Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Toros akçaağacı (Acer hyrcanum), Sapindaceae familyasından bir akçaağaç türüdür.
| Toros akçaağacı | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Acer hyrcanum Fisch. & C.A.Mey., Index Seminum (LE, Petropolitanus) 4: 31 (1838).
| |||||||||||||||
Genellikle kayalık, kalkerli topraklarda, bireyler halinde veya küçük gruplar halinde büyür. Karışık yaprak döken ve kozalaklı ormanlar genellikle 1000 ila 2400 m yükseklik arasında görülür. Uzun ağaçlarla rekabetten kaçmak için yüksek kesimlerdeki açık ormanlarda bulunur. Orta derecede kuru ile taze, hafif asidik ile alkali, besin açısından zengin, kumlu tınlı ile kumlu topraklarda güneşli ile açık gölgeli yerlerde yetişir. Tür sıcaklığı sever ve genellikle dona dayanıklıdır. Etkileyici sonbahar renkleri nedeniyle tür nadiren süs ağacı olarak kullanılır.
Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna Hersek, Bulgaristan, Gürcistan, Yunanistan, İran, Lübnan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Suriye, Türkiye ve Ukrayna'da yayılış yapar. Mart-nisan ayları arasında çiçeklenir, eylül ayından ekim ayına kadar meyve verir.
Coğrafi aralığı yaygındır ve türlerin nadir olmadığı görülmektedir. Bilinen hiçbir tehdidi yoktur. IUCN kırmızı listesinde Asgari Endişe (LC) olarak listelenmiştir. Nüfus büyüklüğü veya eğilimleri hakkında bilgi yoktur. Toros akçaağacı botanik bahçelerindeki 38 ex situ koleksiyonundan bilinir.
Vahşi doğada 15 m'ye kadar büyüyebilen yaprak döken bir çalı veya ağaçtır. Yaşla birlikte düzensiz çatlayan kabuk gri-kahverengindedir. Dallar, ilk başta açık kahverengi kısa süre sonra zeytin rengini alır ve tüysüzdür. Daha sonra kırmızımsı kahverengine dönüşür. Tomurcuklar yumurta şeklinde, sivri uçlu, birçok çift kıvrımlı, kahverenginde ve kenarları kirpiklidir. Yaprakların ana hattı beşgen, tabanı kesikliden kalp şekline değişen, (3), 5-loblu, 3–10 × 8–12 cm boyutunda, loblar yaprak aya uzunluğunun yarısına kadar, yumurta şeklinde, yan loplar yayılmış, tabandaki loblar daha küçük, sivriden küt uca değişen, yaprak kenarı tam, loplu ya da dişli, üst yüzey orta yeşil, alt yüzey soluk, bazen mavimsi-yeşil, genellikle damarlar boyunca ve damar akslarında tüylüdür. Yaprak sapı 2–10 cm uzunluğunda, yeşil veya kırmızı, tabana doğru genişler. Sonbahar renkleri sarıdan kahverengiye değişir. Çiçeklenme uçta, yalancı şemsiye, önceleri çiçek kümesi sapı ve çiçek sapı yüzeyi çok kısa, zayıf ve sık tüylerle kaplı, sarkık, 20 çiçekli kadardır. Çiçekler sarı renkli, 5-merouslu, çanak yapraklar ters yumurta şeklinde, 0,3–0,5 cm uzunluğunda, taç yapraklar dikdörtgen yumurta şeklinde, çanak yapraklardan daha uzun, erkek organlar 8 adet, nektar diskin içine yerleşmiştir. Kanatlı meyve (samara) 3 cm uzunluğunda, kanatlar çeşitli şekillerde yayılmıştır. Fındıksı meyve yumarta şeklinden yuvarlağa kadar değişir.
Kromozom sayısı 2n = 26'dır.
- Alt türler
- - Ermenistan, Azerbaycan, Türkiye, İran.
- Acer hyrcanum subsp. intermedium (Pančić) Palam. - Arnavutluk, Bulgaristan, Eski Yugoslavya, Yunanistan.
- (Asch. & Sint. ex Pax) Yalt. - Türkiye.
- (Orph. ex Boiss.) E.Murray - Yunanistan.
- Yalt. - Türkiye.
- (Pojark.) E.Murray - Kırım
- (Boiss. & Balansa) Yalt. - Lübnan, Suriye, Türkiye.
Kaynakça
- ^ Banazczak, P. (2011). "The Maples of Europe". 4th International Maple Symposium.
- ^ a b Grimshaw, J.; Bayton, R.; Crowley, D. (2020). . Trees and Shrubs Online. 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Amini, T., Zare; H.A.B.I.B.; Assadi, M. (2008). "Acer mazandaranicum (Aceraceae), a new species from northern Iran". Iranian Journal of Botany. Cilt 14:. ss. 81-86.
- ^ Roloff et al.: Flora der Gehölze, S. 70–71
- ^ Crowley, D.; Rivers, M. C. (2018). "Acer hyrcanum. The IUCN Red List of Threatened Species 2018". doi:10.2305/IUCN.UK.2018-1.RLTS.T193616A2248156.en.
