Arkaköy, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.
Arkaköy | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Arkaköy Arkaköy'ün Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Borçka |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 508 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 291 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08400 |
Tarihçe
Bugün Arkaköy adını taşıyan köyün bilinen en eski adı Araveti’dir. Bazı kaynaklarda Arhaveti olarak da geçer. Gürcüce bir ad olan Araveti (არავეთი), “aravi” (არავი) kelimesinden geliyor olabilir. “Aravi” ise, Gürcücede güneyden esen ılık rüzgârı ifade eder ve Araveti bu rüzgârı alan yer anlamına gelebilir. Araveti, Türkçeye Aravet olarak yerleşmiştir. Nitekim Muvahhid Zeki 1927’de yayımlanan Osmanlıca Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye adlı kitabında köyün eski adını Aravet (آراوهت) olarak verir. Öte yandan 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra bölgeyi ele geçiren Rusların resmi kayıtlarında köyün adı Araveti (Аравети) olarak yazılmıştır. Köyün adı, 1925’te Arkaköy olarak değiştirildiği halde, 1933 yılında Dahiliye Vekaleti’nin yayımladığı Köylerimiz adlı kitapta Aravet olarak verilmiştir.
Bugün Ardanuç ilçesinde yer alan Torbalı'nın eski adı da Araveti'dir. Tarihsel Klarceti bölgesinde yer alan iki köyü birbirinden ayırmak için eski yazılı kaynaklarda bugün Borçka ilçesinde yer alan Araveti köyünün Araveti Deresi kıyısında yer aldığı belirtilir. Ayrıca Yusufeli ilçesine bağlı Erenköy'de bir mezra ile dağlık bir alanın, Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Ballıüzüm köyünde bir mevkinin adı da Araveti'dir.
Tarihsel Klarceti bölgesinde yer alan Araveti’nin kuruluşuna ilişkin bilgi yoktur. Bununla birlikte adının Gürcüce olması, köyün bulunduğu bölgenin Osmanlıların eline geçmesinden önce de bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Araveti, erken Orta Çağ'da Gürcü Krallığı’nın, geç ortaçağda Gürcü atabeglerin yönettiği bölgede yer alıyordu. 16. yüzyılın ikinci yarısında Samtshe-Saatabago topraklarını ele geçiren Osmanlı Devleti sınırları içinde kaldı. Uzun süre Osmanlı yönetiminde kalan köyün nüfusu Ortodoksluktan Müslümanlığa geçti. Osmanlı Devleti’nin çöküşü sırasında, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Araveti’nin de içinde yer aldığı bölge Rusya İmparatorluğu’nun eline geçti. Bu savaştan bir süre sonra, Batum sancağının (okrug) Gonio kazasına (uçastok) bağlı olan köyde, Rus yönetiminin 1886 yılındaki sayımına göre 20 hanede 103 kişi yaşıyordu. Araveti olarak kaydedilmiş olan köyün nüfusu sadece Gürcülerden oluşuyordu.
I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinden sonra Araveti, 1918-21 arasında bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde yer aldı. 1921’de, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, Araveti’nin de içinde yer aldığı bölgeyi Türkiye fiilen ele geçirdi. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla Araveti’nin de bağlı olduğu Artvin ve Ardahan Türkiye'ye bırakıldı.
1922 tarihli nüfus cetveline göre Araveti’de 6 hanede 28 Gürcü yaşıyordu. Nüfusun bu kadar azalması 93 Harbi’nden sonraki dönemlerde devam eden göçle açıklanabilir. 1926 yılındaki nüfus tahririne göre ise, köyde ikamet edenlerin sayısı biraz artmış ve köyün nüfusu 41 kişiye ulaşmıştı.
Coğrafya
Arkaköy, Artvin il merkezine 37 km, Borçka ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 256 |
2020 | 291 |
2019 | 311 |
2018 | 354 |
2017 | 257 |
2016 | 231 |
2015 | 541 |
2014 | 476 |
2013 | 393 |
2012 | 698 |
2011 | 689 |
2010 | 644 |
2009 | 560 |
2008 | 538 |
2007 | 888 |
2000 | 672 |
1990 | 345 |
1985 | 324 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 118". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ a b . 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2020.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) Dahiliye Vekaleti, 1933, İstanbul, s. 47.
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce), 2019, Tiflis, s. 18, .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 61, .
