Antik Estonya, MÖ 8. binyılın ortasından, 13. yüzyılın ilk çeyreğinde Töton Şövalyeleri'nin Kuzey Haçlı Seferleri sırasında yerel fethi ve boyun eğmesine kadar Estonya Tarihini kapsayan bir dönemi ifade eder.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlpTDJKa0wwRnVZMmxsYm5SZlJYTjBiMjVwWVc1ZlkyOTFiblJwWlhNdWNHNW5Mekk1TUhCNExVRnVZMmxsYm5SZlJYTjBiMjVwWVc1ZlkyOTFiblJwWlhNdWNHNW4ucG5n.png)
Mezolitik Dönem
Bölgede, son buzul döneminin sonundan bu yana, MÖ 10.000 civarında insan nüfusunun varlığına rastlanmıştır. Estonya'daki insan yerleşiminin ilk izleri bağlantılıdır. Estonya'da bilinen en eski yerleşim, Estonya'nın güneybatısındaki Sindi kasabası yakınlarındaki Pärnu nehrinin kıyısında bulunan yerleşimidir. Bu yerleşim, MÖ 9. binyılın başlarına işaret etmektedir. Kunda Kültürü adını kuzey Estonya'daki 8500'den önceki Lammasmäe yerleşim alanından aldı. Kunda'da bulunanlara benzer kemik ve taş eserler Estonya'nın yanı sıra Letonya, kuzey Litvanya ve güney Finlandiya'da da keşfedilmiştir. Mineraller arasında en çok, kesici aletler yapmak için çakmaktaşı ve kuvars kullanılmıştır.
Neolitik Dönem
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJRMkwwTnZiV0pEWlhKaGJXbGpVRzkwZEdWeWVTNXFjR2N2TWpFd2NIZ3RRMjl0WWtObGNtRnRhV05RYjNSMFpYSjVMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
Neolitik dönemin başlangıcı, MÖ 5. binyılın başında Estonya'da görülen seramikleriyle keşfedilmiştir. En eski buluntular M.Ö. 4900 yıllarına aittir. İlk çanak ve çömlek; çakıl, kabuk veya bitkilerle karıştırılmış kalın killerden yapılmıştır. Narva tipi seramikler neredeyse tüm Estonya kıyı bölgesinde ve adalarda bulunur. Dönemin taş ve kemik aletleri, Kunda kültürünün eserleri ile dikkate değer bir benzerliğe sahiptir. "Tarak Seramik Kültürü" ne ait olarak tanımlanan eserler Kuzey Finlandiya'dan Doğu Prusya'ya kadar olan bölgelerde bulunmuştur. Bu kültürle ilişkili mezarlar genellikle MÖ 4. binyılın ortalarından başlayarak kemik ve kehribardan oyulmuş hayvan, kuş, yılan ve insan figürlerini içermektedir. 1980'lerin başlarına kadar, bilimsel konsensüs, "Tarak Seramik Kültürü" eserlerinin ortaya çıkmasının Baltık Denizi kıyılarında Baltık Finlerinin (Estonyalılar, Finler ve Livonların ataları) gelişiyle ilişkili olduğuna karar verdi. Bununla birlikte, arkeolojik olarak tanımlanmış kültürel varlıkların etno-dilbilimsel varlıklarla böyle bir bağının olduğu varsayılmamaktadır. Alternatif bir hipotez, dönemin yerleşim bulgularının artmasının iklimin ısınmasıyla ilgili ekonomik bir patlama ile ilişkili olabileceğidir. Bazı araştırmacılar, son buzullaşmanın sona ermesinden bu yana Estonya ve Finlandiya'da bir Ural dilinin konuşulmuş olabileceğini dahi iddia ediyorlar.
Geç Neolitik - Kalkolitik Dönem
Geç Neolitik Dönem'in M.Ö. 2200 yıllarının başlangıcı, İpli Eşya kültürünün ortaya çıkması, ipli süslemeli dekorasyon ve iyi cilalanmış taş baltaların insanlık tarafından keşfini ifade etmektedir. Bu dönemde tarımın kanıtı olarak, Iru yerleşiminde bulunan kordonlu bir kap duvarında kömürleşmiş buğday tanesi ile sağlanmıştır. Osteolojik analizler, yaban domuzunu evcilleştirmek için bir girişimde bulunulduğunu gösteriyor. Özel ölü gömme gelenekleri, dizleri bir yandan başlarının altına göğsüne bastırılarak, yanlarında yatan ölülerle gerçekleşiyordu. Mezarlara yerleştirilen nesneler evcilleştirilmiş hayvanların kemiklerinden yapılmıştır.
