Andreas Yeoryu Papandreu (Yunanca: Ανδρέας Γεωργίου Παπανδρέου, d. 5 Şubat 1919 - ö. 23 Haziran 1996), Yunan iktisatçı ve siyasetçi. 1981-1989 ve 1993-1996 arasında başbakanlık yaptı.
Andreas Papandreu | |
---|---|
Yunanistan Başbakanı | |
Görev süresi 13 Ekim 1993 - 17 Ocak 1996 | |
Cumhurbaşkanı | Konstantinos Karamanlis Konstantinos Stefanopulos |
Yerine geldiği | Konstantin Miçotakis |
Yerine gelen | Kostas Simitis |
Görev süresi 21 Ekim 1981 - 2 Temmuz 1989 | |
Cumhurbaşkanı | Konstantinos Karamanlis Hristos Sarcetakis |
Yerine geldiği | Yorgo Rallis |
Yerine gelen | Canis Canetakis |
PASOK Başkanı | |
Görev süresi 3 Eylül 1974 - 23 Haziran 1996 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Kostas Simitis |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 5 Şubat 1919 Sakız Adası |
Ölüm | 23 Haziran 1996 (77 yaşında) Atina, Yunanistan |
Partisi | PASOK |
Evlilik(ler) | Christina Rasia (1941–1951) Margaret Chant (1951–1989) (1989–1996) |
Çocuk(lar) | Yorgo Sofia Nikos Andreas Emilia |
Bitirdiği okul | Atina Üniversitesi Harvard Üniversitesi |
Dini | Yunan Ortodoks |
İmzası |
İlk yılları
İki kez başbakanlık yapmış olan Yorgo Papandreu'nun en büyük oğlu olarak Sakız Adası'nda dünyaya geldi. Atina'daki American College'ı bitirdikten sonra Atina Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü. Diktatör Yannis Metaksas'ın yarı-faşist yönetimi sırasında Troçkistlikle suçlanarak tutuklandı. Babasının müdahalesiyle serbest bırakılarak ABD'ye gitmesine izin verildi. 1943'te Harvard Üniversitesi'nde ekonomi dalında doktora derecesi aldı. 1944'te ABD vatandaşlığına geçti. Bir süre ABD Deniz Kuvvetleri'nde görev yaptıktan sonra 1955-1963 arasında Harvard, Minnesota, California ve Berkeley üniversitelerinde ders verdi. 1951'de, Minnesota Üniversitesi'nde ders verirken tanıştığı gazetecilik öğrencisi Margaret Chant'la evlendi. Çiftin bu evlilikten üç oğulları ve bir kızları dünyaya geldi. Bu çocuklardan biri Yorgo Papandreu'dur.
Siyasi kariyeri
1959'da, Yunanistan başbakanı Konstantin Karamanlis'in Ekonomik Kalkınma ve Araştırma Programı'nın başına geçmek için davet etmesi üzerine ülkesine döndü. 1960'ta Atina Ekonomik Araştırmalar Merkezi başkanlığına ve Yunan Merkez Bankası danışmanlığına atandı. Babası Yunanistan başbakanı olunca ABD vatandaşlığından çıktı. Kısa süre sonra, 1964'te babasının doğum yeri Akaia'dan milletvekili seçilerek parlamentoya girdi. Babasının başkanlığındaki Merkez Birliği'nin sol kanadıyla yakın ilişkisi, parti içinde hızla yükselmesi ve önemli görevlere getirilmesi çeşitli söylentilere yol açarak, 1965'te babasının hükûmetinin düşmesinde önemli rol oynadı.
1967 Mayıs ayında yapılması öngörülen seçimlerde babası Yorgo'nun (dolayısıyla kendisinin) iktidara gelmesi olasılığı, 21 Nisan 1967'de gerçekleşen Albaylar Darbesi'ni hazırlayan etmenlerden biri oldu. Nisan 1967'deki askeri darbenin ardından tutuklanan Papandreu'nun, 8 ay hapis yattıktan sonra ABD yönetiminin en üst düzeyde baskısı sonucu, ülkesini terk etmesine izin verildi. Avrupa'ya giderek Stockholm ve daha sonra Toronto'da ders verdi. Papandreu sürgünde, Yunanistan'da geliştirdiği sosyal demokrat görüşleri terkederek Üçüncü Dünya ülkelerinde rastlanan radikal, millî kurtuluşçu görüşlere yöneldi. Albaylar Darbesi öncesinde ABD'nin Yunan iç politikasına yaptığı müdahalelere ve ABD'nin sevilmeyen, beceriksiz ve acımasız bir askeri rejime destek vermesine karşı duyduğu öfkeyi Namlunun Ucundaki Demokrasi (1971; Democracy At Gunpoint) adlı kitabında dile getirdi.
