Akut pulmoner histoplazmozis (APH) veya diğer adı ile Mağara hastalığı (Cave Disease), Histoplasma capsulatum isimli mantara ait sporların solunma yoluyla alınması sonucunda meydana gelen bir mantar hastalığı ()'dır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpReUwwaHBjM1J2Y0d4aGMyMXZjMmx6WDJOaGNITjFiR0YwZFcwdWFuQm5Mekl5TUhCNExVaHBjM1J2Y0d4aGMyMXZjMmx6WDJOaGNITjFiR0YwZFcwdWFuQm4uanBn.jpg)
Etiyoloji ve epidemiyoloji
Hastalık etkeni bir mantar olan H. capsulatum'dur. Hastalık Orta ve Batı Birleşik Devletler, Batı Kanada, Meksika, Orta Amerika, Güney Amerika, Afrika ve Güneydoğu Asya gibi yaygın bir coğrafyada görülmektedir.
Etkenlere sıklıkla vadi nehirlerinin yakınlarında bulunan topraklarda rastlanır. Bu topraklara özellikle kuşlar ve yarasaların dışkılarının bulaşması, etkenlerin yayılması açısından oldukça önemlidir.
Hastalığın meydana gelmesi için kişinin, mantar sporlarını soluması gerekir. Dünya üzerinde her yıl binlerce insan bu hastalığa yakalanmaktadır. Ancak ciddi düzeyde hastalık tablosu nadiren gelişir. Hatta birçok hasta ya herhangi bir belirti göstermez ya da grip, nezle benzeri belirtiler gösterir. Bazı hastalarda tedavi uygulamaksızın iyileşme mümkündür.
APH, aynı bölgede yaşayan insanlarda yaygın bir hastalık olarak ortaya çıkabilir (epidemi). Bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde APH, HIV enfeksiyonlarına benzer ağır bir seyir gösterebilir.
Hastalığa ilişkin bazı risk grupları:
- Orta-Batı Birleşik Devletler, Ohio yakınları ve Missisippi nehri vadileri gibi yerlerde yaşayanlar veya bu bölgelere seyahat edenler.
- Bölgedeki kuşların veya yarasaların dışkılarına maruz kalanlar.
- Mağaralarda vakit geçiren veya eski evlerde yaşayan kişiler (eski evler mantarların üremeleri için daha uygundur).
Belirtiler
Zayıf düşmüş bir bağışıklık sistemi, beraberinde artan risk faktörlerini ve tekrar eden enfeksiyonları getirir. Birçok hastada görülen başlıca APH belirtileri şunlardır:
- Göğüs ağrısı
- Öksürük, nefes darlığı
- Ateş
- Üşüme
- Bölgesel kızarıklıklar ()
- Eklem ağrıları ve tutulmaları
- Kas ağrıları () ve tutulmaları
Hastalığın ağrı forumda ise belirtiler daha tehlikeli ve yaygındır:
- Kalp çevresi dokusunda yangısal reaksiyonlar (Pericarditis)
- Şiddetli akciğer lezyonları
- Yaygın eklem ağrıları
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJGa0wwTm9aWE4wWDFndGNtRjVYMkZqZFhSbFgzQjFiRzF2Ym1GeWVWOW9hWE4wYjNCc1lYTnRiM05wYzE5UVNFbE1Yek01TlRRdWFuQm5Mekl5TUhCNExVTm9aWE4wWDFndGNtRjVYMkZqZFhSbFgzQjFiRzF2Ym1GeWVWOW9hWE4wYjNCc1lYTnRiM05wYzE5UVNFbE1Yek01TlRRdWFuQm4uanBn.jpg)
Teşhis
Hastalığın teşhisi için etkenlerin hastadaki varlığının ortaya konması gerekmektedir. Tanı için başlıca şu metotlar kullanılabilir:
- Serolojik testler
- Biyopsi
- Bronkoskopi
- Tam kan sayımı (CBC); ayırıcı tanıda gereklidir.
- Göğüs röntgeni ve hatta göğüs bilgisayarlı tomografisi
- Kültür ekimi ve etken izolasyonu; kişi enfeksiyona yakalanmış olsa bile genellikle sonuçları negatif çıkar. Bunun nedeni mantarların ekim ortamında üretilmelerinin bakterilere göre daha zor olmasıdır.
