Atiu ya da diğer kullanımı ile Enuamanu (Türkçe: kuşların ülkesi anlamına gelir), Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi olan Cook Adaları'na bağlı ada. Adanın nüfusu son 50 yılda üçte iki oranında azaldı.
Atiu | |
---|---|
Coğrafya | |
Bölge | Büyük Okyanus - orta güney bölümü |
Koordinatlar | 19°59′G 158°07′B / 19.983°G 158.117°B |
Yüzölçümü | 26,9 km2 |
Siyasi | |
Adadaki ülke(ler) |
Coğrafya
Atiu, 100 fit (30 m) fosilleşmiş mercan kayalıklarının (makatea) yükseldiği bir resif ile çevrili, yükseltilmiş bir volkanik adadır. Makatea uçurumu, adanın etrafında 05 mil (8,0 km) bir halka oluşturarak sanal bir plato oluşturur. Halkanın iç kısmındaki erozyon, verimli topraklara yaklaşık 30 metre (98 ft) bir eğim oluşturdu ve bu, kademeli olarak tekrar 70 metre (230 ft) düz tepeli bir tepeye yükseldi. Alçak bataklık arazi taro tarlaları, bataklıklar ve bir göl olan Tiroto'dan oluşur. Bu verimli alan aynı zamanda muz, turunçgiller, patiler, ekmek meyvesi ve hindistancevizi yetiştirir.
Ada, 300 fit (91 m) saçaklı bir resif ile çevrilidir.Makatea, bazıları mezarlar için kullanılmış olan mağaralarla petek şeklindedir.
Tarihçe
Polinezyalıların Atiu'da en az 900 veya 1000 AD'den beri yaşadıklarına inanılıyor. Sözlü geleneğe göre, Atiu, adadaki Tangaroa'nın babası olan ilk adam için adlandırılmıştır. Diğer gelenekler, Te Ariki-Mou-Taua, Mariri ve Nuku-kere-i-manu'nun yanı sıra denizci Ruatapu'nun ziyareti gibi çeşitli yerleşimcileri tanımlar. Ada, c.1760'ta birleştirildi ve ardından komşu Mauke ve Mitiaro'yu işgal etti ve egemen oldu.
Atiu'ya ulaşan ilk kayıtlı Avrupalı Kaptan Cook'du . Adayı 31 Mart 1777'de gördü ve önümüzdeki birkaç gün içinde bazı insanlarla geçici temas kurdu. 1823'ün başlarında misyoner JM Orsmond, adada iki Boraboran öğretmeni bıraktı. Aynı yıl Londra Misyoner Cemiyeti'nden John Williams geldi ve adanın lideri Rongomatane Ngaakaara Ariki'yi Hristiyanlığa çevirdi. Bu, adanın nüfusunun merkezinde tek bir yerleşim birimine yerleştirilmesiyle sonuçlandı. Dönüşüm, Atiu'nun komşuları üzerindeki hakimiyetinin azaldığını gördü.
1860'larda Atiu, Mauke ve Mitiaro'nun ariki'si Ngamaru Rongotini Ariki, bir Rarotongan ariki olan Makea Takau Ariki ile evlendi. Sonuç olarak, 1871'de Atiu, Rarotonga Krallığı'nın bir parçası oldu. 1888'de Cook Adaları Federasyonu'nun bir parçası olarak İngiliz himayesine girdi. 1901'de Yeni Zelanda tarafından ilhak edildi. İlhak sonrası ada portakal, kahve ve hindistan cevizi ihraç etti, ancak ihracat zayıf nakliye nedeniyle kesintiye uğradı ve 1950'lerde çöktü. Narenciye endüstrisi 1960'larda yeniden canlandı, ancak 1970'lerde tekrar düşüşe geçti. Ekonomik fırsat eksikliği, 1950'lerde Rarotonga'ya göçü tetiklemeye başlamıştı, ve 1995 ve 1996 ekonomik krizleri ve müteakip kamu sektörü reformları adanın nüfusunun azalmasına yol açtı.
