Artı işareti (+) ve eksi işareti (−), matematiksel semboller olarak kullanılmakta olup, pozitif ve negatif fonksiyonların gösterilmesinde sırasıyla kullanılırlar. Bunun yanı sıra, + toplama işlemi için kullanılır ki bu işlem bir toplam sonucunu üretir, − ise çıkarma işlemi için kullanılır ve bir fark sonucunu meydana getirir. Bu işaretlerin kullanımı zamanla, daha az veya daha çok benzer diğer anlamlar kazanmıştır. Plus ve minus, Latincede sırasıyla "daha fazla" ve "daha az" anlamına gelmektedir.
+ − | |
---|---|
Artı ve eksi işaretleri | |
Unicode gösterim | U+002B + ARTI İŞARETİ (HTML + ⧼dot-separator⧽ ) U+2212 − EKSI İŞARETİ (HTML − ⧼dot-separator⧽ ) |
Farklı | |
Farklı | U+002D - U+2010 ‐ KISA ÇIZGI (birçok) - Çizgi |
İlişkili | |
Ayrıca bkz. | U+00B1 ± U+2213 ∓ U+2052 ⁒ |
Dünya genelinde birçok ülkede ⟨+⟩ ve ⟨−⟩ sembolleri kullanılmaktadır. Diğer semboller arasında ⟨﬩⟩ artı ve ⟨⟩ eksi işaretleri için yer almaktadır.
Tarihçe
Günümüzde alfabe veya Hint-Arap rakamları kadar aşina olduğumuz matematiksel sembollerin kökenleri eski dönemlere dayanmamaktadır. Örnek olarak, toplama işlemi için kullanılan Mısır hiyeroglif sembolü, metnin yazılış yönünde ilerleyen bir çift bacak biçiminde tasvir edilmiştir. Bu tasvir, Mısırcanın sağdan sola veya soldan sağa doğru yazılabilme özelliğine bağlı olarak değişkenlik gösterirken, bu işaretin tersi çıkarma işlemini ifade eder:
|
15. yüzyıl Avrupa'sında, "P" ve "M" harfleri yaygın olarak kullanılmaktaydı. Bu simgeler (üstü çizili P, p̄, İtalyanca più (artı) anlamına gelmektedir ve üstü çizili M, m̄, İtalyanca meno (eksi) anlamına gelmektedir) ilk defa Luca Pacioli'nin matematik eseri olan, 1494 yılında Venedik’te ilk baskısı yapılan adlı çalışmada ortaya çıkmıştır.
+ işareti, Latincede et kelimesinin basitleştirilmesiyle ortaya çıkmıştır (ampersand & sembolünün evrimine benzer bir süreçten geçmiştir).− işareti ise, çıkarma işlemi belirtmek için kullanılan ve üzerine tilde işareti eklenen m harfinden ya da m harfinin kısaltma biçiminden evrilmiştir.
1489 yılına ait bir risalesinde, , − ve + simgelerini sırasıyla 'minus' ve 'mer' (Modern Almanca mehr; "daha fazla") olarak adlandırmıştır: "[...] was − ist das ist minus [...] und das + das ist mer das zu addirst". Bu işaretler, risalede toplama ve çıkarma işlemleri için değil, fazlalık ve eksiklik göstermek amacıyla kullanılmıştır; bu işaretlerin modern anlamdaki kullanımı, tarafından 1518 yılında yayımlanan bir kitaba atfedilmektedir.
, eşittir işaretini tasarlayan kişi olarak, 1557 yılında adlı eseri ile artı ve eksi işaretlerini İngiltere'de tanıtmıştır. Recorde, eserinde şu ifadeleri kullanmıştır: "Sıklıkla kullanılan diğer iki işaret vardır; bunlardan ilki + şeklinde yapılmış olup daha fazlasını temsil eder, diğeri ise − şeklinde yapılmış olup daha azını temsil eder."
Artı işareti
Artı işareti (+), bir ikili işlemci olarak, örneğin 2 + 3 = 5 formülünde görüldüğü üzere, toplama işlemini ifade eder. Bu işaret, olarak da işlev görebilir ve değiştirilmeden kalmasını sağlar (+x ifadesi, x ile aynı anlamı taşır). Sayının pozitif olduğunu vurgulamak, özellikle negatif sayılarla karşılaştırma yapıldığında, bu gösterim tercih edilebilir (+5 ile −5 arasındaki fark).
Artı işareti, incelenen matematiksel sisteme bağlı olarak birçok farklı işlemi gösterebilir. içinde yer alan vektör uzayları ve gibi yapılar, genellikle toplama işlemine eşdeğer ya da toplama olarak adlandırılan bir işlemi içerir. Ancak, artı işaretinin yalnızca değişmeli işlemler için kullanılması yaygındır.
Eksi işareti
Eksi işareti (−), matematikte üç temel işlevde kullanılmaktadır:
- Çıkarma operatörü: 5 − 3 = 2 şeklinde çıkarma işlemini göstermek için bir ikili işlemci olarak kullanılır. Çıkarma, toplamanın tersidir.
- Herhangi bir reel veya karmaşık için, ilgili argümanın toplamaya göre tersini temsil eden bir fonksiyon. Örneğin, x = 3 iken −x = −3 olur; ancak x = −3 iken −x = +3 olur. Aynı zamanda, −(−x) = x şeklindedir.
- Sayısal bir sabitin ön eki olarak. İşaretsiz bir sayıdan hemen önce yerleştirildiğinde, bu birleşim, rakamın aksi takdirde adlandıracağı pozitif sayının tersi olarak bir negatif sayıyı adlandırır. Bu kullanımda, '−5', bir geometrik şekil adlandıran 'yarım daire' gibi bir sayı adlandırır; fakat 'yarı' terimi fonksiyon adı olarak ayrı bir kullanıma sahip değildir.
Birçok durumda, bu işaretlerin ikinci veya üçüncü kullanımları arasında ayrım yapılmasının bir önemi bulunmamaktadır; örneğin −5, her iki durumda da aynı sayıyı ifade eder. Bu işaretlerin farklı kullanımlarını belirginleştirmek gerekirse, negatif sabitler için genellikle yükseltilmiş eksi işareti (¯) kullanılır; bu kullanım ilkokul eğitimi, APL programlama dili ve bazı eski grafik hesap makineleri örneklerinde görülebilir.
Bu işaretlerin üç ana kullanımı günlük dilde genellikle "eksi" olarak adlandırılırken, ikili işlemci çoğu zaman "çıkarma" (İng. take away) olarak telaffuz edilebilir. Modern Amerikan İngilizcesinde, genellikle −5 (örneğin) "negatif beş" olarak tanımlanır; ancak 1950 öncesinde doğmuş bireyler genellikle bu ifadeyi "eksi beş" olarak kullanır. Sıcaklık değerleri eski kullanımı sürdürür; örneğin, −5° genellikle "eksi beş derece" olarak ifade edilir. Ek olarak, bazı Amerikan ders kitapları, −x ifadesinin "tam tersi x" veya "toplam tersi x" olarak okunmasını teşvik eder, böylece −x'in mutlaka negatif olmadığı vurgulanır—zira x zaten negatif olabilir.
Matematik ve çoğu programlama dilinde, işlem sırası kurallarına göre −52 ifadesinin değeri −25 olarak belirlenir: Üs alma işlemi, unary (tekli) eksi işaretinden daha öncelikli bağlanma özelliğine sahiptir, bu unary eksi işareti de çarpma veya bölme işlemlerinden daha öncelikli olarak ele alınır. Ancak, bazı programlama dillerinde (Microsoft Excel bu diller arasında öne çıkar) unary operatörler en üst düzeyde öncelikli bağlanır, bu sebeple bu tür dillerde −5^2
ifadesi 25 olarak değerlendirilirken, 0−5^2
ifadesi −25 olarak değerlendirilir.
İlköğretimdeki kullanımı
Bazı ilköğretim öğretmenleri, sayıları çıkarma işlemi ile karıştırmamak için sayıların önüne yükseltilmiş eksi işaretleri koymayı tercih ederler. Bu uygulama, aynı zamanda bazı programlama dillerinde de benimsenmiştir. Örnek olarak, 3 sayısından −5 sayısının çıkarılması "pozitif üçten negatif beş çıkar" şeklinde ifade edilebilir ve bu işlem şu şekilde gösterilebilir:
- 3 − −5 bu durumda 3 + 5 = 8 olarak hesaplanır,
bu ifade ayrıca şu şekillerde de okunabilir:
- +3 −1 (−5)
veya daha da açık bir şekilde
- +3 − −5 bu durumda +3 + +5 = +8 olarak dönüşür.
Nitelendirici olarak işlevi
Bir sayının hemen ardına konulduğunda, artı işareti genellikle sayıların belirli bir aralığını göstermek için kullanılır. Örneğin, "18+" ifadesi çoğunlukla "18 yaş ve üstü" anlamına gelen bir kısaltma olarak tercih edilir.
Değerlendirme sistemlerinde (örneğin sınav notlarında), artı işareti notun bir üst düzeyini, eksi işareti ise bir alt düzeyini ifade eder. Örneğin, B− ("B eksi") ifadesi, B notundan bir derece düşüktür. Bazı özel durumlarda, bu durum iki artı veya iki eksi işareti ile daha da belirginleştirilebilir (örneğin, A++ ifadesi, A'dan iki derece yüksektir).
Özellikle video hizmetleri olmak üzere markalama stratejilerinde, marka isimlerinin sonuna artı işareti eklemek yaygın bir eğilim haline gelmiştir; örneğin, , , ve . "Plus" kelimesi, bir avantaj veya ekstra bir miktarı ifade edebileceğinden, bu tür "+" işaretleri, bir ürünün ek özellikler veya faydalar sunduğunu ima eder.
İngilizcede, pozitif ve negatif terimleri, bazen +ve ve −ve olarak kısaltılmaktadır.
Matematik
Matematik alanında, tek taraflı limit kavramı x → a+ ile ifade edilir; bu, x değişkeninin a değerine sağdan (sağ taraflı limit olarak) yaklaşması anlamına gelir. Benzer şekilde, x → a− ifadesi, x değişkeninin a değerine soldan (sol taraflı limit olarak) yaklaşmasını gösterir. Örnek olarak, x → 0+ durumunda 1/x → +; fakat x → 0− durumunda 1/x → − olur.
Kan
Kan grupları, Rh faktörünün varlığını veya yokluğunu belirten artı veya eksi işaretleri ile sıklıkla nitelendirilir. Örneğin, A+ ifadesi A tipi kanda Rh faktörünün mevcut olduğunu, B− ise B tipi kanın Rh faktöründen yoksun olduğunu ifade eder.
Müzik
Müzik terimlerinde, genellikle artı işareti ile gösterilir, ancak bu yöntem evrensel değildir çünkü bu akorlar farklı yöntemlerle de ifade edilebilir. Örneğin, "C+" ifadesi "C arttırılmış akor" olarak yorumlanır. Bazı durumlarda, artı işareti üst simge şeklinde yazılır.
Bilişim alanında kullanımı
Matematiksel işlevlerin ötesinde, artı ve eksi işaretleri bilişimde çeşitli amaçlar için kullanılmaktadır.