Tunç Çağı
Estonya'da Tunç Çağı'nın başlangıcı yaklaşık MÖ 1800 yılına uzanmaktadır. Bu dönem içerisinde Baltık Finleri ve Baltlar arasındaki sınırların gelişimi devam ediyordu. Kuzey Estonya'daki Saaremaa ve Iru adasındaki ilk müstahkem yerleşim yerleri Asva ve Ridala bu dönemde inşa edilmeye başlandı. Gemi inşasının gelişimi Tunç çağının yayılmasını kolaylaştırdı. Mezarlık geleneklerinde değişiklikler, Cermen'den Estonya bölgelerine yayılan yeni bir tür gömme zemini, taş sarnıç mezarları ve ölü yakma mezarları az sayıda tekne şeklindeki taş mezarın yanı sıra giderek yaygınlaştı.
Demir Çağı
Roma Öncesi Demir Çağı Estonya'da MÖ 500 yıllarında başladı ve MÖ 1. yüzyılın ortalarına kadar sürdü. Bu dönemde en eski demir eşyaları ithal edildi, ancak 1. yüzyıldan beri demir yerel bataklık ve göl cevherinden eritildi. Yerleşim alanları çoğunlukla doğal koruma sunan yerlerde bulunmaktaydı. Kaleler geçici olarak kullanılmasına rağmen inşa edildi. Estonya'da mezarlar ile çevrili kare Kelt alanları, Roma Öncesi Demir Çağı'ndan kalmadır. Muhtemelen mahsul verimliliğini artırmak için tasarlanmış büyü ile bağlantılı olan insan yapımı girintilere sahip taşların birçoğu da bu dönemden kalmadır. Yeni bir tür mezar olarak dörtgen mezar türleri gelişmeye başlamıştır. Ölü gömme gelenekleri toplumsal tabakalaşmanın açık bir başlangıcını göstermektedir. Estonya'daki Roma Demir Çağı kabaca Roma İmparatorluğu'ndan etkilenen dönem olan MS 50 ila 450 arasındadır. Maddi kültürde bu, birkaç Roma sikkesi, bazı mücevherler ve eserler tarafından yansıtılır. Güney Estonya'daki demir eserlerin bolluğu, güney bölgeleri ile daha yakın anakara bağlarından bahsederken, batı ve kuzey Estonya adaları komşularıyla çoğunlukla deniz yoluyla iletişim kurmuştur. Dönemin sonunda üç kabile alanı açıkça tanımlanmıştır: Kuzey Estonya, Güney Estonya ve Batı Estonya (adalar dahil),bu ortaya çıkan üç kabile alanının her birinin nüfusu kendi kimlik anlayışını oluşturmuştur.
Kaynakça
- ^ History of Estonia By Mati Laur; s.11
- ^ Estonia: Identity and Independence, s.24
- ^ Miniature Empires: A Historical Dictionary of the Newly Independent States, s.153
- ^ a b Mati et al. Laur, History of Estonia .
- ^ The Cambridge History of Scandinavia, s.51
- ^ Estonia: Identity and Independence, s.29
- ^ Estonia: Identity and Independence, s.26
- ^ Estonia: Identity and Independence, s.28-31
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Estonya MO 8 binyilin ortasindan 13 yuzyilin ilk ceyreginde Toton Sovalyeleri nin Kuzey Hacli Seferleri sirasinda yerel fethi ve boyun egmesine kadar Estonya Tarihini kapsayan bir donemi ifade eder Antik Estonya bolgeleri Mezolitik DonemBolgede son buzul doneminin sonundan bu yana MO 10 000 civarinda insan nufusunun varligina rastlanmistir Estonya daki insan yerlesiminin ilk izleri baglantilidir Estonya da bilinen en eski yerlesim Estonya nin guneybatisindaki Sindi kasabasi yakinlarindaki Parnu nehrinin kiyisinda bulunan yerlesimidir Bu yerlesim MO 9 binyilin baslarina isaret etmektedir Kunda Kulturu adini kuzey Estonya daki 8500 den onceki Lammasmae yerlesim alanindan aldi Kunda da bulunanlara benzer kemik ve tas eserler Estonya nin yani sira Letonya kuzey Litvanya ve guney Finlandiya da da kesfedilmistir Mineraller arasinda en cok kesici aletler yapmak icin cakmaktasi ve kuvars kullanilmistir Neolitik DonemEstonya Tarih Muzesi nde Tarak seramik kulturune ornek bir kalinti Neolitik donemin baslangici MO 5 binyilin basinda Estonya da gorulen seramikleriyle kesfedilmistir En eski buluntular M O 4900 yillarina aittir Ilk canak ve comlek cakil kabuk veya bitkilerle karistirilmis kalin killerden yapilmistir Narva tipi seramikler neredeyse tum Estonya kiyi bolgesinde ve adalarda bulunur Donemin tas ve kemik aletleri Kunda kulturunun eserleri ile dikkate deger bir benzerlige sahiptir Tarak Seramik Kulturu ne ait olarak tanimlanan eserler Kuzey Finlandiya dan Dogu Prusya ya kadar olan bolgelerde bulunmustur Bu kulturle iliskili mezarlar genellikle MO 4 binyilin ortalarindan baslayarak kemik ve kehribardan oyulmus hayvan kus yilan ve insan figurlerini icermektedir 1980 lerin baslarina kadar bilimsel konsensus Tarak Seramik Kulturu eserlerinin ortaya cikmasinin Baltik Denizi kiyilarinda Baltik Finlerinin Estonyalilar Finler ve Livonlarin atalari gelisiyle iliskili olduguna karar verdi Bununla birlikte arkeolojik olarak tanimlanmis kulturel varliklarin etno dilbilimsel varliklarla boyle bir baginin oldugu varsayilmamaktadir Alternatif bir hipotez donemin yerlesim bulgularinin artmasinin iklimin isinmasiyla ilgili ekonomik bir patlama ile iliskili olabilecegidir Bazi arastirmacilar son buzullasmanin sona ermesinden bu yana Estonya ve Finlandiya da bir Ural dilinin konusulmus olabilecegini dahi iddia ediyorlar Gec Neolitik Kalkolitik DonemGec Neolitik Donem in M O 2200 yillarinin baslangici Ipli Esya kulturunun ortaya cikmasi ipli suslemeli dekorasyon ve iyi cilalanmis tas baltalarin insanlik tarafindan kesfini ifade etmektedir Bu donemde tarimin kaniti olarak Iru yerlesiminde bulunan kordonlu bir kap duvarinda komurlesmis bugday tanesi ile saglanmistir Osteolojik analizler yaban domuzunu evcillestirmek icin bir girisimde bulunuldugunu gosteriyor Ozel olu gomme gelenekleri dizleri bir yandan baslarinin altina gogsune bastirilarak yanlarinda yatan olulerle gerceklesiyordu Mezarlara yerlestirilen nesneler evcillestirilmis hayvanlarin kemiklerinden yapilmistir Tunc CagiEstonya da Tunc Cagi nin baslangici yaklasik MO 1800 yilina uzanmaktadir Bu donem icerisinde Baltik Finleri ve Baltlar arasindaki sinirlarin gelisimi devam ediyordu Kuzey Estonya daki Saaremaa ve Iru adasindaki ilk mustahkem yerlesim yerleri Asva ve Ridala bu donemde insa edilmeye baslandi Gemi insasinin gelisimi Tunc caginin yayilmasini kolaylastirdi Mezarlik geleneklerinde degisiklikler Cermen den Estonya bolgelerine yayilan yeni bir tur gomme zemini tas sarnic mezarlari ve olu yakma mezarlari az sayida tekne seklindeki tas mezarin yani sira giderek yayginlasti Demir CagiRoma Oncesi Demir Cagi Estonya da MO 500 yillarinda basladi ve MO 1 yuzyilin ortalarina kadar surdu Bu donemde en eski demir esyalari ithal edildi ancak 1 yuzyildan beri demir yerel bataklik ve gol cevherinden eritildi Yerlesim alanlari cogunlukla dogal koruma sunan yerlerde bulunmaktaydi Kaleler gecici olarak kullanilmasina ragmen insa edildi Estonya da mezarlar ile cevrili kare Kelt alanlari Roma Oncesi Demir Cagi ndan kalmadir Muhtemelen mahsul verimliligini artirmak icin tasarlanmis buyu ile baglantili olan insan yapimi girintilere sahip taslarin bircogu da bu donemden kalmadir Yeni bir tur mezar olarak dortgen mezar turleri gelismeye baslamistir Olu gomme gelenekleri toplumsal tabakalasmanin acik bir baslangicini gostermektedir Estonya daki Roma Demir Cagi kabaca Roma Imparatorlugu ndan etkilenen donem olan MS 50 ila 450 arasindadir Maddi kulturde bu birkac Roma sikkesi bazi mucevherler ve eserler tarafindan yansitilir Guney Estonya daki demir eserlerin bollugu guney bolgeleri ile daha yakin anakara baglarindan bahsederken bati ve kuzey Estonya adalari komsulariyla cogunlukla deniz yoluyla iletisim kurmustur Donemin sonunda uc kabile alani acikca tanimlanmistir Kuzey Estonya Guney Estonya ve Bati Estonya adalar dahil bu ortaya cikan uc kabile alaninin her birinin nufusu kendi kimlik anlayisini olusturmustur Kaynakca History of Estonia By Mati Laur s 11 ISBN 9985 2 0324 0 Estonia Identity and Independence s 24 ISBN 90 420 0890 3 Miniature Empires A Historical Dictionary of the Newly Independent States s 153 ISBN 0 313 30610 9 a b Mati et al Laur History of Estonia ISBN 9985 2 0606 1 The Cambridge History of Scandinavia s 51 ISBN 0 521 47299 7 Estonia Identity and Independence s 29 ISBN 90 420 0890 3 Estonia Identity and Independence s 26 ISBN 90 420 0890 3 Estonia Identity and Independence s 28 31 ISBN 90 420 0890 3