- ^ van Gelderen, D.M.; de Jong, P.C.; Oterdoom, H.J. "Maples of the World, 1994". s. 458.
- ^ Santamour, F.S.J. (1988). "New chromosome counts in Acer (maple) species, sections Acer and Goniocarpa". Rhodora, 90. ss. 127-131.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toros akcaagaci Acer hyrcanum Sapindaceae familyasindan bir akcaagac turudur Toros akcaagaciKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim SapindalesFamilya SapindaceaeCins AcerTur A hyrcanumIkili adlandirmaAcer hyrcanumFisch amp C A Mey Index Seminum LE Petropolitanus 4 31 1838 Wikimedia Commons ta Acer hyrcanum ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Acer hyrcanum ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Genellikle kayalik kalkerli topraklarda bireyler halinde veya kucuk gruplar halinde buyur Karisik yaprak doken ve kozalakli ormanlar genellikle 1000 ila 2400 m yukseklik arasinda gorulur Uzun agaclarla rekabetten kacmak icin yuksek kesimlerdeki acik ormanlarda bulunur Orta derecede kuru ile taze hafif asidik ile alkali besin acisindan zengin kumlu tinli ile kumlu topraklarda gunesli ile acik golgeli yerlerde yetisir Tur sicakligi sever ve genellikle dona dayaniklidir Etkileyici sonbahar renkleri nedeniyle tur nadiren sus agaci olarak kullanilir Arnavutluk Azerbaycan Bosna Hersek Bulgaristan Gurcistan Yunanistan Iran Lubnan Kuzey Makedonya Karadag Sirbistan Suriye Turkiye ve Ukrayna da yayilis yapar Mart nisan aylari arasinda ciceklenir eylul ayindan ekim ayina kadar meyve verir Cografi araligi yaygindir ve turlerin nadir olmadigi gorulmektedir Bilinen hicbir tehdidi yoktur IUCN kirmizi listesinde Asgari Endise LC olarak listelenmistir Nufus buyuklugu veya egilimleri hakkinda bilgi yoktur Toros akcaagaci botanik bahcelerindeki 38 ex situ koleksiyonundan bilinir Vahsi dogada 15 m ye kadar buyuyebilen yaprak doken bir cali veya agactir Yasla birlikte duzensiz catlayan kabuk gri kahverengindedir Dallar ilk basta acik kahverengi kisa sure sonra zeytin rengini alir ve tuysuzdur Daha sonra kirmizimsi kahverengine donusur Tomurcuklar yumurta seklinde sivri uclu bircok cift kivrimli kahverenginde ve kenarlari kirpiklidir Yapraklarin ana hatti besgen tabani kesikliden kalp sekline degisen 3 5 loblu 3 10 8 12 cm boyutunda loblar yaprak aya uzunlugunun yarisina kadar yumurta seklinde yan loplar yayilmis tabandaki loblar daha kucuk sivriden kut uca degisen yaprak kenari tam loplu ya da disli ust yuzey orta yesil alt yuzey soluk bazen mavimsi yesil genellikle damarlar boyunca ve damar akslarinda tuyludur Yaprak sapi 2 10 cm uzunlugunda yesil veya kirmizi tabana dogru genisler Sonbahar renkleri saridan kahverengiye degisir Ciceklenme ucta yalanci semsiye onceleri cicek kumesi sapi ve cicek sapi yuzeyi cok kisa zayif ve sik tuylerle kapli sarkik 20 cicekli kadardir Cicekler sari renkli 5 merouslu canak yapraklar ters yumurta seklinde 0 3 0 5 cm uzunlugunda tac yapraklar dikdortgen yumurta seklinde canak yapraklardan daha uzun erkek organlar 8 adet nektar diskin icine yerlesmistir Kanatli meyve samara 3 cm uzunlugunda kanatlar cesitli sekillerde yayilmistir Findiksi meyve yumarta seklinden yuvarlaga kadar degisir Kromozom sayisi 2n 26 dir Alt turler Ermenistan Azerbaycan Turkiye Iran Acer hyrcanum subsp intermedium Pancic Palam Arnavutluk Bulgaristan Eski Yugoslavya Yunanistan Asch amp Sint ex Pax Yalt Turkiye Orph ex Boiss E Murray Yunanistan Yalt Turkiye Pojark E Murray Kirim Boiss amp Balansa Yalt Lubnan Suriye Turkiye Kaynakca Banazczak P 2011 The Maples of Europe 4th International Maple Symposium a b Grimshaw J Bayton R Crowley D 2020 Trees and Shrubs Online 28 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Amini T Zare H A B I B Assadi M 2008 Acer mazandaranicum Aceraceae a new species from northern Iran Iranian Journal of Botany Cilt 14 ss 81 86 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Roloff et al Flora der Geholze S 70 71 Crowley D Rivers M C 2018 Acer hyrcanum The IUCN Red List of Threatened Species 2018 doi 10 2305 IUCN UK 2018 1 RLTS T193616A2248156 en van Gelderen D M de Jong P C Oterdoom H J Maples of the World 1994 s 458 Santamour F S J 1988 New chromosome counts in Acer maple species sections Acer and Goniocarpa Rhodora 90 ss 127 131