesarchiv Bern Notice du Chef du Departement politique M Pilet Golaz Fransizca dodis ch 13 Ekim 1943 6 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2020 Michal Potocki Zbigniew Parafianowicz 7 Agustos 2017 Polak na polecenie rzadu ratowal Zydow od Holokaustu Swiat sie o tym nie dowiedzial TYLKO U NAS Lehce gazetaprawna pl 8 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2020 Prezydent wreczyl Medale Virtus et Fraternitas Lehce prezydent pl 19 Temmuz 2019 19 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2020