Bilgisayar ekranlarında, bir klasörün genişletilip genişletilmediğini belirtmek için artı ve eksi işaretleri yaygın olarak tercih edilir.
Bazı programlama dillerinde, dizelerin birleştirme işlemi "a" + "b"
şeklinde ifade edilir ve bu işlem "ab"
olarak sonuçlanır.
Çoğu programlama dilinde, çıkarma ve negasyon işlemleri ASCII hyphen-minus karakteri, -
, ile temsil edilir. APL'de yükseltilmiş eksi işareti (Unicode U+00AF MACRON kullanılarak) negatif bir sayıyı ifade etmek için kullanılır, örnek olarak ¯3
; dilinde ise negatif bir sayı bir alt çizgi ile temsil edilir, örneğin _5
.
C ve diğer bazı programlama dillerinde, iki artı işareti ve iki eksi işareti ise azaltma operatörünü belirtir; operatörün değişken öncesinde ya da sonrasında konumu, değişkenden alınan değerin yeni mi yoksa eski mi olduğunu gösterir. Örneğin, x değeri 6 iken y = x++
ifadesi x değerini 7'ye yükseltirken y değerini 6 olarak belirler, ancak y = ++x
ifadesi hem x hem de y değerlerini 7 olarak ayarlar. Bu bağlamda, ++
terimi, bir iyileşme veya gelişme anlamında kullanılır, örneğin dilinin adında olduğu gibi.
Programlamada kullanılan Birleştirmek veya Toplamak için kullanılır. ekrana yazı yazmada kullanılırken :
- C# 'da System.Console.WriteLine("Yazılacak Yazı" + "Birleştirilecek Yazı");
- Javascript 'de document.write ("Yazılacak Yazı" + "Birleştirilecek Yazı");
- Java'da System.out.print("Yazılacak Yazı" + "Birleştirilecek Yazı") şeklinde kullanılır.
Düzenli ifadelerde, +
işareti genellikle bir kalıpta "bir veya daha fazla" anlamına gelir. Örneğin, x+
ifadesi "x harfinden bir veya daha fazla" anlamına gelir. Bu, gösterimidir.
Matematikte negatif sıfır kavramı bulunmamakla birlikte, bilişimde −0, sıfırdan farklı bir temsile sahip olabilir. IEEE 754 standardında, 1 / −0 () olarak ifade edilirken, 1 / 0 pozitif sonsuzluk () olarak ifade edilir.
Diğer kullanım alanları
Fizik alanında, Georg Christoph Lichtenberg tarafından başlatılan bir uygulama ile farklı elektrik yükü türleri için artı ve eksi işaretleri kullanılmaktadır.
Kimya biliminde ise, artı ve eksi işaretlerinin üst simge biçiminde kullanılması, birer pozitif veya negatif yük taşıyan iyonları ifade etmek amacıyla gerçekleştirilir (örneğin, NH4+). Eğer iyonun taşıdığı yük birimden büyükse, yük miktarını gösteren numara işaretten önce yer alır (örneğin, SO42- gibi).
Bir telefon numarasının başına eklenen artı işareti, için kullanılan biçimi göstermek üzere kullanılır. Bu kullanımın ayrıntıları, teknolojik altyapıya ve ulusal standartlara bağlı olarak farklılık gösterebilir. Uluslararası Fonetik Alfabe'de, konuşma seslerinin göstermek amacıyla kullanılan alt simgeli artı ve eksi işaretleri, diakritik işaretler olarak işlev görür.
Eksi işareti, , , , , , , , ve dillerinin yazım sistemlerinde ton belirten harf olarak kullanılmaktadır. Bu dillerde ton harfi olarak kullanılan Unicode karakteri (U+02D7), matematikteki eksi işaretinden farklı bir karakterdir.
Huichol dilinin yazım sisteminde artı işareti bazen /ɨ/ sesini ifade etmek için kullanılır.
Satrançta, oyun kayıtları için kullanılan cebirle gösterimde, artı işareti +, rakibin şah durumuna geçirildiğini gösteren hamleleri belirtmek amacıyla kullanılırken, çift artı ++ bazen hamlesini ifade etmek için kullanılır. Artı ve eksi işaretlerinin çeşitli kombinasyonları, bir hamlenin değerlendirilmesinde kullanılır (+/−, +/=, =/+, −/+).
Dilbilim alanında, üst simge olarak yer alan artı işareti +, zaman zaman doğrulanmamış belirten yıldız işaretinin yerine geçer.
Botanik isimlendirmede, artı işareti bir varlığını belirtir.
Katolizmde, bir kişinin soyadından önce yer alan artı işareti, o kişinin bir piskopos olduğunu gösterirken, çift artı işareti bir başpiskoposu ifade eder.
Karakter kodları
- U+002B + Artı işareti
- U+2212 − Eksi işareti
- U+002D - Hypen-eksi
- U+FE63 ﹣ Küçük hypen eksi
- U+FE62 ﹢ Küçük artı işareti
- U+FF0B + Tam geniş artı işareti
- U+FF0D - Tam geniş hypen eksi
Alternatif eksi işaretleri
Almanya ve İskandinavya'da kullanılmakta olan, ticari faaliyetlerde eksi işareti olarak kullanılan ⁒ sembolü bulunmaktadır. İskandinavya'da ise ÷ sembolü, çıkarma işlemini belirtmek amacıyla . Bu uygulama, belirli bir belgeden alınmış bir örnekte gösterildiği üzere, "÷" işaretinin bölme yerine eksi işareti olarak kullanıldığı durumları içerir.
Dijital belgelerde sıklıkla kullanılan sembolü (-), genellikle kısa çizginin en yaygın biçimi olarak kabul edilir. Çoğu klavyede, bir eksi işareti veya çizgiyi andıran tek karakter olması nedeniyle bu işlevler için tercih edilir.Kısa çizgi-eksi terimi, orijinal ASCII standardından gelmektedir; bu standarda göre kısa çizgi–(eksi) olarak adlandırılmıştır. Bu karakter, kullanıldığı bağlama göre ya bir kısa çizgi, eksi işareti ya da çizgi olarak isimlendirilir.
Alternatif artı işaretleri
19. yüzyıldan itibaren bilinen bir Yahudi geleneği, artı işaretini ﬩ sembolü ile gösterme pratiğidir. Bu uygulama, İsrail'deki eğitim kurumları tarafından benimsenmiş ve özellikle ilkokul düzeyinde yaygın olarak devam ettirilmekte olup, laik okullar da dahil olmak üzere bu geleneği sürdürmektedir. Ancak bu uygulama, ortaokul düzeyinde daha az yaygındır. Bu simge, dini içerikli yazarların eserlerinde zaman zaman kullanılmakla birlikte, genellikle yetişkinler için yazılan kitaplarda uluslararası kabul görmüş + işareti tercih edilir. Bu tercihin sebebi, görünümüne sahip bir + işaretinin kullanımından kaçınılmasıdır.Unicode, bu özel sembolü U+FB29 ﬩ HEBREW LETTER ALTERNATIVE PLUS SIGN kod noktasında tanımlamıştır.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ özellikle Texas Instruments'ın erken modelleri, ve dahil
Kaynakça
- ^ a b Weisstein, Eric W. "Subtraction". mathworld.wolfram.com (İngilizce). 14 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020.
- ^ Karpinski, Louis C. (1917). "Algebraical Developments Among the Egyptians and Babylonians". . 24 (6): 257-265. doi:10.2307/2973180. JSTOR 2973180. MR 1518824.
- ^ Ley, Willy (April 1965). "Symbolically Speaking". Galaxy Science Fiction. ss. 57-67.
- ^ Stallings, Lynn (May 2000). "A brief history of algebraic notation". School Science and Mathematics. 100 (5): 230-235. doi:10.1111/j.1949-8594.2000.tb17262.x. Erişim tarihi: 13 Nisan 2009.
- ^ Sangster, Alan; Stoner, Greg; McCarthy, Patricia (2008). "The market for Luca Pacioli's Summa Arithmetica" (PDF). Accounting Historians Journal. 35 (1): 111-134 [p. 115]. doi:10.2308/0148-4184.35.1.111. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
- ^ Cajori, Florian (1928). "Origin and meanings of the signs + and -". A History of Mathematical Notations, Vol. 1. The Open Court Company, Publishers.
- ^ Wright, D. Franklin; New, Bill D. (2000). Intermediate Algebra (4. bas.). Thomson Learning. s. 1.
The minus sign or bar, —, is thought to be derived from the habit of early scribes of using a bar to represent the letter m
- ^ a b Widmann, Johannes (1489). "Behe[n]de vnd hubsche Rechenung auff allen kauffmanschafft". Leipzig : Konrad Kachelofen. s. 176. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ a b Widmann, Johannes (1508). "Behend vnd hüpsch Rechnung vff allen Kauffmanschafften". Kolophon: Gedruck zů Pfhortzheim von Thoman Anßhelm. s. 122. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ "plus." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Smith, D.E. (1951). History of Mathematics. 1. Courier Dover Publications. ss. 258, 330. ISBN .
- ^ "Earliest Uses of Symbols of Operation". 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ Cajori, Florian (2007), A History of Mathematical Notations, Cosimo, s. 164, ISBN .
- ^ Fraleigh, John B. (1989). A First Course in Abstract Algebra (4 bas.). United States: Addison-Wesley. s. 52. ISBN .
- ^ Henri Picciotto (1990). The Algebra Lab. Creative Publications. s. 9. ISBN .
- ^ "Çıkarma". www.mathsisfun.com. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020.
- ^ Schwartzman, Steven (1994). The words of mathematics. The Mathematical Association of America. s. 136. ISBN .
- ^ Wheeler, Ruric E. (2001). Modern Matematik (11 bas.). s. 171.
- ^ Gaskill, H.S.; Lopez, Robert J. (May 1978). "Let's bring back subtraction". International Journal of Mathematical Education in Science and Technology. 9 (2): 221-229. doi:10.1080/0020739780090211.
- ^ Castledine, George; Close, Ann (2009). Oxford Handbook of Adult Nursing. Oxford University Press. s. xvii. ISBN ..
- ^ . 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015.
- ^ "Recommendation E.123: Notation for national and international telephone numbers, e-mail addresses and Web addresses". International Telecommunication Union. 2001. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2021.
- ^ Hartell, Rhonda L., ed. (1993), Afrika Alfabesi. Dakar: UNESCO ve SIL.
- ^ "6. Writing Systems and Punctuation". The Unicode Standard: Version 10.0 – Core Specification (PDF). Unicode Consortium. June 2017. s. 280, Obelus. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Nisan 2022.
- ^ Korpela, Jukka K. (2006). Unicode explained. O'Reilly. s. 382. ISBN .
- ^ "3.1 General scripts" (PDF). Unicode Version 1.0 · Character Blocks. s. 30. 21 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Aralık 2021.
Loose vs. Precise Semantics. Some ASCII characters have multiple uses, either through ambiguity in the original standards or through accumulated reinterpretations of a limited codeset. For example, 27 hex is defined in ANSI X3.4 as apostrophe (closing single quotation mark; acute accent), and 2D hex as hyphen minus. In general, the Unicode standard provides the same interpretation for the equivalent code values, without adding to or subtracting from their semantics. The Unicode standard supplies unambiguous codes elsewhere for the most useful particular interpretations of these ASCII values; the corresponding unambiguous characters are cross-referenced in the character names list for this block. In a few cases, the Unicode standard indicates the generic interpretation of an ASCII code in the name of the corresponding Unicode character, for example U+0027 is APOSTROPHE-QUOTE'.
