Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Amerikan Bağımsızlık Savaşı, 1775–1783 yılları arasında Büyük Britanya ve Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasında geçen ve Amerika Birleşik Devletleri'nin kurulmasıyla sonuçlanan savaştır. Amerikan Devrimi olarak da bilinir.
| Amerikan Bağımsızlık Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Sol üstten saat yönünde: Yorktown Kuşatması sonrası Lord Cornwallis'in teslim olması, Trenton Savaşı, General Warren'ın Bunker Tepesi Muharebesi'nde ölümü, Long Island Savaşı, Guilford Court House Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 George Washington (ölü) (Dönek) Friedrich Wilhelm von Steuben Marquis de La Fayette Comte de Rochambeau  |  Thomas Gage (esir) (esir) George Rodney Joseph Brant | ||||||
| Güçler | |||||||
| Büyüklük: | Büyüklük: | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Amerikan: 25,000 ölü
Toplam Amerikan kayıpları: 50,000 üzeri ölü veya yaralı Müttefikler: 6000± Fransız ve İspanyol (Avrupa'da) 2000 Fransız (Amerika'da) | 20,000± Kraliyet ordusu askeri ölü veya yaralı 19,740 denizci öldü | ||||||
Savaşın nedenleri
Aslında savaş tam bir bağımsızlık mücadelesi olarak başlamamıştır. Savaş, Büyük Britanya'nın Yedi Yıl Savaşları sonucu oluşan kayıplarını giderebilmek için, Amerika'da bulunan kolonilere ağır vergiler yüklemesiyle başlar.
1765 yılında koloniler için "Damga Pulu Kanunu" çıkarıldı; ancak gelen tepkiler üzerine kaldırıldı. 1767 yılında ise "Townshend Kanunu" olarak bilinen kanun yürürlüğe sokuldu ve çay dahil bazı ürünlere yeni vergiler koyuldu. Bu ise halkın tepkisini çekti ve İngiltere'den gelen çayları Boston Limanı'nda denize döktüler. Böylece iç savaşın fitili de yakılmış oldu.
Çatışmalar önce Büyük Britanya'nın sömürge sorunlarından kaynaklanan bir iç savaş olarak başladıysa da; 1778'de Fransa Krallığı'nın, 1779'da İspanyol İmparatorluğu'nun 1780'de Hollanda'nın Koloniler'in yanında yer almasıyla, uluslararası bir savaşa dönüştü.
Savaşın gelişimi
İç Savaş olarak (1775 - 1778)
Koloniler, 35.000 kişilik düzenli Kıta Ordusu yanında kara kuvveti olarak hem eyalet milisleri, hem çiftçilerden oluşan 44.500 kişilik milis bir güç daha topladılar. Bunun yanında Amerikalılara müttefik olarak Kuzey Amerika'da 10.000 kişilik bir Fransız ordusu ve Avrupa'da İngilizlere karşı 60.000 kişilik bir Fransız-İspanyol kuvveti daha bulunuyordu. 1779 yılında Kuzey Amerika'da (Kanada'dan Florida'ya kadar dağılmış) İngiliz ordusu ise 60.000 kişilik bir kuvvetten oluşuyordu. İngiliz ordusunun içinde Alman kökenli 30.000 paralı asker vardı.
Savaş, ayaklanmacıların levazım depolarını imha etmek amacıyla General Thomas Gage'in Boston'dan Concord'a (Massachusetts) kuvvet göndermesiyle başladı. 19 Nisan 1775'te Lexington ve Concord'da çarpışmalar çıkınca, ayaklanmacılar Boston'u kuşattı. Amerikan generali 'un 'nden ele geçirdiği toplarla yetişerek, Gage'in yerine geçen General William Howe'u kenti boşaltmaya zorlamasıyla 17 Mart 1776'da kuşatma sona erdi.
General komutasında bir Amerikan kuvveti 1775 sonbaharında Kanada'yı işgal ederek Montreal'i aldı; Québec'e yapılan başarısız bir saldırıda Montgomery öldü. Amerikalılar baharda İngiliz yedek kuvvetleri yetişene değin kenti kuşatma altında tuttuktan sonra Ticonderoga Kalesi'ne çekildiler.
