Azerbaycan'da eğitim, Azerbaycan Cumhuriyeti Bilim ve Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenmektedir.
Tarihi
Sovyet öncesi dönemde Azerbaycan eğitimi, erken çocukluk döneminde başlayan İslami dini eğitimi de içeriyordu. Yaklaşık beş yaşından başlayarak bazen yirmi yaşına kadar devam eden çocuklar medreselere, camilere bağlı eğitim kurumlarına gitti. On yedinci ve on sekizinci yüzyıllarda medreseler, büyük şehirlerde ayrı eğitim kurumları olarak kuruldu, ancak eğitimin dini kısmı önemini korudu. 1865 yılında Bakü'de ilk teknik lise ve ilk kadın lisesi açıldı. On dokuzuncu yüzyılın sonlarında, Azerbaycanlılar için laik ilkokullar ortaya çıkmaya başladı (etnik Ruslar için okullar daha önce kurulmuştu), ancak Transkafkasya'da Çarlık dönemi boyunca yüksek öğretim kurumları ve orta okullarda Azerbaycan dilinin kullanılması yasaklandı. Etnik Azeri çocukların çoğu bu dönemde hiç eğitim almamış ve Azerbaycan okuma yazma oranı özellikle kadınlar arasında çok düşük kaldı çünkü o dönemlerde az sayıda kadının okula gitmesine izin verildi.
Sovyet döneminde, okuma yazma ve ortalama eğitim seviyeleri, 1920'lerde Arapça'dan Latince'ye ve 1930'larda Latinceden Kiril'e alfabedeki iki değişikliğe rağmen, çok düşük başlangıç noktalarından çarpıcı bir şekilde yükseldi. Sovyet verilerine göre, 1970 yılında erkeklerin ve kadınların (dokuz ila kırk dokuz yaş arası) % 100 okuryazardı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı 2009 raporuna göre Azerbaycan'da okuma yazma oranı % 99,5 idi.
Sovyet döneminde Azerbaycan eğitim sistemi, tüm eğitim kurumlarının devlet kontrolünü ve her düzeyde Marksist-Leninist ideolojisinin ağır parçalarını içeren Moskova tarafından dayatılan standart modele dayanıyordu.
Bağımsızlıktan bu yana Azerbaycan Parlamentosu'nun çıkardığı ilk yasalardan biri, Kiril alfabesinin yerine değiştirilmiş bir Latin alfabesi kabul etmekti. Bunun dışında Azerbaycan sistemi çok az yapısal değişikliğe uğramıştır. İlk değişiklikler, din eğitiminin yeniden tesisini (Sovyet döneminde yasaklandı) ve Azerbaycan dilinin kullanımını yeniden vurgulayan ve ideolojik içeriği ortadan kaldıran müfredat değişikliklerini içeriyordu. İlkokullara ek olarak, eğitim kurumları binlerce anaokulunu, genel ortaokulları ve uzmanlaşmış ortaokullar ve teknik okullar dâhil olmak üzere meslek okullarını kapsar. Dokuzuncu sınıfa kadar eğitim zorunludur. Sovyet döneminin sonunda, eğitimin yaklaşık % 18'i Rusça idi, ancak Rusça kullanımı 1988'den başlayarak istikrarlı bir düşüşe başladı. Günümüzde İngilizce ve Rusça ikinci veya üçüncü dil olarak öğretilmektedir.
Azerbaycan Cumhuriyeti'nde eğitim sistemi
Azerbaycan'da eğitim, stratejik önlem ve üstünlüğü olan toplumun ve devletin gelişmesine temel oluşturan bir faaliyet alanı olarak kabul edilmektedir. Azerbaycan Cumhuriyeti'nde eğitim sistemi demokratik, laik bir karaktere sahiptir ve eğitimin temeli ulusal ve uluslararası değerlerdir. Tüm vatandaşlar 9 yıllık zorunlu eğitim hakkına sahiptir. Eğitim hakkı Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşlarının temel hakkıdır. Bu hak, Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası'nda ve Azerbaycan Cumhuriyeti Eğitim Yasası'nda kurulmuştur. Okullar genelde 15 Eylülde açılır ve 14 Haziranda kapanır. 15 Eylül , 14 Haziran olarak kutlanır.
Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası'nın 42. maddesi, vatandaşların eğitim hakkının şu şekilde belirlendiğini belirtmektedir:
- Her vatandaşın eğitim hakkı vardır
- Devlet ücretsiz zorunlu genel orta öğretim vermektedir
- Devlet eğitim sistemini kontrol eder
- Devlet, yetenekli kişilerin maddi durumlarına bakılmaksızın eğitimini garanti eder
- Hükûmet, asgari eğitim standartlarını belirler
- Herkes, devlet standardı çerçevesinde eğitim alma hakkına sahiptir
- Azerbaycan'da milliyet, din, ırk, dil, cinsiyet, yaş, sağlık ve sosyal statü, faaliyet alanı, ikamet yeri ve siyasi görüşler gibi farklılıklara bakılmaksızın tüm vatandaşların eğitim hakkına sahip olmaları garanti edilmektedir
Eğitim, 6-15 yaş arasındaki çocuklar için ücretsiz ve zorunludur. Temel eğitim üçe ayrılır: ilköğretim, genel ortaöğretim ve tam ortaöğretim.
Dil
Azerbaycan Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti okullarında temel eğitim dili Azerice'dir ve Azerice, ülkenin resmî dilidir. Bununla birlikte, 9 yıllık genel eğitimin tamamını, 3 yıllık yüksek öğrenimi ve Rusça lisans derecesini sunan birçok okul vardır. Sunulan diller sadece Rusça ile sınırlı değildir; tanınmış okulların ve vakıfların şubeleri vardır: İngiliz Okulu, EF English First, genel eğitimin 9-11 yılı boyunca hem yabancılara hem de ülkedeki gurbetçilere İngilizce eğitimi sunmaktadır, ancak bu okulların çoğu, özellikle özel kuruluşlar ve okullar nedeniyle yerel eğitim kurumlarına kıyasla ortalama öğrenim maliyetlerinden daha yüksektir.
Lisans derecesi için seçim daha da genişlemektedir: eğitim aracı olarak üç ana dil (Azerice, Rusça ve İngilizce) bulunmaktadır, ancak bölgesel eğitim kursları almayı planlayanlar için dersler, çalışmalarına karşılık gelen dillerde sunulmaktadır. Örneğin; ülkede Japon çalışmaları ve kültür öğrencileri, bazı sınıflar için istisnasız Japonca kursları almaktadır, yaz okulları ve stajlar daha yüksek dil bilgisi gerektirebilir.
Lisans dersleri, özellikle yeni kurulan veya popüler üniversitelerde İngilizce olarak öğretilir. Örneğin; ADA Üniversitesi,Bakü Yüksek Petrol Okulu, Bakü Mühendislik Üniversitesi (eski Qafqaz Üniversitesi). Bununla birlikte geleneksel ve eski üniversiteler (ör. Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan Diller Üniversitesi ve diğer kuruluşlar), sadece sanat ve beşeri bilimler değil, aynı zamanda çoğunlukla İngilizce olarak sosyal bilimler dersleri de sunmaktadır.
Eğitim dayanağı
İlköğretim
İlköğretim, bir yıllık okul öncesi eğitimle başlar. Okul öncesi eğitimden önce çocukların çoğu anaokulu deneyimlerinden anlamanın temellerini biliyor. Bu nedenle, okul öncesi eğitim esas olarak çocukların kavrayışını, doğasını, zevkini ve çevresindeki unsurları anlamasını geliştirmektir. Bazı çocuklar bu dönemde de yazma ve okuma becerilerini kazanırlar, ancak bu çocuktan çocuğa ve temelde becerilerinden farklıdır.
İlkokul altı yaşında başlar ve 1-4 sınıf olmak üzere dört yıl sürer. 10 yaşında öğrenciler bir sınava girerler ve batı sisteminde "ortaokul" denen öğretime geçerler. Nüfusun çoğunluğu ilköğretim için devlet okullarına gitmektedir, ancak seçilecek ve katılacak birçok özel okul da bulunmaktadır.
Genel ortaöğretim
Eğitimin bu aşaması batı ortaokul sistemine eşittir ve 5-9. sınıfları kapsamaktadır. Genel ortaöğretim, devlet okullarında da ücretsizdir. Bu dönemde öğrenciler edebiyat, matematik, diller, tarih, kültür, spor, bilim, sanat vb. konularda daha derin bilgi sahibi olurlar. Genel ortaöğretimin sonunda, tam orta öğretimi almak için öğrenciler bir sınava girerler.
Tam ortaöğretim
Tam orta öğretim, 10. ve 11. sınıfları kapsar ve ayrıca Azerbaycan'ın sunduğu devlet okullarında da ücretsizdir. Bu aşamada öğrenciler zaten gelecek meslek seçimlerini seçer ve her yıl yaz aylarında yapılacak giriş sınavlarına hazırlanır. Bu, esas olarak giriş sınavı yarışmasının daha yüksek puan alması ve öğrenciler arasında öğrenim ücretlerini ödemek için devletten tam burs alması nedeniyle ortaya çıkan stres seviyesi nedeniyle öğrenciliğin en savunmasız dönemi olarak kabul edilmektedir.
Giriş sınavı
Giriş sınavı, Azerbaycan'ın farklı bölgelerinde her yaz üniversitelere girmek için girenlerin resmî devlet sınavıdır. 2017 yılına kadar ücretsizdi, ancak 2017 yılında alınan kararla sınavlar yılda 2 kere düzenlenir ve ikinci kez sınava girmek isteyen öğrencilerin artık 40₼ (5 Ekim 2020 itibarıyla 23,5 $) ödemesi gerekmektedir. Değerlendirme, daha yüksek sisteme dayanır: maksimum puan 700'dür. Öğrencilerden, gittikleri branşa göre her konudan 25 soruya cevap vermeleri istenir, bu da her meslek grubu için toplam 5 konu yapar. Meslek okullarına devam etmeyi planlayanlar için toplam 4 ana meslek grubu ve bir ekstra (5. grup) vardır. Hükûmet, yüksek puan alan öğrencileri, öğrenim ücretlerinden muaf tutmaktadır.
Diploma ve sertifikalar
Eğitimini tamamlayan ve sınav ve diplomaları başarıyla tamamlayan mezunlara, mesleklerini ve derecelerini belgeleyen tek tip bir devlet belgesi verilir. Eğitim belgesi, işe başlamak ve/veya yeni adıma geçmek için temel oluşturur. Sunulan eğitime ilişkin belgeler; sertifika bursu, diploma, mesleki yüksek lisans diploması, diploma, lisans, "kıdemsiz uzman" kategorisi üzerinden yüksek lisans ve doktora diploması, uzmanlığı artırma belgesi, yeniden eğitime ilişkin diplomadır.
Eğitim programları
Azerbaycan'da eğitim sistemi, mezun eğitim programları, eğitim kurumları ağları, eğitim sisteminin yönetim organları ve eğitim ve öğretimle ilgili diğer kurumlardan oluşur. Yönetim, çeşitli özelliklere sahip mükemmel bir sistemin işlevinin bir parçası olarak, bazı yapılarının korunmasını, çalışma rejiminin, programın ve hedeflerinin başarıyla gerçekleştirilmesini sağlar. Eğitimi yönetmek için bir devlet kurumları ve toplum öz yönetim organları sistemi kurulmaktadır. Bu kuruluşlar, eğitim mevzuatında belirtilen yetki çerçevesinde faaliyet göstermekte ve bağlayıcı olmayan kanunları olan taahhütler içindedir. Eğitim yönetimi Eğitim Yasası, uygun yasalar ve eğitim kurumlarının kuralları ve programları ile dengelenmiştir ve uluslararası deneyime dayanmaktadır. Azerbaycan Cumhuriyeti Hükûmeti, Eğitim Bakanlığı ve yerel eğitim kurumları, eğitim sisteminin idaresinin ana makamları arasındadır. Eğitim kurumlarının yönetimine yerel yönetim kurumları, ilgili bilimsel-pedagojik topluluklar, profesyonel-yaratıcılık dernekleri, dernekler, sosyo-politik kurumlar ve topluluklar katılır. Yönetim sürecinde, Millî Eğitim Bakanlığı'nın misyonu aşağıdaki yönlere genelleştirilebilir:
- Eğitim sistemindeki en önemli sorunların belirlenmesi ve bunların çözümünün önem derecesinin yanı sıra onları çevreleyen ortamın değerlendirilmesi analiz ve tahmin için
- Sürecin düzenli olarak yürütülmesi ve kalitenin iyileştirilmesi için sistemin yasal olarak belgelendirilmesini sağlamak
- Analiz ve tahmin yapılır, sonuçlar kararı alan memur grubuna sunmak
- Eğitimle ilgili ulusal stratejik programın hazırlanması ve gerçekleştirilmesi ve ulusal eğitim standartlarının düzenlenmesi
- Dâhil edilen göstergelerin istatistiksel ve tahmini ve izlenmesi
- Metodik hizmetler yapmak, herkesin bunlardan zevk almasını sağlamak
- Diğer sektörler ve devletlerle ilişkilerin kurulması ve geliştirilmesi
- Yerel eğitim şubelerine ve eğitim kurumlarına her türlü yardımı tanıtmak, eğitim planları ve programları, ders kitapları ve eğitim materyallerinin stratejileri hakkında ortaya çıkan yeni fikir ve öneriler
- İnovasyon deneyimleri yapmak ve olumlu sonuçlar sağlamak, bunların desteği ve geniş kapsamlı uygulama
- Tüm sistem hakkında bilgi toplamak, özel veri bankaları kurmak, sapmaları tespit etmek ve kısa vadede ortadan kaldırmak
- Eğitim sektörünün finansmanının sağlanması (özel ve devlet)
- Sisteme yatırım yapmak için etkin önlemler almak
- Eğitim sistemi ortaklarının sosyal savunması
- Yönetimde ilke ve usullerin ve diğer çağdaş ademi merkeziyet mekanizmalarının uygulanması
- Eğitim kurumlarının altyapısının sürekli iyileştirilmesi, her türlü ihtiyacı karşılaması
Bakanlık bünyesinde yürütülen çalışmalar aşağıdaki amaçlara hizmet etmektedir: Millî Eğitim Bakanlığı, yerel eğitim şubeleri, eğitim kurumları, veliler, toplum, özel sektör, hükûmet ve sivil toplum kuruluşlarının sorumlulukları ve hedefleri (ülke öncelikleri kapsamında stok ve üretim nesneleri alanında eğitim sistemi). Eğitim sisteminin çeşitli aşamalarındaki katılımcılar arasında karşılıklı bir ilişki kurmak ve onlara göre katılım düzeyini yükseltmek, nitelikleri geliştirmek ve potansiyel memurlar ile denizaşırı meslektaşları arasındaki ilişkileri geliştirmek; eğitim sistemindeki temel görevlerin yerine getirilmesi için uygun yönetim, altyapı ve teknik tesislerin sağlanması; son yeniliklerin uygulanması ve bunun sonucunda gelişen deneyim için yabancı ülkelerden çeşitli meslektaşların sansürü; bilgi tabanının, analiz sistemlerinin, irtibat kanallarının ve geliştirme mekanizmasının güçlendirilmesi yoluyla eğitim sisteminin gelişimine sürekli yardım; destekleyici fırsatların oluşturulması ve gelişimsel problemlerin öğrenilmesi; nihai hedeflere ulaşmak için tüm olasılıkların seferber edilmesi.
Bakanlığın danışma organlarına Bakanlık İcra Kurulu, Rektörler Konseyi ve pedagojik yayınlar eğitim sisteminin yönetimine katılmaktadır. Bakanlığın Eğitim Sorunlarından Sorumlu Bilimsel-Metodik Merkezi Merkez okulların eğitimsel ve metodolojik garantilerini sağlar. Azerbaycan Pedagojik Bilimler Bilimsel Araştırma Enstitüsü faaliyet göstermektedir. Bu enstitü, eğitimin iyileştirilmesi, yenilenmesi alanında önemli bir rol oynamaktadır ve pedagojik bilimler alanında temel araştırmalar yapmaktadır. Yerel eğitim kurumlarında ve şubelerinde "Eğitim Konseyleri", eğitim kurumlarında bilimsel ve pedagojik konseyler bulunmaktadır.
Okullar
2020 itibarıyla Bakü'de ve bölgelerde üniversiteler de dâhil olmak üzere 61 yükseköğretim kurumu bulunmaktadır.