Papandreu, NATO ile AET'nin, Avrupa'da II. Dünya Savaşı sonrasında kurulan bu ilk askeri diktatörlüğe karşı takındığı tutumdan da büyük hayal kırıklığı duydu. Albaylar Cuntası'na karşı PAK (Pan-Helenik Kurtuluş Hareketi) adını alan bir direnişi örgütledi. Ama "cuntanın yıkılması" ve yerine "sosyal demokrat değil sosyalist ve demokratik" bir Yunanistan'ın kurulması çağrıları pek karşılık görmediği gibi, "maksimilist" çizgisinden ötürü, Yunan sürgünlerin bir araya gelerek diktatörlüğe karşı geniş bir cephe oluşturmalarını engelledi.
1974'te Albaylar Cuntası'nın devrilmesi üzerine Yunanistan'a döndü. Papandreu kendi örgütü PAK ile "Demokratik Savunma" adlı bir diğer örgütün birleşmesinden oluşan sol eğilimli Panhelenik Sosyalist Hareket'in (PASOK) kuruluşunu ilan etti. Ateşli bir sosyalist söylemle esas olarak Türkiye'yi hedef alan koyu milliyetçiliği birleştiren Papandreu, başarının formülünü burada buldu. 1974 seçimlerinde yüzde 14 oy alan PASOK, 1981'de yüzde 48 oyla parlamentodaki 300 sandalyeden 172'sini kazanarak iktidara geldi. Böylece Papandreu Yunanistan'ın ilk sosyalist başbakanı oldu.
Seçim kampanyası sırasında Yunanistan'ın NATO'dan çıkmasını ve Avrupa Ekonomik Topluluğu'na üyelik başvurusunun geri alınmasını savunan Papandreu iktidara gelince daha ılımlı politikalar izledi. Başbakanlığı sırasında evlilik ve dinle ilgili bazı liberal yasalar çıkarıldı; yeni aile yasalarıyla kadının toplumdaki konumu düzeltildi, ulusal sağlık sigortası kuruldu, yönetimin merkezi yapısını bir ölçüde de olsa kıracak düzenlemelere gidildi. Ama Yunanistan'daki ABD askeri üslerine ilişkin anlaşmanın süresi 1988'e değin uzatıldı ve Yunanistan NATO'ya katıldı.
Pragmatik politikalarının yanı sıra ABD karşıtı söylemi sayesinde halkın desteğini kazanan Papandreu, partisinin 1985 ve 1988 seçimlerinde çoğunluğu elde etmesi üzerine başbakanlık görevini sürdürdü. Başlangıçta Türkiye'ye karşı katı bir politika izlediyse de sonradan bu politikasını değiştirdi. Yunanistan'ın 1987'de Ege Denizi'nde petrol arama çalışmalarını başlatması nedeniyle gerginleşen ilişkiler, Papandreu ve Turgut Özal'ın 1988'de İsviçre'nin Davos kentinde buluşmalarıyla bir yumuşama dönemine girdi.
Papandreu'nun 1989'da ABD asıllı eşi Margaret Papandreu'dan ayrılarak kendisinden 36 yaş küçük olan Dimitra Liani ile evlenmesi kamuoyunda geniş yankılar yarattı. Papandreu'nun önde gelen politikacı, asker ve bürokratların telefonlarını dinlettiği söylentileri, hükûmet üyelerinin adının Koskotas Skandalına karışması, PASOK'un Haziran 1989'da yapılan seçimleri yitirmesinde önemli rol oynadı. Aralık 1989'da yinelenen seçimlerde de hiçbir parti çoğunluğu sağlayamadı. PASOK'un da bakan verdiği geçici bir koalisyon hükûmeti kuruldu. Nisan 1990'daki seçimlerde çoğunluğu Yeni Demokrasi Partisi elde etti.
Ekim 1993'te yapılan erken seçimleri PASOK'un kazanması üzerine yeniden başbakan oldu. İkinci döneminde ilerleyen yaşı yüzünden daha çok kendi sağlık sorunlarıyla uğraştı. Kasım 1995'te böbrek yetmezliği ve kalp hastalığı nedeniyle hastaneye kaldırıldı. 15 Ocak 1996'da sağlık nedenleriyle başbakanlıktan çekildi ve aynı yıl içinde öldü.
Kaynakça
- ^ a b c Yunan modernleşmesi ilerlemedi 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Milliyet 28.06.1996.
Kaynakça
- Encyclopædia Britannica
- Wikipedia (İngilizce) Andreas Papandreou maddesi18 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yorgo Rallis | Yunanistan Başbakanı 1981–1989 | Sonra gelen: Canis Canetakis |
Önce gelen: Konstantin Miçotakis | Yunanistan Başbakanı 1993–1996 | Sonra gelen: Kostas Simitis |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Yeni makam | PASOK Başkanı 1974–1996 | Sonra gelen: Kostas Simitis |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Andreas Yeoryu Papandreu Yunanca Andreas Gewrgioy Papandreoy d 5 Subat 1919 o 23 Haziran 1996 Yunan iktisatci ve siyasetci 1981 1989 ve 1993 1996 arasinda basbakanlik yapti Andreas PapandreuYunanistan BasbakaniGorev suresi 13 Ekim 1993 17 Ocak 1996Cumhurbaskani Konstantinos Karamanlis Konstantinos StefanopulosYerine geldigi Konstantin MicotakisYerine gelen Kostas SimitisGorev suresi 21 Ekim 1981 2 Temmuz 1989Cumhurbaskani Konstantinos Karamanlis Hristos SarcetakisYerine geldigi Yorgo RallisYerine gelen Canis CanetakisPASOK BaskaniGorev suresi 3 Eylul 1974 23 Haziran 1996Yerine geldigi Yeni makamYerine gelen Kostas SimitisKisisel bilgilerDogum 5 Subat 1919 Sakiz AdasiOlum 23 Haziran 1996 77 yasinda Atina YunanistanPartisi PASOKEvlilik ler Christina Rasia 1941 1951 Margaret Chant 1951 1989 1989 1996 Cocuk lar Yorgo Sofia Nikos Andreas EmiliaBitirdigi okul Atina Universitesi Harvard UniversitesiDini Yunan OrtodoksImzasiIlk yillariIki kez basbakanlik yapmis olan Yorgo Papandreu nun en buyuk oglu olarak Sakiz Adasi nda dunyaya geldi Atina daki American College i bitirdikten sonra Atina Universitesi nde hukuk ogrenimi gordu Diktator Yannis Metaksas in yari fasist yonetimi sirasinda Trockistlikle suclanarak tutuklandi Babasinin mudahalesiyle serbest birakilarak ABD ye gitmesine izin verildi 1943 te Harvard Universitesi nde ekonomi dalinda doktora derecesi aldi 1944 te ABD vatandasligina gecti Bir sure ABD Deniz Kuvvetleri nde gorev yaptiktan sonra 1955 1963 arasinda Harvard Minnesota California ve Berkeley universitelerinde ders verdi 1951 de Minnesota Universitesi nde ders verirken tanistigi gazetecilik ogrencisi Margaret Chant la evlendi Ciftin bu evlilikten uc ogullari ve bir kizlari dunyaya geldi Bu cocuklardan biri Yorgo Papandreu dur Siyasi kariyeriPapandreou Hollanda da 1968 yilinda diktatorluk karsiti gosterilerdeyken cekilmis bir fotograf 1959 da Yunanistan basbakani Konstantin Karamanlis in Ekonomik Kalkinma ve Arastirma Programi nin basina gecmek icin davet etmesi uzerine ulkesine dondu 1960 ta Atina Ekonomik Arastirmalar Merkezi baskanligina ve Yunan Merkez Bankasi danismanligina atandi Babasi Yunanistan basbakani olunca ABD vatandasligindan cikti Kisa sure sonra 1964 te babasinin dogum yeri Akaia dan milletvekili secilerek parlamentoya girdi Babasinin baskanligindaki Merkez Birligi nin sol kanadiyla yakin iliskisi parti icinde hizla yukselmesi ve onemli gorevlere getirilmesi cesitli soylentilere yol acarak 1965 te babasinin hukumetinin dusmesinde onemli rol oynadi 1967 Mayis ayinda yapilmasi ongorulen secimlerde babasi Yorgo nun dolayisiyla kendisinin iktidara gelmesi olasiligi 21 Nisan 1967 de gerceklesen Albaylar Darbesi ni hazirlayan etmenlerden biri oldu Nisan 1967 deki askeri darbenin ardindan tutuklanan Papandreu nun 8 ay hapis yattiktan sonra ABD yonetiminin en ust duzeyde baskisi sonucu ulkesini terk etmesine izin verildi Avrupa ya giderek Stockholm ve daha sonra Toronto da ders verdi Papandreu surgunde Yunanistan da gelistirdigi sosyal demokrat gorusleri terkederek Ucuncu Dunya ulkelerinde rastlanan radikal milli kurtuluscu goruslere yoneldi Albaylar Darbesi oncesinde ABD nin Yunan ic politikasina yaptigi mudahalelere ve ABD nin sevilmeyen beceriksiz ve acimasiz bir askeri