İngiliz Hükûmeti General Howe'un ağabeyi Amiral Lord 'u, kardeşinin güçlerine katılmak üzere büyük bir filoyla New York'a gönderdi. Howe'lar, Amerikalılarla bağlantı kurmak ve teslim olmaları durumunda affedilebileceklerine ilişkin güvence verme yetkisine de sahipti.
4 Temmuz 1776'da bağımsızlıklarını ilan eden Amerikalılar barış önerisini geri çevirince, General Howe, Long Island'a yürüdü ve 27 Ağustos'ta Amerikan ordusunun başkomutanı General George Washington'ın güçlerini yenilgiye uğrattı. Washington'ın Manhattan içlerine çekilmesi üzerine Howe onu kuzeye sürdü ve ordusunu, 28 Ekim'de yakınlarındaki Chatterton Hill'de yenilgiye uğrattı. Daha sonra Washginton'ın Manhattan'da bırakmış olduğu garnizonun üzerine yürüdü, çok sayıda tutsak alıp silah ve erzağa el koydu.
Lord Cornwallis de Washington'un Lee Kalesi'ndeki garnizonunu ele geçirerek Amerikan ordusunu New Jersey boyunca Delaware Irmağının doğu yakasına sürdü ve kış için, New Jersey'deki ileri karakollarda karargâh kurdu. Ama Washington, Noel gecesi Delaware Irmağı'nı geçerek Cornwallis'in Trenton'daki garnizonuna saldırdı ve 1000 kadar tutsak aldı. Cornwallis, Trenton'ı kısa sürede geri aldıysa da kaçtı ve Washington İngiliz ordusunun Princeton'daki yedek kuvvetlerini yenilgiye uğrattı.
Washington'ın Trenton-Princeton seferi tüm ülkede heyecan yarattı ve bağımsızlık savaşına canlılık kattı. General komutasındaki bir İngiliz ordusu 1777'de Kanada'dan güneye doğru hareket etti. Yarbay komutasında daha küçük bir kuvvet de Vadisi boyunca St. Lawrence Irmağını izleyerek Albany'de Burgoyne'la birleşecekti. Burgoyne 5 Temmuz'da Ticonderoga Kalesi'ni alıp, acil at ihtiyacını karşılamak üzere Bennington'a (Vermont) Alman paralı askerlerden oluşan bir kuvvet gönderdi; ama New England kuvvetleri Almanları yenilgiye uğrattı.
Bu arada 6 Ağustos'ta General 'un ordusu St. Leger'ı 'de durdurdu. General 'in komuta ettiği başka bir Amerikan ordusu da Albany'ye yaklaşmakta olan Burgoyne'u iki kez yenilgiye uğrattı; Burgoyne 17 Ekim 1777'de Saratoga'da ordusuyla beraber teslim olmak zorunda kaldı. Bundan bir müddet önce de Howe gemilerle New York'tan 'e gitmiş ve karaya çıkar çıkmaz 11 Eylül'de Brandywine Creek'te Washington'ın kuvvetlerini yenmiş, 25 Eylül'de de Amerikan başkenti Philadelphia'yı işgal etmişti.
Washington, 4 Ekim'de 'a başarılı bir darbe indirdikten sonra 11.000 askeriyle Valley Forge'da kışlık karargâhını kurdu. Buradaki çetin şartlara ve yiyecek sıkıntısına karşın, Amerikan birlikleri Prusyalı bir subay olan Friedrich Wilhelm von Steuben gözetiminde sıkı bir silah eğitiminden geçirildi. Von Steuben'in katkıları, Washington'ın 28 Haziran 1778'de Monmouth'da (New Jersey) kazandığı başarıyla belli oldu. Bu çarpışmadan sonra kuzeydeki İngiliz kuvvetleri New York kenti ve çevresinde çakılıp kaldılar.
Uluslararası savaş (1778 - 1783)
Amerikalılara 1776'dan başlayarak el altından para ve malzeme yardımı yapan Fransa, 1778'de filolarını ve ordularını hazırlamaya başladı ve sonunda Haziran 1778'de İngiltere'ye savaş ilan etti. Kuzeyde durumun büyük ölçüde sürüncemede kalmış olmasına karşılık Fransızlar güneyde, İngilizlerin elindeki Savannah'ı ve büyük önemi olan Yorktown'ı kuşattılar.
Cornwallis 16 Ağustos 1780'de Camden'da (Güney Karolina) Gates'in komutasındaki bir orduyu dağıttıysa da, 7 Ekim'de Kings Mountain'da ve 17 Ocak 1781'de Cowpens'te ağır kayıplar verdi.15 Mart 1781'de Guilford Court House'da (Kuzey Karolina) pahalıya mal olan bir zaferden sonra, öbür İngiliz birlikleriyle birleşmek üzere Virginia'ya girdi ve Yorktown'da üslendi. Washington'ın ordusuyla birlikte Fransız Comte de Rochambeau komutasında bir kuvvet Yorktown'ı kuşattı; Cornwallis 19 Ekim 1781'de 7 bin kişilik ordusuyla teslim oldu (Yorktown Kuşatması).
Bundan sonra kara harekâtı sona erdi ve savaş açık denizlerde sürdü. Amerikalılar 1775'te bir Kıta Donanması oluşturdularsa da, savaş ilerledikçe, denizdeki varlıkları büyük ölçüde resmî görevli, silahlı özel gemilerle (privateers) sınırlı kaldı. 1780'den sonra deniz savaşı daha çok İngilizlerle Amerikalıların Avrupalı müttefikleri arasında geçti. Britanya Adaları çevresinde toplanan Amerikalılara ait gemiler ve komutanları John Paul Jones, savaş boyunca 1.500 İngiliz ticaret gemisiyle 12.000 İngiliz denizcisini ele geçirdiler. 1780'den sonra İspanya ve Hollanda, Britanya Adaları'nı çevreleyen sularda büyük ölçüde denetim kurarak İngiliz deniz gücünün açık denize çıkamaz hale gelmesine yol açtılar.
Savaşın sonlanması
Paris Antlaşması ile İngiltere, batıda Mississippi Irmağını da içine alan geniş sınırlarla, Amerika'nın bağımsızlığını tanıdı. Kanada İngiltere'nin elinde kaldı, ama Doğu ve Batı Florida İspanya'ya verildi. Antlaşmanın imzalanmasından 3 ay sonra, son İngiliz askerlerinin 25 Kasım 1783'te New York'tan ayrılmasından sonra George Washington şehre girdi.
Savaşın Avrupa'ya etkileri
Savaş, Fransız ve İspanyol ekonomilerine büyük darbe vurdu. Fransa'da; kısa vadede Fransız Devrimi'ne, orta vadede Fransız İmparatorluğu'nun kurulmasına yol açtı. İspanya'ya, uzun vadede kolonilerin kaybına yol açtı.
İlgili filmler
- Devrim (1985)
- Vatansever (2000)
- John Adams (mini dizi, 2008)
- (mini dizi, 2014-2017)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Jack P. Greene and J. R. Pole. A Companion to the American Revolution (Wiley-Blackwell, 2003), p. 328.
- ^ Montero[] p. 356
- ^ a b c Mackesy (1964), pp. 6, 176 (British seamen)
- ^ A. J. Berry, A Time of Terror (2006) p. 252
- ^ Claude, Van Tyne, The loyalists in the American Revolution (1902) pp. 182–3.
- ^ Greene and Pole (1999), p. 393; Boatner (1974), p. 545
- ^ American dead and wounded: Shy, pp. 249–50. The lower figure for number of wounded comes from Chambers, p. 849.
- ^ Jack P. Greene ve J. R. Pole, A Companion to the American Revolution, (Wiley-Blackwell, 2003), sayfa 328
- ^ A. J. Berry, A Time of Terror, 2006, sayfa 252
| Wikimedia Commons'ta Amerikan Bağımsızlık Savaşı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amerikan Bagimsizlik Savasi 1775 1783 yillari arasinda Buyuk Britanya ve Kuzey Amerika daki On Uc Koloni arasinda gecen ve Amerika Birlesik Devletleri nin kurulmasiyla sonuclanan savastir Amerikan Devrimi olarak da bilinir Amerikan Bagimsizlik SavasiSol ustten saat yonunde Yorktown Kusatmasi sonrasi Lord Cornwallis in teslim olmasi Trenton Savasi General Warren in Bunker Tepesi Muharebesi nde olumu Long Island Savasi Guilford Court House SavasiTarih19 Nisan 1775 12 Mayis 1783BolgeKuzey Amerika Avrupa Avrupali ulkelerin kolonileriSonucKesin ABD zaferi Paris Antlasmasi 1783 TaraflarABD Fransa Ispanya Hollanda Vermont CumhuriyetiBuyuk Britanya Alman yardimci kuvvetleri Kizilderililer Onondaga Cayuga Seneca CherokeeKomutanlar ve liderlerGeorge Washington olu Donek Friedrich Wilhelm von Steuben Marquis de La Fayette Comte de RochambeauThomas Gage esir esir George Rodney Joseph BrantGuclerBuyukluk 35 000 Duzenli 44 500 Milis 5 000 Duzenli denizci 1779 yilindaki buyuklugu 53 gemi active service at some point during the war 12 000 Fransiz Amerika da 60 000 Fransiz ve Ispanyol Avrupa da Buyukluk 56 000 Ingiliz kaynak belirtilmeli 78 Kraliyet Deniz Kuvvetleri gemisi 1775 171 000 Denizci 30 000 Alman 50 000 Kral a bagli 13 000 YerliKayiplarAmerikan 25 000 olu 8000 savaslarda 17 000 baska nedenlerden Toplam Amerikan kayiplari 50 000 uzeri olu veya yarali Muttefikler 6000 Fransiz ve Ispanyol Avrupa da 2000 Fransiz Amerika da 20 000 Kraliyet ordusu askeri olu veya yarali 19 740 denizci oldu 42 000 denizci kayip 7 554 Alman olduSavasin nedenleriAslinda savas tam bir bagimsizlik mucadelesi olarak baslamamistir Savas Buyuk Britanya nin Yedi Yil Savaslari sonucu olusan kayiplarini giderebilmek icin Amerika da bulunan kolonilere agir vergiler yuklemesiyle baslar 1765 yilinda koloniler icin Damga Pulu Kanunu cikarildi ancak gelen tepkiler uzerine kaldirildi 1767 yilinda ise Townshend Kanunu olarak bilinen kanun yururluge sokuldu ve cay dahil bazi urunlere yeni vergiler koyuldu Bu ise halkin tepkisini cekti ve Ingiltere den gelen caylari Boston Limani nda denize doktuler Boylece ic savasin fitili de yakilmis oldu Catismalar once Buyuk Britanya nin somurge sorunlarindan kaynaklanan bir ic savas olarak basladiysa da 1778 de Fransa Kralligi nin 1779 da Ispanyol Imparatorlugu nun 1780 de Hollanda nin Koloniler in yaninda yer almasiyla uluslararasi bir savasa donustu Savasin gelisimiIc Savas olarak 1775 1778 Koloniler 35 000 kisilik duzenli Kita Ordusu yaninda kara kuvveti olarak hem eyalet milisleri hem ciftcilerden olusan 44 500 kisilik milis bir guc daha topladilar Bunun yaninda Amerikalilara muttefik olarak Kuzey Amerika da 10 000 kisilik bir Fransiz ordusu ve Avrupa da Ingilizlere karsi 60 000 kisilik bir Fransiz Ispanyol kuvveti daha bulunuyordu 1779 yilinda Kuzey Amerika da Kanada dan Florida ya kadar dagilmis Ingiliz ordusu ise 60 000 kisilik bir kuvvetten olusuyordu Ingiliz ordusunun icinde Alman kokenli 30 000 parali asker vardi Savas ayaklanmacilarin levazim