Auctoritas, Türkçedeki "otorite" kelimesinin kökeni olan Latince bir kelimedir. Tarihsel olarak kullanımı Roma'nın siyasi tarihi tartışmalarıyla sınırlıyken, 20. yüzyılda fenomenolojik felsefenin başlangıcı kelimenin kullanım alanını genişletti.
Antik Roma'da, auctoritas, bir kişinin Roma toplumunda sahip olduğu genel prestij düzeyine ve bunun sonucu olarak, nüfuzuna, etkisine ve iradesi etrafında destek toplama yeteneğine vurgu yapan bir terimdir. Bununla birlikte, Auctoritas yalnızca politik bir terim değildi; aynı zamanda gizemli bir yanı da vardı ve kahraman Roma figürlerin gizemli "komuta gücünü" sembolize ediyordu.
Soylu kadınlar da bir dereceye kadar auctoritas elde edebilirdi. Örneğin, Julio-Claudianların eşleri, kız kardeşleri ve anneleri toplum, kitleler ve siyasi aygıt üzerinde muazzam bir etkiye sahipti. Auctoritas, Roma toplumsal normları nedeniyle kadınlarda daha az açık bir şekilde görülürdü, ancak yine de kadınlar güçlüydüler.
Etimoloji ve köken
Fransız dilbilimci Emile Benveniste'ye, göre auctor kelimesi (ki bu da İngilizce " yazar anlamına gelen " author " kelimesiyle ilişkilidir) Latince augeo'dan ("büyütmek", "büyütmek", "zenginleştirmek") türetilmiştir. Auctor " is qui auget ", yani bir başkasının fiilii etkisini veya hukuki durumunu artıran kişidir. Tartışılır biçimde[], Benveniste, Latince bir kelime olan "auctoritas"ın otorite konumuna gelen bireye değil, ilahi bir güç anlayışına dayandığını savundu.
Antik Roma'daki siyasi anlamı
Politik olarak, Roma Senatosu'nun otoritesi (auctoritas patrum) auctoritas ile bağlantılıydı. Ancak bu Magistralar veya Halk tarafından kullanılan ve Imperium yetkileri ile karıştırılmamalıdır [] . Bu bağlamda auctoritas, hukuki olarak bir eylemi yetkilendirme yetkisi şeklinde tanımlanabilir.[] .
19. yüzyıl klasikçisi Theodor Mommsen , auctoritas'ın gücünü, "tavsiyeden daha fazlası ve emirden daha az, kimsenin görmezden gelemeyeceği bir tavsiye" olarak tanımlar. Cicero güç ve otorite hakkında, "Cum potestas in populo auctoritas in senatu sit" der. ("Güç insanlarda bulunurken, yetki Senato'ya aittir.")
Özel alanda, kadınlar ve reşit olmayanlar gibi vesayet (koruma) altındakiler benzer şekilde, belirli eylemler için vasilerinin ("koruyucuların") onayını almak zorundaydılar. Örneğin, ailedeki auctoritas'ı karakterize eden (auctor) oğlunun düğününü geçerli ve meşru kılma yetkisi gibi yetkilere sahip olur. Bu şekilde, auctoritas, bir bilimsel otorite gibi, bir tür "pasif danışman" olarak işlev görebilir.
Herhangi bir yasal kavramı ve hukukun üstünlüğünü geçersiz ilan etmek ve önceden alınan kararları geçersiz kılmak için verilen Roma İmparatorluğu istisnası, bazı askeri ve siyasi durumlarda, anayasa içindeki temel hukuk yapısını geçersiz kılardı. İmparatorluk ayrıcalığı, devleti ve halklarını zarardan korumak için verilirdi. temel yasalarının ve hukukun üstünlüğü organının hükümsüz kılındığı sırada, Roma İmparatorluğu'nda Senato tarafından bir diktatör seçilebilirdi.[]
Auctoritas ilkesi
Cumhuriyetin düşüşünden sonra, Roma İmparatorluğu'nun ilk günlerinde İmparatorların princeps (Roma'nın "birinci vatandaşı") unvanı vardı ve aynı zamanda auctoritas principis (en yüce ahlaki otorite) İmperium ve Potestas ile birlikte birçok askeri, yargı ve idari yetkisi bulunmaktaydı . Yani kuvvetler ayrılığına bağlılık, bazı medeni haklar, anayasacılık, tam manasıyla hukuk devleti anlayışı tam olarak sağlanamamıştır.
Ortaçağ
Auctoritas kavramı, Papa'nın dünyevi gücünü güvence altına almak için Orta Çağ boyunca papalık tarafından sıklıkla hatırlatıldı. III. Innocentius, kralları ve imparatorları tahttan indirmek ve bir papalık teokrasisi kurmaya çalışmak için sık sık auctoritas kavramına başvururlardı.