Nüfus
Çoğu insan yerleşimi merkezi tepede yoğunlaşmıştır. 12 Mart 2003'te, Atiu'nun nüfusu, adanın merkezinden yayılan ve bir insan figürü görünümü veren beş köyde 571 idi. Köyler esasen 1823'ten beri birlikte büyümüştür. Avrupa temasından önceki konik alt bölümleri temsil ederler. Geleneksel adlarıyla köyler şunlardır:
- Teenui Köyü (Te-Kuru-Kava-Nui)
- Mapumai Köyü (Mapumai-Nui-O-Ruavari)
- Ngatiarua Köyü (Mokoero-Nui-O-Tautipa)
- Areora Köyü (Areora-Nui-Te-Are-O-Tangaroa)
- Tengatangi Köyü (Taturoa-I-Te-Puta-Marama)
Atiu'daki beş köyün her biri – ziyaretçiler birini diğerinden ayırt edemez – onlar için çok önemli olan bir toplantı salonuna sahiptir. Bakımlılar ve köylüler onlarla gurur duyuyor. Bu evlerde köy toplantıları ve ziyaretçileri karşılama ve besleme, ürün satışı gibi topluluk işlevleri yürütürler. Eğitim kursları bu evlerde yapılmakta ve yurt dışından gelen büyük bir grup adada kaldıkları süre boyunca burada ağırlanabilmektedir.
Tarihî nüfus | ||
---|---|---|
Yıl | Nüfus | %± |
1906 | 918 | — |
1916 | 759 | %−17.3 |
1926 | 933 | %+22.9 |
1936 | 1.086 | %+16.4 |
1951 | 1.270 | %+16.9 |
1961 | 1.266 | %−0.3 |
1966 | 1.327 | %+4.8 |
1976 | 1.312 | %−1.1 |
1986 | 957 | %−27.1 |
1996 | 956 | %−0.1 |
2001 | 623 | %−34.8 |
2006 | 570 | %−8.5 |
2011 | 480 | %−15.8 |
2016 | 434 | %−9.6 |
İdari olarak, şimdi bir kuş barınağı olan küçük ıssız Takutea adası Atiu'nun bir parçası olarak kabul edilir.
Kaynakça
- ^ "Cook Islands 2016 Census Main Report" (PDF). Cook Islands Statistical Office. 2018. s. 46. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020.
- ^ a b c B. L. Wood (1967). "Geology of the Cook Islands". New Zealand Journal of Geology and Geophysics. 10 (6): 1437. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ . Atiu Islands. 2018. 26 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ "Human settlement of East Polynesia earlier,incremental, and coincident with prolonged South Pacific drought" (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences. 117 (24): 8813-8819. 16 Haziran 2020. 15 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ a b c d e f Discoverers of the Cook Islands and the Names they Gave. Cook Islands Library and Museum. 1976. ss. 12-15. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ J. T. Large (1913). "Some notes on Atiu Island, Cook Group, South Pacific". Journal of the Polynesian Society. 22 (86): 67-76. 10 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ A study of a development scheme in a Polynesian community : the citrus replanting scheme on Atiu, Cook Islands (MA tez). Massey University. 1970. s. 23. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ Menzies (1970), p. 24-25.
- ^ "Protectorate Over the Cook's Group: The official ceremony performed". New Zealand Herald. XXV (9227). 3 Aralık 1888. s. 11. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020 – Papers Past vasıtasıyla.
- ^ Menzies (1970), p. 31-33.
- ^ Development Studies Centre Monograph no.15 : Agricultural project design and evaluation in an island community (PDF). Canberra: Australian National University. 1979. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- ^ R. Gerard Ward (1961). "A note on population movements in the Cook Islands". Journal of the Polynesian Society. 70 (1): 1-10. Erişim tarihi: 9 Şubat 2021.[]
- ^ (PDF) (PhD tez). Auckland University of Technology. 2015. s. 39. 15 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Atiu: An Island Community. editorips@usp.ac.fj. 1 Ocak 1984. ISBN . 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Evaroa, B. (2015) Atiu Online: Points of Interest.
- ^
Dış bağlantılar
- Atiu Adası'nın web sitesi 22 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bilgi ve resimler[]
- Cook Adaları web sitesinde Atiu 30 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ada haritası 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Seacology
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atiu ya da diger kullanimi ile Enuamanu Turkce kuslarin ulkesi anlamina gelir Polinezya ada obegi icerisinde Buyuk Okyanus un guneyinde yer alan kendi kendine yoneten bagimsiz bir ulke olan ancak Yeni Zelanda ile iliskili devlet statusunde olan Okyanusya ada ulkesi olan Cook Adalari na bagli ada Adanin nufusu son 50 yilda ucte iki oraninda azaldi AtiuCografyaBolgeBuyuk Okyanus orta guney bolumuKoordinatlar19 59 G 158 07 B 19 983 G 158 117 B 19 983 158 117Yuzolcumu amp 0000000000000026 900000 26 9 km2SiyasiAdadaki ulke ler Cook AdalariCografyaAtiu 100 fit 30 m fosillesmis mercan kayaliklarinin makatea yukseldigi bir resif ile cevrili yukseltilmis bir volkanik adadir Makatea ucurumu adanin etrafinda 05 mil 8 0 km bir halka olusturarak sanal bir plato olusturur Halkanin ic kismindaki erozyon verimli topraklara yaklasik 30 metre 98 ft bir egim olusturdu ve bu kademeli olarak tekrar 70 metre 230 ft duz tepeli bir tepeye yukseldi Alcak bataklik arazi taro tarlalari batakliklar ve bir gol olan Tiroto dan olusur Bu verimli alan ayni zamanda muz turuncgiller patiler ekmek meyvesi ve hindistancevizi yetistirir Ada 300 fit 91 m sacakli bir resif ile cevrilidir Makatea bazilari mezarlar icin kullanilmis olan magaralarla petek seklindedir TarihcePolinezyalilarin Atiu da en az 900 veya 1000 AD den beri yasadiklarina inaniliyor Sozlu gelenege gore Atiu adadaki Tangaroa nin babasi olan ilk adam icin adlandirilmistir Diger gelenekler Te Ariki Mou Taua Mariri ve Nuku kere i manu nun yani sira denizci Ruatapu nun ziyareti gibi cesitli yerlesimcileri tanimlar Ada c 1760 ta birlestirildi ve ardindan komsu Mauke ve Mitiaro yu isgal etti ve egemen oldu Atiu ya ulasan ilk kayitli Avrupali Kaptan Cook du Adayi 31 Mart 1777 de gordu ve onumuzdeki birkac gun icinde bazi insanlarla gecici temas kurdu 1823 un baslarinda misyoner JM Orsmond adada iki Boraboran ogretmeni birakti Ayni yil Londra Misyoner Cemiyeti nden John Williams geldi ve adanin lideri Rongomatane Ngaakaara Ariki yi Hristiyanliga cevirdi Bu adanin nufusunun merkezinde tek bir yerlesim birimine yerlestirilmesiyle sonuclandi Donusum Atiu nun komsulari uzerindeki hakimiyetinin azaldigini gordu 1860 larda Atiu Mauke ve Mitiaro nun ariki si Ngamaru Rongotini Ariki bir Rarotongan ariki olan Makea Takau Ariki ile evlendi Sonuc olarak 1871 de Atiu Rarotonga Kralligi nin bir parcasi oldu 1888 de Cook Adalari Federasyonu nun bir parcasi olarak Ingiliz himayesine girdi 1901 de Yeni Zelanda tarafindan ilhak edildi Ilhak sonrasi ada portakal kahve ve hindistan cevizi ihrac etti ancak ihracat zayif nakliye nedeniyle kesintiye ugradi ve 1950 lerde coktu Narenciye endustrisi 1960 larda yeniden canlandi ancak 1970 lerde tekrar dususe gecti Ekonomik firsat eksikligi 1950 lerde Rarotonga ya gocu tetiklemeye baslamisti ve 1995 ve 1996 ekonomik krizleri ve muteakip kamu sektoru reformlari adanin nufusunun azalmasina yol acti NufusCogu insan yerlesimi merkezi tepede yogunlasmistir 12 Mart 2003 te Atiu nun nufusu adanin merkezinden yayilan ve bir insan figuru gorunumu veren bes koyde 571 idi Koyler esasen 1823 ten beri birlikte buyumustur Avrupa temasindan onceki konik alt bolumleri temsil ederler Geleneksel adlariyla koyler sunlardir Teenui Koyu Te Kuru Kava Nui Mapumai Koyu Mapumai Nui O Ruavari Ngatiarua Koyu Mokoero Nui O Tautipa Areora Koyu Areora Nui Te Are O Tangaroa Tengatangi Koyu Taturoa I Te Puta Marama Atiu daki bes koyun her biri ziyaretciler birini digerinden ayirt edemez onlar icin cok onemli olan bir toplanti salonuna sahiptir Bakimlilar ve koyluler onlarla gurur duyuyor Bu evlerde koy toplantilari ve ziyaretcileri karsilama ve besleme urun satisi gibi topluluk islevleri yuruturler Egitim kurslari bu evlerde yapilmakta ve yurt disindan gelen buyuk bir grup adada kaldiklari sure boyunca burada agirlanabilmektedir Tarihi nufusYilNufus 1906 918 1916 759 17 31926 933 22 91936 1 086 16 41951 1 270 16 91961 1 266 0 31966 1 327 4 81976 1 312 1 11986 957 27 11996 956 0 12001 623 34 82006 570 8 52011 480 15 82016 434 9 6 Idari olarak simdi bir kus barinagi olan kucuk issiz Takutea adasi Atiu nun bir parcasi olarak kabul edilir Kaynakca Cook Islands 2016 Census Main Report PDF Cook Islands Statistical Office 2018 s 46 31 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Agustos 2020 a b c B L Wood 1967 Geology of the Cook Islands New Zealand Journal of Geology and Geophysics 10 6 1437 21 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2021 Atiu Islands 2018 26 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2021 Human settlement of East Polynesia earlier incremental and coincident with prolonged South Pacific drought PDF Proceedings of the National Academy of Sciences 117 24 8813 8819 16 Haziran 2020 15 Subat 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Subat 2021 a b c d e f Discoverers of the Cook Islands and the Names they Gave Cook Islands Library and Museum 1976 ss 12 15 14 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2021 J T Large 1913 Some notes on Atiu Island Cook Group South Pacific Journal of the Polynesian Society 22 86 67 76 10 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2021 A study of a development scheme in a Polynesian community the citrus replanting scheme on Atiu Cook Islands MA tez Massey University 1970 s 23 Erisim tarihi 8 Subat 2021 Menzies 1970 p 24 25 Protectorate Over the Cook s Group The official ceremony performed New Zealand Herald XXV 9227 3 Aralik 1888 s 11 14 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2020 Papers Past vasitasiyla Menzies 1970 p 31 33 Development Studies Centre Monograph no 15 Agricultural project design and evaluation in an island community PDF Canberra Australian National University 1979 26 Subat 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Subat 2021 R Gerard Ward 1961 A note on population movements in the Cook Islands Journal of the Polynesian Society 70 1 1 10 Erisim tarihi 9 Subat 2021 olu kirik baglanti PDF PhD tez Auckland University of Technology 2015 s 39 15 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Atiu An Island Community editorips usp ac fj 1 Ocak 1984 ISBN 9789820201637 29 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2017 Google Books vasitasiyla Evaroa B 2015 Atiu Online Points of Interest Dis baglantilarAtiu Adasi nin web sitesi 22 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bilgi ve resimler olu kirik baglanti Cook Adalari web sitesinde Atiu 30 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ada haritasi 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Seacology