rejime destek vermesine karsi duydugu ofkeyi Namlunun Ucundaki Demokrasi 1971 Democracy At Gunpoint adli kitabinda dile getirdi Papandreu NATO ile AET nin Avrupa da II Dunya Savasi sonrasinda kurulan bu ilk askeri diktatorluge karsi takindigi tutumdan da buyuk hayal kirikligi duydu Albaylar Cuntasi na karsi PAK Pan Helenik Kurtulus Hareketi adini alan bir direnisi orgutledi Ama cuntanin yikilmasi ve yerine sosyal demokrat degil sosyalist ve demokratik bir Yunanistan in kurulmasi cagrilari pek karsilik gormedigi gibi maksimilist cizgisinden oturu Yunan surgunlerin bir araya gelerek diktatorluge karsi genis bir cephe olusturmalarini engelledi 1974 te Albaylar Cuntasi nin devrilmesi uzerine Yunanistan a dondu Papandreu kendi orgutu PAK ile Demokratik Savunma adli bir diger orgutun birlesmesinden olusan sol egilimli Panhelenik Sosyalist Hareket in PASOK kurulusunu ilan etti Atesli bir sosyalist soylemle esas olarak Turkiye yi hedef alan koyu milliyetciligi birlestiren Papandreu basarinin formulunu burada buldu 1974 secimlerinde yuzde 14 oy alan PASOK 1981 de yuzde 48 oyla parlamentodaki 300 sandalyeden 172 sini kazanarak iktidara geldi Boylece Papandreu Yunanistan in ilk sosyalist basbakani oldu Secim kampanyasi sirasinda Yunanistan in NATO dan cikmasini ve Avrupa Ekonomik Toplulugu na uyelik basvurusunun geri alinmasini savunan Papandreu iktidara gelince daha ilimli politikalar izledi Basbakanligi sirasinda evlilik ve dinle ilgili bazi liberal yasalar cikarildi yeni aile yasalariyla kadinin toplumdaki konumu duzeltildi ulusal saglik sigortasi kuruldu yonetimin merkezi yapisini bir olcude de olsa kiracak duzenlemelere gidildi Ama Yunanistan daki ABD askeri uslerine iliskin anlasmanin suresi 1988 e degin uzatildi ve Yunanistan NATO ya katildi Pragmatik politikalarinin yani sira ABD karsiti soylemi sayesinde halkin destegini kazanan Papandreu partisinin 1985 ve 1988 secimlerinde cogunlugu elde etmesi uzerine basbakanlik gorevini surdurdu Baslangicta Turkiye ye karsi kati bir politika izlediyse de sonradan bu politikasini degistirdi Yunanistan in 1987 de Ege Denizi nde petrol arama calismalarini baslatmasi nedeniyle gerginlesen iliskiler Papandreu ve Turgut Ozal in 1988 de Isvicre nin Davos kentinde bulusmalariyla bir yumusama donemine girdi Papandreu nun 1989 da ABD asilli esi Margaret Papandreu dan ayrilarak kendisinden 36 yas kucuk olan Dimitra Liani ile evlenmesi kamuoyunda genis yankilar yaratti Papandreu nun onde gelen politikaci asker ve burokratlarin telefonlarini dinlettigi soylentileri hukumet uyelerinin adinin Koskotas Skandalina karismasi PASOK un Haziran 1989 da yapilan secimleri yitirmesinde onemli rol oynadi Aralik 1989 da yinelenen secimlerde de hicbir parti cogunlugu saglayamadi PASOK un da bakan verdigi gecici bir koalisyon hukumeti kuruldu Nisan 1990 daki secimlerde cogunlugu Yeni Demokrasi Partisi elde etti Ekim 1993 te yapilan erken secimleri PASOK un kazanmasi uzerine yeniden basbakan oldu Ikinci doneminde ilerleyen yasi yuzunden daha cok kendi saglik sorunlariyla ugrasti Kasim 1995 te bobrek yetmezligi ve kalp hastaligi nedeniyle hastaneye kaldirildi 15 Ocak 1996 da saglik nedenleriyle basbakanliktan cekildi ve ayni yil icinde oldu Kaynakca a b c Yunan modernlesmesi ilerlemedi 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milliyet 28 06 1996 KaynakcaEncyclopaedia Britannica Wikipedia Ingilizce Andreas Papandreou maddesi18 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Siyasi goreviOnce gelen Yorgo Rallis Yunanistan Basbakani 1981 1989 Sonra gelen Canis CanetakisOnce gelen Konstantin Micotakis Yunanistan Basbakani 1993 1996 Sonra gelen Kostas SimitisParti siyasi goreviOnce gelen Yeni makam PASOK Baskani 1974 1996 Sonra gelen Kostas Simitis