Kaynakça
- Referanslar
- Kaynaklar
- Cicero, De Legibus (MÖ 1. yüzyıl)
- Theodor Mommsen, Römisches Staatsrecht, Cilt III, Bölüm 2. (1887)
- William Smith, Yunan ve Roma Eski Eserler Sözlüğü . (1875, 1890 baskıları)
- Alvaro d'Ors, Derecho privado romano (10 ed. Eunsa, 2004)
- Rafael Domingo Osle, Auctoritas (Ariel, 1999)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Auctoritas Turkcedeki otorite kelimesinin kokeni olan Latince bir kelimedir Tarihsel olarak kullanimi Roma nin siyasi tarihi tartismalariyla sinirliyken 20 yuzyilda fenomenolojik felsefenin baslangici kelimenin kullanim alanini genisletti Roma Senatosu nun bir oturumunun temsili Cicero Catilina ile munakasa ediyor 19 yuzyildan kalma bir freskten Antik Roma da auctoritas bir kisinin Roma toplumunda sahip oldugu genel prestij duzeyine ve bunun sonucu olarak nufuzuna etkisine ve iradesi etrafinda destek toplama yetenegine vurgu yapan bir terimdir Bununla birlikte Auctoritas yalnizca politik bir terim degildi ayni zamanda gizemli bir yani da vardi ve kahraman Roma figurlerin gizemli komuta gucunu sembolize ediyordu Soylu kadinlar da bir dereceye kadar auctoritas elde edebilirdi Ornegin Julio Claudianlarin esleri kiz kardesleri ve anneleri toplum kitleler ve siyasi aygit uzerinde muazzam bir etkiye sahipti Auctoritas Roma toplumsal normlari nedeniyle kadinlarda daha az acik bir sekilde gorulurdu ancak yine de kadinlar gucluyduler Etimoloji ve kokenFransiz dilbilimci Emile Benveniste ye gore auctor kelimesi ki bu da Ingilizce yazar anlamina gelen author kelimesiyle iliskilidir Latince augeo dan buyutmek buyutmek zenginlestirmek turetilmistir Auctor is qui auget yani bir baskasinin fiilii etkisini veya hukuki durumunu artiran kisidir Tartisilir bicimde kaynak belirtilmeli Benveniste Latince bir kelime olan auctoritas in otorite konumuna gelen bireye degil ilahi bir guc anlayisina dayandigini savundu Antik Roma daki siyasi anlamiPolitik olarak Roma Senatosu nun otoritesi auctoritas patrum auctoritas ile baglantiliydi Ancak bu Magistralar veya Halk tarafindan kullanilan ve Imperium yetkileri ile karistirilmamalidir kaynak belirtilmeli Bu baglamda auctoritas hukuki olarak bir eylemi yetkilendirme yetkisi seklinde tanimlanabilir kaynak belirtilmeli 19 yuzyil klasikcisi Theodor Mommsen auctoritas in gucunu tavsiyeden daha fazlasi ve emirden daha az kimsenin gormezden gelemeyecegi bir tavsiye olarak tanimlar Cicero guc ve otorite hakkinda Cum potestas in populo auctoritas in senatu sit der Guc insanlarda bulunurken yetki Senato ya aittir Ozel alanda kadinlar ve resit olmayanlar gibi vesayet koruma altindakiler benzer sekilde belirli eylemler icin vasilerinin koruyucularin onayini almak zorundaydilar Ornegin ailedeki auctoritas i karakterize eden auctor oglunun dugununu gecerli ve mesru kilma yetkisi gibi yetkilere sahip olur Bu sekilde auctoritas bir bilimsel otorite gibi bir tur pasif danisman olarak islev gorebilir Herhangi bir yasal kavrami ve hukukun ustunlugunu gecersiz ilan etmek ve onceden alinan kararlari gecersiz kilmak icin verilen Roma Imparatorlugu istisnasi bazi askeri ve siyasi durumlarda anayasa icindeki temel hukuk yapisini gecersiz kilardi Imparatorluk ayricaligi devleti ve halklarini zarardan korumak icin verilirdi temel yasalarinin ve hukukun ustunlugu organinin hukumsuz kilindigi sirada Roma Imparatorlugu nda Senato tarafindan bir diktator secilebilirdi kaynak belirtilmeli Auctoritas ilkesi Cumhuriyetin dususunden sonra Roma Imparatorlugu nun ilk gunlerinde Imparatorlarin princeps Roma nin birinci vatandasi unvani vardi ve ayni zamanda auctoritas principis en yuce ahlaki otorite Imperium ve Potestas ile birlikte bircok askeri yargi ve idari yetkisi bulunmaktaydi Yani kuvvetler ayriligina baglilik bazi medeni haklar anayasacilik tam manasiyla hukuk devleti anlayisi tam olarak saglanamamistir OrtacagAuctoritas kavrami Papa nin dunyevi gucunu guvence altina almak icin Orta Cag boyunca papalik tarafindan siklikla hatirlatildi III Innocentius krallari ve imparatorlari tahttan indirmek ve bir papalik teokrasisi kurmaya calismak icin sik sik auctoritas kavramina basvururlardi KaynakcaReferanslar Definitions net 29 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2019 disputes this etymology of auctor but not the sense of foundation and augmentation in Latin Etymologies Harvard Studies in Classical Philology Vol 4 1893 De leg 3 28 KaynaklarCicero De Legibus MO 1 yuzyil Theodor Mommsen Romisches Staatsrecht Cilt III Bolum 2 1887 William Smith Yunan ve Roma Eski Eserler Sozlugu 1875 1890 baskilari Alvaro d Ors Derecho privado romano 10 ed Eunsa 2004 Rafael Domingo Osle Auctoritas Ariel 1999