Amvâs Veba Salgını ya da Amvâs Taunu miladi 638 - 639 yılları arasında günümüzde Filistin sınırları içinde ortaya çıkan ve daha sonra Ürdün, Şam ve Urfa'ya yayılan veba salgınıdır. Adını, Kudüs'ün 33 km kuzeybatısında yer alan Amvâs köyünden almıştır. İslâm tarihinde ilk görülen salgın hastalık olarak kabul edilmektedir.
Amvâs köyü, Halife Ömer bin Hattab döneminde Bizans İmparatorluğu'na karşı alınan Ecnadeyn zaferinden sonra İslam ordusu için karargâh olarak kullanılmaya başlandı. Eski bir yerleşim yeri olan köy, stratejik bir bölgede kuruluydu. Kudüs yolu üzerinde, orduların konakladığı önemli bir mevkiydi.
Bu köyde baş gösteren salgında, aralarında Suriye orduları başkumandanı Ebu Ubeyde bin Cerrah ve birçok da olmak üzere 25 bin insan ölmüştür. Amvâs salgını, 541 yılında başlayarak yaklaşık iki asır boyunca bölgede aralıklarla etkili olan Justinianus Veba Salgınının bir uzantısıdır.
İslam Tarihine Etkileri
Amvas vebası, askeri ve politik açıdan önemli sonuçlar doğurdu. Salgın sonucunda, Suriye’de bulunan ordunun yarısı ve birçok önemli komutan hayatını kaybetti.Ömer tarafından kendinden sonra halifeliğe layık görülenEbu Ubeyde bin Cerrah’ın salgında hayatını kaybetmesi ileride göreve gelecek halifeleri doğrudan etkilemiştir. Ebu Ubeyde'ye vekaleten başkumandan olan Yezid bin Ebu Süfyan’ın da aynı salgında vefatından sonra kardeşi Muaviye bin Ebu Süfyan Şam valiliğine getirildi. Yaklaşık yirmi yıl boyunca Suriye’de valilik görevinde bulunan Muaviye'nin Ali bin Ebu Talib ile giriştiği hilafet mücadelesi sonucunda İslam tarihinin seyri değişmiştir.
Kaynaklar
- ^ "Prof. Dr. Adnan Demircan - Derin Tarih". 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ Fayda, Mustafa (1991). "Amvas". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3. Türkiye Diyanet Vakfı. s. 100. 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2020.
- ^ "Dr. Ercan Cengiz - Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi". 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ "Mecra". 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Athamina, Khalil (July 1994). "The Appointment and Dismissal of Khālid b. al-Walīd from the Supreme Command: A Study of the Political Strategy of the Early Muslim Caliphs in Syria". Arabica. 41 (2). Brill. ss. 253-272. doi:10.1163/157005894X00191. JSTOR 4057449.
- Biesterfeldt, Hinrich; Günther, Sebastian (2018). The Works of Ibn Wāḍiḥ al-Yaʿqūbī (Volume 3): An English Translation. Leiden: Brill. ISBN .
- Bray, R. S. (1996). Armies of Pestilence: The Impact of Disease on History. Cambridge: James Clarke & Co. ISBN .
- Christides, V. (1993). "Miṣr — 1. The Byzantine background, the Arab conquest and the Umayyad period, 602–750". Bosworth, C. E.; ; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. s. 212–213. ISBN .
- Conrad, Lawrence I. (1981). The Plague in the Early Medieval Near East (Tez). Princeton University.
- Conrad, Lawrence I. (1981). "Arabic Plague Chronologies and Treatises: Social and Historical Factors in the Formation of a Literary Genre". Studia Islamica. 54 (54). ss. 51-93. doi:10.2307/1595381. JSTOR 1595381. (PMID) 11618185.
- Conrad, Lawrence I. (1998). "ʿUmar at Sargh: The Evolution of an Umayyad Tradition on Flight from the Plague". Leder, Stefan (Ed.). Story-Telling in the Framework of Non-Fictional Arabic Literature. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag. ss. 488-528. ISBN .
- Dols, M. W. (July–September 1974). "Plague in Early Islamic History". Journal of the American Oriental Society. 94 (3). ss. 371-383. doi:10.2307/600071. JSTOR 600071.
- (1981). The Early Islamic Conquests. Princeton: Princeton University Press. ISBN .
- (1991). "Makhzūm". Bosworth, C. E.; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VI: Mahk–Mid (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 137–140. ISBN .
- Jandora, J. W. (1986). "Developments in Islamic Warfare: The Early Conquests". Studia Islamica, 64. ss. 101-113. doi:10.2307/1596048. JSTOR 1596048.
- Luz, Nimrod (April 1997). "The Construction of an Islamic City in Palestine. The Case of Umayyad al-Ramla". Journal of the Royal Asiatic Society. 7 (1). ss. 27-54. doi:10.1017/S1356186300008300. JSTOR 25183294.
- (1997). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- (2002). Byzantium and the Arabs in the Sixth Century: Volume II, Part I: Toponymy, Monuments, Historical Geography and Frontier Studies. Washington, D. C.: Dumbarton Oaks and Research Library and Collection. ISBN .
- Sourdel-Thomine, J. (1960). "Amwas". Gibb, H. A. R.; ; ; ; Lewis, B.; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 460–461. OCLC 495469456.
- Wensinck, A. J. (1960). "ʿAmr b. al-ʿĀṣ al-Sahmī". Gibb, H. A. R.; ; ; ; Lewis, B.; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. s. 451. OCLC 495469456.
Hastalık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amvas Veba Salgini ya da Amvas Taunu miladi 638 639 yillari arasinda gunumuzde Filistin sinirlari icinde ortaya cikan ve daha sonra Urdun Sam ve Urfa ya yayilan veba salginidir Adini Kudus un 33 km kuzeybatisinda yer alan Amvas koyunden almistir Islam tarihinde ilk gorulen salgin hastalik olarak kabul edilmektedir Amvas koyu Halife Omer bin Hattab doneminde Bizans Imparatorlugu na karsi alinan Ecnadeyn zaferinden sonra Islam ordusu icin karargah olarak kullanilmaya baslandi Eski bir yerlesim yeri olan koy stratejik bir bolgede kuruluydu Kudus yolu uzerinde ordularin konakladigi onemli bir mevkiydi Bu koyde bas gosteren salginda aralarinda Suriye ordulari baskumandani Ebu Ubeyde bin Cerrah ve bircok da olmak uzere 25 bin insan olmustur Amvas salgini 541 yilinda baslayarak yaklasik iki asir boyunca bolgede araliklarla etkili olan Justinianus Veba Salgininin bir uzantisidir Islam Tarihine EtkileriAmvas vebasi askeri ve politik acidan onemli sonuclar dogurdu Salgin sonucunda Suriye de bulunan ordunun yarisi ve bircok onemli komutan hayatini kaybetti Omer tarafindan kendinden sonra halifelige layik gorulenEbu Ubeyde bin Cerrah in salginda hayatini kaybetmesi ileride goreve gelecek halifeleri dogrudan etkilemistir Ebu Ubeyde ye vekaleten baskumandan olan Yezid bin Ebu Sufyan in da ayni salginda vefatindan sonra kardesi Muaviye bin Ebu Sufyan Sam valiligine getirildi Yaklasik yirmi yil boyunca Suriye de valilik gorevinde bulunan Muaviye nin Ali bin Ebu Talib ile giristigi hilafet mucadelesi sonucunda Islam tarihinin seyri degismistir Kaynaklar Prof Dr Adnan Demircan Derin Tarih 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Fayda Mustafa 1991 Amvas TDV Islam Ansiklopedisi 3 Turkiye Diyanet Vakfi s 100 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2020 Dr Ercan Cengiz Kafkas Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi 9 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Mecra 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Ayrica bakinizSalginlar listesiKaynakcaAthamina Khalil July 1994 The Appointment and Dismissal of Khalid b al Walid from the Supreme Command A Study of the Political Strategy of the Early Muslim Caliphs in Syria Arabica 41 2 Brill ss 253 272 doi 10 1163 157005894X00191 JSTOR 4057449 Biesterfeldt Hinrich Gunther Sebastian 2018 The Works of Ibn Waḍiḥ al Yaʿqubi Volume 3 An English Translation Leiden Brill ISBN 978 90 04 35621 4 Bray R S 1996 Armies of Pestilence The Impact of Disease on History Cambridge James Clarke amp Co ISBN 0 227 17240 X Christides V 1993 Miṣr 1 The Byzantine background the Arab conquest and the Umayyad period 602 750 Bosworth C E Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume VII Mif Naz Ingilizce Leiden E J Brill s 212 213 ISBN 978 90 04 09419 2 Conrad Lawrence I 1981 The Plague in the Early Medieval Near East Tez Princeton University Conrad Lawrence I 1981 Arabic Plague Chronologies and Treatises Social and Historical Factors in the Formation of a Literary Genre Studia Islamica 54 54 ss 51 93 doi 10 2307 1595381 JSTOR 1595381 PMID 11618185 Conrad Lawrence I 1998 ʿUmar at Sargh The Evolution of an Umayyad Tradition on Flight from the Plague Leder Stefan Ed Story Telling in the Framework of Non Fictional Arabic Literature Wiesbaden Harrassowitz Verlag ss 488 528 ISBN 3 447 04034 3 Dols M W July September 1974 Plague in Early Islamic History Journal of the American Oriental Society 94 3 ss 371 383 doi 10 2307 600071 JSTOR 600071 1981 The Early Islamic Conquests Princeton Princeton University Press ISBN 0 691 05327 8 1991 Makhzum Bosworth C E Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume VI Mahk Mid Ingilizce Leiden E J Brill ss 137 140 ISBN 978 90 04 08112 3 Jandora J W 1986 Developments in Islamic Warfare The Early Conquests Studia Islamica 64 ss 101 113 doi 10 2307 1596048 JSTOR 1596048 Luz Nimrod April 1997 The Construction of an Islamic City in Palestine The Case of Umayyad al Ramla Journal of the Royal Asiatic Society 7 1 ss 27 54 doi 10 1017 S1356186300008300 JSTOR 25183294 1997 The Succession to Muhammad A Study of the Early Caliphate Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 56181 7 2002 Byzantium and the Arabs in the Sixth Century Volume II Part I Toponymy Monuments Historical Geography and Frontier Studies Washington D C Dumbarton Oaks and Research Library and Collection ISBN 0 88402 284 6 Sourdel Thomine J 1960 Amwas Gibb H A R Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume I A B Ingilizce Leiden E J Brill ss 460 461 OCLC 495469456 Wensinck A J 1960 ʿAmr b al ʿAṣ al Sahmi Gibb H A R Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume I A B Ingilizce Leiden E J Brill s 451 OCLC 495469456 Hastalik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz