Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aristonikos veya III. Eumenis (Antik Yunanca: Αριστόνικος, Latince: Aristonicus) Pergamon Kralı. Son Pergamon Kralı III. Attalos (MÖ 138-133) MÖ 133'te öldüğünde, doğruluğu tartışmalı olan bir vasiyetle, Pergamon Krallığını bıraktı. O yıllarda Pergamon Krallığı, bugünkü Adana ile İstanbul arasında çizilecek bir çizginin batısında kalan Anadolu topraklarını kapsıyordu.
| Aristonikos Αριστόνικος | |
|---|---|
 Aristonikos’un İzmir’in Bergama ilçesindeki heykeli | |
| Pergamon Kralı | |
| Hüküm süresi | 133-129 |
| Önce gelen | III. Attalos |
| Sonra gelen | Roma fethi |
| Doğum | ? |
| Ölüm | MÖ 129 |
| Hanedan | Attalos Hanedanı |
| Babası | II. Eumenis |
| Dini | Yunan Politeist |
Aristonikos'un, III. Attalos'un üvey kardeşi, önceki Krallardan II. Eumenis'in (MÖ 196-160) Efesli bir şarkıcı ya da fahişeden olma gayrı meşru oğlu olduğu söylenir.
Aristonikos, bu vasiyeti kabul etmedi ve kendini III. Eumenis adıyla Kral ilan etti. Kent soyluları ve Roma vasiyeti onayladı ve Aristonikos'un Krallığını ve kente girmesini kabul etmedi. Bunun üzerine Aristonikos isyan etti. Bu isyan sıradan bir isyan değildi. Kölelere ve serflere özgürlük ve eşitlik vadediyordu. Kardeşlik içinde yaşanacak bir Heliopolis (Güneş Şehri) kuracaklardı.
Kymeli (, İtalya'nın güneyinde bir antik kent) 'un bu düşüncelerin teorisyeni olduğu söylenir. , Stoa felsefesini benimsemiş bir düşünürdü ve İtalya'da toprak refornu yapmak isteyen, ancak karşıtları tarafından öldürülen Romalı yönetici Tiberius Gracchus'un destekçisiydi.
Aristonikos'un isyanı Ege Kıyılarında diğer kentlerden de destek buldu ve geniş köle katılımlarıyla yayıldı. Roma isyanı bastırmak için MÖ 131 yılında konsül önderliğinde bir ordu gönderdi.İzmir tuzlası yakınlarındaki Leukai'de yapılan savaşı Aristonikos kazandı ve konsül öldürüldü.Bu zafer köleler arasında büyük bir başarı sayıldı ve isyancılar zafer sarhoşluğuna kapıldılar.
Bu kez Roma, iki yıl sonra, MÖ 129'da Anadolu'ya, konsül komutasında büyük bir ordu gönderdi. Manisa, Kırkağaç yakınlarında yapılan savaşı Roma kazandı. Aristonikos, o yöredeki Stratonikea kentine sığındı ama kent Roma baskısına dayanamadı. Aristonikos Romalılara teslim edildi. Aristonikos Roma'ya götürüldü. Orada, bir şekilde öldürüldüğü sanılıyor.
Aristonikos isyanı, o güne dek yer yer görülmesine rağmen, yıllar sonra olan Spartaküs önderliğindeki köle isyanından yıllar önce yaşanmış ilk büyük köle isyanı kabul ediliyor.
Kaynakça
- David Maggie, (2001), Attalos'un Vasiyeti, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul,
- W. Radt, Pergamon, (2001),Yapı ve Kredi San.Yayınları, İstanbul,
- W. Radt, Pergamon, (1988), DuMont Buchverlag, Köln,
- Malay Hasan, (1992),Pergamon Krallığı ve Attalos Ayaklanması, Bergama Belediyesi Yayınları,İzmir
- Hansen Esther V. (1971), The Attalids of Pergamon, Ithaca, New York,
- Taşkın S., (1997), Ege Rüzgarları, Sel Yayıncılık, İstanbul,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aristonikos veya III Eumenis Antik Yunanca Aristonikos Latince Aristonicus Pergamon Krali Son Pergamon Krali III Attalos MO 138 133 MO 133 te oldugunde dogrulugu tartismali olan bir vasiyetle Pergamon Kralligini birakti O yillarda Pergamon Kralligi bugunku Adana ile Istanbul arasinda cizilecek bir cizginin batisinda kalan Anadolu topraklarini kapsiyordu Aristonikos AristonikosAristonikos un Izmir in Bergama ilcesindeki heykeliPergamon KraliHukum suresi133 129Once gelenIII AttalosSonra gelenRoma fethiDogum OlumMO 129HanedanAttalos HanedaniBabasiII EumenisDiniYunan Politeist Aristonikos un III Attalos un uvey kardesi onceki Krallardan II Eumenis in MO 196 160 Efesli bir sarkici ya da fahiseden olma gayri mesru oglu oldugu soylenir Aristonikos bu vasiyeti kabul etmedi ve kendini III Eumenis adiyla Kral ilan etti Kent soylulari ve Roma vasiyeti onayladi ve Aristonikos un Kralligini ve kente girmesini kabul etmedi Bunun uzerine Aristonikos isyan etti Bu isyan siradan bir isyan degildi Kolelere ve serflere ozgurluk ve esitlik vadediyordu Kardeslik icinde yasanacak bir Heliopolis Gunes Sehri kuracaklardi Kymeli Italya nin guneyinde bir antik kent un bu dusuncelerin teorisyeni oldugu soylenir Stoa felsefesini benimsemis bir dusunurdu ve Italya da toprak refornu yapmak isteyen ancak karsitlari tarafindan oldurulen Romali yonetici Tiberius Gracchus un destekcisiydi Aristonikos un isyani Ege Kiyilarinda diger kentlerden de destek buldu ve genis kole katilimlariyla yayildi Roma isyani bastirmak icin MO 131 yilinda konsul onderliginde bir ordu gonderdi Izmir tuzlasi yakinlarindaki Leukai de yapilan savasi Aristonikos kazandi ve konsul olduruldu Bu zafer koleler arasinda buyuk bir basari sayildi ve isyancilar zafer sarhosluguna kapildilar Bu kez Roma iki yil sonra MO 129 da Anadolu ya konsul komutasinda buyuk bir ordu gonderdi Manisa Kirkagac yakinlarinda yapilan savasi Roma kazandi Aristonikos o yoredeki Stratonikea kentine sigindi ama kent Roma baskisina dayanamadi Aristonikos Romalilara teslim edildi Aristonikos Roma ya goturuldu Orada bir sekilde olduruldugu saniliyor Aristonikos isyani o gune dek yer yer gorulmesine ragmen yillar sonra olan Spartakus onderligindeki kole isyanindan yillar once yasanmis ilk buyuk kole isyani kabul ediliyor KaynakcaDavid Maggie 2001 Attalos un Vasiyeti Arkeoloji ve Sanat Yayinlari Istanbul ISBN 975 6899 49 2 W Radt Pergamon 2001 Yapi ve Kredi San Yayinlari Istanbul ISBN 975 08 0284 5 W Radt Pergamon 1988 DuMont Buchverlag Koln ISBN 3 7701 1656 9 Malay Hasan 1992 Pergamon Kralligi ve Attalos Ayaklanmasi Bergama Belediyesi Yayinlari Izmir Hansen Esther V 1971 The Attalids of Pergamon Ithaca New York ISBN 0 8014 0615 3 Taskin S 1997 Ege Ruzgarlari Sel Yayincilik Istanbul ISBN 975 570 043 9