Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Akka Kuşatması ya da Akka Müdafaası, 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı'nda evre.
| Akka Kuşatması (1799) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fransa'nın Mısır Seferi | |||||||
 Napolyon'un Akka Kuşatması'nın sanatsal temsili | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu Büyük Britanya |  Fransa | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Cezzar Ahmed Paşa Horatio Nelson | Napolyon Bonapart | ||||||
| Güçler | |||||||
| Garnizon: 5.000 Toplam: 30,000 2 Hat gemisi | 13.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| bilinmiyor | 2.300 ölü, 2.200 yaralı veya hasta Toplam: 4.400 ölü, yaralı veya hastalıktan ölü | ||||||
Bugün İsrail sınırlarında olan Akka şehri yakınlarında yapılmıştır. Fransa'nın Mısır ve Suriye seferi sırasında yapılan bu başarısız kuşatmada Fransız kuvvetlerini Napolyon Bonapart, Osmanlı kuvvetlerini ise Cezzar Ahmet Paşa yönetiyordu.
Osmanlı'nın savaş öncesi durumu
Osmanlı Devleti'nin o günlerde çok sıkıntısı vardı. Dışarıda Avusturya ve Rusya'ya karşı savaşılıyordu. İçerideyse, ekonomik nedenler ve milliyetçilik akımından dolayı çıkan isyanlar bastırılmaya çalışıyordu. Bir de bunun üzerine ekonomik buhran vardı. Askerlerin akçe değeri azaltılmıştı ve dış harcamalar artmıştı.
Bunları bir nebze azaltabilmek için çalışmalar yapılıyordu. Yakın bir zaman önce Lale Devri yaşanmıştı.Patrona Halil İsyanı nedeniyle, bu devir kapandı. Avrupa ülkelerinde elçilikler açılmaya başlandı. Bu yolla, Avrupa'daki gelişmeler yakından takip edilmek istenmiştir. Kağıt ve kumaş fabrikaları açıldı.
Askeri alanda, diğer alanlara nazaran çok daha fazla gelişme yaşandı. "Nizam-ı Cedid" adında yeni bir piyade ordusu kuruldu. Avrupa'dan (özellikle Fransa'dan) subay getirildi. Bu subayların askeri ve teknik bilgileri ışığında orduları yenilemeye çalıştılar. "" adında yeni bir subay okulu açıldı. Selimiye Kışlası ve Levent'te de bir kışla açıldı. Avrupa'dan modern silahlar alındı. Tersaneler geliştirildi; yeni gemiler yapımına başlandı ve var olan gemiler onarıma alındı.
Bu kadar gelişmeye rağmen, devletin çöküşü engellenemiyordu.
Savaşın başlaması ve gelişimi
Mısır Savaşı
Napolyon, Mısır'ın alınmasıyla İngilizlerin gücünün azalacağını biliyordu. Çünkü Mısır'ı alırsa, tüm Afrika Kıtası'nı hiç zorlanmadan ele geçirebilecekti. Afrika'yı ele geçirdiği zaman, diğer Avrupalıların sömürgeleriyle olan bağlantısını kesebilecekti. Bu durum, Avrupalılar arasında en fazla İngiltere'ye tersti. Çünkü Uzak Doğu ve Okyanusya onun kontrolü altındaydı. O yüzden, savaş boyunca Osmanlı'nın yanında olacaktı.
Bu planını hayata geçirebilmek için Napolyon,19 Mayıs 1798 tarihinde Tolon Limanı'ndan donanmasıyla birlikte ayrıldı. Saldırı planı çok gizli yapıldı. Kimsenin duymaması istendi. Buna rağmen, saldırı planı Paris'teki Türk elçiliği tarafından duyuldu. Saldırıyı durdurabilmek için her şeyi yapıldı; ama sonuç alamayınca savunma hazırlıklarına başlandı. Kıbrıs ve Girit'teki kuvvetler güçlendirildi.