depolarini imha etmek amaciyla General Thomas Gage in Boston dan Concord a Massachusetts kuvvet gondermesiyle basladi 19 Nisan 1775 te Lexington ve Concord da carpismalar cikinca ayaklanmacilar Boston u kusatti Amerikan generali un nden ele gecirdigi toplarla yetiserek Gage in yerine gecen General William Howe u kenti bosaltmaya zorlamasiyla 17 Mart 1776 da kusatma sona erdi General komutasinda bir Amerikan kuvveti 1775 sonbaharinda Kanada yi isgal ederek Montreal i aldi Quebec e yapilan basarisiz bir saldirida Montgomery oldu Amerikalilar baharda Ingiliz yedek kuvvetleri yetisene degin kenti kusatma altinda tuttuktan sonra Ticonderoga Kalesi ne cekildiler Ingiliz Hukumeti General Howe un agabeyi Amiral Lord u kardesinin guclerine katilmak uzere buyuk bir filoyla New York a gonderdi Howe lar Amerikalilarla baglanti kurmak ve teslim olmalari durumunda affedilebileceklerine iliskin guvence verme yetkisine de sahipti 4 Temmuz 1776 da bagimsizliklarini ilan eden Amerikalilar baris onerisini geri cevirince General Howe Long Island a yurudu ve 27 Agustos ta Amerikan ordusunun baskomutani General George Washington in guclerini yenilgiye ugratti Washington in Manhattan iclerine cekilmesi uzerine Howe onu kuzeye surdu ve ordusunu 28 Ekim de yakinlarindaki Chatterton Hill de yenilgiye ugratti Daha sonra Washginton in Manhattan da birakmis oldugu garnizonun uzerine yurudu cok sayida tutsak alip silah ve erzaga el koydu Lord Cornwallis de Washington un Lee Kalesi ndeki garnizonunu ele gecirerek Amerikan ordusunu New Jersey boyunca Delaware Irmaginin dogu yakasina surdu ve kis icin New Jersey deki ileri karakollarda karargah kurdu Ama Washington Noel gecesi Delaware Irmagi ni gecerek Cornwallis in Trenton daki garnizonuna saldirdi ve 1000 kadar tutsak aldi Cornwallis Trenton i kisa surede geri aldiysa da kacti ve Washington Ingiliz ordusunun Princeton daki yedek kuvvetlerini yenilgiye ugratti Washington Delaware Irmagi ni gecerken Washington in Trenton Princeton seferi tum ulkede heyecan yaratti ve bagimsizlik savasina canlilik katti General komutasindaki bir Ingiliz ordusu 1777 de Kanada dan guneye dogru hareket etti Yarbay komutasinda daha kucuk bir kuvvet de Vadisi boyunca St Lawrence Irmagini izleyerek Albany de Burgoyne la birlesecekti Burgoyne 5 Temmuz da Ticonderoga Kalesi ni alip acil at ihtiyacini karsilamak uzere Bennington a Vermont Alman parali askerlerden olusan bir kuvvet gonderdi ama New England kuvvetleri Almanlari yenilgiye ugratti Bu arada 6 Agustos ta General un ordusu St Leger i de durdurdu General in komuta ettigi baska bir Amerikan ordusu da Albany ye yaklasmakta olan Burgoyne u iki kez yenilgiye ugratti Burgoyne 17 Ekim 1777 de Saratoga da ordusuyla beraber teslim olmak zorunda kaldi Bundan bir muddet once de Howe gemilerle New York tan e gitmis ve karaya cikar cikmaz 11 Eylul de Brandywine Creek te Washington in kuvvetlerini yenmis 25 Eylul de de Amerikan baskenti Philadelphia yi isgal etmisti Washington 4 Ekim de a basarili bir darbe indirdikten sonra 11 000 askeriyle Valley Forge da kislik karargahini kurdu Buradaki cetin sartlara ve yiyecek sikintisina karsin Amerikan birlikleri Prusyali bir subay olan Friedrich Wilhelm von Steuben gozetiminde siki bir silah egitiminden gecirildi Von Steuben in katkilari Washington in 28 Haziran 1778 de Monmouth da New Jersey kazandigi basariyla belli oldu Bu carpismadan sonra kuzeydeki Ingiliz kuvvetleri New York kenti ve cevresinde cakilip kaldilar Uluslararasi savas 1778 1783 Amerikalilara 1776 dan baslayarak el altindan para ve malzeme yardimi yapan Fransa 1778 de filolarini ve ordularini hazirlamaya basladi ve sonunda Haziran 1778 de Ingiltere ye savas ilan etti Kuzeyde durumun buyuk olcude suruncemede kalmis olmasina karsilik Fransizlar guneyde Ingilizlerin elindeki Savannah i ve buyuk onemi olan Yorktown i kusattilar Ingiliz askerlerine yol gosteren bir ciftci Cornwallis 16 Agustos 1780 de Camden da Guney Karolina Gates in komutasindaki bir orduyu dagittiysa da 7 Ekim de Kings Mountain da ve 17 Ocak 1781 de Cowpens te agir kayiplar verdi 15 Mart 1781 de Guilford Court House da Kuzey Karolina pahaliya mal olan bir zaferden sonra obur Ingiliz birlikleriyle birlesmek uzere Virginia ya girdi ve Yorktown da uslendi Washington in ordusuyla birlikte Fransiz Comte de Rochambeau komutasinda bir kuvvet Yorktown i kusatti Cornwallis 19 Ekim 1781 de 7 bin kisilik ordusuyla teslim oldu Yorktown Kusatmasi Bundan sonra kara harekati sona erdi ve savas acik denizlerde surdu Amerikalilar 1775 te bir Kita Donanmasi olusturdularsa da savas ilerledikce denizdeki varliklari buyuk olcude resmi gorevli silahli ozel gemilerle privateers sinirli kaldi 1780 den sonra deniz savasi daha cok Ingilizlerle Amerikalilarin Avrupali muttefikleri arasinda gecti Britanya Adalari cevresinde toplanan Amerikalilara ait gemiler ve komutanlari John Paul Jones savas boyunca 1 500 Ingiliz ticaret gemisiyle 12 000 Ingiliz denizcisini ele gecirdiler 1780 den sonra Ispanya ve Hollanda Britanya Adalari ni cevreleyen sularda buyuk olcude denetim kurarak Ingiliz deniz gucunun acik denize cikamaz hale gelmesine yol actilar Savasin sonlanmasiParis Antlasmasi ile Ingiltere batida Mississippi Irmagini da icine alan genis sinirlarla Amerika nin bagimsizligini tanidi Kanada Ingiltere nin elinde kaldi ama Dogu ve Bati Florida Ispanya ya verildi Antlasmanin imzalanmasindan 3 ay sonra son Ingiliz askerlerinin 25 Kasim 1783 te New York tan ayrilmasindan sonra George Washington sehre girdi Savasin Avrupa ya etkileriSavas Fransiz ve Ispanyol ekonomilerine buyuk darbe vurdu Fransa da kisa vadede Fransiz Devrimi ne orta vadede Fransiz Imparatorlugu nun kurulmasina yol acti Ispanya ya uzun vadede kolonilerin kaybina yol acti Ilgili filmlerDevrim 1985 Vatansever 2000 John Adams mini dizi 2008 mini dizi 2014 2017 Ayrica bakinizNancy HartKaynakca a b c Jack P Greene and J R Pole A Companion to the American Revolution Wiley Blackwell 2003 p 328 Montero kaynak belirtilmeli p 356 a b c Mackesy 1964 pp 6 176 British seamen A J Berry A Time of Terror 2006 p 252 Claude Van Tyne The loyalists in the American Revolution 1902 pp 182 3 Greene and Pole 1999 p 393 Boatner 1974 p 545 American dead and wounded Shy pp 249 50 The lower figure for number of wounded comes from Chambers p 849 Jack P Greene ve J R Pole A Companion to the American Revolution Wiley Blackwell 2003 sayfa 328 A J Berry A Time of Terror 2006 sayfa 252 Wikimedia Commons ta Amerikan Bagimsizlik Savasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir