George Washington (22 Şubat 1732 Westmoreland bölgesi - 14 Aralık 1799 Mount Vernon, Virginia), subay, devlet adamı, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Kıta Ordusu'nun başkomutanı ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanıdır.
George Washington | |
---|---|
1. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
Görev süresi 30 Nisan 1789 - 4 Mart 1797 | |
Başkan Yardımcısı | John Adams |
Yerine gelen | John Adams |
Amerika Birleşik Devletleri Ordusu Genel Komutanı | |
Görev süresi 13 Temmuz 1798 - 14 Aralık 1799 | |
Aday Gösteren | John Adams |
Yerine geldiği | James Wilkinson |
Yerine gelen | Alexander Hamilton |
Kıta Ordusu Başkomutanı | |
Görev süresi 15 Temmuz 1775 - 23 Aralık 1783 | |
Aday Gösteren | |
Yerine geldiği | (Amerika Birleşik Devletleri Ordusu Genel Komutanı) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 22 Şubat 1732 Virginia, On Üç Koloni |
Ölüm | 14 Aralık 1799 (67 yaşında) Virginia, ABD |
Partisi | Bağımsız |
Evlilik(ler) | Martha Dandridge Custis |
Çocuk(lar) | John Parke Custis (üvey oğlu) |
İmzası | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Büyük Britanya ABD |
Branşı | Virjinya eyalet milisleri Kıta Ordusu ABD Ordusu |
Hizmet yılları | Milis: 1752-1758 Kıta Ordusu: 1775-1783 ABD Ordusu: 1798-1799 |
Rütbesi | Korgeneral Ordular Generali (1976'da kabul edildi) |
Komutası | Virjinya Koloni Alayı Kıta Ordusu ABD Ordusu |
Çatışma/savaşları | Amerikan Bağımsızlık Savaşı |
ABD'nin bağımsızlık savaşında önemli rol oynadığı için, ülkesinde tarihinin en önemli şahıslarından biri olarak sayılır. Amerikan Başkanlığı kurumunu iki dönem, sekiz yıl sonra üçüncü dönem başkanlıktan vazgeçerek şekillendirerek buna ilişkin ülkesinde bir gelenek oluşturmuştur. Bu gelenek Franklin D. Roosevelt'e kadar devam ederek, sonrasında anayasalaştırıldı. George Washington, hakkında en çok eser yazılan ilk 100 kişi listesinde 16. sırada yer almaktadır.
Dört nesilden beri Virginia'da yaşayan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Augustine Washington (1693-1743) ve annesi Mary Ball (1708-1789) İngiliz asıllıydılar. Henüz 11 yaşında tütün çiftçisi ve mesahacı olan babasını kaybetti.
Erken dönem (1732-1752)
Washington ailesi, arazi spekülasyonu ile servet kazanmış tütün ticareti ile uğraşan zengin bir Virginia ailesiydi. Washington'un büyük büyükbabası 1656 yılında Sulgrave, Northamptonshire, İngiltere'den, Virginia kolonisi'ne göç etti ve burada Potomac Nehri üzerindeki dahil olmak üzere 5.000 dönüm arazi satın aldı. George Washington, Augustine ve 'un altı çocuğundan ilki olarak 22 Şubat 1732'de Westmoreland County, Virginia'nın, Popes Creek kentinde doğdu. Babası yerel bir yargı görevlisi ve Jane Butler ile olan ilk evliliğinden dört çocuğu daha olan tanınmış bir halk figürüdür. Washington ailesi 1735'te 'e, ardından 1738'de üzerindeki Fredericksburg, Virginia yakınlarındaki Ferry Çiftliği'ne taşındı. Augustine 1743'te öldüğünde, Washington çiftliği on adet köle ile birlikte miras olarak aldı. Büyük üvey kardeşi ise Little Hunting Creek'i miras olarak aldı ve burayı olarak yeniden adlandırdı.
Washington, ağabeylerinin İngiltere'deki 'da aldığı gibi resmi bir eğitime sahip değildi, ancak Hartfield'daki Kilise Okuluna giderek matematik, trigonometri ve arazi araştırmayı öğrendi. Washington yetenekli bir ressam ve harita yapımcısıydı. Erken yetişkinlik döneminde "hatırı sayılır bir güçle" ve "hassasiyetle" yazıyordu; ancak yazıları biraz espri ya da mizah sergiliyordu. Hayranlık, statü ve güç arayışında, eksikliklerini ve başarısızlıklarını bir başkasının etkisizliğine atfetme eğilimindeydi.
Washington sık sık üvey kardeşi Lawrence'ın yaşadığı Vernon'u ve onun kayınpederi William Fairfax ait bir yerleşim olan Belvoir'ı ziyaret etti. Fairfax, Washington'un patronu ve vekil babası oldu. Washington, Fairfax'ın Shenandoah Valley adlı mülkünü inceleyen bir ekiple 1748'de bir ay geçirdi. Ertesi yıl 'den bir eksper lisansı aldı. Washington alışılmış çıraklık hizmetini vermemiş olsa da, 20 Temmuz 1749'da Fairfax onu görev yemini için Culpeper County'ye götürdü. Daha sonra sınır bölgesine aşina olmasına rağmen 1750'de işten istifa ederek Blue Ridge Dağları'nın batısında anketler yapmaya devam etti.
Washington, 1751'de, iklimin kardeşinin tüberkülozunu iyileştireceğini umarak Lawrence'a Barbados'a eşlik ettiğinde tek yurtdışı seyahatini yaptı. Washington, kardeşinin çiçek hastalığı sırasında çiçek hastalığına yakalandı. Lawrence 1752'de öldü ve Washington, Mount Vernon'u onun dul eşinden kiraladı; 1761'deki ölümünden sonra onu miras aldı.
Fransız-Kızılderili Savaşı
1754'ün yaz aylarında, Washington yakın ilişkilerinden faydalanarak Virginia Valisi tarafından eyalet milisinin komutanlığına getirildi. Milis, Fransızların ve İngilizlerin savaştığı batıdaki bölgelerde, rakibin Fransızların karakollarını ve keşif birliklerini aramakla görevliydi. Bu süreç içinde Washington, Virginia'nın batı sınırında bir dizi kale kurdu ve Ohio Vadisi’ne giren Fransızlarla müzakereleri yürüttü. Artan gerilim Fransızlarla ve onlarla müttefik yerli kabilelerle Fransız-Kızılderili Savaşı’na sebep oldu.
Washington’un liderliğindeki heterojen birlik, el değmemiş bölgelerde haftalarca süren yürüyüşlerin ardından nihayet bugünün Pittsburgh yakınlarında bir Fransız birliğiyle karşılaştı ve karşılaşmayı takip eden müsademede Fransız birliğini yendi. Çok şanlı bir çatışma olmasa da bu ilk savaş tecrübesi Washington’a askeri lider namını kazandırdı. Sonraları rakibin daha üstün silahlı kuvvetleri tarafından Fort Necessity'de kuşatıldı. Serbest geri çekilme karşılığı mütarekeye zorlandı.
Bir sonraki yıl, yarbay rütbesinde İngiliz ordusunun Braddock Seferi’ne katıldı. Altında 3 atı vurulduğu ve felaketle sonuçlanan Monongahela Muharebesi’nde oldukça basiretli davranıp geri çekilme kararı aldı. Sonra albay rütbesinde Virginia’nın ilk düzenli alayını kurarak savaşa katıldı ve eyaletindeki bütün birliklerin başkomutanlığına getirildi. Asıl savaş komşu bölgelerde gerçekleşse de, Virginia’nın batı sınırını Fransız birliklerine karşı başarıyla korudu. 1758 yılında, ‘Fort Duquesne’ adında Fransız kalesinin alınmasında belirleyici rol oynadı.
Savaş süreci içinde İngiliz subayların gerisine itilmesi ve milislerinin sadece sınır koruma olarak kullanılması ona anavatanına karşı bir daha atlatamayacağı kin duyguları beslemesine sebep oldu. 1759’da alayından ayrılarak Virginia meclisinde milletvekili oldu.
Amerikan Bağımsızlık Savaşı
Nisan 1775'te çatışmaların başlamasıyla, II. Kıta Kongresi’ne üniformayla gelen George Washington savaşa hazır olduğunu gösteriyordu. Massachusett delegesi John Adams’ın önerisi üzere Kıta Ordusu'nun başkomutanı seçildi. Adams’a göre, o aşamaya kadar kuzeylilerden oluşan Kıta Ordusu'nun liderliğine bir güneylinin atanması mücadelede bütün kolonileri birleştirecekti. Washington, bu görev için, masraflarının karşılanmasından öteye bir gelir istemediğini belirtti.
3 Temmuz 1775'te, İngilizlerin işgal ettiği Boston’u kuşatma altında tutan Kıta Ordusu'nun başına geçti. Mart 1776'da İngilizlerin Boston'u boşaltmalarından sonra, Washington ordusunu New York City’e çekti. 4 Temmuz 1776'te Birleşik Devletler bağımsızlıklarını ilan ettiler. Ağustos 1776’da Britanyalı General William Howe, New York'u işgal etmek için karadan ve denizden yoğun bir sefer başlattı. Washington’un New York’u tutamadığı, 22 Ağustos Long Island muharebesindeki yenilgiyi, diğer hüsranlar takip etti. 25 Aralık 1776'da, Washington karşı atağa geçti. Birlikleriyle Delaware River'i geçerek, İngilizlerin New Jersey'deki 1000 kişilik Hessen kökenli paralı askerlerini esir aldı. Daha sonra, Princeton’daki İngiliz birliklerini sürpriz saldırıyla bozguna uğrattı. Ardı ardına gelen yenilgilerden sonra, New Jersey’i yeniden kazandıran, İngilizleri New York şehrinin çevresine çekilmeye zorlayan bu beklenmedik başarılar, bağımsızlık isteyen Amerikalıların moralini yeniden güçlendirdi.
1777 yılında İngilizler birbirinden bağımsız iki saldırı başlattılar. Birincisinde General John Burgoyne, New York’a ulaşmak ve New England’ı diğer kolonilerden izole etmek için Kanada’dan Hudson Nehri boyunca yola çıktı. Aynı anda Howe, New York’u terk edip başkent Philadelphia’ya saldırdı. Burgoyne’yi karşılamaları için General Horatio Gates ve eyalet milislerini gönderen Washington, kendi komutasındaki Kıta Ordusu’nu Howe’un önünü kesmek için güneye çekti. Washington 11 Eylül 1777’de Brandywine Muharebesi’nde yenilgiye uğradı. Howe ise, Washington’u atlatarak, direnişle karşılaşmadan Philadelphia’ya girdi. Ancak, aynı anda Howe’un desteğinden uzak kalan Burgoyne, Saratoga’da yenilerek, bütün ordusuyla teslim oldu. İngilizler Philadelphia’yı kazanmak uğruna, anlamsız yere iki ordusundan birini kaybetmişti. Saratoga zaferi, Fransızları savaşa girmeye teşvik etti. İspanyollar ve Hollandalılar da, Fransızların müttefiki olarak peşlerinden takip ederek, Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nı, İngilizlerin üstünlüklerini kaybettikleri bir dünya savaşı kapsamına dayattılar.
Washington, Aralık 1777’de İngiliz etki alanının dışında kalan Valley Forge'da kamp kurdu. Kış boyunca 10.000 kişilik ordudan 2500’ü açlık ve hastalık sonucu öldü.
Philadelphia’nın kaybedilişi, Kongre üyeleri arasında tartışma başlattı. Washington'un başkomutanlıktan alınmasını istediler. Washington’un destekçileri komploya dek varan gelişmeleri engellediler.
Fransa’nın Amerikalılara gösterdiği destek savaş dinamiklerini değiştirmişti. İngilizler denizlerdeki hakimiyetini kaybetmekle kalmayıp Fransa’nın İngiltere’yi istila etme tehlikesiyle de karşı karşıyaydılar. 1778’de Britanyalılar Philadelphia’yı boşaltıp New York City’ye dönerken, Washington yollarını kesip Monmouth Muharebesi’nde saldırıya geçti. Söz konusu saldırı kuzeyde gerçekleşen son büyük çarpışmaydı.
Washington 1781'de Marquis de La Fayette'in emrindeki Fransız birliklerin desteğiyle, Yorktown Muharebesi'nde 7000 İngiliz askerli Britanyalı General Cornwallis'i yenerek savaşın sonucunu belirledi. 25 Kasım 1783’te, Amerikan ordusunun başında İngilizler’in boşalttığı New York’a girdi. 1783'te Paris Antlaşması'nda, İngiltere Kraliyeti Birleşik Devletlerin bağımsızlığını tanıdı. Washington komutanlığı bırakırken Amerikan Devletlerine güçlü bir merkezi yönetim kurmaları çağrısında bulundu.
Washington başkomutan olarak, muharebeleri ayrıntılı planlarla kazanabilen dahi bir strateji uzmanı değil, Amerikan silahlı kuvvetlerinin titiz organizatörüydü. Mütevazı imkânlarının tamamen farkında olan Washington, asker sayısının büyütülmesini ve orduya maddi açıdan destek sağlanmasını, neredeyse cimri denebilecek Kongre'ye düzenli halde ayrıntılı ve tam belgeli bildirilerle talep ediyordu. Birliklere en azından giyecek, yiyecek, yakacak, barınak ve cephane temin edilebilmesi için en ince ayrıntılarla bile ilgileniyordu. Sayıca daha az olan Amerikan ordusunu ancak kaçınılmaz veya koşullar bakımından avantajlı durumlarda açık muharebe meydanına sürüyordu.
Washington’un başkomutan olarak en önemli etkisi ise, ordu üzerindeki son sözü siviller tarafından seçilmiş devlet görevlilerine bırakmasının ülkesinde örnek olarak gelenek yaratmasıydı. Savaş boyunca kongre üyelerine ve devlet temsilcilerine saygı gösterip savaş bittikten sonra da önemli ölçüde büyüklüğe ulaşmış askerî gücünü sivillere teslim etti. Mart 1783’de ordu içindeki nüfuzundan faydalanarak haklarını ödemeyen kongreyi isyanla tehdit eden ordu subaylarının görevden atılmasını sağladı. Washington ordusunu terhis ederek, 2 Kasım’da askerlerine anlamlı bir veda seslenişinde bulundu.
Kızılderililer ile mücadelesi
Washington Amerika’nın Kızılderililere karşı soykırımında önemli yer almıştır. Tümgeneral John Sullivan’a, 1779 yılında Iroquoilora saldırıp 'Yöredeki bütün yerleşim yerleri tamamen harabeye dönene kadar, barış amaçlı hiçbir görüşme önerisini dinlememe' emri verdi. Sullivan emredildiği gibi yaptı ve ilk raporunda açıkladığı gibi, yerlilerin 'geçimlerini sağlayan her şeyi yıkıp yok ettiğini, vahşi hayvanlar gibi avlandığını' bildirdi. Yapılan vahşet Washington tarafından da onaylanmıştır. Washington 1783’te şunları söylemiştir; 'Kızılderililer, Beyazlardan toplu yıkımdan başka bir şey görmeyi hak etmeyen vahşi hayvanlardır. Kurtlardan pek farkı yoktur, en sonunda her ikisi de, biçim olarak farklı olsalar da av hayvanlarıdır.' Richard Drinnon - Facing West 15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Başkanlık dönemi
1787 yılında, Mayıs ayından Eylül'e kadar Philadelphia’da toplanan Kurucu Meclis'te, Amerikan Devrimi'nin liderleri yetersiz kalan Konfederasyon Maddeleri’ni değiştirmekle görevlendirilmişti. Diğer eyaletlerin 54 temsilcisiyle birlikte katılan Washington oybirliğiyle Kurucu Meclis'in başkanı seçildi. Tarafsız kalmaya çaba gösteriyor olmasına rağmen yürütme gücüne ağırlık veren bir anayasanın hazırlanmasında ve onaylanmasında büyük rol oynadı.
Anayasa tartışmalarında ilk defa ikili parti sisteminin özelliklerini içeren siyasi görüşler belirginleşmişti. Başkanlık kurumunun tasarımında, yürütmenin zayıf olmasını savunanlarla güçlü olmasını savunanlar çarpıştılar. Güçlü olmasını savunanlar, kuvvetler ayrımını gerçekleştirebilmek ve yasama gücüne karşı denge oluşturabilmek için başkanın bağımsız olmasını talep ediyorlardı. Kudretli yasama organları olan bazı eyaletlerdeki demokratların seçkin sınıfı korkuttuğu gelişmeler, caydırıcı örnek olarak gösterildi.
13 eyaletin 9'u anayasayı onaylamasından sonra, Konfederasyon Kongresi delegeleri yeni devlet başkanı olarak adı herkesin ağzında dolaşan George Washington'u 30 Nisan 1789’da, ABD tarihinde "oy birliğiyle seçilen tek başkan" olarak bu göreve seçti. Washington'un seçilmesinin başlıca sebepleri, siyasi ve askeri kazanımlarının yanı sıra partiler üstü tutumuydu.
Birinci ABD kongresi Washington’a yılda 25000 Dolar (1789’da büyük bir miktar) maaş ödemeyi kararlaştırdı. Maddi durumu iyi olan Washington, kamunun hizmetinde lider imajına sahip olmasına değer verdiği için, maaş almayı reddetti. Washington’un kendine önerilen maaşı reddetmesi ile tehlikeli bir durum ortaya çıkmıştı. Başkanlık görevi için, gelire ihtiyacı olmayan, sadece varlıklı kesimlerden adaylar çıkması gelenek olacaktı. Oysa, ABD’nin kurucu üyeleri, gelecekteki başkan adaylarının geniş bir kitleden çıkmalarını istiyorlardı. Bu yüzden, kongrenin ısrarı üzerine, Washington sonunda maaş almaya ikna oldu.
