"Alef", Arjantinli yazar ve şair Jorge Luis Borges'e ait öyküdür. İlk olarak Eylül 1945'te yayımlandı ve 1949'da Alef ve Diğer Öyküler adıyla yeniden yayımlandı ve 1974'te yazar tarafından revize edildi.
"Alef" | |
---|---|
Yazar | Jorge Luis Borges |
Özgün adı | "El Aleph" |
Çevirmen | Fatma Akerson |
Ülke | Arjantin |
Dil | İspanyolca |
Yayımlanma | Sur dergisi |
Konu
Borges'in hikâyesinde Alef, tüm diğer noktaları içeren uzayda bir noktadır. İçine bakan kimse, evrendeki her şeyi aynı anda, çarpıklık, örtüşüm veya karışıklık olmadan her açıdan görebilir. Hikâye, Borges'in "" gibi diğer çalışmalarının birçoğunda bulunan sonsuzluk temasını ele almaktadır.
Borges'in hikâyelerinin çoğunda olduğu gibi hikâyenin kahramanı yazarın kurgusal bir versiyonudur. Hikâyenin başında yeni ölen Beatriz Viterbo adındaki sevgiliye yas tutar ve sevgilisinin ailesine saygısını iletmek maksadıyla her yıl ailenin evine gider. Zaman içinde Beatriz'in kuzeni olan Carlos Argentino Daneri'yle tanışır ki Carlos Argentino Daner, kendi yeteneğini oldukça abartan vasat bir şairdir.
Hikâyenin ilerleyen kısımlarında bir bar genişletileceği için Daneri'nin evine el konulup evini yıkma girişiminde bulunur. Öfkelenen Daneri, anlatıcıya şunu söyler: Bodrumda bir Alef olduğu için şiirini ev olmadan bitiremeyecektir. Şu ana kadar Daneri'nin oldukça çılgın olduğunu düşünen anlatıcı, herhangi bir yanıt beklemeden Daneri'ye bir yere gitmemesini, gelip Alef'i göreceğini söyler.
Bodrumun karanlığında yalnız kalan anlatıcı, Daneri'nin kendisini öldürmek için komplo kurmasından şüphelenir fakat daha sonra kendi gözleriyle Alef'i görür:
"Basamağın arka kısmında, sağa doğru, neredeyse dayanılmaz bir parlaklıkta, gökkuşağının tüm renklerini içeren bir çember gördüm. Önce döndüğünü sandım, ama sonra bu titreşimin, kapsadığı dünyanın sersemleticiliğinden gelen bir yanılgı olduğunu anladım. Alef'in çapı herhalde birkaç santimden fazla değildi, ama tüm âlem gerçekten ve eksiksiz içindeydi. Her şey (sözgelimi bir aynanın yüzü) sonsuzdu; çünkü her şeyi evrendeki açıdan açıkça görebiliyordum. Denizin dalgalanışını gördüm, günün doğuşunu, günün batışını gördüm; Amerika'daki insan yığınlarını gördüm; siyah bir piramidin ortasındaki gümüşrengi örümcek ağını gördüm; parçalanmış bir labirent gördüm, (bu Londra'ydı); bitmez tükenmez sayıda gözün, bir aynaya bakar gibi bende kendilerine baktıklarını gördüm; yeryüzündeki bütün aynaları gördüm ve hiçbiri beni yansıtmıyordu; Soler Sokağı'ndaki bir arka avluda otuz yıl önce Frey Bentos'taki bir evin girişinde gördüğüm yer çinilerinin aynılarını gördüm; üzüm salkımları, kar yığınları, tütün, maden damarları, buhar gördüm; tümseklerle dolu ekvator çöllerini ve hepsindeki kum tanelerini teker teker gördüm"
Alef'i görme deneyiminden etkilense de anlatıcı, Daneri'nin kendi aklından şüpheye düşmesi ve Daneri'den intikam almak için hiçbir şey görmediğini iddia eder. Anlatıcı, Daneri'ye şehrin gürültüsünde ve koşuşturmasında çok uzun süre yaşadığını ve bodrumun karanlık ve kapalı yerinde çok fazla zaman geçirdiğini ve geniş açık bir alanla temiz havaya ihtiyaç duyduğunu söyler. Bunlar ona şiirini tamamlaması için gerçek bir iç huzur sağlayacaktır.
Hikâyenin postscriptinde, Borges, Daneri'nin evinin eninde sonunda yıkıldığını ancak Daneri'nin Arjantin Ulusal Edebiyat Ödülü'nde ikincilik elde ettiğini açıklar. Ayrıca Daneri'nin evindeki Alef'in mevcut olan tek Alef olmadığını açıklar ve 1867'lerde "Yüzbaşı Burton" (Richard Francis Burton) İngiliz Konsolosu olarak Brezilya'da bulunurken yazdığı raporlara dayandığını söyler. Rapora göre Kahire'de Amr Camii'de toplanan müminler caminin orta avlusunu çevreleyen sütunların birinde tüm âlemin yattığı olgusunu bilirler ve kimse bunu gerçekten göremez ama sütunun yüzeyine kulaklarını dayayanlar, kısa bir süre sonra yoğun bir gürültü duyduklarını söylerler.
Arka planı
Alef (א), İbrani alfabesinin ilk harfidir ve İbranicede 1 sayısına denk gelmektedir. Yahudî Kabala'daki ezoterik anlamı, evrenin kökeniyle, "tüm sayıları içeren ilkel olan" ile ilgilidir. Alef (ﺍ veya ʼelif),Arap alfabesinin yanı sıra Fenike, Aramik ve Süryani alfabelerinin ilk harfidir. Alef aynı zamanda Urduca ve Farsçanın ilk harfidir ve her iki dil de Arap harflerini kullanır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alef Arjantinli yazar ve sair Jorge Luis Borges e ait oykudur Ilk olarak Eylul 1945 te yayimlandi ve 1949 da Alef ve Diger Oykuler adiyla yeniden yayimlandi ve 1974 te yazar tarafindan revize edildi Alef YazarJorge Luis BorgesOzgun adi El Aleph CevirmenFatma AkersonUlkeArjantinDilIspanyolcaYayimlanmaSur dergisiKonuBorges in hikayesinde Alef tum diger noktalari iceren uzayda bir noktadir Icine bakan kimse evrendeki her seyi ayni anda carpiklik ortusum veya karisiklik olmadan her acidan gorebilir Hikaye Borges in gibi diger calismalarinin bircogunda bulunan sonsuzluk temasini ele almaktadir Borges in hikayelerinin cogunda oldugu gibi hikayenin kahramani yazarin kurgusal bir versiyonudur Hikayenin basinda yeni olen Beatriz Viterbo adindaki sevgiliye yas tutar ve sevgilisinin ailesine saygisini iletmek maksadiyla her yil ailenin evine gider Zaman icinde Beatriz in kuzeni olan Carlos Argentino Daneri yle tanisir ki Carlos Argentino Daner kendi yetenegini oldukca abartan vasat bir sairdir Hikayenin ilerleyen kisimlarinda bir bar genisletilecegi icin Daneri nin evine el konulup evini yikma girisiminde bulunur Ofkelenen Daneri anlaticiya sunu soyler Bodrumda bir Alef oldugu icin siirini ev olmadan bitiremeyecektir Su ana kadar Daneri nin oldukca cilgin oldugunu dusunen anlatici herhangi bir yanit beklemeden Daneri ye bir yere gitmemesini gelip Alef i gorecegini soyler Bodrumun karanliginda yalniz kalan anlatici Daneri nin kendisini oldurmek icin komplo kurmasindan suphelenir fakat daha sonra kendi gozleriyle Alef i gorur Basamagin arka kisminda saga dogru neredeyse dayanilmaz bir parlaklikta gokkusaginin tum renklerini iceren bir cember gordum Once dondugunu sandim ama sonra bu titresimin kapsadigi dunyanin sersemleticiliginden gelen bir yanilgi oldugunu anladim Alef in capi herhalde birkac santimden fazla degildi ama tum alem gercekten ve eksiksiz icindeydi Her sey sozgelimi bir aynanin yuzu sonsuzdu cunku her seyi evrendeki acidan acikca gorebiliyordum Denizin dalgalanisini gordum gunun dogusunu gunun batisini gordum Amerika daki insan yiginlarini gordum siyah bir piramidin ortasindaki gumusrengi orumcek agini gordum parcalanmis bir labirent gordum bu Londra ydi bitmez tukenmez sayida gozun bir aynaya bakar gibi bende kendilerine baktiklarini gordum yeryuzundeki butun aynalari gordum ve hicbiri beni yansitmiyordu Soler Sokagi ndaki bir arka avluda otuz yil once Frey Bentos taki bir evin girisinde gordugum yer cinilerinin aynilarini gordum uzum salkimlari kar yiginlari tutun maden damarlari buhar gordum tumseklerle dolu ekvator collerini ve hepsindeki kum tanelerini teker teker gordum Alef i gorme deneyiminden etkilense de anlatici Daneri nin kendi aklindan supheye dusmesi ve Daneri den intikam almak icin hicbir sey gormedigini iddia eder Anlatici Daneri ye sehrin gurultusunde ve kosusturmasinda cok uzun sure yasadigini ve bodrumun karanlik ve kapali yerinde cok fazla zaman gecirdigini ve genis acik bir alanla temiz havaya ihtiyac duydugunu soyler Bunlar ona siirini tamamlamasi icin gercek bir ic huzur saglayacaktir Hikayenin postscriptinde Borges Daneri nin evinin eninde sonunda yikildigini ancak Daneri nin Arjantin Ulusal Edebiyat Odulu nde ikincilik elde ettigini aciklar Ayrica Daneri nin evindeki Alef in mevcut olan tek Alef olmadigini aciklar ve 1867 lerde Yuzbasi Burton Richard Francis Burton Ingiliz Konsolosu olarak Brezilya da bulunurken yazdigi raporlara dayandigini soyler Rapora gore Kahire de Amr Camii de toplanan muminler caminin orta avlusunu cevreleyen sutunlarin birinde tum alemin yattigi olgusunu bilirler ve kimse bunu gercekten goremez ama sutunun yuzeyine kulaklarini dayayanlar kisa bir sure sonra yogun bir gurultu duyduklarini soylerler Arka planiAlef א Ibrani alfabesinin ilk harfidir ve Ibranicede 1 sayisina denk gelmektedir Yahudi Kabala daki ezoterik anlami evrenin kokeniyle tum sayilari iceren ilkel olan ile ilgilidir Alef ﺍ veya ʼelif Arap alfabesinin yani sira Fenike Aramik ve Suryani alfabelerinin ilk harfidir Alef ayni zamanda Urduca ve Farscanin ilk harfidir ve her iki dil de Arap harflerini kullanir