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010 (Birinci baskı 1927), s. 143, .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Arkaköy, Borçka için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arkakoy Artvin ilinin Borcka ilcesine bagli bir koydur ArkakoyKoyArtvin in Turkiye deki konumuArkakoyArkakoy un Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceBorckaCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim508 mNufus 2021 Toplam291Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08400TarihceBugun Arkakoy adini tasiyan koyun bilinen en eski adi Araveti dir Bazi kaynaklarda Arhaveti olarak da gecer Gurcuce bir ad olan Araveti არავეთი aravi არავი kelimesinden geliyor olabilir Aravi ise Gurcucede guneyden esen ilik ruzgari ifade eder ve Araveti bu ruzgari alan yer anlamina gelebilir Araveti Turkceye Aravet olarak yerlesmistir Nitekim Muvahhid Zeki 1927 de yayimlanan Osmanlica Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye adli kitabinda koyun eski adini Aravet آراوهت olarak verir Ote yandan 1877 1878 Osmanli Rus Savasi ndan sonra bolgeyi ele geciren Ruslarin resmi kayitlarinda koyun adi Araveti Araveti olarak yazilmistir Koyun adi 1925 te Arkakoy olarak degistirildigi halde 1933 yilinda Dahiliye Vekaleti nin yayimladigi Koylerimiz adli kitapta Aravet olarak verilmistir Bugun Ardanuc ilcesinde yer alan Torbali nin eski adi da Araveti dir Tarihsel Klarceti bolgesinde yer alan iki koyu birbirinden ayirmak icin eski yazili kaynaklarda bugun Borcka ilcesinde yer alan Araveti koyunun Araveti Deresi kiyisinda yer aldigi belirtilir Ayrica Yusufeli ilcesine bagli Erenkoy de bir mezra ile daglik bir alanin Artvin ilinin merkez ilcesine bagli Balliuzum koyunde bir mevkinin adi da Araveti dir Tarihsel Klarceti bolgesinde yer alan Araveti nin kurulusuna iliskin bilgi yoktur Bununla birlikte adinin Gurcuce olmasi koyun bulundugu bolgenin Osmanlilarin eline gecmesinden once de bir yerlesme oldugunu gostermektedir Araveti erken Orta Cag da Gurcu Kralligi nin gec ortacagda Gurcu atabeglerin yonettigi bolgede yer aliyordu 16 yuzyilin ikinci yarisinda Samtshe Saatabago topraklarini ele geciren Osmanli Devleti sinirlari icinde kaldi Uzun sure Osmanli yonetiminde kalan koyun nufusu Ortodoksluktan Muslumanliga gecti Osmanli Devleti nin cokusu sirasinda 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Araveti nin de icinde yer aldigi bolge Rusya Imparatorlugu nun eline gecti Bu savastan bir sure sonra Batum sancaginin okrug Gonio kazasina ucastok bagli olan koyde Rus yonetiminin 1886 yilindaki sayimina gore 20 hanede 103 kisi yasiyordu Araveti olarak kaydedilmis olan koyun nufusu sadece Gurculerden olusuyordu I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinden sonra Araveti 1918 21 arasinda bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde yer aldi 1921 de Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Araveti nin de icinde yer aldigi bolgeyi Turkiye fiilen ele gecirdi 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla Araveti nin de bagli oldugu Artvin ve Ardahan Turkiye ye birakildi 1922 tarihli nufus cetveline gore Araveti de 6 hanede 28 Gurcu yasiyordu Nufusun bu kadar azalmasi 93 Harbi nden sonraki donemlerde devam eden gocle aciklanabilir 1926 yilindaki nufus tahririne gore ise koyde ikamet edenlerin sayisi biraz artmis ve koyun nufusu 41 kisiye ulasmisti CografyaArkakoy Artvin il merkezine 37 km Borcka ilce merkezine 5 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 2562020 2912019 3112018 3542017 2572016 2312015 5412014 4762013 3932012 6982011 6892010 6442009 5602008 5382007 8882000 6721990 3451985 324Kaynakca Fallingrain com 8 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 30 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 118 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2021 a b 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2020 Koylerimiz Yayimlayan Dahiliye Vekaleti 1933 Istanbul s 47 Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce 2019 Tiflis s 18 ISBN 9789941485244 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu 2013 s 61 ISBN 9786055708856 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 2010 Birinci baski 1927 s 143 ISBN 9789944197526 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarArkakoy Borcka icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft