Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Albert John Lutuli, Luthuli olarak da yazılır. (1898 - 21 Temmuz 1967), Zulu kabile şefi ve Afrika Ulusal Kongresi (ANC) başkanı (1952-1960).Irk ayrımına karşı yürüttüğü barışçıl mücadele nedeniyle 1960'ta Nobel Barış Ödülü'nü alarak bu ödülü kazanan ilk Afrikalı olmuştur.
| Albert Lutuli | |
|---|---|
 | |
| Afrika Ulusal Kongresi Başkanı | |
| Görev süresi 1952-1967 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1898 Bulawayo, Güney Rodezya |
| Ölüm | 21 Temmuz 1967 Natal, Güney Afrika |
| Ölüm nedeni | Tren kazası |
| Partisi | Afrika Ulusal Kongresi |
| Evlilik(ler) | Nokukhanya Bhengu |
| Ödülleri |  Nobel Barış Ödülü (1960) |
Misyonerlere çevirmenlik yapan, Zululand (bugün Natal) kökenli John Bunyan Lutuli'nin oğluydu. Babasının ölümü üzerine 10 yaşınadayken Güney Afrika'ya gitti ve Groutville kabilesinin şefi olan amcasının evinde Zulu geleneklerini öğrendi. Annesinin çamaşırcılıktan kazandığı para ve elde ettiği burs sayesinde öğrenim gördü.Durban yakınlarındaki Adams'ta bulunan bir öğretmen okulunu bitirerek bu okulun ilk üç siyah öğretmeninden biri oldu.1927'de bir kabile şefinin torunu olan Nokukhanya Bhengu adlı öğretmenle evlendi.
1936'da öğretmenlikten ayrılarak 5 bin kişilik Groutville kabilesinin şefliğine seçildi. Açlık ve yoksulluk gibi önemli sorunlarla karşı karşıya kaldığı bu dönemde siyasi etkinliklerden uzak durarak Natal Afrika Öğretmenler Birliği ve Güney Afrika Futbol Birliği'nin sekreterliğini üstlendi. Ayrıca Zulu Dili ve Kültürü Derneği'ni kurdu ve Hristiyan Konseyi Yönetim Kuruluna, Avrupalı ve Afrikalılar Ortak Konseyi'ne ve Durban'daki Irklar Arası İlişkiler Kurumu2na üye oldu.
1945'te ANC'ye katıldı. Ertesi yıl, üyeleri kabile şeflerinden ve aydınlardan oluşan, danışma kurulu niteliğindeki Yerliler Temsil Kuruluna seçildi. Tam bu sırada ordu birlikleri ve polis, Siyah maden işçilerinin bir grevini bastırmak için şiddet kullanarak sekiz işçinin ölümüne, yaklaşık bin işçinin de yaralanmasına yol açtı. Lutuli kurulun bu olaydan sonra tepkisiz kalmasını protesto eden halkın yanında yer aldı.1948'de Misyonerlikler Kongregasyon Kurulunun davetlisi olarak ABD'ye gitti. Burada yaptığı konuşmalarda Hristiyanlığın Afrika'da ırk ayrımı nedeniyle büyük bir sınavla karşı karşıya bulunduğunu öne sürdü.Ülkesine döndüğünde, ırk ayrımı politikasını savunan ve Afrikanerlerce desteklenen Ulusal Parti'nin (NP) kısa bir süre önce iktidarı ele geçirmiş olduğunu gördü. Siyahlar üzerindeki baskının yoğunlaştığı bu dönemde ANC'nin Natal bölgesi başkanı seçildi.
1912'de kurulan ve o zamana değin dilekçeler vererek ve kitlesel gösteriler düzenleyerek sürekli bir mücadele yürüten ANC, 1952'de Güney Afrika Hint Kongresi'yle birlikte, ırk ayrımını destekleyen yasalara karşı ülke çapında bir kampanya düzenledi. Bu kampanya sırasında Lutuli'nin Natal'da siyasi önderliği üstlenmesi üzerine, yönetim onun ya ANC'den ya da kabile şefliğinden ayrılmasını istedi. Lutuli, özgürlüğün ancak bir bedel ödenerek kazanılacağını belirterek yönetimin isteğine uymayı reddetti.Yönetim tarafından şeflikten uzaklaştırıldıysa da kabilesince şef olarak görülmeye devam etti ve ünü daha da yayıldı. Aynı yıl (1952) ANC'nin genel sekreterliğine seçilen Lutuli, sonraki yıllarda yoğun baskılar görmesine karşın düzenlenen çeşitli toplantılara katıldı, birçok kenti dolaşarak kitle toplantılarında konuşmalar yaptı.
Aralık 1956'da 155 arkadaşıyla birlikte vatana ihanet suçuyla tutuklandı. Ama vatan haini olduğu, komünist bir darbe planladığı ve şiddete başvurduğu gibi iddiaların kanıtlanamaması üzerine uzun bir yargılamanın ardından 1957'de serbest bırakıldı. Bu yıllarda sürdürdüğü kararlı mücadele ve gösterdiği cesaretle dış dünyada adını duyurarak Nobel Ödülü'ne aday gösterildi.1957'de işe gitmeme çağrısına beyazların dışında çok sayıda kişi uydu. Daha sonra düzenlediği kitle toplantılarına beyazlar da katılmaya başladı.1959'da düşmalık duygularını kışkırttığı gerekçesiyle köyünün dışına çıkması ve beş yıl süreyle toplantılara katılması yasaklandı.
Lutuli, 1960'ta polisin Sharpville'de pasaport yasalarını protesto etmek amacıyla gösteri düzenleyen Siyahlara ateş açması üzerine, halkı ulusal yas tutmaya çağırarak kendi pasaportunu yaktı. Bu yüzden hapis cezası aldıysa da cezaevine giremeyecek kadar hasta olduğu için cezası para cezasına çevrildi. Bu olaylar nedeniyle ANC ve bu örgütten ayrılanlarca kurulan Panafrika Kongresi yasadışı ilan edildi.
Aralık 1961'de kısa bir süre için Groutville'den ayrılmasına izin verilen Lutuli Nobel Ödülü'nün almak üzere karısıyla birlikte Oslo'ya gitti.Ödül töreninde yaptığı konuşmada ağır baskılara karşın halkının ırkçılığı reddedişini ve barışçıl tutumunu övdü; ama uzun mücadelelere karşın özgürlükten hala ne kadar uzak olduklarını anlattı.Ülkesine döndükten sonra, yaşamının sonuna değin köyünde gözetim altında tutulan ve yalnızca polisin izin verdiği ziyaretçilerle görüşebilen Lutuli bu dönemde Let My People Go (1962) başlığıyla yayımlanan hayat öyküsünü yazdı.
21 Temmuz 1967'de küçük çiftliğnin yakınındaki bir demiryolu köprüsünden geçerken bir trenin çarpması sonucu öldü.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Albert John Lutuli Luthuli olarak da yazilir 1898 21 Temmuz 1967 Zulu kabile sefi ve Afrika Ulusal Kongresi ANC baskani 1952 1960 Irk ayrimina karsi yuruttugu bariscil mucadele nedeniyle 1960 ta Nobel Baris Odulu nu alarak bu odulu kazanan ilk Afrikali olmustur Albert Lutuli Afrika Ulusal Kongresi Baskani Gorev suresi 1952 1967 Kisisel bilgiler Dogum 1898 Bulawayo Guney Rodezya Olum 21 Temmuz 1967 Natal Guney Afrika Olum nedeni Tren kazasi Partisi Afrika Ulusal Kongresi Evlilik ler Nokukhanya Bhengu Odulleri Nobel Baris Odulu 1960 Albert Lutuli Misyonerlere cevirmenlik yapan Zululand bugun Natal kokenli John Bunyan Lutuli nin ogluydu Babasinin olumu uzerine 10 yasinadayken Guney Afrika ya gitti ve Groutville kabilesinin sefi olan amcasinin evinde Zulu geleneklerini ogrendi Annesinin camasirciliktan kazandigi para ve elde ettigi burs sayesinde ogrenim gordu Durban yakinlarindaki Adams ta bulunan bir ogretmen okulunu bitirerek bu okulun ilk uc siyah ogretmeninden biri oldu 1927 de bir kabile sefinin torunu olan Nokukhanya Bhengu adli ogretmenle evlendi 1936 da ogretmenlikten ayrilarak 5 bin kisilik Groutville kabilesinin sefligine secildi Aclik ve yoksulluk gibi onemli sorunlarla karsi karsiya kaldigi bu donemde siyasi etkinliklerden uzak durarak Natal Afrika Ogretmenler Birligi ve Guney Afrika Futbol Birligi nin sekreterligini ustlendi Ayrica Zulu Dili ve Kulturu Dernegi ni kurdu ve Hristiyan Konseyi Yonetim Kuruluna Avrupali ve Afrikalilar Ortak Konseyi ne ve Durban daki Irklar Arasi Iliskiler Kurumu2na uye oldu 1945 te ANC ye katildi Ertesi yil uyeleri kabile seflerinden ve aydinlardan olusan danisma