Devlet okulları
Devlet okulları, 6 ila 17 (bazen 18) yaşları arasında ilk, genel orta ve tam ortaöğretim dâhil olmak üzere 11 yıllık eğitim sunmaktadır. Azerbaycan hükûmeti tüm devlet okullarına gerekli ders kitaplarını ücretsiz olarak sağlamaktadır. Eğitim dili Azericedir, ancak Sovyet etkisinden dolayı, Rusçayı eğitim dili olarak sunan birçok devlet okulu vardır.
Özel okullar
Çocuklarının özel okullara gitmesini isterlerse hem göçmenler hem de yerli halk için geniş bir seçenek var: Türk liseleri ve uluslararası okullar tüm özel kurumlar arasında en çok tercih edilenler. Azerbaycan 1991 yılında bağımsızlığını kazandığından bu yana en çok tercih edilen özel okullar Türk liseleri olmuştur, ancak son zamanlarda bazı örgütsel sorunlar nedeniyle Türk liselerinin sayısı önemli ölçüde azalmış veya farklı isimler altında faaliyet göstermektedir; yine de Bakü ve bölgelerde faaliyet gösteren Türk okulları bulunmaktadır.
Maalesef dil engelleri nedeniyle gurbetçiler, Azerbaycan'ın sunduğu devlet okullarından yararlanamamaktadır. Bununla birlikte, Bakü ve bölgelerde katılabilecek uluslararası okulların geniş bir şubesi bulunmaktadır.
Meslek yüksekokulları
Meslek okulları 9. ve 11. sınıftan başlayıp 3-4 yıl sürebilir. Bu okullarda öğrencilere beceri eğitimi verilir.
Üniversiteler
Azerbaycan'da 38 devlet ve 11 özel olmak üzere 49 üniversite bulunmaktadır. Bakanlık tarafından yayımlanan raporlara göre 2016 yılında 34,224 öğrencinin üniversitelere girdiği belirtiliyor. 30 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Üniversitelerde 11.566 profesör ve 12.616 öğretim üyesi istihdam etmektedir. Azerbaycan kültürü laik öğrenmeye büyük saygı içerdiğinden, ülke geleneksel olarak eski Sovyetler Birliği'nin Müslüman halkları için bir eğitim merkezi olmuştur. Bu nedenle ve petrol endüstrisinin Azerbaycan ekonomisindeki rolü nedeniyle, Azerbaycanlıların görece yüksek bir yüzdesi, özellikle bilimsel ve teknik konularda bir tür yüksek öğrenim görmüştür. Bazı meslek enstitüleri, petrol endüstrisi ve diğer birincil endüstriler için teknisyen yetiştirmektedir.
Öğrencilerin en çok tercih ettiği yüksek öğretim kurumları başlıca: ADA Üniversitesi, Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan Devlet Petrol Akademisi (ASOA), Bakü Yüksek Petrol Okulu, Bakü Mühendislik Üniversitesi (eski Kafqaz Üniversitesi), Hazar Üniversitesi, Azerbaycan Turizm ve İşletme Üniversitesi, Azerbaycan Teknik Üniversitesi, Azerbaycan Devlet Pedagoji Üniversitesi, Azerbaycan Diller Üniversitesi, Azerbaycan Tıp Üniversitesi, Üzeyir Hacıbeyov adına Bakü Müzik Akademisi. Sovyet döneminde esas olarak petrol üretiminin geliştirilmesi ve rafinasyonu ile ilgili bilimsel araştırmalar, 1945 yılında kurulan Azerbaycan Milli İlimler Akademisi tarafından yürütülmektedir.
Bakü Devlet Üniversitesi (1919'da kurulan Azerbaycan Üniversitesi), fizikten Doğu çalışmalarına uzanan bir düzineden fazla bölümü içerir ve Azerbaycan'ın en büyük kütüphanesine sahiptir. Öğrenci nüfusu 11.000'den, fakültede ise 600'den fazladır. 1920'de kurulan Petrol ve Kimya Enstitüsü, 15.000'den fazla öğrenciye ve yaklaşık 1.000 kişilik bir fakülteye sahiptir. Enstitü, petrokimya endüstrisi, jeoloji ve ilgili alanlarda mühendis ve bilim adamları eğitmektedir.
Eğitim reformları
Azerbaycan bağımsızlığını kazandığından beri genel eğitimin restorasyonu, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi üzerinde çalıştı. Eğitim reformları yapmak için bir dizi program ve proje uygulanmıştır. Bu bağlamda, Dünya Bankası ile ortak bir proje planlandı: İkinci Öğretim Sektörü Geliştirme Projesi (2009-2016) ile, genel eğitim müfredatının uygulanmasını destekleyen ve öğretmenleri, öğrencileri ve eğitim yöneticilerinin yeni genel eğitim müfredatının gerçekleştirilmesi ve yeni öğrenme materyalleri ve okul kütüphanelerinin geliştirilmesi, eğitim reformunu desteklemek için hizmet içi öğretmen eğitiminin modernize edilmesi, APL 1 tarafından desteklenen kurumsal çerçeve üzerine inşa edilmesi, eğitim kalitesinin iyileştirilmesi için öğrenci değerlendirmesinin kullanılması Azerbaycan'da yeni bir değerlendirme ve değerlendirme kültürünün oluşması.
Okulların ihtiyaç duydukları kitapları seçip sipariş edebilmeleri için, mevcut öğrenme ve okuma materyalleri kataloğunun 1200 sayısı basılmış ve 500 okula gönderilmiştir. 31 kuruluş için toplam 549.000 sayı 452 kitap basmıştır. Gönderilen siparişler doğrultusunda 500 okul kütüphanesine teslim edilmektedir. Buna ek olarak, Katalog ücretli web sitesi için yıllık kartları (“Azerbaycan dili”, “Bilgisayar bilimi”, “Matematik”, “yaşam becerileri” konuları için toplam 784 kart) içermektedir. Ücretli internet sitesi için www.e-tehsil.com, internete erişimi olan 196 genel okulda erişime açıldı.
Eğitmenler, UNICEF'in desteğiyle, genel eğitim müfredatının uygulanması konusunda eğitildi:
- yeni ilk öğretim müfredatının uygulanması ilkokul öğretmenlerinin eğitimi için 148 eğiticiyi içeriyordu
- genel eğitim müfredatı reformları ve yönetimi, eğitim yöneticilerinin eğitimi için 150 eğiticiyi içeriyordu
- yeni genel orta öğretim müfredatının uygulanması, branş öğretmenlerinin eğitimi için 925 eğitmeni içeriyordu
Eğitimle ilgili konularla günlük bilgiler ve fotoğraflar, Millî Eğitim Bakanlığı'nın internet sitesinde mevcuttur. Ayrıca TV kanallarında düzenli olarak röportajlar düzenlendi. Ayrıca “Azərbaycan Müəllimi” (Azerbaycan öğretmeni) gazetesinde yazılar yayımlandı. SESDP kapsamındaki reformlar açısından, 14 aydınlatıcı reklam filmi hazırlanmış ve “İctimai” kanalı, televizyonda yayımlanmıştır.
UNICEF'in eğitim reformlarının uygulanmasında Azerbaycan'a verdiği destek, UNICEF'in Azerbaycan hakkındaki yıllık raporuna (2015) yansıtılmıştır. Rapora göre UNICEF, Azerbaycan hükûmetine ilk kapsayıcı okulu açması için yardım etti. Profesyoneller ve öğretmenler bir özel eğitim modeli üzerine eğitildi. Böylelikle, UNICEF'in teklifi doğrultusunda Alman kapsayıcı eğitim modeli uygulanmaya başlandı.
Ayrıca, Öğretmen Yetiştirme Enstitüsü, TEMEL (Vakıf) adı verilen öğretmenler için yenilikçi bir eğitim programı başlattı. Bu enstitü, 352 okuldan ilköğretim öğretmenlerinin öğretim kapasitesinin geliştirilmesine yönelik stratejinin uygulanmasını destekledi. 2015 yılında hükûmet, engelli çocukları eğitime verimli bir şekilde dâhil etmek için yapısal reformlar başlattı.
Tüm çocukların eğitim ve gelişim ihtiyaçlarını karşılayan bir eğitim sistemi kurmak için 5 yıllık bir plan yapıldı.
Azerbaycan hükûmeti tarafından 2016 yılında farklı eğitim alanlarında uygulanan reformlar aşağıda belirtilmiştir:
- 2016-2017 yılları arasında Azerbaycan'da 76.000'den fazla çocuk okul öncesi eğitim gruplarına katıldı
- Gelecekte yönetici olarak çalışmayı hedefleyen genel okul müdürleri ve pedagojik personele yönelik eğitimler düzenlendi. Eğitimler Gence, Göygöl, Samuh, Goranboy ve Daşkesen'deki genel okulların pedagojik personeline yönelik olarak düzenlendi. Eğitimler, modern yönetim bilgi ve becerilerine sahip, bilgi teknolojilerine aşina olan ve ülkenin eğitim ve sosyal gelişimine katkıda bulunabilecek okul müdürlerini eğitmeyi ve geliştirmeyi amaçladı.
- 2019 yılında Azerbaycan'da 29 yeni okul ve 7 okul hizmete girdi. 101 okul tamamen yenilendi ve 2020'ye kadar 384 okul yenilenmiştir. 10 eğitim kurumunun inşaatı devam hâlen devam etmektedir.
- Kamuoyu, Şubat 2016'da başlatılan tamamen geliştirilmiş 1. ve 5. sınıf ders kitaplarının yanı sıra yeni kurulan 9. sınıf ders kitabı projeleri üzerinde çalıştı. Ders kitabı projeleriyle ilgili görüş ve öneriler, Millî Eğitim Bakanlığı internet sitesi ve e-posta adresinden alınmıştır. İlk olarak 77 ders kitabı projesi internet sitesine yüklendi; 1544 görüş ve öneri alındı. Görüşlerin % 91'i 9. sınıf, % 6'sı 5. sınıf ve % 3'ü 1. sınıf ders kitaplarına aittir.
- Ders kitaplarının yanı sıra e-kitap sayısı da 143'ten 156'ya ulaştı.
- Fransız-Azerbaycan Üniversitesi (UFAZ) bir akademik yıl başlattı. Azerbaycan Devlet Petrol ve Endüstri Üniversitesine 1. grup üniversite giriş sınavında 500 ve 500'ün üzerinde puan alan 303 öğrenci kayıt oldu. Bunlardan 120'si devlet kararıyla kabul edildi ve 40'ı öğrenim ücretlerini UFAZ'a ödedi.
Bologna Süreci
Lizbon Tanıma Sözleşmesi kapsamında Avrupa Yüksek Öğretim Alanı tarafından oluşturulan Bologna Süreci, 46 ülkeden kamu yetkilileri, üniversiteler, öğretmenler, öğrenciler ve personel arasındaki iş birliğine dayanmaktadır.
Azerbaycan, 2005'ten beri Bologna Süreci / Avrupa yüksek öğrenim alanının tam üyesidir. Bolonya Süreci'ne katılım; Azerbaycan, ortak Avrupa standartlarını karşılayan yüksek öğrenim elde etmek için eğitim reformlarına başladı. Bologna bildirisinin uygulanması için 2005 yılında 2006-2010 dönemini kapsayan Eylem Planı onaylanmıştır. Süreç, 2006 yılından bu yana çeşitli yüksek öğretim kurumlarında belirli uzmanlık alanlarında uygulanmaya başlandı. Süreç, günümüzde Azerbaycan'daki tüm yüksek öğretim kurumlarında uygulanmaktadır.
Bologna Süreci'nin temel şartı, eğitim sürecini Avrupa kredi transfer sistemine uygun olarak organize etmektir. Bu sistem aynı zamanda öğrencilerin diğer yüksek öğrenim kurumlarında eğitimlerine devam etmelerine ve böylece öğrencilerin iş gücü piyasasında rekabet güçlerinin artmasını sağlar.
Yüksek öğretim sisteminin Avrupa Yüksek Öğretim Alanına entegrasyonunu hızlandırmak için diplomaların karşılıklı tanınmasını sağlamak amacıyla, öğrenci ve öğretim hareketlilik gelişmeleri, Azerbaycan Bakanlar Kurulu 24 Aralık 2013 tarihli 348 sayılı "Lisans derecesi ve yüksek öğrenim kurumlarının sulh hakimi seviyelerinde kredi sistemi eğitimi organizasyonunun kuralları" kararını onayladı.
Kurallara göre öğrenciler, Akademik başarısızlık nedeniyle üniversiteden dışlanmamaktadır. Öğrenci, uzmanlık alanı yoluyla belirli bir süre için gerekli sayıda krediyi toplamazsa, sonraki yıllarda bu kredileri toplamak için yıllık ücret almamaktadır.
Öğrencilerin bilgi değerlendirmesinde, sınavda kazanılan puanların minim olarak kabul edilebilir göstergesi, 51 puanlık bir konu ile bütün olarak 17 puandır.
Yükseköğretim alanında gerçekleştirilen reformlar sonucunda, tüm yüksek öğretim kurumları mali özerkliğe kavuşmuştur.
3-4 Temmuz 2013 tarihlerinde Bakü'de Azerbaycan Öğrenci Gençlik Örgütleri Birliği (ASYOU) tarafından düzenlenen “Bolonya süreci ve Azerbaycan” konulu uluslararası bir konferans düzenlendi. Litvanya, Sırbistan, Ukrayna, Lüksemburg ve Belçika heyetlerinin katıldığı konferansta Azerbaycan'ın eğitim sistemindeki başarıları ve daha fazla gelişme beklentileri üzerinde duruldu.
Chevening bursu
İngiltere hükûmetinin küresel burs programı kapsamında Chevening Bursu, Dışişleri ve Milletler Topluluğu Ofisi (FCO) ve ortak kuruluşlar tarafından finanse edilmektedir.
Her yıl Büyük Britanya Dışişleri Bakanlığı, dünyanın her yerinden adaylara Birleşik Krallık'ta yüksek lisans derecesi almaları için bir fırsat yaratmaktadır. AB ve ABD dışındaki tüm milletlerden tüm öğrenciler Chevening Bursu'na başvurabilmektedir.
Chevening ödülleri; tam yurtdışı öğrenim ücretlerini, yaşam masrafları için bursları, uçak ücretlerini ve eğitimle ilgili diğer çeşitli masrafları içerir. Ayrıca burs, saygın ve etkili Chevening küresel ağının bir parçası olma fırsatı da sunmaktadır.
Azerbaycanlı öğrenciler, 1994-1995'ten beri Chevening programından yararlanmaktadır. 2016-2017 akademik yıllarında bu program Azerbaycan'dan üç temsilciye burs tahsis etmiştir. Her yıl bu sayı bütçeye göre artmaktadır.
Fulbright Scholar programı
Fulbright Burs Programı sayesinde Azerbaycanlı öğrenciler, ABD üniversitelerinde yüksek lisans çalışmaları yaparak eğitimlerine devam etme fırsatı bulmaktadır.
Bu program kapsamında tüm disiplinler ve akademik çalışma alanları mevcuttur. Başvuru sahipleri Azerbaycan vatandaşı olmalı, Üniversite diplomasına ve İngilizce dil yeterliliğine (en az 85 IBT TOEFL / 7 IELTS puanı), askerlik hizmet sertifikasına sahip olmalı veya gerçek adaylar için askerlik hizmeti erteleme kanıtı olmalıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Human Development Report 2009" (PDF). United Nations Development Program 2009. 2009. 22 Kasım 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2017.
- ^ "Education in Azerbaijan, The Challenges of Transition". Azerbaijan International. Kış 1996. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2017.
- ^ "ADA". www.ada.edu.az (İngilizce). 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
- ^ "BANM - Bakı Ali Neft Məktəbi". www.bhos.edu.az. 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
- ^ "Baku Engineering University". beu.edu.az (İngilizce). 1 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
- ^ a b "Azerbaijan Education System". www.classbase.com. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ "Education System in Azerbaijan - Baku Education Information Center". www.beic.az. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ "61 higher education institutions". 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Azərbaycan :: Baş səhifə". www.azerbaijans.com (Azerice). 2 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ "International Schools in Azerbaijan, Education, Azerbaijan | Expat-Quotes". www.expat-quotes.com (İngilizce). 12 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2017.
- ^ "Alı Və Orta İxtısas Təhsılı Sahəsı Üzrə 2009-CU İldə Görülmüş İşlərə Daİr Hesabat" [Report on Works in Secondary and Higher Education Sector in 2009]. 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2010.
- ^ "Azerbaijan: A Country Study, Education, Health, and Welfare". Country Studies. 23 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2013.
