Ali bin Yahya el-Ermeni (Arapça: علي بن يحيى الأرمني), 9. yüzyılın ortalarında Bizans İmparatorluğu ile sınır savaşına katılan ünlü bir Müslüman askeri komutandı. Yaklaşık 852'den 862'ye kadar Tarsus valisi olarak görev yaptı, Bizanslılara karşı birkaç sefer düzenledi. 862'de memleketi Arminiya'nın valisi olarak atandı, ancak 863 sonbaharında Bizanslılara karşı savaşırken öldürüldü.
Hayatı
Ali'nin nisbesinden de anlaşıldığı gibi Ermeni asıllıdır. 840 yılında Malik bin Kaydur'un yerine vali olarak Mısır'a gönderildi. Daha sonra, Abbasi Halifeliğinin Kilikya'daki sınır bölgelerinin (al-thughur ash-Sha'miya) komutanı (vali veya amir) olarak atandı ve Bizans İmparatorluğu ile karşı karşıya geldi ve üssü Tarsus oldu. Abbâsî merkezi hükûmetinin gücünün gerilemesinden yararlanarak burada geniş bir özerk yetkiye sahip olduğu bilinen Tarsus'un ilk emiridir. Ali bu görevi en az 238 AH'den (MS 852/3) Ekim/Kasım 862'ye kadar sürdürdü. Ali, sınır bölgelerinin emiri olarak, Toros Dağları üzerinden Bizans kontrolündeki Anadolu'ya birkaç yaz baskın seferi (ṣawāʿif) üstlendi: Ali liderliğindeki yaz baskınları 852/3, 853/4, 859/60 ve 860/1 yılları için kaydedildi. 856 esir mübadelesinde de hazır bulundu.
Ekim/Kasım 862'de Arminiya ve Adharbayjan'a vali olarak atandı ve ertesi yılın Ekim/Kasım aylarında 400 adamıyla birlikte Bizanslılarla yapılan savaşta öldürüldü.Malatya emiri Ömer bin Abdullah'ın Eylül ayında Lalakaon Muharebesi'nde ölümünün hemen ardından gelen Ali'nin ölüm haberi, Bağdat, Samarra ve diğer şehirlerdeki halk arasında hükûmetin yetersizliğine kızan isyanlara neden oldu.
Ali'nin oğlu Muhammed daha sonra 871/2'den 872/3 veya 873/4'e kadar Tarsus emiri olarak da görev yaptı.Mesûdî'nin 10. yüzyıl anlatımına göre (Murûc ez-Zeheb ve Ma'âdin el-Cevâhir, VIII.74–75), ünü o kadar büyüktü ki, yiğitliklerinin tanınması için Bizans kiliselerinde portreleri sergilenen "ünlü Müslümanlar" arasında yer alıyordu.
Kaynakça
- ^ Canard, Cahen & Deny (1960), p. 638: "There were Armenians, too, in the Muslim territories, serving the Caliphs, but converted to Islam, like the celebrated amir Ali al-Armani who died in 863, not long after he had been named governor of Armenia and Adharbaydjan."
- ^ Gordon (2001), p. 207 (Note #25)
- ^ Hild & Hellenkemper (1990), pp. 48–50
- ^ a b Stern (1960), p. 219
- ^ Stern (1960), p. 219 (note 12)
- ^ Hild & Hellenkemper (1990), p. 50
- ^ Saliba (1985), p. 7
- ^ Saliba (1985), pp. 9–10
- ^ Saliba (1985), pp. 10–11
- Genel
- Canard, Marius; Cahen, Claude; Deny, J. (1960). "Armīniya". Gibb, H. A. R.; ; ; ; Lewis, B.; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 636–650. OCLC 495469456.
- Gordon, Matthew S. (2001). The Breaking of a Thousand Swords: A History of the Turkish Military of Samarra (A.H. 200–275/815–889 C.E.) (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Hild, Friedrich; Hellenkemper, Hansgerd (1990). Tabula Imperii Byzantini, Band 5: Kilikien und Isaurien (Almanca). Viyana: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN .
- , (Ed.) (1985). The History of al-Ṭabarī, Volume 35: The Crisis of the ʿAbbāsid Caliphate: The Caliphates of al-Mustaʿīn and al-Muʿtazz, A.D. 862–869/A.H. 248–255. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- (1960). "The Coins of Thamal and of Other Governors of Tarsus". Journal of the American Oriental Society. 80 (3). ss. 217-225. doi:10.2307/596170. JSTOR 596170.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ali bin Yahya el Ermeni Arapca علي بن يحيى الأرمني 9 yuzyilin ortalarinda Bizans Imparatorlugu ile sinir savasina katilan unlu bir Musluman askeri komutandi Yaklasik 852 den 862 ye kadar Tarsus valisi olarak gorev yapti Bizanslilara karsi birkac sefer duzenledi 862 de memleketi Arminiya nin valisi olarak atandi ancak 863 sonbaharinda Bizanslilara karsi savasirken olduruldu Ali bin Yahya el Ermeni tarafindan Arapca dilinde yazilmistir HayatiGuneydogu Kucuk Asya daki Bizans Arap sinir bolgesinin ana kaleleriyle birlikte haritasi Ali nin nisbesinden de anlasildigi gibi Ermeni asillidir 840 yilinda Malik bin Kaydur un yerine vali olarak Misir a gonderildi Daha sonra Abbasi Halifeliginin Kilikya daki sinir bolgelerinin al thughur ash Sha miya komutani vali veya amir olarak atandi ve Bizans Imparatorlugu ile karsi karsiya geldi ve ussu Tarsus oldu Abbasi merkezi hukumetinin gucunun gerilemesinden yararlanarak burada genis bir ozerk yetkiye sahip oldugu bilinen Tarsus un ilk emiridir Ali bu gorevi en az 238 AH den MS 852 3 Ekim Kasim 862 ye kadar surdurdu Ali sinir bolgelerinin emiri olarak Toros Daglari uzerinden Bizans kontrolundeki Anadolu ya birkac yaz baskin seferi ṣawaʿif ustlendi Ali liderligindeki yaz baskinlari 852 3 853 4 859 60 ve 860 1 yillari icin kaydedildi 856 esir mubadelesinde de hazir bulundu Ekim Kasim 862 de Arminiya ve Adharbayjan a vali olarak atandi ve ertesi yilin Ekim Kasim aylarinda 400 adamiyla birlikte Bizanslilarla yapilan savasta olduruldu Malatya emiri Omer bin Abdullah in Eylul ayinda Lalakaon Muharebesi nde olumunun hemen ardindan gelen Ali nin olum haberi Bagdat Samarra ve diger sehirlerdeki halk arasinda hukumetin yetersizligine kizan isyanlara neden oldu Ali nin oglu Muhammed daha sonra 871 2 den 872 3 veya 873 4 e kadar Tarsus emiri olarak da gorev yapti Mesudi nin 10 yuzyil anlatimina gore Muruc ez Zeheb ve Ma adin el Cevahir VIII 74 75 unu o kadar buyuktu ki yigitliklerinin taninmasi icin Bizans kiliselerinde portreleri sergilenen unlu Muslumanlar arasinda yer aliyordu Kaynakca Canard Cahen amp Deny 1960 p 638 There were Armenians too in the Muslim territories serving the Caliphs but converted to Islam like the celebrated amir Ali al Armani who died in 863 not long after he had been named governor of Armenia and Adharbaydjan Gordon 2001 p 207 Note 25 Hild amp Hellenkemper 1990 pp 48 50 a b Stern 1960 p 219 Stern 1960 p 219 note 12 Hild amp Hellenkemper 1990 p 50 Saliba 1985 p 7 Saliba 1985 pp 9 10 Saliba 1985 pp 10 11 GenelCanard Marius Cahen Claude Deny J 1960 Arminiya Gibb H A R Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume I A B Ingilizce Leiden E J Brill ss 636 650 OCLC 495469456 Gordon Matthew S 2001 The Breaking of a Thousand Swords A History of the Turkish Military of Samarra A H 200 275 815 889 C E Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 0 7914 4795 2 Hild Friedrich Hellenkemper Hansgerd 1990 Tabula Imperii Byzantini Band 5 Kilikien und Isaurien Almanca Viyana Verlag der Osterreichischen Akademie der Wissenschaften ISBN 978 3 7001 1811 4 Ed 1985 The History of al Ṭabari Volume 35 The Crisis of the ʿAbbasid Caliphate The Caliphates of al Mustaʿin and al Muʿtazz A D 862 869 A H 248 255 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 87395 883 7 1960 The Coins of Thamal and of Other Governors of Tarsus Journal of the American Oriental Society 80 3 ss 217 225 doi 10 2307 596170 JSTOR 596170