kurulu niteligindeki Yerliler Temsil Kuruluna secildi Tam bu sirada ordu birlikleri ve polis Siyah maden iscilerinin bir grevini bastirmak icin siddet kullanarak sekiz iscinin olumune yaklasik bin iscinin de yaralanmasina yol acti Lutuli kurulun bu olaydan sonra tepkisiz kalmasini protesto eden halkin yaninda yer aldi 1948 de Misyonerlikler Kongregasyon Kurulunun davetlisi olarak ABD ye gitti Burada yaptigi konusmalarda Hristiyanligin Afrika da irk ayrimi nedeniyle buyuk bir sinavla karsi karsiya bulundugunu one surdu Ulkesine dondugunde irk ayrimi politikasini savunan ve Afrikanerlerce desteklenen Ulusal Parti nin NP kisa bir sure once iktidari ele gecirmis oldugunu gordu Siyahlar uzerindeki baskinin yogunlastigi bu donemde ANC nin Natal bolgesi baskani secildi 1912 de kurulan ve o zamana degin dilekceler vererek ve kitlesel gosteriler duzenleyerek surekli bir mucadele yuruten ANC 1952 de Guney Afrika Hint Kongresi yle birlikte irk ayrimini destekleyen yasalara karsi ulke capinda bir kampanya duzenledi Bu kampanya sirasinda Lutuli nin Natal da siyasi onderligi ustlenmesi uzerine yonetim onun ya ANC den ya da kabile sefliginden ayrilmasini istedi Lutuli ozgurlugun ancak bir bedel odenerek kazanilacagini belirterek yonetimin istegine uymayi reddetti Yonetim tarafindan seflikten uzaklastirildiysa da kabilesince sef olarak gorulmeye devam etti ve unu daha da yayildi Ayni yil 1952 ANC nin genel sekreterligine secilen Lutuli sonraki yillarda yogun baskilar gormesine karsin duzenlenen cesitli toplantilara katildi bircok kenti dolasarak kitle toplantilarinda konusmalar yapti Aralik 1956 da 155 arkadasiyla birlikte vatana ihanet sucuyla tutuklandi Ama vatan haini oldugu komunist bir darbe planladigi ve siddete basvurdugu gibi iddialarin kanitlanamamasi uzerine uzun bir yargilamanin ardindan 1957 de serbest birakildi Bu yillarda surdurdugu kararli mucadele ve gosterdigi cesaretle dis dunyada adini duyurarak Nobel Odulu ne aday gosterildi 1957 de ise gitmeme cagrisina beyazlarin disinda cok sayida kisi uydu Daha sonra duzenledigi kitle toplantilarina beyazlar da katilmaya basladi 1959 da dusmalik duygularini kiskirttigi gerekcesiyle koyunun disina cikmasi ve bes yil sureyle toplantilara katilmasi yasaklandi Lutuli 1960 ta polisin Sharpville de pasaport yasalarini protesto etmek amaciyla gosteri duzenleyen Siyahlara ates acmasi uzerine halki ulusal yas tutmaya cagirarak kendi pasaportunu yakti Bu yuzden hapis cezasi aldiysa da cezaevine giremeyecek kadar hasta oldugu icin cezasi para cezasina cevrildi Bu olaylar nedeniyle ANC ve bu orgutten ayrilanlarca kurulan Panafrika Kongresi yasadisi ilan edildi Aralik 1961 de kisa bir sure icin Groutville den ayrilmasina izin verilen Lutuli Nobel Odulu nun almak uzere karisiyla birlikte Oslo ya gitti Odul toreninde yaptigi konusmada agir baskilara karsin halkinin irkciligi reddedisini ve bariscil tutumunu ovdu ama uzun mucadelelere karsin ozgurlukten hala ne kadar uzak olduklarini anlatti Ulkesine dondukten sonra yasaminin sonuna degin koyunde gozetim altinda tutulan ve yalnizca polisin izin verdigi ziyaretcilerle gorusebilen Lutuli bu donemde Let My People Go 1962 basligiyla yayimlanan hayat oykusunu yazdi 21 Temmuz 1967 de kucuk ciftlignin yakinindaki bir demiryolu koprusunden gecerken bir trenin carpmasi sonucu oldu https tr wikipedia org w index php title Albert Lutuli amp oldid 33325189 sayfasindan alinmistir