280 gemili ve 40.000 kişili ordusuyla gelen Napolyon, önce yol üzerindeki Malta Adası'nı ele geçirdi. Sonra yoluna devam etti. Mısır'daki İskenderiye Limanı'na ulaşınca, hiç beklemeden hemen karaya asker çıkarttı. Burada durdurulamayan Fransızlar, İskenderiye Limanı'nı ele geçirdi. Sonra hemen Kahire'ye yöneldi.
Kahire'ye giden Napolyon, yolda yerel yöneticilere "Dünyaya düşman olsam, Osmanlılar'ın dostuyum" deyip, halka tam tersini söyleyerek ikiyüzlülük etmeye başladı. Yol üzerinde direnen Kölemenler, düzenli olmadıklarından Fransız ordusunu püskürtemiyordu. Ordu sürekli ilerliyordu.
Kısa bir süre sonra Kahire'ye varan Napolyon, buradaki kölemenlerin çoğunu teker teker avlayıp, kalanını da etkisiz hale gelince, Mısır'a tamamıyla sorunsuz hükmeder oldu.
Mısır'ın işgal altında olduğunu duyan Cezzar Ahmed Paşa, herhangi bir işgal ihtimaline karşı bulunduğu bölge Sayda'yı kuvvetlendirmeye başladı.
Napolyon'un Mısır'a sorunsuz hükmetmesi kısa sürdü. Saldırı planın açığa çıkmasından sonra, İngilizler bir donanma hazırlayıp, Horatio Nelson amiralliğinde Mısır'a gönderdi. 'da Fransız donanmasını aniden basan İngilizler, donanmanın büyük bölümünü batırdı, kalanın küçük bir kısmı hariç gerisi İngilizler tarafından esir alındı (Nil Savaşı). Bu ani baskın, Fransızlar açısından kuşatmanın yönünü değiştirdi. Böylece Mısır Savaşı bitmiş oldu.
Akka Müdafaası
Abukır'da donanmasının batırılmasından dolayı Napolyon, ana vatanından uzak bir yerde sıkışıp kalmıştı. Elinde küçük bir donanma kalmıştı; ama donanma tüm askerleri taşımaya yetmezdi. Bu yüzden, bulunduğu bölgeye en yakın tersanedeki donanmayı alması gerekliydi. O bölge de Sayda'ydı. Eğer buradaki donanmayı ve tersaneleri alırsa, kuşatmaya devam etmek daha kolay olacaktı. Ama bir sorun vardı. Sayda'da Cezzar Ahmed Paşa komutasındaki Akka Kalesi vardı. O kaleyi almadan Sayda'daki tersaneleri ve donanmayı alamazdı. Dolayısıyla, Mısır'da kalan yerel birlikleri de alarak, 10 Şubat 1799'da Akka Kalesi'ne doğru yola koyuldu. İngiliz donanması da bu kalenin önüne konuşlanmıştı.
20 Şubat'ta Elariş Kalesi'ni ele geçirdi ve yola devam etti. Yol üstünde ara ara Kölemenlerin ayaklanmaları oldu ama ordunun ilerlemesini durduramadı. 24 Şubat'ta Gazze'yi, 5 Mart'ta da Yafa'yı ele geçirdi. Burada göz dağı vermek için 4000 Müslüman idam edildi. Sonra da Fransız ordusunda veba salgını baş gösterdi. Ama veba salgını atlatıldı. Halkın idam edilmesi, kalan halkın Napolyon'a karşı nefret beslemesine neden oldu. Ayrıca burada, kalan Fransız donanması da İngilizler tarafından yakalandı.
Hareketin 40. gününde, Fransız ordusu Akka'nın önüne vardı. Daha sonra da kaleyi her taraftan kuşattı. Sonra da aralıksız saldırı başlattı. Napolyon, burada Cezzar Ahmed Paşa'nın çetin bir kumandan olduğunu duymuştu. O yüzden saldırılara başlamasından kısa bir süre sonra, ona iki kere mektup yolladı. İkisinde de vaatlerde bulundu. Ama Cezzar Ahmed Paşa, gelen iki elçiyi de idam ettirince Napolyon küplere bindi ve saldırıları sertleştirdi. Sert saldırılara rağmen, kaledeki ordu hala direniyordu. Ayrıca, İngiliz donanmasından da topçu ateşi yardımı alınıyordu.
Kale savunulmaya devam edilirken, İstanbul'dan gelen bir yardım yanlışlıkla, Fransızların elindeki Yafa'ya gitmişti. Geminin içindeki casuslar, mürettebatın kafasını karıştırıp, donanmanın Akka'ya değil de Yafa'ya yanaşmasını sağladı.
Napolyon, saldırılarının yanında propagandaya da başladı. Halkı kendi yanına çekip, kesin bir zafer elde etmek istiyordu.
Giderek sertleşen Fransız saldırıları, kuşatmanın başlamasından 1.5 ay sonra sonra sonuç vermişti. Fransızlar kalenin Ali Burcu'nu ele geçirmişti. Ondan sonra, Fransız askerleri şehre sızmaya başladı. Ama aynı günün sonunda, Cezzar Ahmed Paşa'nın o bölgedeki cephaneliği patlatmasıyla, Fransız saldırıları yarıda kaldı ve Ali Burcu'ndan çekilmek zorunda kaldılar. Bu sıralarda Fransızların kaleye sızdığını gören ve kuşatma sırasında topçu ateşiyle Osmanlı birliklerine destek vermekle görevli birliğin başındaki İngiliz amirali Horatio Nelson, yaptığı topçu ateşini kesti. Ama ertesi gün kalede duran Türk bayrağını görünce, topçu ateşine devam etti.
Kuşatmanın 52. gününde, kaleye Rodos Adası'ndan 3000 kadar Nizam-ı Cedid askeri geldi. Zaten yıpranmış olan Fransız ordusu, bunu duyunca iyice demoralize oldu. Karşısında daha büyük bir ordu vardı. Artık Napolyon'un aklına yapabilecek bir şey gelmiyordu.
Kuşatmanın 64. gününde, Napolyon ani bir geri çekilme kararı aldı. Çünkü bu kaleyi ele geçirilemeyeceğini anlamıştı. Uzakdoğuyu sömürgeleştirme planı Akka Kuşatmasının yenilgiye uğramasıyla başarısızlığa uğradı; geri çekildi ve Paris Barış Senedi imzalanarak savaş son buldu.
Kaynakça
- Osmanlılar Albümü 2. Kitap, Akit
Ayrıca bakınız
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akka Kusatmasi ya da Akka Mudafaasi 1798 1802 Osmanli Fransiz Savasi nda evre Akka Kusatmasi 1799 Fransa nin Misir SeferiNapolyon un Akka Kusatmasi nin sanatsal temsiliTarih20 Mart 21 Mayis 1799BolgeAkka Sayda Eyaleti Osmanli Imparatorlugu 32 55 19 N 35 04 12 E 32 922 K 35 070 D 32 922 35 070SonucBritanya Osmanli zaferiTaraflarOsmanli Imparatorlugu Buyuk BritanyaFransaKomutanlar ve liderlerCezzar Ahmed Pasa Horatio NelsonNapolyon BonapartGuclerGarnizon 5 000 Toplam 30 000 2 Hat gemisi13 000Kayiplarbilinmiyor2 300 olu 2 200 yarali veya hasta Toplam 4 400 olu yarali veya hastaliktan olu Bugun Israil sinirlarinda olan Akka sehri yakinlarinda yapilmistir Fransa nin Misir ve Suriye seferi sirasinda yapilan bu basarisiz kusatmada Fransiz kuvvetlerini Napolyon Bonapart Osmanli kuvvetlerini ise Cezzar Ahmet Pasa yonetiyordu Osmanli nin savas oncesi durumuOsmanli Devleti nin o gunlerde cok sikintisi vardi Disarida Avusturya ve Rusya ya karsi savasiliyordu Icerideyse ekonomik nedenler ve milliyetcilik akimindan dolayi cikan isyanlar bastirilmaya calisiyordu Bir de bunun uzerine ekonomik buhran vardi Askerlerin akce degeri azaltilmisti ve dis harcamalar artmisti Bunlari bir nebze azaltabilmek icin calismalar yapiliyordu Yakin bir zaman once Lale Devri yasanmisti Patrona Halil Isyani nedeniyle bu devir kapandi Avrupa ulkelerinde elcilikler acilmaya baslandi Bu yolla Avrupa daki gelismeler yakindan takip edilmek istenmistir Kagit ve kumas fabrikalari acildi Askeri alanda diger alanlara nazaran cok daha fazla gelisme yasandi Nizam i Cedid adinda yeni bir piyade ordusu kuruldu Avrupa dan ozellikle Fransa dan subay getirildi Bu subaylarin askeri ve teknik bilgileri isiginda ordulari yenilemeye calistilar adinda yeni bir subay okulu acildi Selimiye Kislasi ve Levent te de bir kisla acildi Avrupa dan modern silahlar alindi Tersaneler gelistirildi yeni gemiler yapimina baslandi ve var olan gemiler onarima alindi Bu kadar gelismeye ragmen devletin cokusu engellenemiyordu Savasin baslamasi ve gelisimiMisir Savasi Napolyon Misir in alinmasiyla Ingilizlerin gucunun azalacagini biliyordu Cunku Misir i alirsa tum Afrika Kitasi ni hic zorlanmadan ele gecirebilecekti Afrika yi ele gecirdigi zaman diger Avrupalilarin somurgeleriyle olan baglantisini kesebilecekti Bu durum Avrupalilar arasinda en fazla Ingiltere ye tersti Cunku Uzak Dogu ve Okyanusya onun kontrolu altindaydi O yuzden savas boyunca Osmanli nin yaninda olacakti Bu planini hayata gecirebilmek icin Napolyon 19 Mayis 1798 tarihinde Tolon Limani ndan donanmasiyla birlikte ayrildi Saldiri plani cok gizli yapildi Kimsenin duymamasi istendi Buna ragmen saldiri plani Paris teki Turk elciligi tarafindan duyuldu Saldiriyi durdurabilmek icin her seyi yapildi ama sonuc alamayinca savunma hazirliklarina baslandi Kibris ve Girit teki kuvvetler guclendirildi 280 gemili ve 40 000 kisili ordusuyla gelen Napolyon once yol uzerindeki Malta Adasi ni ele gecirdi Sonra yoluna devam etti Misir daki Iskenderiye Limani na ulasinca hic beklemeden hemen karaya asker cikartti Burada durdurulamayan Fransizlar Iskenderiye Limani ni ele gecirdi Sonra hemen Kahire ye yoneldi Kahire ye giden Napolyon yolda yerel yoneticilere Dunyaya dusman olsam Osmanlilar in dostuyum deyip halka tam tersini soyleyerek ikiyuzluluk etmeye basladi Yol uzerinde direnen Kolemenler duzenli olmadiklarindan Fransiz ordusunu puskurtemiyordu Ordu surekli ilerliyordu Kisa bir sure sonra Kahire ye varan Napolyon buradaki kolemenlerin cogunu teker teker avlayip kalanini da etkisiz hale gelince Misir a tamamiyla sorunsuz hukmeder oldu Misir in isgal altinda oldugunu duyan Cezzar Ahmed Pasa herhangi bir isgal ihtimaline karsi bulundugu bolge Sayda yi kuvvetlendirmeye basladi Napolyon un Misir a sorunsuz hukmetmesi kisa surdu Saldiri planin aciga cikmasindan sonra Ingilizler bir donanma hazirlayip Horatio Nelson amiralliginde Misir a gonderdi da Fransiz donanmasini aniden basan Ingilizler donanmanin buyuk bolumunu batirdi kalanin kucuk bir kismi haric gerisi Ingilizler tarafindan esir alindi Nil Savasi Bu ani baskin Fransizlar acisindan kusatmanin yonunu degistirdi Boylece Misir Savasi bitmis oldu Akka Mudafaasi Abukir da donanmasinin batirilmasindan dolayi Napolyon ana vatanindan uzak bir yerde sikisip kalmisti Elinde kucuk bir donanma kalmisti ama donanma tum askerleri tasimaya yetmezdi Bu yuzden bulundugu bolgeye en yakin tersanedeki donanmayi almasi gerekliydi O bolge de Sayda ydi Eger buradaki donanmayi ve tersaneleri alirsa kusatmaya devam etmek daha kolay olacakti Ama bir sorun vardi Sayda da Cezzar Ahmed Pasa komutasindaki Akka Kalesi vardi O kaleyi almadan Sayda daki tersaneleri ve donanmayi alamazdi Dolayisiyla Misir da kalan yerel birlikleri de alarak 10 Subat 1799 da Akka Kalesi ne dogru yola koyuldu Ingiliz donanmasi da bu kalenin onune konuslanmisti 20 Subat ta Elaris Kalesi ni ele gecirdi ve yola devam etti Yol ustunde ara ara Kolemenlerin ayaklanmalari oldu ama ordunun ilerlemesini durduramadi 24 Subat ta Gazze yi 5 Mart ta da Yafa yi ele gecirdi Burada goz dagi vermek icin 4000 Musluman idam edildi Sonra da Fransiz ordusunda veba salgini bas gosterdi Ama veba salgini atlatildi Halkin idam edilmesi kalan halkin Napolyon a karsi nefret beslemesine neden oldu Ayrica burada kalan Fransiz donanmasi da Ingilizler tarafindan yakalandi Hareketin 40 gununde Fransiz ordusu Akka nin onune vardi Daha sonra da kaleyi her taraftan kusatti Sonra da araliksiz saldiri baslatti Napolyon burada Cezzar Ahmed Pasa nin cetin bir kumandan oldugunu duymustu O yuzden saldirilara baslamasindan kisa bir sure sonra ona iki kere mektup yolladi Ikisinde de vaatlerde bulundu Ama Cezzar Ahmed Pasa gelen iki elciyi de idam ettirince Napolyon kuplere bindi ve saldirilari sertlestirdi Sert saldirilara ragmen kaledeki ordu hala direniyordu Ayrica Ingiliz donanmasindan da topcu atesi yardimi aliniyordu Kale savunulmaya devam edilirken Istanbul dan gelen bir yardim yanlislikla Fransizlarin elindeki Yafa ya gitmisti Geminin icindeki casuslar murettebatin kafasini karistirip donanmanin Akka ya degil de Yafa ya yanasmasini sagladi Napolyon saldirilarinin yaninda propagandaya da basladi Halki kendi yanina cekip kesin bir zafer elde etmek istiyordu Giderek sertlesen Fransiz saldirilari kusatmanin baslamasindan 1 5 ay sonra sonra sonuc vermisti Fransizlar kalenin Ali Burcu nu ele gecirmisti Ondan sonra Fransiz askerleri sehre sizmaya basladi Ama ayni gunun sonunda Cezzar Ahmed Pasa nin o bolgedeki cephaneligi patlatmasiyla Fransiz saldirilari yarida kaldi ve Ali Burcu ndan cekilmek zorunda kaldilar Bu siralarda Fransizlarin kaleye sizdigini goren ve kusatma sirasinda topcu atesiyle Osmanli birliklerine destek vermekle gorevli birligin basindaki Ingiliz amirali Horatio Nelson yaptigi topcu atesini kesti Ama ertesi gun kalede duran Turk bayragini gorunce topcu atesine devam etti Kusatmanin 52 gununde kaleye Rodos Adasi ndan 3000 kadar Nizam i Cedid askeri geldi Zaten yipranmis olan Fransiz ordusu bunu duyunca iyice demoralize oldu Karsisinda daha buyuk bir ordu vardi Artik Napolyon un aklina yapabilecek bir sey gelmiyordu Kusatmanin 64 gununde Napolyon ani bir geri cekilme karari aldi Cunku bu kaleyi ele gecirilemeyecegini anlamisti Uzakdoguyu somurgelestirme plani Akka Kusatmasinin yenilgiye ugramasiyla basarisizliga ugradi geri cekildi ve Paris Baris Senedi imzalanarak savas son buldu KaynakcaOsmanlilar Albumu 2 Kitap AkitAyrica bakinizNil Muharebesi Piramitler Muharebesi Arsivlenmis kopya 24 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2021