Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahiza Kilisesi (Gürcüce: ახიზის ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Ahiza olan Ferhatlı köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir. Köyde günümüze kalıntıları ulaşan iki kiliseden biridir.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Ferhatlı, Ardanuç |
| Koordinatlar | 41°08′25″K 41°59′51″D / 41.14028°K 41.99750°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkıntılar |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 9-10. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Dolgu duvar, yontma taş |
Tarihçe
Ahiza köyü, Gürcü kralı Vahtang Gorgasali'nin Tao-Klarceti bölgesinde kurdurduğu on iki Gürcü piskoposluğundan birinin merkeziydi ve burada bu dönemde kurulmuş bir manastır bulunuyordu. Köyün batısında yer alan Ahiza Kilisesi ise, köyün güneyinde yer alan kilise gibi daha geç dönemde, 9. yüzyılın sonları veya 10. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. Bu dönemde de köy Gürcü krallığı sınırları içinde bulunuyordu. Nitekim Osmanlılar Ahiza köyünü ve Klarceti bölgesini 16. yüzyılda Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı mufassal defterine göre 1574 yılında köyün nüfusu, tamamı Hristiyan olan 24 haneden oluşuyordu. 1595 yılında köyde 16 hane kalmış ve 4 hane de Müslüman olmuştu. Rus idaresinin 1886 tarihindeki tespitinde ise, 28 haneden oluşan köyün nüfusu, bir hane hariç "Türk" olarak kaydedilmiştir. Bu kayıtların da gösterdiği gibi Osmanlı döneminde köyün nüfusunun tamamının Müslüman olmasıyla kilise işlevini yitirmiş ve zaman içinde de yıkılmıştır. 2015 yılına gelindiğinde Ahiza Kilisesi'nden geriye sadece duvarlarının çok az bir bölümü kalmıştı.
Mimari
Ferhatlı köyünün batısında yer alan kilise, dolgu duvar tekniğinde, sarımsı taşlarla harç kullanılarak bir tepe üzerinde inşa edilmiş ve dikdörtgen planlı (7,55 x 5,05 m) küçük bir yapıdır. Tek nefli yapıdan geriye apsisin güney kısmı, güney duvarının batı ve batı duvarının güney kısmın alt bölümleri kalmıştır. Yarım daire planlı apsisin yarım kubbeyle örtülü olduğu söz konusu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Duvar yüzeylerindeki kabaca yontulmuş kesme taşlar tamamen sökülmüştür.
Kaynakça
- ^ a b "Mine Kadiroğlu - Fahriye Bayram, "Ortaçağ Gürcü Mimarisi 2002 Yılı Yüzey Araştırması" , 21. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2003, 2. Cilt, s. 1" (PDF). 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Aralık 2023.
- ^ Valeri Silogava ve Kaha Şengelia, Tao-Klarceti (ტაო-კლარჯეთი), Tiflis, 2006, s. 16-18. 12 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 34. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893; "Batum oblastı" - Sıra no: 1381". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2023.
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 176. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahiza Kilisesi Gurcuce ახიზის ეკლესია tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli ve eski adi Ahiza olan Ferhatli koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma kilisedir Koyde gunumuze kalintilari ulasan iki kiliseden biridir Ahiza Bati KilisesiTemel bilgilerKonumFerhatli ArdanucKoordinatlar41 08 25 K 41 59 51 D 41 14028 K 41 99750 D 41 14028 41 99750InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikintilarMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma9 10 yuzyilOzelliklerMalzemelerDolgu duvar yontma tasTarihceAhiza koyu Gurcu krali Vahtang Gorgasali nin Tao Klarceti bolgesinde kurdurdugu on iki Gurcu piskoposlugundan birinin merkeziydi ve burada bu donemde kurulmus bir manastir bulunuyordu Koyun batisinda yer alan Ahiza Kilisesi ise koyun guneyinde yer alan kilise gibi daha gec donemde 9 yuzyilin sonlari veya 10 yuzyilin baslarinda insa edilmistir Bu donemde de koy Gurcu kralligi sinirlari icinde bulunuyordu Nitekim Osmanlilar Ahiza koyunu ve Klarceti bolgesini 16 yuzyilda Gurculerden ele gecirmistir Osmanli mufassal defterine gore 1574 yilinda koyun nufusu tamami Hristiyan olan 24 haneden olusuyordu 1595 yilinda koyde 16 hane kalmis ve 4 hane de Musluman olmustu Rus idaresinin 1886 tarihindeki tespitinde ise 28 haneden olusan koyun nufusu bir hane haric Turk olarak kaydedilmistir Bu kayitlarin da gosterdigi gibi Osmanli doneminde koyun nufusunun tamaminin Musluman olmasiyla kilise islevini yitirmis ve zaman icinde de yikilmistir 2015 yilina gelindiginde Ahiza Kilisesi nden geriye sadece duvarlarinin cok az bir bolumu kalmisti MimariFerhatli koyunun batisinda yer alan kilise dolgu duvar tekniginde sarimsi taslarla harc kullanilarak bir tepe uzerinde insa edilmis ve dikdortgen planli 7 55 x 5 05 m kucuk bir yapidir Tek nefli yapidan geriye apsisin guney kismi guney duvarinin bati ve bati duvarinin guney kismin alt bolumleri kalmistir Yarim daire planli apsisin yarim kubbeyle ortulu oldugu soz konusu kalintilardan anlasilmaktadir Duvar yuzeylerindeki kabaca yontulmus kesme taslar tamamen sokulmustur Kaynakca a b Mine Kadiroglu Fahriye Bayram Ortacag Gurcu Mimarisi 2002 Yili Yuzey Arastirmasi 21 Arastirma Sonuclari Toplantisi Ankara 2003 2 Cilt s 1 PDF 4 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Aralik 2023 Valeri Silogava ve Kaha Sengelia Tao Klarceti ტაო კლარჯეთი Tiflis 2006 s 16 18 12 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 99940 861 7 0 Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 34 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1381 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2023 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 176 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9