Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avusturya-Macaristan Donanması (Almanca: Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine, Macarca: Császári és Királyi Haditengerészet) Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun donanmasıydı. Bu donanmaya bağlı gemiler Seiner Majestät Schiff tanımlamasına istinaden SMS kısaltmasını kullanırdı. 1867-1918 yılları arasında faaliyet gösteren donanma I. Dünya Savaşı'nın ardından imparatorluğun mağlup olup dağılmasıyla sona ermiştir. Donanma 1867 Avusturya-Macaristan Antlaşması öncesinde Avusturya Kraliyet Donanması adıyla bilinir.
Tarihçe
Avusturya Donanması Fransız Devrim Savaşları, Napolyon Savaşları, ve İkinci İtalyan Bağımsızlık Savaşı ve Prusya-Avusturya Savaşında savaşmıştır. Prusya karşısında alınan yenilginin ardından imparatorluk idari yapısında değişikliği gitmiş, Avusturya İmparatoru ülkenin batı ve kuzey bölgelerini denetim altına alırken, Macaristan kralı da Macaristan bölgesinde hüküm sürecektir. 1867 Avusturya-Macaristan Antlaşması uyarınca Avusturya Donanması, Avusturya-Macaristan Donanması haline getirilmiştir. İlk dönemlerde göz ardı edilen donanma sonraki dönemlerde Adriyatik ve Akdeniz'deki önemli donanmalar arasında yer almıştır. 1914 yılı itibarıyla barış zamanı personel sayısı 20 bin seviyesindeydi.
Liman ve üsler
Avusturya-Macaristan Donanmasının esas üssü bugün Hırvatistan sınırları içinde olan Pula kentiydi. Venedik'in elden çıkmasının ardından Pula'nın önemi artmıştı. Donanmanın bunun dışındaki önde gelen üsleri Trieste ve Kotor'du. Hem Trieste hem de Pula'da büyük tersaneler mevcuttu, ayrıca Pula'daki kuru havuz Akdeniz'deki en büyük tesis sayılmaktaydı.
Deniz harekâtı
1914 yılına gelindiğinde Avusturya-Macaristan Donanması orta büyüklükte bir donanma olarak öne çıkmaktaydı. İmparatorluğun Akdeniz'de hakim olduğu kıyı şeridi Trieste'den Kotor'a kadar uzanmaktaydı. Donanmadaki çok sayıdaki yeni geminin yanı sıra ilk başlarda Avusturya-Macaristan Donanmasına dahil olan Alman denizaltıları da mevcuttu. Avusturya savaş boyunca ana savaş gemilerini öne çıkan üsleri olan Pola ve Kotor'da tutmuştur. Özellikle Adriyatik Denizinin hakimiyeti için İtalya ile mücadele edilmiştir.
Yaklaşık olarak benzer büyüklükte olan İtalyan Regia Marina donanması da büyük savaş gemilerini Brindisi ve Taranto'da tutmayı tercih etmiştir. Ayrıca İtalyan ve Avusturyalı sabotörler birbirlerinin gemilerini limanda demirliyken etkisiz hale getirmeye çalışmış ve kısmen başarılı olmuşlardır. İtalya'nın Londra Paktı sonrasında İtilaf Devletlerine katılması ve 23 Mayıs 1915 tarihinde Avusturya-Macaristan İmparatorluğuna savaş ilan etmesi Adriyatik Denizinin önemini artırır.
1915 yılında İtalya Krallığı'nın İtilaf Devletleri saflarında savaşa katılmasıyla beraber strateji, Avusturya-Macaristan Donanmasının Adriyatik Denizi dışına çıkmasının engellenmesi ve bunun için Otranto Boğazı üzerine yapılacak olan abluka üzerine kuruldu. Avusturya-Macaristan Donanması İtalyanlara karşı kimi başarılar kazansa da abluka son tahlilde başarılı olmuştur. Buna rağmen Avusturya-Macaristan ve Alman Donanmasına bağlı denizaltılar Akdeniz'e çıkmayı başarmış ve İtilaf deniz trafiğine zarar verdirmeyi başarmıştır. Denizaltı tehlikesi göz ardı edildiğinde yüzey gemisi olarak İtilaf Devletlerinin Akdeniz genelinde mutlak üstünlüğü kara savaşının kazanılmasında lojistik anlamda ve asker sevkiyatı kapsamında belirleyici olmuştur.
Savaş gemileri
Drednotlar
Pre-drednotlar
Kruvazörler
Diğer kategorideki gemilerKüçük firkateynlerKüçük şalopalarKüçük briggUskunalarBuharlı yandan çarklı gemiler | Pervaneli Firkateynler
Pervaneli Korvetler
Pervaneli Şalopalar
Torpido botlarDestroyerlerTorpido botlar |
Komuta heyeti
| İsim | Rütbe | Görev başlangıç | Görev bitiş |
|---|---|---|---|
| 1786. yaz | 1797. Ekim | ||
| 1797. Kasım | 1798. Şubat | ||
| (Kont) | 1798. Şubat | 1802.Ocak | |
| (Kont) | 1802. Ocak | 1805. Ağustos | |
| (Kont) | 1805. Ağustos | 1805. Aralık | |
| Joseph L’Espine (Kont) | 1806. Ocak | 1814. Temmuz | |
| 1814. Temmuz | 1824. Mart | ||
| (Baron) | Tuğgeneral | 1824. Mart | 1844. Ağustos |
| 1844. Ağustos | 1847. Ekim | ||
| (Kont) | 1847. Ekim | 1847. Kasım | |
| 1847. Kasım | 1848. Mart | ||
| (Kont) | 1848. Mart | 1848. Eylül | |
| Anton von Martini | 1848. Eylül | 1849. Ocak | |
| Gyulai Ferenc (Kont) | 1849. Şubat | 1849. Mart | |
| 1849. Mart | 1851. Ağustos | ||
| (Kont) | 1851. Ağustos | 1854. Eylül | |
| (Arşıdük) | 1854. Eylül | 1864. Ocak | |
| boş | 1864. Ocak | 1868. Mart | |
| (Baron) | Tuğgeneral | 1868. Mart | 1871. Nisan |
| Amiral | 1871. Nisan | 1883. Kasım | |
| (Baron) | Amiral | 1883. Kasım | 1897. Aralık |
| (Baron) | Amiral | 1897. Aralık | 1904. Ekim |
| (Baron) | Amiral | 1904. Ekim | 1913. Şubat |
| Anton Haus | Amiral | 1913. Şubat | 1917. Şubat |
| boş | 1917. Şubat | 1917. Nisan | |
| Amiral | 1917. Nisan | 1918. Şubat | |
| boş | 1918. Şubat | 1918. Kasım | |
| Anton Haus | Amiral | 1914. Temmuz | 1917. Şubat |
| Maximilian Njegovan | Amiral | 1917. Şubat | 1918. Şubat |
| Miklós Horthy | Amiral/Tuğgeneral | 1918. Şubat | 1918. Kasım |
| Tuğgeneral | 1865. Temmuz | 1868. Mart | |
| Wilhelm von Tegetthoff (Baron) | Tuğgeneral | 1868. Mart | 1871. Nisan |
| boş | 1871. Nisan | 1872. Ekim | |
| Friedrich von Pöck (Baron) | Amiral | 1872. Ekim | 1883. Kasım |
| Maximilian Daulebsky von Sterneck zu Ehrenstein | Amiral | 1883. Kasım | 1897. Aralık |
| Hermann von Spaun (Baron) | Amiral | 1897. Aralık | 1904. Ekim |
| Rudolf von Montecuccoli (Kont) | Amiral | 1904. Ekim | 1913. Şubat |
| Anton Haus | Amiral | 1913. Şubat | 1917. Şubat |
| Tuğgeneral | 1917. Şubat | 1917. Nisan | |
| Maximilian Njegovan | Amiral | 1917. Nisan | 1918. Şubat |
| Tuğgeneral | 1918. Şubat | 1918. Kasım | |
Notlar
Kaynakça
- ^ Sancak veritabanı 3 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca) 4 Ağustos 2021 tarihinde erişilmiştir
- ^ Tüm donanma gemilerinin resminin bulunduğu veri tabanı 3 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca) 4 Ağustos 2021 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avusturya Macaristan Donanmasi Almanca Kaiserliche und Konigliche Kriegsmarine Macarca Csaszari es Kiralyi Haditengereszet Avusturya Macaristan Imparatorlugunun donanmasiydi Bu donanmaya bagli gemiler Seiner Majestat Schiff tanimlamasina istinaden SMS kisaltmasini kullanirdi 1867 1918 yillari arasinda faaliyet gosteren donanma I Dunya Savasi nin ardindan imparatorlugun maglup olup dagilmasiyla sona ermistir Donanma 1867 Avusturya Macaristan Antlasmasi oncesinde Avusturya Kraliyet Donanmasi adiyla bilinir Avusturya Macaristan Donanma sancagiTarihceAvusturya Donanmasi Fransiz Devrim Savaslari Napolyon Savaslari ve Ikinci Italyan Bagimsizlik Savasi ve Prusya Avusturya Savasinda savasmistir Prusya karsisinda alinan yenilginin ardindan imparatorluk idari yapisinda degisikligi gitmis Avusturya Imparatoru ulkenin bati ve kuzey bolgelerini denetim altina alirken Macaristan krali da Macaristan bolgesinde hukum surecektir 1867 Avusturya Macaristan Antlasmasi uyarinca Avusturya Donanmasi Avusturya Macaristan Donanmasi haline getirilmistir Ilk donemlerde goz ardi edilen donanma sonraki donemlerde Adriyatik ve Akdeniz deki onemli donanmalar arasinda yer almistir 1914 yili itibariyla baris zamani personel sayisi 20 bin seviyesindeydi Liman ve uslerPula Ussunde demirli savas gemileri 1890 1900 Avusturya Macaristan Donanmasinin esas ussu bugun Hirvatistan sinirlari icinde olan Pula kentiydi Venedik in elden cikmasinin ardindan Pula nin onemi artmisti Donanmanin bunun disindaki onde gelen usleri Trieste ve Kotor du Hem Trieste hem de Pula da buyuk tersaneler mevcuttu ayrica Pula daki kuru havuz Akdeniz deki en buyuk tesis sayilmaktaydi Deniz harekati1914 yilina gelindiginde Avusturya Macaristan Donanmasi orta buyuklukte bir donanma olarak one cikmaktaydi Imparatorlugun Akdeniz de hakim oldugu kiyi seridi Trieste den Kotor a kadar uzanmaktaydi Donanmadaki cok sayidaki yeni geminin yani sira ilk baslarda Avusturya Macaristan Donanmasina dahil olan Alman denizaltilari da mevcuttu Avusturya savas boyunca ana savas gemilerini one cikan usleri olan Pola ve Kotor da tutmustur Ozellikle Adriyatik Denizinin hakimiyeti icin Italya ile mucadele edilmistir Yaklasik olarak benzer buyuklukte olan Italyan Regia Marina donanmasi da buyuk savas gemilerini Brindisi ve Taranto da tutmayi tercih etmistir Ayrica Italyan ve Avusturyali sabotorler birbirlerinin gemilerini limanda demirliyken etkisiz hale getirmeye calismis ve kismen basarili olmuslardir Italya nin Londra Pakti sonrasinda Itilaf Devletlerine katilmasi ve 23 Mayis 1915 tarihinde Avusturya Macaristan Imparatorluguna savas ilan etmesi Adriyatik Denizinin onemini artirir 1915 yilinda Italya Kralligi nin Itilaf Devletleri saflarinda savasa katilmasiyla beraber strateji Avusturya Macaristan Donanmasinin Adriyatik Denizi disina cikmasinin engellenmesi ve bunun icin Otranto Bogazi uzerine yapilacak olan abluka uzerine kuruldu Avusturya Macaristan Donanmasi Italyanlara karsi kimi basarilar kazansa da abluka son tahlilde basarili olmustur Buna ragmen Avusturya Macaristan ve Alman Donanmasina bagli denizaltilar Akdeniz e cikmayi basarmis ve Itilaf deniz trafigine zarar verdirmeyi basarmistir Denizalti tehlikesi goz ardi edildiginde yuzey gemisi olarak Itilaf Devletlerinin Akdeniz genelinde mutlak ustunlugu kara savasinin kazanilmasinda lojistik anlamda ve asker sevkiyati kapsaminda belirleyici olmustur Savas gemileriSMS TegetthoffSMS Erzherzog KarlSMS RadetzkySMS Sankt GeorgSMS ZaraSMS StreiterSMS AspernDrednotlar Tegetthoff sinifi tasarim asamasinda Pre drednotlar Habsburg sinifi Erzherzog Karl sinifi SMS Erzherzog Karl Radetzky sinifiKruvazorler daha sonra Lacroma adli bir yata cevrildiDiger kategorideki gemiler Kucuk firkateynler Kucuk salopalar Kucuk brigg Uskunalar Buharli yandan carkli gemiler Pervaneli Firkateynler 1908 yilinda adi Adria olarak degistirildi 1900 yilinda adi Schwarzenberg olarak degistirildiPervaneli Korvetler SMS Zrinyi 1871 1912 yilinda adi Minerva olarak degistirildiPervaneli Salopalar 1902 yilinda adi Gamma olarak degistirildiTorpido botlar Destroyerler Torpido botlar MonitorlerKomuta heyetiWilhelm von TegetthoffAmiral HorthyIsim Rutbe Gorev baslangic Gorev bitisImparatorluk ve Donanma Komutanlari Marinekommandant 1786 yaz 1797 Ekim1797 Kasim 1798 Subat Kont 1798 Subat 1802 Ocak Kont 1802 Ocak 1805 Agustos Kont 1805 Agustos 1805 AralikJoseph L Espine Kont 1806 Ocak 1814 Temmuz1814 Temmuz 1824 Mart Baron Tuggeneral 1824 Mart 1844 Agustos1844 Agustos 1847 Ekim Kont 1847 Ekim 1847 Kasim1847 Kasim 1848 Mart Kont 1848 Mart 1848 EylulAnton von Martini 1848 Eylul 1849 OcakGyulai Ferenc Kont 1849 Subat 1849 Mart1849 Mart 1851 Agustos Kont 1851 Agustos 1854 Eylul Arsiduk 1854 Eylul 1864 Ocakbos 1864 Ocak 1868 Mart Baron Tuggeneral 1868 Mart 1871 NisanAmiral 1871 Nisan 1883 Kasim Baron Amiral 1883 Kasim 1897 Aralik Baron Amiral 1897 Aralik 1904 Ekim Baron Amiral 1904 Ekim 1913 SubatAnton Haus Amiral 1913 Subat 1917 Subatbos 1917 Subat 1917 NisanAmiral 1917 Nisan 1918 Subatbos 1918 Subat 1918 KasimDonanma Komutanlari Flottenkommandant Anton Haus Amiral 1914 Temmuz 1917 SubatMaximilian Njegovan Amiral 1917 Subat 1918 SubatMiklos Horthy Amiral Tuggeneral 1918 Subat 1918 KasimImparatorluk Savas Bakanligi Denizcilik Dairesi 1868 1911 ve Imparatorluk Savas Bakanligi 1911 Chef der Marinesektion Tuggeneral 1865 Temmuz 1868 MartWilhelm von Tegetthoff Baron Tuggeneral 1868 Mart 1871 Nisanbos 1871 Nisan 1872 EkimFriedrich von Pock Baron Amiral 1872 Ekim 1883 KasimMaximilian Daulebsky von Sterneck zu Ehrenstein Amiral 1883 Kasim 1897 AralikHermann von Spaun Baron Amiral 1897 Aralik 1904 EkimRudolf von Montecuccoli Kont Amiral 1904 Ekim 1913 SubatAnton Haus Amiral 1913 Subat 1917 SubatTuggeneral 1917 Subat 1917 NisanMaximilian Njegovan Amiral 1917 Nisan 1918 SubatTuggeneral 1918 Subat 1918 KasimNotlar Majestelerinin gemisi anlaminda 27 Eylul 1915 tarihinde Benedetto Brin 2 Agustos 1916 da da Leonardo da Vinci belirlenemeyen sekilde patlamis patlamalarda cok sayida denizci olurken iki gemi de batmistir Kaynakca Sancak veritabani 3 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca 4 Agustos 2021 tarihinde erisilmistir Tum donanma gemilerinin resminin bulundugu veri tabani 3 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca 4 Agustos 2021 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizI Dunya Savasi sirasinda Akdeniz deki deniz muharebeleri