Washington, başkanlık görevini, Avrupa soylularının saray yaşantısına benzetmeden, törenlere ve ihtişama cumhuriyete uygun tarzda yaklaşarak yerine getirdi. Birçok daha haşmetli yakıştırmalar arasında, ’Mr. President’ (Sayın başkan gibi) olarak hitap edilmesini kendine en uygun olarak görüyordu. Yetenekli insanlardan oluşan kabinesini düzenli halde toplayarak, kabine üyeleriyle tartışarak, ancak son kararı kendi verip uygulayarak iyi bir yönetici olduğunu gösterdi.
ABD’nin siyasi geleceğinde partilerin kurulmamasını ümit eden Washington’un kendisi de partisizdi. Ancak, kendisine yakın bakan ve danışmanları, zamanla oluşacak siyasi partilerin iskeletini kuran iki gruba bölünmüşlerdi. Ülke ekonomisini güçlendirme amacıyla, o zamanın bakış açısıyla uçuk planları olan Maliye bakanı Alexander Hamilton, merkezci ve eliter Federalist Party’nin temel hatlarını atıyordu. Jeffersonian Republicans’ın (Jefferson’cu Cumhuriyetciler) kurucusu İçişleri Bakanı Thomas Jefferson, Hamilton’un planlarına kesinlikle karşıydı. Bu durumda, Washington kendisini Hamilton’a daha yakın görüyordu.
1791 yılında kongrenin, alkollü içeceklere tüketim vergisi uygulamaya başlaması, sınır bölgelerinde, özellikle Pensilvanya’da protestolara sebep oldu. 1794 yılında Washington’un, protestocuların eyalet mahkemesinin karşına çıkartılmaları için talimat vermesiyle, söz konusu protestolar, tarihe ’Whiskey isyanı’ (Whiskey rebellion) olarak geçerek geniş çapta ayaklanmalara dönüştü. Gelişmelere karşı önlem almak için Federal ordunun yeterli güce sahip olmaması sebebiyle Washington, 1792 yılında yürürlüğe girmiş bir yasaya dayanarak birçok eyaletten milisler topladı. Valilerin gönderdiği yaklaşık 13000 kişilik bir birliğin başına geçerek isyan halinde bölgelere doğru hareket etti. Olaylar şiddete dönüşmeden yatışmıştı. Federal hükûmet yeni anayasa altında, ülke ve vatandaşlar üzerinde otorite sağlamak için "ilk defa" askerî güç kullanmıştı.
Başkanlığın yeni bir kurum olduğunun, attığı her adımın sonraki başkanlar için örnek teşkil edeceğinin bilincindeydi Washington. Başkanlığı millî bütünlüğün sembolü ve halkın Amerikan özelliğini (karakterini) şekillendirmek için alet olarak görüyordu. Başkan iç siyasette denge için çaba gösterdi. Yönettiği kabinesinde her iki büyük parti, Federalistler ve aynı oranda temsil edildi.
Fransız Devrimi'ne karşı pasif tutumundan dolayı eleştirilere rağmen, 1792'de üç çekimser oya karşın tekrar oy birliğiyle ikinci bir dönem için başkanlığa seçildi. 1792-97 yıllarında sürdürdüğü ikinci başkanlık döneminin 1797'de sona ermesinden sonra bir daha aday olmayacağını açıkladı. Yerine başkan yardımcısı John Adams seçildi. Washington bir süre sonra, 1799'da öldü.
Notlar
- ^ Washington, lisansını kolej aracılığıyla aldı ve bu lisans ona Virginia İlçe eksperlerini atama yetkisi verdi. Orada gerçekten derslere katıldığına dair hiçbir kanıt yok.
Kaynakça
Dipnotlar;
- ^ Unger 2019, ss. 100-101.
- ^ a b Chernow 2010, ss. 3–6.
- ^ Ferling 2002, s. 3; Chernow 2010, ss. 5–7.
- ^ Unger 2019, ss. 100–101.
- ^ Ferling 2002, s. 3; Chernow 2010, ss. 5–7.
- ^ Ferling 2009, s. 9; Chernow 2010, ss. 6–8.
- ^ Chernow 2010, ss. 6–10; Ferling 1988.
- ^ Chernow 2010, ss. 10–12; Ferling 2002, s. 14; Ferling 2010, ss. 5–6.
- ^ Ferling 1988, ss. 57–58.
- ^ Chernow 2010, ss. 10, 19; Ferling 2002, ss. 14– 15; Randall 1997, s. 36.
- ^ a b "George Washington's Professional Surveys", 2nd prgh.
- ^ Chernow 2010, s. 24.
- ^ Flexner 1974, s. 8.
- ^ Chernow 2010, ss. 26, 98.
- ^ Ferling 2009, ss. 19–24; Ellis 2004, s. 13; Alden 1996, ss. 13–15.
- ^ Chernow 2010, ss. 31–32; Ferling 2009, ss. 18–19.
- ^ Chernow 2010, ss. 44–45.
- ^ Cooke 2002, s. 4; Chernow 2010, ss. 550–551; Fitzpatrick 1936, s. 522.
- ^ Irving 1857, s. 475; Alden 1996, s. 236.
- ^ Chernow 2010, ss. 674–675.
- ^ Genovese 2009, s. 589; Unger 2013, ss. 236–37.
- ^ Randall 1997, s. 448; Alden 1996, s. 236.
- ^ Chernow 2010, s. 552; Fitzpatrick 1936, v. 19, p. 522.
Kitaplar;
- (2010). Washington: A Life. New York: Penguin Press. ISBN .
- (2000). Setting the World Ablaze: Washington, Adams, Jefferson, and the American Revolution. New York: Oxford University Press. ISBN .
- Ferling, John E. (2009). The Ascent of George Washington: The Hidden Political Genius of an American Icon. New York: Bloomsbury Press. ISBN .
- Ferling, John E. (2010) [1988]. First of Men: A Life of George Washington. New York: Oxford University Press. ISBN .
- Irving, Washington (1856). Life of George Washington. v.1. G.P. Putnam's sons. (eBook)
- Irving, Washington (1856). Life of George Washington. v.2. G.P. Putnam's sons. (eBook)
- Irving, Washington (1856). Life of George Washington. v.3. G.P. Putnam's sons. (eBook)
- Irving, Washington (1857). Life of George Washington. v.4. G.P. Putnam's sons. (eBook)
- Irving, Washington (1869). Life of George Washington. v.5. G.P. Putnam's sons. (eBook)
- Grizzard, Frank E., Jr. (2005). The Ways of Providence: Religion & George Washington. Buena Vista, Va: Mariner Pub. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
George Washington 22 Subat 1732 Westmoreland bolgesi 14 Aralik 1799 Mount Vernon Virginia subay devlet adami Amerikan Bagimsizlik Savasi nda Kita Ordusu nun baskomutani ve Amerika Birlesik Devletleri nin ilk baskanidir George Washington1 Amerika Birlesik Devletleri baskaniGorev suresi 30 Nisan 1789 4 Mart 1797Baskan Yardimcisi John AdamsYerine gelen John AdamsAmerika Birlesik Devletleri Ordusu Genel KomutaniGorev suresi 13 Temmuz 1798 14 Aralik 1799Aday Gosteren John AdamsYerine geldigi James WilkinsonYerine gelen Alexander HamiltonKita Ordusu BaskomutaniGorev suresi 15 Temmuz 1775 23 Aralik 1783Aday GosterenYerine geldigi Amerika Birlesik Devletleri Ordusu Genel Komutani Kisisel bilgilerDogum 22 Subat 1732 1732 02 22 Virginia On Uc KoloniOlum 14 Aralik 1799 67 yasinda Virginia ABDPartisi BagimsizEvlilik ler Martha Dandridge CustisCocuk lar John Parke Custis uvey oglu ImzasiAskeri hizmetiBagliligi Buyuk Britanya ABDBransi Virjinya eyalet milisleri Kita Ordusu ABD OrdusuHizmet yillari Milis 1752 1758 Kita Ordusu 1775 1783 ABD Ordusu 1798 1799Rutbesi Korgeneral Ordular Generali 1976 da kabul edildi Komutasi Virjinya Koloni Alayi Kita Ordusu ABD OrdusuCatisma savaslari Amerikan Bagimsizlik Savasi ABD nin bagimsizlik savasinda onemli rol oynadigi icin ulkesinde tarihinin en onemli sahislarindan biri olarak sayilir Amerikan Baskanligi kurumunu iki donem sekiz yil sonra ucuncu donem baskanliktan vazgecerek sekillendirerek buna iliskin ulkesinde bir gelenek olusturmustur Bu gelenek Franklin D Roosevelt e kadar devam ederek sonrasinda anayasalastirildi George Washington hakkinda en cok eser yazilan ilk 100 kisi listesinde 16 sirada yer almaktadir Dort nesilden beri Virginia da yasayan bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Babasi Augustine Washington 1693 1743 ve annesi Mary Ball 1708 1789 Ingiliz asilliydilar Henuz 11 yasinda tutun ciftcisi ve mesahaci olan babasini kaybetti Erken donem 1732 1752 Washington ailesi arazi spekulasyonu ile servet kazanmis tutun ticareti ile ugrasan zengin bir Virginia ailesiydi Washington un buyuk buyukbabasi 1656 yilinda Sulgrave Northamptonshire Ingiltere den Virginia kolonisi ne goc etti ve burada Potomac Nehri uzerindeki dahil olmak uzere 5 000 donum arazi satin aldi George Washington Augustine ve un alti cocugundan ilki olarak 22 Subat 1732 de Westmoreland County Virginia nin Popes Creek kentinde dogdu Babasi yerel bir yargi gorevlisi ve Jane Butler ile olan ilk evliliginden dort cocugu daha olan taninmis bir halk figurudur Washington ailesi 1735 te e ardindan 1738 de uzerindeki Fredericksburg Virginia yakinlarindaki Ferry Ciftligi ne tasindi Augustine 1743 te oldugunde Washington ciftligi on adet kole ile birlikte miras olarak aldi Buyuk uvey kardesi ise Little Hunting Creek i miras olarak aldi ve burayi olarak yeniden adlandirdi Washington agabeylerinin Ingiltere deki da aldigi gibi resmi bir egitime sahip degildi ancak Hartfield daki Kilise Okuluna giderek matematik trigonometri ve arazi arastirmayi ogrendi Washington yetenekli bir ressam ve harita yapimcisiydi Erken yetiskinlik doneminde hatiri sayilir bir gucle ve hassasiyetle yaziyordu ancak yazilari biraz espri ya da mizah sergiliyordu Hayranlik statu ve guc arayisinda eksikliklerini ve basarisizliklarini bir baskasinin etkisizligine atfetme egilimindeydi Washington sik sik uvey kardesi Lawrence in yasadigi Vernon u ve onun kayinpederi William Fairfax ait bir yerlesim olan Belvoir i ziyaret etti Fairfax Washington un patronu ve vekil babasi oldu Washington Fairfax in Shenandoah Valley adli mulkunu inceleyen bir ekiple 1748 de bir ay gecirdi Ertesi yil College of William amp Mary den bir eksper lisansi aldi Washington alisilmis ciraklik hizmetini vermemis olsa da 20 Temmuz 1749 da Fairfax onu gorev yemini icin Culpeper County ye goturdu Daha sonra sinir bolgesine asina olmasina ragmen 1750 de isten istifa ederek Blue Ridge Daglari nin batisinda anketler yapmaya devam etti Washington 1751 de iklimin kardesinin tuberkulozunu iyilestirecegini umarak Lawrence a Barbados a eslik ettiginde tek yurtdisi seyahatini yapti Washington kardesinin cicek hastaligi sirasinda cicek hastaligina yakalandi Lawrence 1752 de oldu ve Washington Mount Vernon u onun dul esinden kiraladi 1761 deki olumunden sonra onu miras aldi Fransiz Kizilderili Savasi1754 un yaz aylarinda Washington yakin iliskilerinden faydalanarak Virginia Valisi tarafindan eyalet milisinin komutanligina getirildi Milis Fransizlarin ve Ingilizlerin savastigi batidaki bolgelerde rakibin Fransizlarin karakollarini ve kesif birliklerini aramakla gorevliydi Bu surec icinde Washington Virginia nin bati sinirinda bir dizi kale kurdu ve Ohio Vadisi ne giren Fransizlarla muzakereleri yuruttu Artan gerilim Fransizlarla ve onlarla muttefik yerli kabilelerle Fransiz Kizilderili Savasi na sebep oldu Washington un liderligindeki heterojen birlik el degmemis bolgelerde haftalarca suren yuruyuslerin ardindan nihayet bugunun Pittsburgh yakinlarinda bir Fransiz birligiyle karsilasti ve karsilasmayi takip eden musademede Fransiz birligini yendi Cok sanli bir catisma olmasa da bu ilk savas tecrubesi Washington a askeri lider namini kazandirdi Sonralari rakibin daha ustun silahli kuvvetleri tarafindan Fort Necessity de kusatildi Serbest geri cekilme karsiligi mutarekeye zorlandi Bir sonraki yil yarbay rutbesinde Ingiliz ordusunun Braddock Seferi ne katildi Altinda 3 ati vuruldugu ve felaketle sonuclanan Monongahela Muharebesi nde oldukca basiretli davranip geri cekilme karari aldi Sonra albay rutbesinde Virginia nin ilk duzenli alayini kurarak savasa katildi ve eyaletindeki butun birliklerin baskomutanligina getirildi Asil savas komsu bolgelerde gerceklesse de Virginia nin bati sinirini Fransiz birliklerine karsi basariyla korudu 1758 yilinda Fort Duquesne adinda Fransiz kalesinin alinmasinda belirleyici rol oynadi Savas sureci icinde Ingiliz subaylarin gerisine itilmesi ve milislerinin sadece sinir koruma olarak kullanilmasi ona anavatanina karsi bir daha atlatamayacagi kin duygulari beslemesine sebep oldu 1759 da alayindan ayrilarak Virginia meclisinde milletvekili oldu Amerikan Bagimsizlik SavasiWashington Delaware Nehri ni gecerkenGeorge Washington in Rembrandt Peale tarafindan yapilmis bir portresi Nisan 1775 te catismalarin baslamasiyla II Kita Kongresi ne uniformayla gelen George Washington savasa hazir oldugunu gosteriyordu Massachusett delegesi John Adams in onerisi uzere Kita Ordusu nun baskomutani secildi Adams a gore o asamaya kadar kuzeylilerden olusan Kita Ordusu nun liderligine bir guneylinin atanmasi mucadelede butun kolonileri birlestirecekti Washington bu gorev icin masraflarinin karsilanmasindan oteye bir gelir istemedigini belirtti 3 Temmuz 1775 te Ingilizlerin isgal ettigi Boston u kusatma altinda tutan Kita Ordusu nun basina gecti Mart 1776 da Ingilizlerin Boston u bosaltmalarindan sonra Washington ordusunu New York City e cekti 4 Temmuz 1776 te Birlesik Devletler bagimsizliklarini ilan ettiler Agustos 1776 da Britanyali General William Howe New York u isgal etmek icin karadan ve denizden yogun bir sefer baslatti Washington un New York u tutamadigi 22 Agustos Long Island muharebesindeki yenilgiyi diger husranlar takip etti 25 Aralik 1776 da Washington karsi ataga gecti Birlikleriyle Delaware River i gecerek Ingilizlerin New Jersey deki 1000 kisilik Hessen kokenli parali askerlerini esir aldi Daha sonra Princeton daki Ingiliz birliklerini surpriz saldiriyla bozguna ugratti Ardi ardina gelen yenilgilerden sonra New Jersey i yeniden kazandiran Ingilizleri New York sehrinin cevresine cekilmeye zorlayan bu beklenmedik basarilar bagimsizlik isteyen Amerikalilarin moralini yeniden guclendirdi 1777 yilinda Ingilizler birbirinden bagimsiz iki saldiri baslattilar Birincisinde General John Burgoyne New York a ulasmak ve New England i diger kolonilerden izole etmek icin Kanada dan Hudson Nehri boyunca yola cikti Ayni anda Howe New York u terk edip baskent Philadelphia ya saldirdi Burgoyne yi karsilamalari icin General Horatio Gates ve eyalet milislerini gonderen Washington kendi komutasindaki Kita Ordusu nu Howe un onunu kesmek icin guneye cekti Washington 11 Eylul 1777 de Brandywine Muharebesi nde yenilgiye ugradi Howe ise Washington u atlatarak direnisle karsilasmadan Philadelphia ya girdi Ancak ayni anda Howe un desteginden uzak kalan Burgoyne Saratoga da yenilerek butun ordusuyla teslim oldu Ingilizler Philadelphia yi kazanmak ugruna anlamsiz yere iki ordusundan birini kaybetmisti Saratoga zaferi Fransizlari savasa girmeye tesvik etti Ispanyollar ve Hollandalilar da Fransizlarin muttefiki olarak peslerinden takip ederek Amerikan Bagimsizlik Savasi ni Ingilizlerin ustunluklerini kaybettikleri bir dunya savasi kapsamina dayattilar Washington Aralik 1777 de Ingiliz etki alaninin disinda kalan Valley Forge da kamp kurdu Kis boyunca 10 000 kisilik ordudan 2500 u aclik ve hastalik sonucu oldu Philadelphia nin kaybedilisi Kongre uyeleri arasinda tartisma baslatti Washington un baskomutanliktan alinmasini istediler Washington un destekcileri komploya dek varan gelismeleri engellediler Fransa nin Amerikalilara gosterdigi destek savas dinamiklerini degistirmisti Ingilizler denizlerdeki hakimiyetini kaybetmekle kalmayip Fransa nin Ingiltere yi istila etme tehlikesiyle de karsi karsiyaydilar 1778 de Britanyalilar Philadelphia yi bosaltip New York City ye donerken Washington yollarini kesip Monmouth Muharebesi nde saldiriya gecti Soz konusu saldiri kuzeyde gerceklesen son buyuk carpismaydi Washington 1781 de Marquis de La Fayette in emrindeki Fransiz birliklerin destegiyle Yorktown Muharebesi nde 7000 Ingiliz askerli Britanyali General Cornwallis i yenerek savasin sonucunu belirledi 25 Kasim 1783 te Amerikan ordusunun basinda Ingilizler in bosalttigi New York a girdi 1783 te Paris Antlasmasi nda Ingiltere Kraliyeti Birlesik Devletlerin bagimsizligini tanidi Washington komutanligi birakirken Amerikan Devletlerine guclu bir merkezi yonetim kurmalari cagrisinda bulundu Cornwallis in ordusuyla Yorktown da mutarekesi Washington baskomutan olarak muharebeleri ayrintili planlarla kazanabilen dahi bir strateji uzmani degil Amerikan silahli kuvvetlerinin titiz organizatoruydu Mutevazi imkanlarinin tamamen farkinda olan Washington asker sayisinin buyutulmesini ve orduya maddi acidan destek saglanmasini neredeyse cimri denebilecek Kongre ye duzenli halde ayrintili ve tam belgeli bildirilerle talep ediyordu Birliklere en azindan giyecek yiyecek yakacak barinak ve cephane temin edilebilmesi icin en ince ayrintilarla bile ilgileniyordu Sayica daha az olan Amerikan ordusunu ancak kacinilmaz veya kosullar bakimindan avantajli durumlarda acik muharebe meydanina suruyordu Washington un baskomutan olarak en onemli etkisi ise ordu uzerindeki son sozu siviller tarafindan secilmis devlet gorevlilerine birakmasinin ulkesinde ornek olarak gelenek yaratmasiydi Savas boyunca kongre uyelerine ve devlet temsilcilerine saygi gosterip savas bittikten sonra da onemli olcude buyukluge ulasmis askeri gucunu sivillere teslim etti Mart 1783 de ordu icindeki nufuzundan faydalanarak haklarini odemeyen kongreyi isyanla tehdit eden ordu subaylarinin gorevden atilmasini sagladi Washington ordusunu terhis ederek 2 Kasim da askerlerine anlamli bir veda seslenisinde bulundu Kizilderililer ile mucadelesiWashington Amerika nin Kizilderililere karsi soykiriminda onemli yer almistir Tumgeneral John Sullivan a 1779 yilinda Iroquoilora saldirip Yoredeki butun yerlesim yerleri tamamen harabeye donene kadar baris amacli hicbir gorusme onerisini dinlememe emri verdi Sullivan emredildigi gibi yapti ve ilk raporunda acikladigi gibi yerlilerin gecimlerini saglayan her seyi yikip yok ettigini vahsi hayvanlar gibi avlandigini bildirdi Yapilan vahset Washington tarafindan da onaylanmistir Washington 1783 te sunlari soylemistir Kizilderililer Beyazlardan toplu yikimdan baska bir sey gormeyi hak etmeyen vahsi hayvanlardir Kurtlardan pek farki yoktur en sonunda her ikisi de bicim olarak farkli olsalar da av hayvanlaridir Richard Drinnon Facing West 15 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Baskanlik donemiGilbert Stuart in Washington portresi 1795 1787 yilinda Mayis ayindan Eylul e kadar Philadelphia da toplanan Kurucu Meclis te Amerikan Devrimi nin liderleri yetersiz kalan Konfederasyon Maddeleri ni degistirmekle gorevlendirilmisti Diger eyaletlerin 54 temsilcisiyle birlikte katilan Washington oybirligiyle Kurucu Meclis in baskani secildi Tarafsiz kalmaya caba gosteriyor olmasina ragmen yurutme gucune agirlik veren bir anayasanin hazirlanmasinda ve onaylanmasinda buyuk rol oynadi Anayasa tartismalarinda ilk defa ikili parti sisteminin ozelliklerini iceren siyasi gorusler belirginlesmisti Baskanlik kurumunun tasariminda yurutmenin zayif olmasini savunanlarla guclu olmasini savunanlar carpistilar Guclu olmasini savunanlar kuvvetler ayrimini gerceklestirebilmek ve yasama gucune karsi denge olusturabilmek icin baskanin bagimsiz olmasini talep ediyorlardi Kudretli yasama organlari olan bazi eyaletlerdeki demokratlarin seckin sinifi korkuttugu gelismeler caydirici ornek olarak gosterildi 13 eyaletin 9 u anayasayi onaylamasindan sonra Konfederasyon Kongresi delegeleri yeni devlet baskani olarak adi herkesin agzinda dolasan George Washington u 30 Nisan 1789 da ABD tarihinde oy birligiyle secilen tek baskan olarak bu goreve secti Washington un secilmesinin baslica sebepleri siyasi ve askeri kazanimlarinin yani sira partiler ustu tutumuydu Birinci ABD kongresi Washington a yilda 25000 Dolar 1789 da buyuk bir miktar maas odemeyi kararlastirdi Maddi durumu iyi olan Washington kamunun hizmetinde lider imajina sahip olmasina deger verdigi icin maas almayi reddetti Washington un kendine onerilen maasi reddetmesi ile tehlikeli bir durum ortaya cikmisti Baskanlik gorevi icin gelire ihtiyaci olmayan sadece varlikli kesimlerden adaylar cikmasi gelenek olacakti Oysa ABD nin kurucu uyeleri gelecekteki baskan adaylarinin genis bir kitleden cikmalarini istiyorlardi Bu yuzden kongrenin israri uzerine Washington sonunda maas almaya ikna oldu Washington un resmi 1 ABD dolarinin on yuzunde bulunuyor Washington baskanlik gorevini Avrupa soylularinin saray yasantisina benzetmeden torenlere ve ihtisama cumhuriyete uygun tarzda yaklasarak yerine getirdi Bircok daha hasmetli yakistirmalar arasinda Mr President Sayin baskan gibi olarak hitap edilmesini kendine en uygun olarak goruyordu Yetenekli insanlardan olusan kabinesini duzenli halde toplayarak kabine uyeleriyle tartisarak ancak son karari kendi verip uygulayarak iyi bir yonetici oldugunu gosterdi ABD nin siyasi geleceginde partilerin kurulmamasini umit eden Washington un kendisi de partisizdi Ancak kendisine yakin bakan ve danismanlari zamanla olusacak siyasi partilerin iskeletini kuran iki gruba bolunmuslerdi Ulke ekonomisini guclendirme amaciyla o zamanin bakis acisiyla ucuk planlari olan Maliye bakani Alexander Hamilton merkezci ve eliter Federalist Party nin temel hatlarini atiyordu Jeffersonian Republicans in Jefferson cu Cumhuriyetciler kurucusu Icisleri Bakani Thomas Jefferson Hamilton un planlarina kesinlikle karsiydi Bu durumda Washington kendisini Hamilton a daha yakin goruyordu 1791 yilinda kongrenin alkollu iceceklere tuketim vergisi uygulamaya baslamasi sinir bolgelerinde ozellikle Pensilvanya da protestolara sebep oldu 1794 yilinda Washington un protestocularin eyalet mahkemesinin karsina cikartilmalari icin talimat vermesiyle soz konusu protestolar tarihe Whiskey isyani Whiskey rebellion olarak gecerek genis capta ayaklanmalara donustu Gelismelere karsi onlem almak icin Federal ordunun yeterli guce sahip olmamasi sebebiyle Washington 1792 yilinda yururluge girmis bir yasaya dayanarak bircok eyaletten milisler topladi Valilerin gonderdigi yaklasik 13000 kisilik bir birligin basina gecerek isyan halinde bolgelere dogru hareket etti Olaylar siddete donusmeden yatismisti Federal hukumet yeni anayasa altinda ulke ve vatandaslar uzerinde otorite saglamak icin ilk defa askeri guc kullanmisti Baskanligin yeni bir kurum oldugunun attigi her adimin sonraki baskanlar icin ornek teskil edeceginin bilincindeydi Washington Baskanligi milli butunlugun sembolu ve halkin Amerikan ozelligini karakterini sekillendirmek icin alet olarak goruyordu Baskan ic siyasette denge icin caba gosterdi Yonettigi kabinesinde her iki buyuk parti Federalistler ve ayni oranda temsil edildi Fransiz Devrimi ne karsi pasif tutumundan dolayi elestirilere ragmen 1792 de uc cekimser oya karsin tekrar oy birligiyle ikinci bir donem icin baskanliga secildi 1792 97 yillarinda surdurdugu ikinci baskanlik doneminin 1797 de sona ermesinden sonra bir daha aday olmayacagini acikladi Yerine baskan yardimcisi John Adams secildi Washington bir sure sonra 1799 da oldu Notlar Washington lisansini kolej araciligiyla aldi ve bu lisans ona Virginia Ilce eksperlerini atama yetkisi verdi Orada gercekten derslere katildigina dair hicbir kanit yok KaynakcaDipnotlar Unger 2019 ss 100 101 a b Chernow 2010 ss 3 6 Ferling 2002 s 3 Chernow 2010 ss 5 7 Unger 2019 ss 100 101 Ferling 2002 s 3 Chernow 2010 ss 5 7 Ferling 2009 s 9 Chernow 2010 ss 6 8 Chernow 2010 ss 6 10 Ferling 1988 Chernow 2010 ss 10 12 Ferling 2002 s 14 Ferling 2010 ss 5 6 Ferling 1988 ss 57 58 Chernow 2010 ss 10 19 Ferling 2002 ss 14 15 Randall 1997 s 36 a b George Washington s Professional Surveys 2nd prgh Chernow 2010 s 24 Flexner 1974 s 8 Chernow 2010 ss 26 98 Ferling 2009 ss 19 24 Ellis 2004 s 13 Alden 1996 ss 13 15 Chernow 2010 ss 31 32 Ferling 2009 ss 18 19 Chernow 2010 ss 44 45 Cooke 2002 s 4 Chernow 2010 ss 550 551 Fitzpatrick 1936 s 522 Irving 1857 s 475 Alden 1996 s 236 Chernow 2010 ss 674 675 Genovese 2009 s 589 Unger 2013 ss 236 37 Randall 1997 s 448 Alden 1996 s 236 Chernow 2010 s 552 Fitzpatrick 1936 v 19 p 522 Kitaplar 2010 Washington A Life New York Penguin Press ISBN 978 1 59420 266 7 2000 Setting the World Ablaze Washington Adams Jefferson and the American Revolution New York Oxford University Press ISBN 0 19 513409 5 Ferling John E 2009 The Ascent of George Washington The Hidden Political Genius of an American Icon New York Bloomsbury Press ISBN 978 1 59691 465 0 Ferling John E 2010 1988 First of Men A Life of George Washington New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 539867 0 Irving Washington 1856 Life of George Washington v 1 G P Putnam s sons eBook Irving Washington 1856 Life of George Washington v 2 G P Putnam s sons eBook Irving Washington 1856 Life of George Washington v 3 G P Putnam s sons eBook Irving Washington 1857 Life of George Washington v 4 G P Putnam s sons eBook Irving Washington 1869 Life of George Washington v 5 G P Putnam s sons eBook Grizzard Frank E Jr 2005 The Ways of Providence Religion amp George Washington Buena Vista Va Mariner Pub ISBN 0 9768238 1 0