- İdrarda H. capsulatum antijeni arama; bu metot, yaygın hastalık belirtisi gösteren hastalarda kullanışlıdır.
Kaynakça
- Kauffman CA, Histoplasmosis. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2007: chap 353
- Waht LJ, Freifeld AG, Kleiman MB, et al. Clinical practice guidelines for the management of patients with histoplasmosis: 2007 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin. Infect Dis. 2007;45(7):807-8025
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akut pulmoner histoplazmozis APH veya diger adi ile Magara hastaligi Cave Disease Histoplasma capsulatum isimli mantara ait sporlarin solunma yoluyla alinmasi sonucunda meydana gelen bir mantar hastaligi dir Methenamin Silver boyama teknigi ile goruntulenen etkenlerEtiyoloji ve epidemiyolojiHastalik etkeni bir mantar olan H capsulatum dur Hastalik Orta ve Bati Birlesik Devletler Bati Kanada Meksika Orta Amerika Guney Amerika Afrika ve Guneydogu Asya gibi yaygin bir cografyada gorulmektedir Etkenlere siklikla vadi nehirlerinin yakinlarinda bulunan topraklarda rastlanir Bu topraklara ozellikle kuslar ve yarasalarin diskilarinin bulasmasi etkenlerin yayilmasi acisindan oldukca onemlidir Hastaligin meydana gelmesi icin kisinin mantar sporlarini solumasi gerekir Dunya uzerinde her yil binlerce insan bu hastaliga yakalanmaktadir Ancak ciddi duzeyde hastalik tablosu nadiren gelisir Hatta bircok hasta ya herhangi bir belirti gostermez ya da grip nezle benzeri belirtiler gosterir Bazi hastalarda tedavi uygulamaksizin iyilesme mumkundur APH ayni bolgede yasayan insanlarda yaygin bir hastalik olarak ortaya cikabilir epidemi Bagisiklik sistemi zayiflamis kisilerde APH HIV enfeksiyonlarina benzer agir bir seyir gosterebilir Hastaliga iliskin bazi risk gruplari Orta Bati Birlesik Devletler Ohio yakinlari ve Missisippi nehri vadileri gibi yerlerde yasayanlar veya bu bolgelere seyahat edenler Bolgedeki kuslarin veya yarasalarin diskilarina maruz kalanlar Magaralarda vakit geciren veya eski evlerde yasayan kisiler eski evler mantarlarin uremeleri icin daha uygundur BelirtilerZayif dusmus bir bagisiklik sistemi beraberinde artan risk faktorlerini ve tekrar eden enfeksiyonlari getirir Bircok hastada gorulen baslica APH belirtileri sunlardir Gogus agrisi Oksuruk nefes darligi Ates Usume Bolgesel kizarikliklar Eklem agrilari ve tutulmalari Kas agrilari ve tutulmalari Hastaligin agri forumda ise belirtiler daha tehlikeli ve yaygindir Kalp cevresi dokusunda yangisal reaksiyonlar Pericarditis Siddetli akciger lezyonlari Yaygin eklem agrilariAPH hastasi bir kisinin akciger rontgen filmiTeshisHastaligin teshisi icin etkenlerin hastadaki varliginin ortaya konmasi gerekmektedir Tani icin baslica su metotlar kullanilabilir Serolojik testler Biyopsi Bronkoskopi Tam kan sayimi CBC ayirici tanida gereklidir Gogus rontgeni ve hatta gogus bilgisayarli tomografisi Kultur ekimi ve etken izolasyonu kisi enfeksiyona yakalanmis olsa bile genellikle sonuclari negatif cikar Bunun nedeni mantarlarin ekim ortaminda uretilmelerinin bakterilere gore daha zor olmasidir Idrarda H capsulatum antijeni arama bu metot yaygin hastalik belirtisi gosteren hastalarda kullanislidir KaynakcaKauffman CA Histoplasmosis In Goldman L Ausiello D eds Cecil Medicine 23rd ed Philadelphia PA Saunders Elsevier 2007 chap 353 Waht LJ Freifeld AG Kleiman MB et al Clinical practice guidelines for the management of patients with histoplasmosis 2007 update by the Infectious Diseases Society of America Clin Infect Dis 2007 45 7 807 8025