- ^ "Projects: Second Education Sector Development Project | The World Bank". projects.worldbank.org. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2017.
- ^ a b c "UNICEF Annual Report 2015" (PDF). 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b "Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi". edu.gov.az (Azerice). 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2017.
- ^ "Ministry of Education of Azerbaijan". edu.gov.az. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2017.
- ^ "Integrating Azerbaijan's higher educational system into European higher education area: Accomplishments, challenges and future prospects - Biweekly". biweekly.ada.edu.az. 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2017.
- ^ "Chevening in Azerbaijan - Chevening". www.chevening.org. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2017.
- ^ "Chevening - Azerbaijan Chevening Scholarships". chevening.tal.net. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Fulbright Student Program - U.S. Embassy in Azerbaijan". 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2017.
Bu madde Kongre Kütüphanesi kamu malı materyali içermektedir.
Dış bağlantılar
- UNICEF ülke profilinde Azerbaycan'da eğitimi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- UNESCO-UNEVOC ülke profilinde Azerbaycan'da mesleki eğitim 13 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azerbaycan da egitim Azerbaycan Cumhuriyeti Bilim ve Egitim Bakanligi tarafindan duzenlenmektedir 1920 de Paris te okuyan Azerbaycanli ogrenciler Baku Isletme Universitesi binasi TarihiSovyet oncesi donemde Azerbaycan egitimi erken cocukluk doneminde baslayan Islami dini egitimi de iceriyordu Yaklasik bes yasindan baslayarak bazen yirmi yasina kadar devam eden cocuklar medreselere camilere bagli egitim kurumlarina gitti On yedinci ve on sekizinci yuzyillarda medreseler buyuk sehirlerde ayri egitim kurumlari olarak kuruldu ancak egitimin dini kismi onemini korudu 1865 yilinda Baku de ilk teknik lise ve ilk kadin lisesi acildi On dokuzuncu yuzyilin sonlarinda Azerbaycanlilar icin laik ilkokullar ortaya cikmaya basladi etnik Ruslar icin okullar daha once kurulmustu ancak Transkafkasya da Carlik donemi boyunca yuksek ogretim kurumlari ve orta okullarda Azerbaycan dilinin kullanilmasi yasaklandi Etnik Azeri cocuklarin cogu bu donemde hic egitim almamis ve Azerbaycan okuma yazma orani ozellikle kadinlar arasinda cok dusuk kaldi cunku o donemlerde az sayida kadinin okula gitmesine izin verildi Sovyet doneminde okuma yazma ve ortalama egitim seviyeleri 1920 lerde Arapca dan Latince ye ve 1930 larda Latinceden Kiril e alfabedeki iki degisiklige ragmen cok dusuk baslangic noktalarindan carpici bir sekilde yukseldi Sovyet verilerine gore 1970 yilinda erkeklerin ve kadinlarin dokuz ila kirk dokuz yas arasi 100 okuryazardi Birlesmis Milletler Kalkinma Programi 2009 raporuna gore Azerbaycan da okuma yazma orani 99 5 idi Sovyet doneminde Azerbaycan egitim sistemi tum egitim kurumlarinin devlet kontrolunu ve her duzeyde Marksist Leninist ideolojisinin agir parcalarini iceren Moskova tarafindan dayatilan standart modele dayaniyordu Bagimsizliktan bu yana Azerbaycan Parlamentosu nun cikardigi ilk yasalardan biri Kiril alfabesinin yerine degistirilmis bir Latin alfabesi kabul etmekti Bunun disinda Azerbaycan sistemi cok az yapisal degisiklige ugramistir Ilk degisiklikler din egitiminin yeniden tesisini Sovyet doneminde yasaklandi ve Azerbaycan dilinin kullanimini yeniden vurgulayan ve ideolojik icerigi ortadan kaldiran mufredat degisikliklerini iceriyordu Ilkokullara ek olarak egitim kurumlari binlerce anaokulunu genel ortaokullari ve uzmanlasmis ortaokullar ve teknik okullar dahil olmak uzere meslek okullarini kapsar Dokuzuncu sinifa kadar egitim zorunludur Sovyet doneminin sonunda egitimin yaklasik 18 i Rusca idi ancak Rusca kullanimi 1988 den baslayarak istikrarli bir dususe basladi Gunumuzde Ingilizce ve Rusca ikinci veya ucuncu dil olarak ogretilmektedir Azerbaycan Cumhuriyeti nde egitim sistemiAzerbaycan da egitim stratejik onlem ve ustunlugu olan toplumun ve devletin gelismesine temel olusturan bir faaliyet alani olarak kabul edilmektedir Azerbaycan Cumhuriyeti nde egitim sistemi demokratik laik bir karaktere sahiptir ve egitimin temeli ulusal ve uluslararasi degerlerdir Tum vatandaslar 9 yillik zorunlu egitim hakkina sahiptir Egitim hakki Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaslarinin temel hakkidir Bu hak Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasi nda ve Azerbaycan Cumhuriyeti Egitim Yasasi nda kurulmustur Okullar genelde 15 Eylulde acilir ve 14 Haziranda kapanir 15 Eylul 14 Haziran olarak kutlanir Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasi nin 42 maddesi vatandaslarin egitim hakkinin su sekilde belirlendigini belirtmektedir Her vatandasin egitim hakki vardir Devlet ucretsiz zorunlu genel orta ogretim vermektedir Devlet egitim sistemini kontrol eder Devlet yetenekli kisilerin maddi durumlarina bakilmaksizin egitimini garanti eder Hukumet asgari egitim standartlarini belirler Herkes devlet standardi cercevesinde egitim alma hakkina sahiptir Azerbaycan da milliyet din irk dil cinsiyet yas saglik ve sosyal statu faaliyet alani ikamet yeri ve siyasi gorusler gibi farkliliklara bakilmaksizin tum vatandaslarin egitim hakkina sahip olmalari garanti edilmektedir Egitim 6 15 yas arasindaki cocuklar icin ucretsiz ve zorunludur Temel egitim uce ayrilir ilkogretim genel ortaogretim ve tam ortaogretim Dil Azerbaycan Cumhuriyeti Azerbaycan Cumhuriyeti okullarinda temel egitim dili Azerice dir ve Azerice ulkenin resmi dilidir Bununla birlikte 9 yillik genel egitimin tamamini 3 yillik yuksek ogrenimi ve Rusca lisans derecesini sunan bircok okul vardir Sunulan diller sadece Rusca ile sinirli degildir taninmis okullarin ve vakiflarin subeleri vardir Ingiliz Okulu EF English First genel egitimin 9 11 yili boyunca hem yabancilara hem de ulkedeki gurbetcilere Ingilizce egitimi sunmaktadir ancak bu okullarin cogu ozellikle ozel kuruluslar ve okullar nedeniyle yerel egitim kurumlarina kiyasla ortalama ogrenim maliyetlerinden daha yuksektir Lisans derecesi icin secim daha da genislemektedir egitim araci olarak uc ana dil Azerice Rusca ve Ingilizce bulunmaktadir ancak bolgesel egitim kurslari almayi planlayanlar icin dersler calismalarina karsilik gelen dillerde sunulmaktadir Ornegin ulkede Japon calismalari ve kultur ogrencileri bazi siniflar icin istisnasiz Japonca kurslari almaktadir yaz okullari ve stajlar daha yuksek dil bilgisi gerektirebilir Lisans dersleri ozellikle yeni kurulan veya populer universitelerde Ingilizce olarak ogretilir Ornegin ADA Universitesi Baku Yuksek Petrol Okulu Baku Muhendislik Universitesi eski Qafqaz Universitesi Bununla birlikte geleneksel ve eski universiteler or Baku Devlet Universitesi Azerbaycan Diller Universitesi ve diger kuruluslar sadece sanat ve beseri bilimler degil ayni zamanda cogunlukla Ingilizce olarak sosyal bilimler dersleri de sunmaktadir Egitim dayanagiIlkogretim Ilkogretim bir yillik okul oncesi egitimle baslar Okul oncesi egitimden once cocuklarin cogu anaokulu deneyimlerinden anlamanin temellerini biliyor Bu nedenle okul oncesi egitim esas olarak