Larix laricina, Pinaceae familyasından yaprak döken doğal olarak Kuzey Amerika'da yayılış gösteren bir bitki türü.
Larix laricina | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Larix laricina (Du Roi) K.Koch, Dendrologie 2(2): 263 (1873). | |||||||||||||||
Dağılımı | |||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||
|
Özellikler
20 m boy, 60 cm kadar çap yapabilir. Tacı dar, dallar seyrektir. Genç ağaçlarda kabuk gri, düzgün, sonradan çatlaklı ve kırmızımsı kahverengi olur. Dallar yatay uzanmış veya hafif yükselmiştir. Sürgünler turuncu-kahverengi olup pürüzsüzdür. Koyu kırmızımsı tomurcuklar iğne yapraklar tarafından çevrelenmiş bir yapının hemen altında yer alır. Kısa sürgündeki yapraklar 1–2 cm x 0.5-0.8 uzunluğunda, 0.3-0.5 mm kalınlığında, alt yüzeyi yana yatmış, üstü yuvarlağımsıdır. Rengi soluk mavimsi-yeşil, reçine kanalları kenarda yer alır. Kozalaklar uzun sürgünler de bazen sapsız genellikle eğilebilen saplar üzerinde bulunur ve 2-5 × 2-2.5 mm kadardır. Sayısı 10-30 kadar olan kozalak pulunun kenarı tam, dip tarafı ince çizgili ve ipeksi tüylüdür. Brahtelerin ucu 1 mm uzunluğunda dikenlidir, olgunlaşmış kozalak pullarında gizlenmiştir. Kozalaklar önceleri parlak kırmızı menekşe, olgunlaşınca sarımsı kahverengiye döner. Tohumlar 2–3 mm, tohum saran kanatlar 4–6 mm'dir.
Ekolojik özellikleri
Nemli organik topraklar ile sfagnum veya ağaçlık turba gibi, özellikle besinli-yoksul, pH değeri 4.3-5.8 sahip yerlerde görülür. Yarı gölge ağacıdır.
Dağılımı
Anavatanı ABD ve Kanada'dır. Boreal ormanlarında 0–1200 m rakımlarda ıslak, sfagnum bataklıkları ve bataklıklarda, nemli yüksek arazideki mineral topraklarda bulunur.
Bitki sosyolojisi
Yüksek turbalıklarda ve besince yoksul yerlerde Picea mariana; besince zengin yerlerde yine Picea mariana, , Thuja occidentalis ve sert odunlu ağaçlarla birlikte görülür.
Fenoloji
Tomurcuklar nisan sonunda patlamaya başlar. Yapraklar Nisan ve Mayıs arasında, çiçekler geç Nisan ve erken Mayısta açarken; tohumlarda Eylül'de olgunlaşır, Ocak ayına kadar kozalak üzerinde kalır. Yapraklar Eylül-Ocak arasında tamamen dökülür.
Hastalık ve zararlılar
, çoğu ağacın ölümünü neden olan zararlı hayvanlardandır ve büyük alanlar üzerinde, ağaçların yaprakları dökmesiyle periyodik salgın hastalıklara davetiye çıkarır. Casebearer bazı alanlarda geniş ölümlere yol açar. Birkaç kabuk kanatlı böceği Amerika melezini istila eder ama nadiren ciddi zararlara sebep olur.
Üretimi
Tohumların çimlenmesi için nemli mineral veya organik toprak gerekir. Böylece yaşamını garanti altına almış olur. Açık bataklıklarda fideler çoğunlukla, sfagnum yosunlarında bulunur.
Odun yapısı ve kullanım alanı
Odunu sert ve dayanıklıdır bu yüzden demiryolu travesi yapımında kullanılır. Yavaş büyüyen ağaçlar olduğundan odunu yüksek miktarlarda reçine içerir. Onu çürümeye karşı dirençli yapar ama hamur odunu olarak değerini azaltır.
Bileşimi
Kabuklar ayakkabı derisinde kullanılan bir çeşit tanen içerir.
En büyük ve en yaşlı ağaç
Şu ana dek görülen en yüksek boylu ağacın yüksekliği 33 m, çapı 110 cm, tacı 14 m ölçülmüştür. Bilinin en yaşlı ağaç 371 yaşındadır.
Dış bağlantılar
- Larix laricina images at the Arnold Arboretum of Harvard University Plant Image Database 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Enzenbacher, Tiffany. "Plant Collecting in the Wisconsin Wilds." 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Arnold Arboretum of Harvard University website, 30 August 2017. Accessed 12 May 2020.
- Earl J.S. Rook, Boundary Waters Compendium, Flora, Fauna, Earth, and Sky, The Natural History of the Northwoods, Trees of the Northwoods, Larix laricina 23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Wikimedia Commons'ta Larix laricina ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Larix laricina ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ Farjon, A. (2013). "Larix laricina". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2013: e.T42313A2971618. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-1.RLTS.T42313A2971618.en . Erişim tarihi: 19 Kasım 2021.
- ^
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Larix laricina Pinaceae familyasindan yaprak doken dogal olarak Kuzey Amerika da yayilis gosteren bir bitki turu Larix laricinaKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif PinopsidaTakim PinalesFamilya PinaceaeCins LarixTur L laricinaIkili adlandirmaLarix laricina Du Roi K Koch Dendrologie 2 2 263 1873 DagilimiSinonimlerAbies microcarpa Lamb Lindl Larix alaskensis W Wight Larix americana Michx Larix fraseri Curtis ex Gordon Larix intermedia Du Roi Lodd ex J Forbes Larix microcarpa Lamb J Forbes Larix rubra Steud Larix tenuifolia Salisb Pinus intermedia Du Roi Pinus laricina Du Roi Pinus microcarpa Lamb Genc agacKabuk ve yapraklarOzellikler20 m boy 60 cm kadar cap yapabilir Taci dar dallar seyrektir Genc agaclarda kabuk gri duzgun sonradan catlakli ve kirmizimsi kahverengi olur Dallar yatay uzanmis veya hafif yukselmistir Surgunler turuncu kahverengi olup puruzsuzdur Koyu kirmizimsi tomurcuklar igne yapraklar tarafindan cevrelenmis bir yapinin hemen altinda yer alir Kisa surgundeki yapraklar 1 2 cm x 0 5 0 8 uzunlugunda 0 3 0 5 mm kalinliginda alt yuzeyi yana yatmis ustu yuvarlagimsidir Rengi soluk mavimsi yesil recine kanallari kenarda yer alir Kozalaklar uzun surgunler de bazen sapsiz genellikle egilebilen saplar uzerinde bulunur ve 2 5 2 2 5 mm kadardir Sayisi 10 30 kadar olan kozalak pulunun kenari tam dip tarafi ince cizgili ve ipeksi tuyludur Brahtelerin ucu 1 mm uzunlugunda dikenlidir olgunlasmis kozalak pullarinda gizlenmistir Kozalaklar onceleri parlak kirmizi menekse olgunlasinca sarimsi kahverengiye doner Tohumlar 2 3 mm tohum saran kanatlar 4 6 mm dir Ekolojik ozellikleriNemli organik topraklar ile sfagnum veya agaclik turba gibi ozellikle besinli yoksul pH degeri 4 3 5 8 sahip yerlerde gorulur Yari golge agacidir DagilimiAnavatani ABD ve Kanada dir Boreal ormanlarinda 0 1200 m rakimlarda islak sfagnum batakliklari ve batakliklarda nemli yuksek arazideki mineral topraklarda bulunur Bitki sosyolojisiYuksek turbaliklarda ve besince yoksul yerlerde Picea mariana besince zengin yerlerde yine Picea mariana Thuja occidentalis ve sert odunlu agaclarla birlikte gorulur FenolojiTomurcuklar nisan sonunda patlamaya baslar Yapraklar Nisan ve Mayis arasinda cicekler gec Nisan ve erken Mayista acarken tohumlarda Eylul de olgunlasir Ocak ayina kadar kozalak uzerinde kalir Yapraklar Eylul Ocak arasinda tamamen dokulur Hastalik ve zararlilar cogu agacin olumunu neden olan zararli hayvanlardandir ve buyuk alanlar uzerinde agaclarin yapraklari dokmesiyle periyodik salgin hastaliklara davetiye cikarir Casebearer bazi alanlarda genis olumlere yol acar Birkac kabuk kanatli bocegi Amerika melezini istila eder ama nadiren ciddi zararlara sebep olur UretimiTohumlarin cimlenmesi icin nemli mineral veya organik toprak gerekir Boylece yasamini garanti altina almis olur Acik batakliklarda fideler cogunlukla sfagnum yosunlarinda bulunur Odun yapisi ve kullanim alaniOdunu sert ve dayaniklidir bu yuzden demiryolu travesi yapiminda kullanilir Yavas buyuyen agaclar oldugundan odunu yuksek miktarlarda recine icerir Onu curumeye karsi direncli yapar ama hamur odunu olarak degerini azaltir BilesimiKabuklar ayakkabi derisinde kullanilan bir cesit tanen icerir En buyuk ve en yasli agacSu ana dek gorulen en yuksek boylu agacin yuksekligi 33 m capi 110 cm taci 14 m olculmustur Bilinin en yasli agac 371 yasindadir Dis baglantilarLarix laricina images at the Arnold Arboretum of Harvard University Plant Image Database 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Enzenbacher Tiffany Plant Collecting in the Wisconsin Wilds 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arnold Arboretum of Harvard University website 30 August 2017 Accessed 12 May 2020 Earl J S Rook Boundary Waters Compendium Flora Fauna Earth and Sky The Natural History of the Northwoods Trees of the Northwoods Larix laricina 23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Larix laricina ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Larix laricina ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca Farjon A 2013 Larix laricina IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2013 e T42313A2971618 doi 10 2305 IUCN UK 2013 1 RLTS T42313A2971618 en Erisim tarihi 19 Kasim 2021