- ^ "American National Standard X3.4-1977: American Standard Code for Information Interchange" (PDF). National Institute of Standards and Technology. s. 10 (4.2 Graphic characters). 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Aralık 2021.
- ^ a b Kaufmann Kohler (1901–1906). "Cross". (Ed.). Jewish Encyclopedia. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2017.
- ^ a b Christian-Jewish Dialogue: Theological Foundations By Peter von der Osten-Sacken (1986 – Fortress Press) 8 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "In Israel the plus sign used in mathematics is represented by a horizontal stroke with a vertical hook instead of the sign otherwise used all over the world, because the latter is reminiscent of a cross." (Page 96)
- ^ Unicode U+FB29 reference page 26 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . This form of the plus sign is also used on the control buttons at individual seats on board the El Al Israel Airlines aircraft.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arti isareti ve eksi isareti matematiksel semboller olarak kullanilmakta olup pozitif ve negatif fonksiyonlarin gosterilmesinde sirasiyla kullanilirlar Bunun yani sira toplama islemi icin kullanilir ki bu islem bir toplam sonucunu uretir ise cikarma islemi icin kullanilir ve bir fark sonucunu meydana getirir Bu isaretlerin kullanimi zamanla daha az veya daha cok benzer diger anlamlar kazanmistir Plus ve minus Latincede sirasiyla daha fazla ve daha az anlamina gelmektedir Arti ve eksi isaretleriUnicode gosterimU 002B ARTI ISARETI HTML amp 43 dot separator U 2212 EKSI ISARETI HTML amp 8722 dot separator FarkliFarkliU 002D U 2010 KISA CIZGI bircok CizgiIliskiliAyrica bkz U 00B1 U 2213 U 2052 Dunya genelinde bircok ulkede ve sembolleri kullanilmaktadir Diger semboller arasinda arti ve eksi isaretleri icin yer almaktadir TarihceGunumuzde alfabe veya Hint Arap rakamlari kadar asina oldugumuz matematiksel sembollerin kokenleri eski donemlere dayanmamaktadir Ornek olarak toplama islemi icin kullanilan Misir hiyeroglif sembolu metnin yazilis yonunde ilerleyen bir cift bacak biciminde tasvir edilmistir Bu tasvir Misircanin sagdan sola veya soldan saga dogru yazilabilme ozelligine bagli olarak degiskenlik gosterirken bu isaretin tersi cikarma islemini ifade eder ya da 15 yuzyil Avrupa sinda P ve M harfleri yaygin olarak kullanilmaktaydi Bu simgeler ustu cizili P p Italyanca piu arti anlamina gelmektedir ve ustu cizili M m Italyanca meno eksi anlamina gelmektedir ilk defa Luca Pacioli nin matematik eseri olan 1494 yilinda Venedik te ilk baskisi yapilan adli calismada ortaya cikmistir isareti Latincede et kelimesinin basitlestirilmesiyle ortaya cikmistir ampersand amp sembolunun evrimine benzer bir surecten gecmistir isareti ise cikarma islemi belirtmek icin kullanilan ve uzerine tilde isareti eklenen m harfinden ya da m harfinin kisaltma biciminden evrilmistir Johannes Widmann in tum tuccarlar icin pratik ve estetik aritmetik konusunu ele aldigi kitabindan 1489 yilina ait bir risalesinde ve simgelerini sirasiyla minus ve mer Modern Almanca mehr daha fazla olarak adlandirmistir was ist das ist minus und das das ist mer das zu addirst Bu isaretler risalede toplama ve cikarma islemleri icin degil fazlalik ve eksiklik gostermek amaciyla kullanilmistir bu isaretlerin modern anlamdaki kullanimi tarafindan 1518 yilinda yayimlanan bir kitaba atfedilmektedir esittir isaretini tasarlayan kisi olarak 1557 yilinda adli eseri ile arti ve eksi isaretlerini Ingiltere de tanitmistir Recorde eserinde su ifadeleri kullanmistir Siklikla kullanilan diger iki isaret vardir bunlardan ilki seklinde yapilmis olup daha fazlasini temsil eder digeri ise seklinde yapilmis olup daha azini temsil eder Arti isaretiArti isareti bir ikili islemci olarak ornegin 2 3 5 formulunde goruldugu uzere toplama islemini ifade eder Bu isaret olarak da islev gorebilir ve degistirilmeden kalmasini saglar x ifadesi x ile ayni anlami tasir Sayinin pozitif oldugunu vurgulamak ozellikle negatif sayilarla karsilastirma yapildiginda bu gosterim tercih edilebilir 5 ile 5 arasindaki fark Arti isareti incelenen matematiksel sisteme bagli olarak bircok farkli islemi gosterebilir icinde yer alan vektor uzaylari ve gibi yapilar genellikle toplama islemine esdeger ya da toplama olarak adlandirilan bir islemi icerir Ancak arti isaretinin yalnizca degismeli islemler icin kullanilmasi yaygindir Eksi isaretiEksi isareti matematikte uc temel islevde kullanilmaktadir Cikarma operatoru 5 3 2 seklinde cikarma islemini gostermek icin bir ikili islemci olarak kullanilir Cikarma toplamanin tersidir Herhangi bir reel veya karmasik icin ilgili argumanin toplamaya gore tersini temsil eden bir fonksiyon Ornegin x 3 iken x 3 olur ancak x 3 iken x 3 olur Ayni zamanda x x seklindedir Sayisal bir sabitin on eki olarak Isaretsiz bir sayidan hemen once yerlestirildiginde bu birlesim rakamin aksi takdirde adlandiracagi pozitif sayinin tersi olarak bir negatif sayiyi adlandirir Bu kullanimda 5 bir geometrik sekil adlandiran yarim daire gibi bir sayi adlandirir fakat yari terimi fonksiyon adi olarak ayri bir kullanima sahip degildir Bircok durumda bu isaretlerin ikinci veya ucuncu kullanimlari arasinda ayrim yapilmasinin bir onemi bulunmamaktadir ornegin 5 her iki durumda da ayni sayiyi ifade eder Bu isaretlerin farkli kullanimlarini belirginlestirmek gerekirse negatif sabitler icin genellikle yukseltilmis eksi isareti kullanilir bu kullanim ilkokul egitimi APL programlama dili ve bazi eski grafik hesap makineleri orneklerinde gorulebilir Bu isaretlerin uc ana kullanimi gunluk dilde genellikle eksi olarak adlandirilirken ikili islemci cogu zaman cikarma Ing take away olarak telaffuz edilebilir Modern Amerikan Ingilizcesinde genellikle 5 ornegin negatif bes olarak tanimlanir ancak 1950 oncesinde dogmus bireyler genellikle bu ifadeyi eksi bes olarak kullanir Sicaklik degerleri eski kullanimi surdurur ornegin 5 genellikle eksi bes derece olarak ifade edilir Ek olarak bazi Amerikan ders kitaplari x ifadesinin tam tersi x veya toplam tersi x olarak okunmasini tesvik eder boylece x in mutlaka negatif olmadigi vurgulanir zira x zaten negatif olabilir Matematik ve cogu programlama dilinde islem sirasi kurallarina gore 52 ifadesinin degeri 25 olarak belirlenir Us alma islemi unary tekli eksi isaretinden daha oncelikli baglanma ozelligine sahiptir bu unary eksi isareti de carpma veya bolme islemlerinden daha oncelikli olarak ele alinir Ancak bazi programlama dillerinde Microsoft Excel bu diller arasinda one cikar unary operatorler en ust duzeyde oncelikli baglanir bu sebeple bu tur dillerde 5 2 ifadesi 25 olarak degerlendirilirken 0 5 2 ifadesi 25 olarak degerlendirilir Ilkogretimdeki kullanimiBazi ilkogretim ogretmenleri sayilari cikarma islemi ile karistirmamak icin sayilarin onune yukseltilmis eksi isaretleri koymayi tercih ederler Bu uygulama ayni zamanda bazi programlama dillerinde de benimsenmistir Ornek olarak 3 sayisindan 5 sayisinin cikarilmasi pozitif ucten negatif bes cikar seklinde ifade edilebilir ve bu islem su sekilde gosterilebilir 3 5 bu durumda 3 5 8 olarak hesaplanir bu ifade ayrica su sekillerde de okunabilir 3 1 5 veya daha da acik bir sekilde 3 5 bu durumda 3 5 8 olarak donusur Nitelendirici olarak isleviBir sayinin hemen ardina konuldugunda arti isareti genellikle sayilarin belirli bir araligini gostermek icin kullanilir Ornegin 18 ifadesi cogunlukla 18 yas ve ustu anlamina gelen bir kisaltma olarak tercih edilir Degerlendirme sistemlerinde ornegin sinav notlarinda arti isareti notun bir ust duzeyini eksi isareti ise bir alt duzeyini ifade eder Ornegin B B eksi ifadesi B notundan bir derece dusuktur Bazi ozel durumlarda bu durum iki arti veya iki eksi isareti ile daha da belirginlestirilebilir ornegin A ifadesi A dan iki derece yuksektir Ozellikle video hizmetleri olmak uzere markalama stratejilerinde marka isimlerinin sonuna arti isareti eklemek yaygin bir egilim haline gelmistir ornegin Google Disney Paramount ve Apple TV Plus kelimesi bir avantaj veya ekstra bir miktari ifade edebileceginden bu tur isaretleri bir urunun ek ozellikler veya faydalar sundugunu ima eder Ingilizcede pozitif ve negatif terimleri bazen ve ve ve olarak kisaltilmaktadir Matematik Matematik alaninda tek tarafli limit kavrami x a ile ifade edilir bu x degiskeninin a degerine sagdan sag tarafli limit olarak yaklasmasi anlamina gelir Benzer sekilde x a ifadesi x degiskeninin a degerine soldan sol tarafli limit olarak yaklasmasini gosterir Ornek olarak x 0 durumunda 1 x displaystyle infty fakat x 0 durumunda 1 x displaystyle infty olur Kan Kan gruplari Rh faktorunun varligini veya yoklugunu belirten arti veya eksi isaretleri ile siklikla nitelendirilir Ornegin A ifadesi A tipi kanda Rh faktorunun mevcut oldugunu B ise B tipi kanin Rh faktorunden yoksun oldugunu ifade eder Muzik Muzik terimlerinde genellikle arti isareti ile gosterilir ancak bu yontem evrensel degildir cunku bu akorlar farkli yontemlerle de ifade edilebilir Ornegin C ifadesi C arttirilmis akor olarak yorumlanir Bazi durumlarda arti isareti ust simge seklinde yazilir Bilisim alaninda kullanimiMatematiksel islevlerin otesinde arti ve eksi isaretleri bilisimde cesitli amaclar icin kullanilmaktadir Bilgisayar ekranlarinda bir klasorun genisletilip genisletilmedigini belirtmek icin arti ve eksi isaretleri yaygin olarak tercih edilir Bazi programlama dillerinde dizelerin birlestirme islemi a b seklinde ifade edilir ve bu islem ab olarak sonuclanir Cogu programlama dilinde cikarma ve negasyon islemleri ASCII hyphen minus karakteri ile temsil edilir APL de yukseltilmis eksi isareti Unicode U 00AF MACRON kullanilarak negatif bir sayiyi ifade etmek icin kullanilir ornek olarak 3 dilinde ise negatif bir sayi bir alt cizgi ile temsil edilir ornegin 5 C ve diger bazi programlama dillerinde iki arti isareti ve iki eksi isareti ise azaltma operatorunu belirtir operatorun degisken oncesinde ya da sonrasinda konumu degiskenden alinan degerin yeni mi yoksa eski mi oldugunu gosterir Ornegin x degeri 6 iken y x ifadesi x degerini 7 ye yukseltirken y degerini 6 olarak belirler ancak y x ifadesi hem x hem de y degerlerini 7 olarak ayarlar Bu baglamda terimi bir iyilesme veya gelisme anlaminda kullanilir ornegin C dilinin adinda oldugu gibi Programlamada kullanilan Birlestirmek veya Toplamak icin kullanilir ekrana yazi yazmada kullanilirken C da System Console WriteLine Yazilacak Yazi Birlestirilecek Yazi Javascript de document write Yazilacak Yazi Birlestirilecek Yazi Java da System out print Yazilacak Yazi Birlestirilecek Yazi seklinde kullanilir Duzenli ifadelerde isareti genellikle bir kalipta bir veya daha fazla anlamina gelir Ornegin x ifadesi x harfinden bir veya daha fazla anlamina gelir Bu gosterimidir Matematikte negatif sifir kavrami bulunmamakla birlikte bilisimde 0 sifirdan farkli bir temsile sahip olabilir IEEE 754 standardinda 1 0 displaystyle infty olarak ifade edilirken 1 0 pozitif sonsuzluk displaystyle infty olarak ifade edilir Diger kullanim alanlariFizik alaninda Georg Christoph Lichtenberg tarafindan baslatilan bir uygulama ile farkli elektrik yuku turleri icin arti ve eksi isaretleri kullanilmaktadir Kimya biliminde ise arti ve eksi isaretlerinin ust simge biciminde kullanilmasi birer pozitif veya negatif yuk tasiyan iyonlari ifade etmek amaciyla gerceklestirilir ornegin NH4 Eger iyonun tasidigi yuk birimden buyukse yuk miktarini gosteren numara isaretten once yer alir ornegin SO42 gibi Bir telefon numarasinin basina eklenen arti isareti icin kullanilan bicimi gostermek uzere kullanilir Bu kullanimin ayrintilari teknolojik altyapiya ve ulusal standartlara bagli olarak farklilik gosterebilir Uluslararasi Fonetik Alfabe de konusma seslerinin gostermek amaciyla kullanilan alt simgeli arti ve eksi isaretleri diakritik isaretler olarak islev gorur Eksi isareti ve dillerinin yazim sistemlerinde ton belirten harf olarak kullanilmaktadir Bu dillerde ton harfi olarak kullanilan Unicode karakteri U 02D7 matematikteki eksi isaretinden farkli bir karakterdir Huichol dilinin yazim sisteminde arti isareti bazen ɨ sesini ifade etmek icin kullanilir Satrancta oyun kayitlari icin kullanilan cebirle gosterimde arti isareti rakibin sah durumuna gecirildigini gosteren hamleleri belirtmek amaciyla kullanilirken cift arti bazen hamlesini ifade etmek icin kullanilir Arti ve eksi isaretlerinin cesitli kombinasyonlari bir hamlenin degerlendirilmesinde kullanilir Dilbilim alaninda ust simge olarak yer alan arti isareti zaman zaman dogrulanmamis belirten yildiz isaretinin yerine gecer Botanik isimlendirmede arti isareti bir varligini belirtir Katolizmde bir kisinin soyadindan once yer alan arti isareti o kisinin bir piskopos oldugunu gosterirken cift arti isareti bir baspiskoposu ifade eder Karakter kodlariU 002B Arti isareti U 2212 Eksi isareti U 002D Hypen eksi U FE63 Kucuk hypen eksi U FE62 Kucuk arti isareti U FF0B Tam genis arti isareti U FF0D Tam genis hypen eksiAlternatif eksi isaretleri sembolu 2010 vergilendirme yili icin hazirlanan Naeringsoppgave 1 adinda bir Norvec resmi ticaret beyanname formundan alinan bir alintida bir bolme isareti olmaksizin bir eksi isareti olarak kullanilmistir Bu sembolun farkli baglamlarda nasil degisik islevler ustlenebilecegini gosterir Almanya ve Iskandinavya da kullanilmakta olan ticari faaliyetlerde eksi isareti olarak kullanilan sembolu bulunmaktadir Iskandinavya da ise sembolu cikarma islemini belirtmek amaciyla Bu uygulama belirli bir belgeden alinmis bir ornekte gosterildigi uzere isaretinin bolme yerine eksi isareti olarak kullanildigi durumlari icerir Dijital belgelerde siklikla kullanilan sembolu genellikle kisa cizginin en yaygin bicimi olarak kabul edilir Cogu klavyede bir eksi isareti veya cizgiyi andiran tek karakter olmasi nedeniyle bu islevler icin tercih edilir Kisa cizgi eksi terimi orijinal ASCII standardindan gelmektedir bu standarda gore kisa cizgi eksi olarak adlandirilmistir Bu karakter kullanildigi baglama gore ya bir kisa cizgi eksi isareti ya da cizgi olarak isimlendirilir Alternatif arti isaretleri19 yuzyildan itibaren bilinen bir Yahudi gelenegi arti isaretini sembolu ile gosterme pratigidir Bu uygulama Israil deki egitim kurumlari tarafindan benimsenmis ve ozellikle ilkokul duzeyinde yaygin olarak devam ettirilmekte olup laik okullar da dahil olmak uzere bu gelenegi surdurmektedir Ancak bu uygulama ortaokul duzeyinde daha az yaygindir Bu simge dini icerikli yazarlarin eserlerinde zaman zaman kullanilmakla birlikte genellikle yetiskinler icin yazilan kitaplarda uluslararasi kabul gormus isareti tercih edilir Bu tercihin sebebi gorunumune sahip bir isaretinin kullanimindan kacinilmasidir Unicode bu ozel sembolu U FB29 HEBREW LETTER ALTERNATIVE PLUS SIGN kod noktasinda tanimlamistir Ayrica bakinizCizgi Matematiksel sembollerin listesiNotlar ozellikle Texas Instruments in erken modelleri ve dahilKaynakca a b Weisstein Eric W Subtraction mathworld wolfram com Ingilizce 14 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2020 Karpinski Louis C 1917 Algebraical Developments Among the Egyptians and Babylonians 24 6 257 265 doi 10 2307 2973180 JSTOR 2973180 MR 1518824 Ley Willy April 1965 Symbolically Speaking Galaxy Science Fiction ss 57 67 Stallings Lynn May 2000 A brief history of algebraic notation School Science and Mathematics 100 5 230 235 doi 10 1111 j 1949 8594 2000 tb17262 x Erisim tarihi 13 Nisan 2009 Sangster Alan Stoner Greg McCarthy Patricia 2008 The market for Luca Pacioli s Summa Arithmetica PDF Accounting Historians Journal 35 1 111 134 p 115 doi 10 2308 0148 4184 35 1 111 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Nisan 2012 Cajori Florian 1928 Origin and meanings of the signs and A History of Mathematical Notations Vol 1 The Open Court Company Publishers Wright D Franklin New Bill D 2000 Intermediate Algebra 4 bas Thomson Learning s 1 The minus sign or bar is thought to be derived from the habit of early scribes of using a bar to represent the letter m a b Widmann Johannes 1489 Behe n de vnd hubsche Rechenung auff allen kauffmanschafft Leipzig Konrad Kachelofen s 176 3 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2022 a b Widmann Johannes 1508 Behend vnd hupsch Rechnung vff allen Kauffmanschafften Kolophon Gedruck zu Pfhortzheim von Thoman Ansshelm s 122 3 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2022 plus Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Smith D E 1951 History of Mathematics 1 Courier Dover Publications ss 258 330 ISBN 0486204308 Earliest Uses of Symbols of Operation 29 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2022 Cajori Florian 2007 A History of Mathematical Notations Cosimo s 164 ISBN 9781602066847 Fraleigh John B 1989 A First Course in Abstract Algebra 4 bas United States Addison Wesley s 52 ISBN 0 201 52821 5 Henri Picciotto 1990 The Algebra Lab Creative Publications s 9 ISBN 978 0 88488 964 9 Cikarma www mathsisfun com 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2020 Schwartzman Steven 1994 The words of mathematics The Mathematical Association of America s 136 ISBN 9780883855119 Wheeler Ruric E 2001 Modern Matematik 11 bas s 171 Gaskill H S Lopez Robert J May 1978 Let s bring back subtraction International Journal of Mathematical Education in Science and Technology 9 2 221 229 doi 10 1080 0020739780090211 Castledine George Close Ann 2009 Oxford Handbook of Adult Nursing Oxford University Press s xvii ISBN 9780191039676 25 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2015 Recommendation E 123 Notation for national and international telephone numbers e mail addresses and Web addresses International Telecommunication Union 2001 5 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2021 Hartell Rhonda L ed 1993 Afrika Alfabesi Dakar UNESCO ve SIL 6 Writing Systems and Punctuation The Unicode Standard Version 10 0 Core Specification PDF Unicode Consortium June 2017 s 280 Obelus 4 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Nisan 2022 Korpela Jukka K 2006 Unicode explained O Reilly s 382 ISBN 978 0 596 10121 3 3 1 General scripts PDF Unicode Version 1 0 Character Blocks s 30 21 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Aralik 2021 Loose vs Precise Semantics Some ASCII characters have multiple uses either through ambiguity in the original standards or through accumulated reinterpretations of a limited codeset For example 27 hex is defined in ANSI X3 4 as apostrophe closing single quotation mark acute accent and 2D hex as hyphen minus In general the Unicode standard provides the same interpretation for the equivalent code values without adding to or subtracting from their semantics The Unicode standard supplies unambiguous codes elsewhere for the most useful particular interpretations of these ASCII values the corresponding unambiguous characters are cross referenced in the character names list for this block In a few cases the Unicode standard indicates the generic interpretation of an ASCII code in the name of the corresponding Unicode character for example U 0027 is APOSTROPHE QUOTE American National Standard X3 4 1977 American Standard Code for Information Interchange PDF National Institute of Standards and Technology s 10 4 2 Graphic characters 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 10 Aralik 2021 a b Kaufmann Kohler 1901 1906 Cross Ed Jewish Encyclopedia 6 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2017 a b Christian Jewish Dialogue Theological Foundations By Peter von der Osten Sacken 1986 Fortress Press 8 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde 0 8006 0771 6 In Israel the plus sign used in mathematics is represented by a horizontal stroke with a vertical hook instead of the sign otherwise used all over the world because the latter is reminiscent of a cross Page 96 Unicode U FB29 reference page 26 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde This form of the plus sign is also used on the control buttons at individual seats on board the El Al Israel Airlines aircraft