Australopithecus sediba,İnsanlığın beşiği olan Güney Afrika'daki 'nda bulunmuş, soyu tükenmiş bir australopitesin türüdür. Bu mağarada bulunan çocuk iskeleti, Holotip MH1 olarak, yetişkin dişi iskeleti ise paratip MH2 olarak bilinmektedir. Kalıntılar 1.98 milyon yıl öncesine tarihlenirler ve Paranthropus robustus, Homo habilis/H. rudolfensis ve Homo ergaster/H. erectus ile aynı dönemde yaşamışlardır.
Australopithecus sediba | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() İmar edilmiş MH1 holotipi, Australopithecus sediba iskeleti, Londra Doğa Tarihi Müzesi | |||||||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||||
†Australopithecus sediba vd. 2010 | |||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||
İnsanlığın beşiği'nin bulunduğu yer. |
Anatomi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpaa0wwVnNhV1psTFRJME1qTXlMV1pwWnpFd0xYWXhYMDFoYm1ScFluVnNZWEpmWVc1a1gyUmxiblJoYkY5aGJtRjBiMjE1WDJsdVgwaHZiVzlmYm1Gc1pXUnBYMk52YlhCaGNtVmtYM1J2WDI5MGFHVnlYM053WldOcFpYTmZiMlpmU0c5dGJ5NXFjR2N2TWpVd2NIZ3RSV3hwWm1VdE1qUXlNekl0Wm1sbk1UQXRkakZmVFdGdVpHbGlkV3hoY2w5aGJtUmZaR1Z1ZEdGc1gyRnVZWFJ2YlhsZmFXNWZTRzl0YjE5dVlXeGxaR2xmWTI5dGNHRnlaV1JmZEc5ZmIzUm9aWEpmYzNCbFkybGxjMTl2Wmw5SWIyMXZMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh4THpGaEwwVnVaRzlqWVhOMFgyOW1YMkYxYzNSeVlXeHZjR2wwYUdWamRYTmZjMlZrYVdKaExtcHdaeTh5TkRCd2VDMUZibVJ2WTJGemRGOXZabDloZFhOMGNtRnNiM0JwZEdobFkzVnpYM05sWkdsaVlTNXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
Genel olarak, A. sediba'nın kafatası anatomisi en çok A. africanus'a benzerdir. MH1'in kafatası hacmi 336 cc idi.Ancak MH1'in yetişkinlikteki kafatası hacminin yaklaşık 420-440 cc arasında olabileceği düşünülüyor. Bununla birlikte MH1, Australopithecus africanus'a göre daha küçük bir kafatasına, enine göre daha geniş bir kafatası kubbesine, paryetal kemiğin daha dikey olarak eğimli duvarlara ve daha geniş aralıklı temporal çizgilere sahiptir. Homo gibi, kaş çıkıntısı daha az belirgindir, elmacık kemikleri daha az genişlemiştir, yüzü o kadar dışarı çıkmaz (az prognatizm) ve hafif bir çeneye sahiptir.
A. sediba'nın 2021'de tanımlanan omur kemiklerinin –MH2 adlı örneğe atanmıştır– incelemesi, iki ayak üzerinde dik bir şekilde yürüdüğünü buldu. Bununla birlikte, A. sediba ile ilgili daha önceki çalışmalar, ağaç tırmanışı için üst gövdede açık uyarlanmalar bulmuştu ve bu, ağaçta yaşayan insansı maymunlar ile tamamen iki ayaklı insanlar arasında bir geçiş örneği olduğunu düşündürmüştü.
Homo cinsi ile ilişkisi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg1THprNEwwRjFjM1J5WVd4dmNHbDBhR1ZqZFhOZmMyVmthV0poWHlVeU9FWjFibVJ2Y25SZlRXRnNZWEJoSlRJNUxtcHdaeTh5TmpCd2VDMUJkWE4wY21Gc2IzQnBkR2hsWTNWelgzTmxaR2xpWVY4bE1qaEdkVzVrYjNKMFgwMWhiR0Z3WVNVeU9TNXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
Bulunan MH1 fosilinin insana benzer çok fazla özelliği vardı. Berger vd. 2010 ve 2013'te sunduğu makalelerde, örneğin insana benzer yüze, dişlere ve bazı diğer anatomik özelliklere sahip olduğunu ve A. sediba'nın, Homo erectus'un doğrudan atası olmaya aday bir tür olduğu söylediler. Ancak örneğin 12-13 yaşlarında olduğu düşünülüyor, bu da, bazı anatomik özelliklerin yetişkinlikte kaybolma ihtimalini doğurduğu için, A. sediba'nın Homo cinsine yol açma ihtimalini destekleyecek iyi bir kanıt yoktur. Türün daha çok Australopithecus africanus ile ilişkili olduğu düşünülüyor.
Ayrıca Bakınız
Notlar
Kaynakça
- ^ Pickering, Robyn; Dirks, Paul H. G. M.; Jinnah, Zubair; de Ruiter, Darryl J.; Churchill, Steven E.; Herries, Andy I. R.; Woodhead, Jon D.; Hellstrom, John C.; Berger, Lee R. (9 Eylül 2011). "Australopithecus sediba at 1.977 Ma and Implications for the Origins of the Genus Homo". Science. 333 (6048): 1421-1423. doi:10.1126/science.1203697. 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2021.
- ^ a b Berger, L. R.; de Ruiter, D. J.; Churchill, S. E.; Schmid, P.; Carlson, K. J.; Dirks, P. H. G. M.; Kibii, J. M. (2010). "Australopithecus sediba: a new species of Homo-like australopith from South Africa". Science. 328 (5975): 195-204. CiteSeerX 10.1.1.729.7802 $2. doi:10.1126/science.1184944. (PMID) 20378811.
- ^ a b Oğuzhan Parasayan (4 Temmuz 2017). . Arkeofili. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- ^ Williams, Scott A; Prang, Thomas Cody; Meyer, Marc R; Nalley, Thierra K; Van Der Merwe, Renier; Yelverton, Christopher; García-Martínez, Daniel; Russo, Gabrielle A; Ostrofsky, Kelly R; Spear, Jeffrey; Eyre, Jennifer (23 Kasım 2021). Zhu, Min; Weigel, Detlef; Hauesler, Martin (Ed.). "New fossils of Australopithecus sediba reveal a nearly complete lower back". eLife. 10: e70447. doi:10.7554/eLife.70447. ISSN 2050-084X.
- ^ Marshall, Michael (23 Kasım 2021). . New Scientist (İngilizce). 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021.
![]() | Fosil primat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Australopithecus sediba Insanligin besigi olan Guney Afrika daki nda bulunmus soyu tukenmis bir australopitesin turudur Bu magarada bulunan cocuk iskeleti Holotip MH1 olarak yetiskin disi iskeleti ise paratip MH2 olarak bilinmektedir Kalintilar 1 98 milyon yil oncesine tarihlenirler ve Paranthropus robustus Homo habilis H rudolfensis ve Homo ergaster H erectus ile ayni donemde yasamislardir Australopithecus sediba Yasadigi donem araligi 1 98 myo Kuvaterner PreYeYeOSDCPTJKPgN Imar edilmis MH1 holotipi Australopithecus sediba iskeleti Londra Doga Tarihi MuzesiBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak HomininiAlt oymak AustralopithecinaCins AustralopithecusTur A sedibaIkili adlandirma Australopithecus sedibavd 2010Insanligin besigi nin bulundugu yer AnatomiHomo turlerinin dis karsilastirmasi A sediba en solda MH1 in Genel olarak A sediba nin kafatasi anatomisi en cok A africanus a benzerdir MH1 in kafatasi hacmi 336 cc idi Ancak MH1 in yetiskinlikteki kafatasi hacminin yaklasik 420 440 cc arasinda olabilecegi dusunuluyor Bununla birlikte MH1 Australopithecus africanus a gore daha kucuk bir kafatasina enine gore daha genis bir kafatasi kubbesine paryetal kemigin daha dikey olarak egimli duvarlara ve daha genis aralikli temporal cizgilere sahiptir Homo gibi kas cikintisi daha az belirgindir elmacik kemikleri daha az genislemistir yuzu o kadar disari cikmaz az prognatizm ve hafif bir ceneye sahiptir A sediba nin 2021 de tanimlanan omur kemiklerinin MH2 adli ornege atanmistir incelemesi iki ayak uzerinde dik bir sekilde yurudugunu buldu Bununla birlikte A sediba ile ilgili daha onceki calismalar agac tirmanisi icin ust govdede acik uyarlanmalar bulmustu ve bu agacta yasayan insansi maymunlar ile tamamen iki ayakli insanlar arasinda bir gecis ornegi oldugunu dusundurmustu Homo cinsi ile iliskisiAdrie ve Alfons Kennis tarafindan olusturulmus buyuk olcude kilsiz bir erkek A sediba nin rekonstruksiyonu Almanya Neandertal Muzesi nde Bulunan MH1 fosilinin insana benzer cok fazla ozelligi vardi Berger vd 2010 ve 2013 te sundugu makalelerde ornegin insana benzer yuze dislere ve bazi diger anatomik ozelliklere sahip oldugunu ve A sediba nin Homo erectus un dogrudan atasi olmaya aday bir tur oldugu soylediler Ancak ornegin 12 13 yaslarinda oldugu dusunuluyor bu da bazi anatomik ozelliklerin yetiskinlikte kaybolma ihtimalini dogurdugu icin A sediba nin Homo cinsine yol acma ihtimalini destekleyecek iyi bir kanit yoktur Turun daha cok Australopithecus africanus ile iliskili oldugu dusunuluyor Ayrica BakinizAustralopithecus Insanin evrimi Insan evriminin fosil listesiNotlar Tur adi sediba yerel Sesotho dilinde cesme veya kaynak anlamina gelir Kaynakca Pickering Robyn Dirks Paul H G M Jinnah Zubair de Ruiter Darryl J Churchill Steven E Herries Andy I R Woodhead Jon D Hellstrom John C Berger Lee R 9 Eylul 2011 Australopithecus sediba at 1 977 Ma and Implications for the Origins of the Genus Homo Science 333 6048 1421 1423 doi 10 1126 science 1203697 23 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2021 a b Berger L R de Ruiter D J Churchill S E Schmid P Carlson K J Dirks P H G M Kibii J M 2010 Australopithecus sediba a new species of Homo like australopith from South Africa Science 328 5975 195 204 CiteSeerX 10 1 1 729 7802 2 doi 10 1126 science 1184944 PMID 20378811 a b Oguzhan Parasayan 4 Temmuz 2017 Arkeofili 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2021 Williams Scott A Prang Thomas Cody Meyer Marc R Nalley Thierra K Van Der Merwe Renier Yelverton Christopher Garcia Martinez Daniel Russo Gabrielle A Ostrofsky Kelly R Spear Jeffrey Eyre Jennifer 23 Kasim 2021 Zhu Min Weigel Detlef Hauesler Martin Ed New fossils of Australopithecus sediba reveal a nearly complete lower back eLife 10 e70447 doi 10 7554 eLife 70447 ISSN 2050 084X Marshall Michael 23 Kasim 2021 New Scientist Ingilizce 23 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2021 Fosil primat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz