James Cook (27 Ekim 1728, Middlesbrough - 14 Şubat 1779, Kealakekua Bay) İngiliz denizci ve kâşif. Özellikle Büyük Okyanus'ta yaptığı seyirleri ve bu seyirlerde yaptığı ada keşifleri ile ünlüdür. Yeğeni Tahora, Osmanlılı din alimi Ebubekir Efendi ile evliydi.
James Cook | |
---|---|
tarafından çizilen James Cook Portresi (Ulusal Denizcilik Müzesi, Greenwich) | |
Doğum | 27 Ekim 1728 Middlesbrough, Birleşik Krallık |
Ölüm | 14 Şubat 1779 (50 yaşında) Kealakekua Bay, Hawaii |
Milliyet | İngiliz |
Eğitim | Postgate School, Great Ayton |
Meslek | Kaşif, Kartograf, Seyrüseferci |
Evlilik | Elizabeth Batts |
Çocuk(lar) | James Cook, Nathaniel Cook, Elizabeth Cook, Joseph Cook, George Cook, Hugh Cook |
Ebeveyn(ler) | James Cook, Grace Pace |
İmza | |
Hayatı
İngiltere'de Yorkshire'de doğdu. 5 kardeş olan Cook ailesi ile Great Ayton'daki Airey Holme çiftliğine taşındı ve burada okula gitti. 13 yaşında babasına çiftlikte yardım etmeye başladı.
18 yaşında Whitby limanından yola çıkan Free Love adlı kömür gemisinde miço olarak ilk deniz yolculuğuna adım attı. Kaptanlık için gerekli cebir, trigonometri, denizcilik ve astronomi çalışan Cook, kısa zamanda dikkat çekti. 24 yaşına geldiğinde ikinci kaptanlığa kadar yükselmişti.
1755'te gönüllü olarak Kraliyet Donanması'na katıldı ve İngiltere ile Fransa arasında patlak veren Yedi Yıl Savaşları sırasında Quebec City kuşatmasına katıldı. Haritacılık konusunda başarısı dikkat çekti; kaptanlığa yükseldi.
1760'ta Kanada'daki görevi sırasında 'nın haritasını çıkararak 200 İngiliz gemisinin kayıp vermeden Quebec Koyu'na demirlemesini sağladı. 1763 ve 1767 yılları arasında ise Newfoundland adasıyla Labrador Yarımadası'nın haritalarını çıkarmayı başardı.
Keşifler
1768 yılı Mayıs ayında Cook, Büyük Okyanus'u keşfetmekle görevlendirildi. Cook'un yolculuklarının tarihteki önemli etkilerinden biri Avrupa ülkelerinin Büyük Okyanus'ta kurduğu sömürgelere öncülük etmesi oldu.
Keşiflere Başlangıç (1768 - 1771)
İlk yolculuk için Whitby limanından Earl Of Pembroke adlı kömür gemisi satın alındı ve Endeavour olarak adlandırıldı. Gemi Rio de Janeiro'dan Tahiti'ye ulaştı.
3 Ocak 1769'da gerçekleşecek Venüs'ün Güneş önünden geçişini gözlemlemek Cook ve ekibinden bu yolculukta beklenen görevlerden biriydi. Geçiş süresi saptanarak önce Venüs'ün dolayısıyla diğer gezegenlerin Güneş'e olan uzaklığı hesaplanacaktı. Ne yazık ki, ölçümlerdeki hata payının beklenenden fazla olması bu gözlemin başarısına gölge düşürdü. Cook daha önce 1766'daki güneş tutulmasını gözlemlemişti.
Ekim 1769'da Cook Yeni Zelanda'yı ziyaret eden ikinci Avrupalı oldu. Daha önce tek bir ada olduğu düşünülen Yeni Zelenda'nın iki adadan oluştuğunu keşfetti ve Kuzey Adası ile Güney Adası arasındaki boğaz Cook Boğazı adını aldı.
Nisan 1770'te Avustralya'nın güney kıyıları keşfedildi. 16 Haziran'da Endeavour Avustralya'nın güney doğusu açıklarında karaya oturduğunda gemi kıyıda onarıma alınırken; Avustralya bitkileri üzerine ilk koleksiyonları oluşturdular. Ardından gemi Afrika'nın güney ucundaki Ümit Burnu'na (Cape of Good Hope) ilerledi. 1771'de Endeavur İngiltere'ye geri döndü. Dönüşünden sonra günlükleri yayınlanan Cook bilim dünyasında da tanındı.
İkinci yolculuk (1772 - 1775)
18. yüzyılda Ekvator'un güneyinde keşfedilmemiş topraklar olduğuna inanılıyordu. Cook'un ikinci yolculuğu öncelikle bunu kanıtlamaya yaradı. Bu yolculukta Cook daha önce hiçbir Avrupalı'nın ilerlemediği kadar güneye ilerledi. Antarktika'nın çevresini dolaştı. Ancak kıtayı çevreleyen buzlar karanın görünmesini engellediğinden Antarktika'nın varlığı 1840'a kadar kanıtlanamadı. 1775'te İngiltere'ye döndüğünde Kraliyet Donanması Cook'a onursal emeklilik hakkı tanısa da bu Cook'u denizlerden uzak tutmadı.
Üçüncü yolculuk (1776 - 1779)
Cook Temmuz 1776'da üçüncü yolculuğuna çıktı; bu kez Avrupa ve Asya arasında kuzeyden bir bağlantı olup olmadığını araştırdı. Bu başarısız girişimin ardından 1778'de Hawaii Adaları'na ulaşan ilk Avrupalı oldu. Daha sonra Afrika'nın güney ucunu dolaşarak, Hint Okyanusu'na yöneldi. Kuzey Amerika'yı keşfetmek üzere doğuya yöneldiğinde bilmeden Juan de Fuca Boğazı'nı geçti. Arktik Okyanusu'ne ulaşmayı hedeflediğinde dev buz kitleleri yolunu kesti ve Hawaii'ye geri döndü. Geminin teknelerinden birinin çalınması üzerine yerlilerle çıkan tartışmada Cook öldürüldü (14 Şubat 1779).
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
James Cook 27 Ekim 1728 Middlesbrough 14 Subat 1779 Kealakekua Bay Ingiliz denizci ve kasif Ozellikle Buyuk Okyanus ta yaptigi seyirleri ve bu seyirlerde yaptigi ada kesifleri ile unludur Yegeni Tahora Osmanlili din alimi Ebubekir Efendi ile evliydi James Cooktarafindan cizilen James Cook Portresi Ulusal Denizcilik Muzesi Greenwich Dogum27 Ekim 1728 1728 10 27 Middlesbrough Birlesik KrallikOlum14 Subat 1779 50 yasinda Kealakekua Bay HawaiiMilliyetIngilizEgitimPostgate School Great AytonMeslekKasif Kartograf SeyruseferciEvlilikElizabeth BattsCocuk lar James Cook Nathaniel Cook Elizabeth Cook Joseph Cook George Cook Hugh CookEbeveyn ler James Cook Grace PaceImzaHayatiIngiltere de Yorkshire de dogdu 5 kardes olan Cook ailesi ile Great Ayton daki Airey Holme ciftligine tasindi ve burada okula gitti 13 yasinda babasina ciftlikte yardim etmeye basladi 18 yasinda Whitby limanindan yola cikan Free Love adli komur gemisinde mico olarak ilk deniz yolculuguna adim atti Kaptanlik icin gerekli cebir trigonometri denizcilik ve astronomi calisan Cook kisa zamanda dikkat cekti 24 yasina geldiginde ikinci kaptanliga kadar yukselmisti 1755 te gonullu olarak Kraliyet Donanmasi na katildi ve Ingiltere ile Fransa arasinda patlak veren Yedi Yil Savaslari sirasinda Quebec City kusatmasina katildi Haritacilik konusunda basarisi dikkat cekti kaptanliga yukseldi 1760 ta Kanada daki gorevi sirasinda nin haritasini cikararak 200 Ingiliz gemisinin kayip vermeden Quebec Koyu na demirlemesini sagladi 1763 ve 1767 yillari arasinda ise Newfoundland adasiyla Labrador Yarimadasi nin haritalarini cikarmayi basardi KesiflerRotalari 1 yolculuk kirmizi 2 yolculuk yesil 3 yolculuk mavi 1768 yili Mayis ayinda Cook Buyuk Okyanus u kesfetmekle gorevlendirildi Cook un yolculuklarinin tarihteki onemli etkilerinden biri Avrupa ulkelerinin Buyuk Okyanus ta kurdugu somurgelere onculuk etmesi oldu Kesiflere Baslangic 1768 1771 Ilk yolculuk icin Whitby limanindan Earl Of Pembroke adli komur gemisi satin alindi ve Endeavour olarak adlandirildi Gemi Rio de Janeiro dan Tahiti ye ulasti 3 Ocak 1769 da gerceklesecek Venus un Gunes onunden gecisini gozlemlemek Cook ve ekibinden bu yolculukta beklenen gorevlerden biriydi Gecis suresi saptanarak once Venus un dolayisiyla diger gezegenlerin Gunes e olan uzakligi hesaplanacakti Ne yazik ki olcumlerdeki hata payinin beklenenden fazla olmasi bu gozlemin basarisina golge dusurdu Cook daha once 1766 daki gunes tutulmasini gozlemlemisti Ekim 1769 da Cook Yeni Zelanda yi ziyaret eden ikinci Avrupali oldu Daha once tek bir ada oldugu dusunulen Yeni Zelenda nin iki adadan olustugunu kesfetti ve Kuzey Adasi ile Guney Adasi arasindaki bogaz Cook Bogazi adini aldi Nisan 1770 te Avustralya nin guney kiyilari kesfedildi 16 Haziran da Endeavour Avustralya nin guney dogusu aciklarinda karaya oturdugunda gemi kiyida onarima alinirken Avustralya bitkileri uzerine ilk koleksiyonlari olusturdular Ardindan gemi Afrika nin guney ucundaki Umit Burnu na Cape of Good Hope ilerledi 1771 de Endeavur Ingiltere ye geri dondu Donusunden sonra gunlukleri yayinlanan Cook bilim dunyasinda da tanindi Ikinci yolculuk 1772 1775 18 yuzyilda Ekvator un guneyinde kesfedilmemis topraklar olduguna inaniliyordu Cook un ikinci yolculugu oncelikle bunu kanitlamaya yaradi Bu yolculukta Cook daha once hicbir Avrupali nin ilerlemedigi kadar guneye ilerledi Antarktika nin cevresini dolasti Ancak kitayi cevreleyen buzlar karanin gorunmesini engellediginden Antarktika nin varligi 1840 a kadar kanitlanamadi 1775 te Ingiltere ye dondugunde Kraliyet Donanmasi Cook a onursal emeklilik hakki tanisa da bu Cook u denizlerden uzak tutmadi Ucuncu yolculuk 1776 1779 Cook Temmuz 1776 da ucuncu yolculuguna cikti bu kez Avrupa ve Asya arasinda kuzeyden bir baglanti olup olmadigini arastirdi Bu basarisiz girisimin ardindan 1778 de Hawaii Adalari na ulasan ilk Avrupali oldu Daha sonra Afrika nin guney ucunu dolasarak Hint Okyanusu na yoneldi Kuzey Amerika yi kesfetmek uzere doguya yoneldiginde bilmeden Juan de Fuca Bogazi ni gecti Arktik Okyanusu ne ulasmayi hedeflediginde dev buz kitleleri yolunu kesti ve Hawaii ye geri dondu Geminin teknelerinden birinin calinmasi uzerine yerlilerle cikan tartismada Cook olduruldu 14 Subat 1779 Kaynakca a b Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Guney Afrika da Osmanli Mirasi canliligini koruyor AnadoluAjansi 13 Agustos 2021 18 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2015