cocuklarin kavrayisini dogasini zevkini ve cevresindeki unsurlari anlamasini gelistirmektir Bazi cocuklar bu donemde de yazma ve okuma becerilerini kazanirlar ancak bu cocuktan cocuga ve temelde becerilerinden farklidir Ilkokul alti yasinda baslar ve 1 4 sinif olmak uzere dort yil surer 10 yasinda ogrenciler bir sinava girerler ve bati sisteminde ortaokul denen ogretime gecerler Nufusun cogunlugu ilkogretim icin devlet okullarina gitmektedir ancak secilecek ve katilacak bircok ozel okul da bulunmaktadir Genel ortaogretim Egitimin bu asamasi bati ortaokul sistemine esittir ve 5 9 siniflari kapsamaktadir Genel ortaogretim devlet okullarinda da ucretsizdir Bu donemde ogrenciler edebiyat matematik diller tarih kultur spor bilim sanat vb konularda daha derin bilgi sahibi olurlar Genel ortaogretimin sonunda tam orta ogretimi almak icin ogrenciler bir sinava girerler Tam ortaogretim Tam orta ogretim 10 ve 11 siniflari kapsar ve ayrica Azerbaycan in sundugu devlet okullarinda da ucretsizdir Bu asamada ogrenciler zaten gelecek meslek secimlerini secer ve her yil yaz aylarinda yapilacak giris sinavlarina hazirlanir Bu esas olarak giris sinavi yarismasinin daha yuksek puan almasi ve ogrenciler arasinda ogrenim ucretlerini odemek icin devletten tam burs almasi nedeniyle ortaya cikan stres seviyesi nedeniyle ogrenciligin en savunmasiz donemi olarak kabul edilmektedir Giris sinaviGiris sinavi Azerbaycan in farkli bolgelerinde her yaz universitelere girmek icin girenlerin resmi devlet sinavidir 2017 yilina kadar ucretsizdi ancak 2017 yilinda alinan kararla sinavlar yilda 2 kere duzenlenir ve ikinci kez sinava girmek isteyen ogrencilerin artik 40 5 Ekim 2020 itibariyla 23 5 odemesi gerekmektedir Degerlendirme daha yuksek sisteme dayanir maksimum puan 700 dur Ogrencilerden gittikleri bransa gore her konudan 25 soruya cevap vermeleri istenir bu da her meslek grubu icin toplam 5 konu yapar Meslek okullarina devam etmeyi planlayanlar icin toplam 4 ana meslek grubu ve bir ekstra 5 grup vardir Hukumet yuksek puan alan ogrencileri ogrenim ucretlerinden muaf tutmaktadir Diploma ve sertifikalarEgitimini tamamlayan ve sinav ve diplomalari basariyla tamamlayan mezunlara mesleklerini ve derecelerini belgeleyen tek tip bir devlet belgesi verilir Egitim belgesi ise baslamak ve veya yeni adima gecmek icin temel olusturur Sunulan egitime iliskin belgeler sertifika bursu diploma mesleki yuksek lisans diplomasi diploma lisans kidemsiz uzman kategorisi uzerinden yuksek lisans ve doktora diplomasi uzmanligi artirma belgesi yeniden egitime iliskin diplomadir Egitim programlari Azerbaycan da egitim sistemi mezun egitim programlari egitim kurumlari aglari egitim sisteminin yonetim organlari ve egitim ve ogretimle ilgili diger kurumlardan olusur Yonetim cesitli ozelliklere sahip mukemmel bir sistemin islevinin bir parcasi olarak bazi yapilarinin korunmasini calisma rejiminin programin ve hedeflerinin basariyla gerceklestirilmesini saglar Egitimi yonetmek icin bir devlet kurumlari ve toplum oz yonetim organlari sistemi kurulmaktadir Bu kuruluslar egitim mevzuatinda belirtilen yetki cercevesinde faaliyet gostermekte ve baglayici olmayan kanunlari olan taahhutler icindedir Egitim yonetimi Egitim Yasasi uygun yasalar ve egitim kurumlarinin kurallari ve programlari ile dengelenmistir ve uluslararasi deneyime dayanmaktadir Azerbaycan Cumhuriyeti Hukumeti Egitim Bakanligi ve yerel egitim kurumlari egitim sisteminin idaresinin ana makamlari arasindadir Egitim kurumlarinin yonetimine yerel yonetim kurumlari ilgili bilimsel pedagojik topluluklar profesyonel yaraticilik dernekleri dernekler sosyo politik kurumlar ve topluluklar katilir Yonetim surecinde Milli Egitim Bakanligi nin misyonu asagidaki yonlere genellestirilebilir Egitim sistemindeki en onemli sorunlarin belirlenmesi ve bunlarin cozumunun onem derecesinin yani sira onlari cevreleyen ortamin degerlendirilmesi analiz ve tahmin icin Surecin duzenli olarak yurutulmesi ve kalitenin iyilestirilmesi icin sistemin yasal olarak belgelendirilmesini saglamak Analiz ve tahmin yapilir sonuclar karari alan memur grubuna sunmak Egitimle ilgili ulusal stratejik programin hazirlanmasi ve gerceklestirilmesi ve ulusal egitim standartlarinin duzenlenmesi Dahil edilen gostergelerin istatistiksel ve tahmini ve izlenmesi Metodik hizmetler yapmak herkesin bunlardan zevk almasini saglamak Diger sektorler ve devletlerle iliskilerin kurulmasi ve gelistirilmesi Yerel egitim subelerine ve egitim kurumlarina her turlu yardimi tanitmak egitim planlari ve programlari ders kitaplari ve egitim materyallerinin stratejileri hakkinda ortaya cikan yeni fikir ve oneriler Inovasyon deneyimleri yapmak ve olumlu sonuclar saglamak bunlarin destegi ve genis kapsamli uygulama Tum sistem hakkinda bilgi toplamak ozel veri bankalari kurmak sapmalari tespit etmek ve kisa vadede ortadan kaldirmak Egitim sektorunun finansmaninin saglanmasi ozel ve devlet Sisteme yatirim yapmak icin etkin onlemler almak Egitim sistemi ortaklarinin sosyal savunmasi Yonetimde ilke ve usullerin ve diger cagdas ademi merkeziyet mekanizmalarinin uygulanmasi Egitim kurumlarinin altyapisinin surekli iyilestirilmesi her turlu ihtiyaci karsilamasi Bakanlik bunyesinde yurutulen calismalar asagidaki amaclara hizmet etmektedir Milli Egitim Bakanligi yerel egitim subeleri egitim kurumlari veliler toplum ozel sektor hukumet ve sivil toplum kuruluslarinin sorumluluklari ve hedefleri ulke oncelikleri kapsaminda stok ve uretim nesneleri alaninda egitim sistemi Egitim sisteminin cesitli asamalarindaki katilimcilar arasinda karsilikli bir iliski kurmak ve onlara gore katilim duzeyini yukseltmek nitelikleri gelistirmek ve potansiyel memurlar ile denizasiri meslektaslari arasindaki iliskileri gelistirmek egitim sistemindeki temel gorevlerin yerine getirilmesi icin uygun yonetim altyapi ve teknik tesislerin saglanmasi son yeniliklerin uygulanmasi ve bunun sonucunda gelisen deneyim icin yabanci ulkelerden cesitli meslektaslarin sansuru bilgi tabaninin analiz sistemlerinin irtibat kanallarinin ve gelistirme mekanizmasinin guclendirilmesi yoluyla egitim sisteminin gelisimine surekli yardim destekleyici firsatlarin olusturulmasi ve gelisimsel problemlerin ogrenilmesi nihai hedeflere ulasmak icin tum olasiliklarin seferber edilmesi Bakanligin danisma organlarina Bakanlik Icra Kurulu Rektorler Konseyi ve pedagojik yayinlar egitim sisteminin yonetimine katilmaktadir Bakanligin Egitim Sorunlarindan Sorumlu Bilimsel Metodik Merkezi Merkez okullarin egitimsel ve metodolojik garantilerini saglar Azerbaycan Pedagojik Bilimler Bilimsel Arastirma Enstitusu faaliyet gostermektedir Bu enstitu egitimin iyilestirilmesi yenilenmesi alaninda onemli bir rol oynamaktadir ve pedagojik bilimler alaninda temel arastirmalar yapmaktadir Yerel egitim kurumlarinda ve subelerinde Egitim Konseyleri egitim kurumlarinda bilimsel ve pedagojik konseyler bulunmaktadir Okullar2020 itibariyla Baku de ve bolgelerde universiteler de dahil olmak uzere 61 yuksekogretim kurumu bulunmaktadir Devlet okullari Devlet okullari 6 ila 17 bazen 18 yaslari arasinda ilk genel orta ve tam ortaogretim dahil olmak uzere 11 yillik egitim sunmaktadir Azerbaycan hukumeti tum devlet okullarina gerekli ders kitaplarini ucretsiz olarak saglamaktadir Egitim dili Azericedir ancak Sovyet etkisinden dolayi Ruscayi egitim dili olarak sunan bircok devlet okulu vardir Ozel okullar Cocuklarinin ozel okullara gitmesini isterlerse hem gocmenler hem de yerli halk icin genis bir secenek var Turk liseleri ve uluslararasi okullar tum ozel kurumlar arasinda en cok tercih edilenler Azerbaycan 1991 yilinda bagimsizligini kazandigindan bu yana en cok tercih edilen ozel okullar Turk liseleri olmustur ancak son zamanlarda bazi orgutsel sorunlar nedeniyle Turk liselerinin sayisi onemli olcude azalmis veya farkli isimler altinda faaliyet gostermektedir yine de Baku ve bolgelerde faaliyet gosteren Turk okullari bulunmaktadir Maalesef dil engelleri nedeniyle gurbetciler Azerbaycan in sundugu devlet okullarindan yararlanamamaktadir Bununla birlikte Baku ve bolgelerde katilabilecek uluslararasi okullarin genis bir subesi bulunmaktadir Meslek yuksekokullari Meslek okullari 9 ve 11 siniftan baslayip 3 4 yil surebilir Bu okullarda ogrencilere beceri egitimi verilir UniversitelerHazar Universitesi nde E ogrenim odasi Azerbaycan da 38 devlet ve 11 ozel olmak uzere 49 universite bulunmaktadir Bakanlik tarafindan yayimlanan raporlara gore 2016 yilinda 34 224 ogrencinin universitelere girdigi belirtiliyor 30 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Universitelerde 11 566 profesor ve 12 616 ogretim uyesi istihdam etmektedir Azerbaycan kulturu laik ogrenmeye buyuk saygi icerdiginden ulke geleneksel olarak eski Sovyetler Birligi nin Musluman halklari icin bir egitim merkezi olmustur Bu nedenle ve petrol endustrisinin Azerbaycan ekonomisindeki rolu nedeniyle Azerbaycanlilarin gorece yuksek bir yuzdesi ozellikle bilimsel ve teknik konularda bir tur yuksek ogrenim gormustur Bazi meslek enstituleri petrol endustrisi ve diger birincil endustriler icin teknisyen yetistirmektedir Ogrencilerin en cok tercih ettigi yuksek ogretim kurumlari baslica ADA Universitesi Baku Devlet Universitesi Azerbaycan Devlet Petrol Akademisi ASOA Baku Yuksek Petrol Okulu Baku Muhendislik Universitesi eski Kafqaz Universitesi Hazar Universitesi Azerbaycan Turizm ve Isletme Universitesi Azerbaycan Teknik Universitesi Azerbaycan Devlet Pedagoji Universitesi Azerbaycan Diller Universitesi Azerbaycan Tip Universitesi Uzeyir Hacibeyov adina Baku Muzik Akademisi Sovyet doneminde esas olarak petrol uretiminin gelistirilmesi ve rafinasyonu ile ilgili bilimsel arastirmalar 1945 yilinda kurulan Azerbaycan Milli Ilimler Akademisi tarafindan yurutulmektedir Baku Devlet Universitesi 1919 da kurulan Azerbaycan Universitesi fizikten Dogu calismalarina uzanan bir duzineden fazla bolumu icerir ve Azerbaycan in en buyuk kutuphanesine sahiptir Ogrenci nufusu 11 000 den fakultede ise 600 den fazladir 1920 de kurulan Petrol ve Kimya Enstitusu 15 000 den fazla ogrenciye ve yaklasik 1 000 kisilik bir fakulteye sahiptir Enstitu petrokimya endustrisi jeoloji ve ilgili alanlarda muhendis ve bilim adamlari egitmektedir Egitim reformlariAzerbaycan bagimsizligini kazandigindan beri genel egitimin restorasyonu iyilestirilmesi ve gelistirilmesi uzerinde calisti Egitim reformlari yapmak icin bir dizi program ve proje uygulanmistir Bu baglamda Dunya Bankasi ile ortak bir proje planlandi Ikinci Ogretim Sektoru Gelistirme Projesi 2009 2016 ile genel egitim mufredatinin uygulanmasini destekleyen ve ogretmenleri ogrencileri ve egitim yoneticilerinin yeni genel egitim mufredatinin gerceklestirilmesi ve yeni ogrenme materyalleri ve okul kutuphanelerinin gelistirilmesi egitim reformunu desteklemek icin hizmet ici ogretmen egitiminin modernize edilmesi APL 1 tarafindan desteklenen kurumsal cerceve uzerine insa edilmesi egitim kalitesinin iyilestirilmesi icin ogrenci degerlendirmesinin kullanilmasi Azerbaycan da yeni bir degerlendirme ve degerlendirme kulturunun olusmasi Okullarin ihtiyac duyduklari kitaplari secip siparis edebilmeleri icin mevcut ogrenme ve okuma materyalleri katalogunun 1200 sayisi basilmis ve 500 okula gonderilmistir 31 kurulus icin toplam 549 000 sayi 452 kitap basmistir Gonderilen siparisler dogrultusunda 500 okul kutuphanesine teslim edilmektedir Buna ek olarak Katalog ucretli web sitesi icin yillik kartlari Azerbaycan dili Bilgisayar bilimi Matematik yasam becerileri konulari icin toplam 784 kart icermektedir Ucretli internet sitesi icin www e tehsil com internete erisimi olan 196 genel okulda erisime acildi Egitmenler UNICEF in destegiyle genel egitim mufredatinin uygulanmasi konusunda egitildi yeni ilk ogretim mufredatinin uygulanmasi ilkokul ogretmenlerinin egitimi icin 148 egiticiyi iceriyordu genel egitim mufredati reformlari ve yonetimi egitim yoneticilerinin egitimi icin 150 egiticiyi iceriyordu yeni genel orta ogretim mufredatinin uygulanmasi brans ogretmenlerinin egitimi icin 925 egitmeni iceriyordu Egitimle ilgili konularla gunluk bilgiler ve fotograflar Milli Egitim Bakanligi nin internet sitesinde mevcuttur Ayrica TV kanallarinda duzenli olarak roportajlar duzenlendi Ayrica Azerbaycan Muellimi Azerbaycan ogretmeni gazetesinde yazilar yayimlandi SESDP kapsamindaki reformlar acisindan 14 aydinlatici reklam filmi hazirlanmis ve Ictimai kanali televizyonda yayimlanmistir UNICEF in egitim reformlarinin uygulanmasinda Azerbaycan a verdigi destek UNICEF in Azerbaycan hakkindaki yillik raporuna 2015 yansitilmistir Rapora gore UNICEF Azerbaycan hukumetine ilk kapsayici okulu acmasi icin yardim etti Profesyoneller ve ogretmenler bir ozel egitim modeli uzerine egitildi Boylelikle UNICEF in teklifi dogrultusunda Alman kapsayici egitim modeli uygulanmaya baslandi Ayrica Ogretmen Yetistirme Enstitusu TEMEL Vakif adi verilen ogretmenler icin yenilikci bir egitim programi baslatti Bu enstitu 352 okuldan ilkogretim ogretmenlerinin ogretim kapasitesinin gelistirilmesine yonelik stratejinin uygulanmasini destekledi 2015 yilinda hukumet engelli cocuklari egitime verimli bir sekilde dahil etmek icin yapisal reformlar baslatti Tum cocuklarin egitim ve gelisim ihtiyaclarini karsilayan bir egitim sistemi kurmak icin 5 yillik bir plan yapildi Azerbaycan hukumeti tarafindan 2016 yilinda farkli egitim alanlarinda uygulanan reformlar asagida belirtilmistir 2016 2017 yillari arasinda Azerbaycan da 76 000 den fazla cocuk okul oncesi egitim gruplarina katildi Gelecekte yonetici olarak calismayi hedefleyen genel okul mudurleri ve pedagojik personele yonelik egitimler duzenlendi Egitimler Gence Goygol Samuh Goranboy ve Daskesen deki genel okullarin pedagojik personeline yonelik olarak duzenlendi Egitimler modern yonetim bilgi ve becerilerine sahip bilgi teknolojilerine asina olan ve ulkenin egitim ve sosyal gelisimine katkida bulunabilecek okul mudurlerini egitmeyi ve gelistirmeyi amacladi 2019 yilinda Azerbaycan da 29 yeni okul ve 7 okul hizmete girdi 101 okul tamamen yenilendi ve 2020 ye kadar 384 okul yenilenmistir 10 egitim kurumunun insaati devam halen devam etmektedir Kamuoyu Subat 2016 da baslatilan tamamen gelistirilmis 1 ve 5 sinif ders kitaplarinin yani sira yeni kurulan 9 sinif ders kitabi projeleri uzerinde calisti Ders kitabi projeleriyle ilgili gorus ve oneriler Milli Egitim Bakanligi internet sitesi ve e posta adresinden alinmistir Ilk olarak 77 ders kitabi projesi internet sitesine yuklendi 1544 gorus ve oneri alindi Goruslerin 91 i 9 sinif 6 si 5 sinif ve 3 u 1 sinif ders kitaplarina aittir Ders kitaplarinin yani sira e kitap sayisi da 143 ten 156 ya ulasti Fransiz Azerbaycan Universitesi UFAZ bir akademik yil baslatti Azerbaycan Devlet Petrol ve Endustri Universitesine 1 grup universite giris sinavinda 500 ve 500 un uzerinde puan alan 303 ogrenci kayit oldu Bunlardan 120 si devlet karariyla kabul edildi ve 40 i ogrenim ucretlerini UFAZ a odedi Bologna SureciLizbon Tanima Sozlesmesi kapsaminda Avrupa Yuksek Ogretim Alani tarafindan olusturulan Bologna Sureci 46 ulkeden kamu yetkilileri universiteler ogretmenler ogrenciler ve personel arasindaki is birligine dayanmaktadir Azerbaycan 2005 ten beri Bologna Sureci Avrupa yuksek ogrenim alaninin tam uyesidir Bolonya Sureci ne katilim Azerbaycan ortak Avrupa standartlarini karsilayan yuksek ogrenim elde etmek icin egitim reformlarina basladi Bologna bildirisinin uygulanmasi icin 2005 yilinda 2006 2010 donemini kapsayan Eylem Plani onaylanmistir Surec 2006 yilindan bu yana cesitli yuksek ogretim kurumlarinda belirli uzmanlik alanlarinda uygulanmaya baslandi Surec gunumuzde Azerbaycan daki tum yuksek ogretim kurumlarinda uygulanmaktadir Bologna Sureci nin temel sarti egitim surecini Avrupa kredi transfer sistemine uygun olarak organize etmektir Bu sistem ayni zamanda ogrencilerin diger yuksek ogrenim kurumlarinda egitimlerine devam etmelerine ve boylece ogrencilerin is gucu piyasasinda rekabet guclerinin artmasini saglar Yuksek ogretim sisteminin Avrupa Yuksek Ogretim Alanina entegrasyonunu hizlandirmak icin diplomalarin karsilikli taninmasini saglamak amaciyla ogrenci ve ogretim hareketlilik gelismeleri Azerbaycan Bakanlar Kurulu 24 Aralik 2013 tarihli 348 sayili Lisans derecesi ve yuksek ogrenim kurumlarinin sulh hakimi seviyelerinde kredi sistemi egitimi organizasyonunun kurallari kararini onayladi Kurallara gore ogrenciler Akademik basarisizlik nedeniyle universiteden dislanmamaktadir Ogrenci uzmanlik alani yoluyla belirli bir sure icin gerekli sayida krediyi toplamazsa sonraki yillarda bu kredileri toplamak icin yillik ucret almamaktadir Ogrencilerin bilgi degerlendirmesinde sinavda kazanilan puanlarin minim olarak kabul edilebilir gostergesi 51 puanlik bir konu ile butun olarak 17 puandir Yuksekogretim alaninda gerceklestirilen reformlar sonucunda tum yuksek ogretim kurumlari mali ozerklige kavusmustur 3 4 Temmuz 2013 tarihlerinde Baku de Azerbaycan Ogrenci Genclik Orgutleri Birligi ASYOU tarafindan duzenlenen Bolonya sureci ve Azerbaycan konulu uluslararasi bir konferans duzenlendi Litvanya Sirbistan Ukrayna Luksemburg ve Belcika heyetlerinin katildigi konferansta Azerbaycan in egitim sistemindeki basarilari ve daha fazla gelisme beklentileri uzerinde duruldu Chevening bursuIngiltere hukumetinin kuresel burs programi kapsaminda Chevening Bursu Disisleri ve Milletler Toplulugu Ofisi FCO ve ortak kuruluslar tarafindan finanse edilmektedir Her yil Buyuk Britanya Disisleri Bakanligi dunyanin her yerinden adaylara Birlesik Krallik ta yuksek lisans derecesi almalari icin bir firsat yaratmaktadir AB ve ABD disindaki tum milletlerden tum ogrenciler Chevening Bursu na basvurabilmektedir Chevening odulleri tam yurtdisi ogrenim ucretlerini yasam masraflari icin burslari ucak ucretlerini ve egitimle ilgili diger cesitli masraflari icerir Ayrica burs saygin ve etkili Chevening kuresel aginin bir parcasi olma firsati da sunmaktadir Azerbaycanli ogrenciler 1994 1995 ten beri Chevening programindan yararlanmaktadir 2016 2017 akademik yillarinda bu program Azerbaycan dan uc temsilciye burs tahsis etmistir Her yil bu sayi butceye gore artmaktadir Fulbright Scholar programiFulbright Burs Programi sayesinde Azerbaycanli ogrenciler ABD universitelerinde yuksek lisans calismalari yaparak egitimlerine devam etme firsati bulmaktadir Bu program kapsaminda tum disiplinler ve akademik calisma alanlari mevcuttur Basvuru sahipleri Azerbaycan vatandasi olmali Universite diplomasina ve Ingilizce dil yeterliligine en az 85 IBT TOEFL 7 IELTS puani askerlik hizmet sertifikasina sahip olmali veya gercek adaylar icin askerlik hizmeti erteleme kaniti olmalidir Ayrica bakinizAzerbaycan Cumhuriyeti Egitim Bakanligi Azerbaycan daki universitelerin listesi Baku deki universitelerin listesi Hazar Universitesi Tarihsel Kaynakca Human Development Report 2009 PDF United Nations Development Program 2009 2009 22 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2017 Education in Azerbaijan The Challenges of Transition Azerbaijan International Kis 1996 13 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2017 ADA www ada edu az Ingilizce 25 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2017 BANM Baki Ali Neft Mektebi www bhos edu az 4 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2017 Baku Engineering University beu edu az Ingilizce 1 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2017 a b Azerbaijan Education System www classbase com 11 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2017 Education System in Azerbaijan Baku Education Information Center www beic az 17 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2017 61 higher education institutions 30 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Azerbaycan Bas sehife www azerbaijans com Azerice 2 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2017 International Schools in Azerbaijan Education Azerbaijan Expat Quotes www expat quotes com Ingilizce 12 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mayis 2017 Ali Ve Orta Ixtisas Tehsili Sahesi Uzre 2009 CU Ilde Gorulmus Islere DaIr Hesabat Report on Works in Secondary and Higher Education Sector in 2009 23 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2010 Azerbaijan A Country Study Education Health and Welfare Country Studies 23 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2013 Projects Second Education Sector Development Project The World Bank projects worldbank org 14 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2017 a b c UNICEF Annual Report 2015 PDF 14 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b Azerbaycan Respublikasi Tehsil Nazirliyi edu gov az Azerice 14 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2017 Ministry of Education of Azerbaijan edu gov az 10 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2017 Integrating Azerbaijan s higher educational system into European higher education area Accomplishments challenges and future prospects Biweekly biweekly ada edu az 22 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2017 Chevening in Azerbaijan Chevening www chevening org 31 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2017 Chevening Azerbaijan Chevening Scholarships chevening tal net 30 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Fulbright Student Program U S Embassy in Azerbaijan 8 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2017 Bu madde Kongre Kutuphanesi kamu mali materyali icermektedir Dis baglantilarUNICEF ulke profilinde Azerbaycan da egitimi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi UNESCO UNEVOC ulke profilinde Azerbaycan da mesleki egitim 13 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi