Ağız kokusu ya da halitozis; açlık, böbrek yetmezliği, diyabet (şeker hastalığı), karaciğer, mide, bademcik ve diş rahatsızlıkları gibi çeşitli nedenlerden ötürü insan nefesinde hissedilen kötü kokudur. Ağız kokusunun başlıca bileşenleri, uçucu sülfit bileşikleri (VSC), özellikle hidrojen sülfür (H2S), (CH3SH) ve . Bu gazların ölçümünde kullanılan Oral Chroma Gaz Kromatografi cihazı eski ölçüm metodlarına göre çok daha etkili bulunmuştur.
Ağız kokusu | |
---|---|
Diğer adlar | Halitozis |
Uzmanlık | Gastroenteroloji, otorinolarengoloji, dişçilik |
Belirtiler | Nefesteki rahatsızlık verici koku |
Komplikasyon | Anksiyete, depresyon, obsesif kompulsif bozukluk |
Tipler | Gerçek, gerçek olmayan |
Nedenleri | Genellikle ağzın içinden kaynaklı |
Tedavi | Sebebe göre değişir; dil temizliği, ağız bakım suyu, diş ipi |
İlaç | ya da içeren ağız bakım suyu |
Sıklık | %~30 |
Sınıflandırma
Ağız kokusu sınıflamasına ilişkin farklı görüşler vardır
- Tip 1: Dilin sırtından kaynağını alır. Dil yüzeyindeki tüysü çıkıntılar (dil papilleri) arasına giren bakteri ve proteinli kalıntılar kokuşarak ağızda kötü kokunun oluşmasına neden olur. Dünyada görülen ağız kokularının %90 ve daha fazlası bu şekildedir. Çocuklarda geniz etinin olması ağız solunumunu artırır ve geniz etine bağlı akıntı ve ağız solunumuna bağlı dil pası da kötü kokuya neden olabilir. Bu durumun özellikle kulak burun boğaz tarafından gerçekleştirilen geniz eti ameliyatları sonrası düzeldiği bilimsel yayınlarda da gösterilmiştir.
- Tip 2 (hava yolu): Larinks, farinks, bademcikler, sinüsler ve hava yolunun iltihabi gazları ile meydana gelen ağız kokusudur. Hava yolu ağız kokusu her yaştan bireyde olabilir. Özellikle nüfusun çok ciddi bir kısmını etkileyen alerjik rinit ya da saman nezlesi durumu önemli bir ağız kokusu nedenidir.
- Tip 3: Mideyi yemek borusuna bağlayan kapağın sızıntısı ile ağıza yükselen gazlar sebebi ile ortaya çıkar. Midenin kokuyor olması, kapağın sızdırıyor olması durumunda görülür. En çok gözden kaçan durumlardan birisidir. Özellikle asitli gıdaların çok tüketilmesi, artan obezite problemi ve yanlış beslenme sonrası ortaya çıkan reflü problemlerinde ağız kokusunun ortaya çıktığı bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir.
- Tip 4 (nefes): Sistemik dolaşıma giren kokulu kan gazlarının akciğer tarafından yakalanarak nefes ile dışarı atılması ile meydana gelir. Ağız kokusundan çok farklıdır.
- Tip 5 (subjektif): Birey ağzının koktuğunu ısrarla belirttiği halde sosyal çevresinden herhangi birisi bireyde ağız kokusu duymuyorsa ve diş hekimi cihazlar ile bireyde ağız kokusu bulunduğunu doğrulayamıyorsa buna subjektif ağız kokusu adı verilir. İki klinik formu vardır:
- Nörojenik ağız kokusu: Olfaktör sensör üzerine uyarı bulunduğu halde dışarı emisyonu bulunmayan subjektif ağız kokularıdır. Kemosensor disfonksiyonlar, dorsolingual olfaksiyon, hematojen olfaksiyon, retronasal olfaksiyon bunlara örnek verilebilir.
- Psikojenik ağız kokusu: Olfaktör sensor üzerine kimyasal uyarının bulunmadığı, halitofobi, olfaktör obsesyon, olfaktör referans sendrom gibi subjektif ağız kokularıdır. Ağız kokusunun en önemli sorularından birisi de dış dünyayı algılamayı sağlayan duyusal sisteme verdiği zarardır. Bu durum özellikle ağız kokusu olan bireylerde koku duyusunda azalma ve dış dünyadaki kimyasal uyaranları farketmede zorluk olarak ortaya çıkar.
Kaynakça
- ^ a b c d e f Kapoor, U; Sharma, G; Juneja, M; Nagpal, A (2016). "Halitosis: Current concepts on etiology, diagnosis and management". European Journal of Dentistry. 10 (2): 292-300. doi:10.4103/1305-7456.178294. (PMC) 4813452 $2. (PMID) 27095913.
- ^ Harvey-Woodworth, CN (Nisan 2013). "Dimethylsulphidemia: the significance of dimethyl sulphide in extra-oral, blood borne halitosis". British Dental Journal. 214 (7): E20. doi:10.1038/sj.bdj.2013.329. (PMID) 23579164.
- ^ Fedorowicz, Z; Aljufairi, H; Nasser, M; Outhouse, TL; Pedrazzi, V (8 Ekim 2008). "Mouthrinses for the treatment of halitosis". Cochrane Database of Systematic Reviews (4): CD006701. doi:10.1002/14651858.CD006701.pub2. (PMID) 18843727.
- ^ Tonzetich, J. (Ocak 1977). "Production and origin of oral malodor: a review of mechanisms and methods of analysis". Journal of Periodontology. 48 (1): 13-20. doi:10.1902/jop.1977.48.1.13. ISSN 0022-3492. (PMID) 264535. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Salako, Nathanael O.; Philip, Leeba (2011). "Comparison of the use of the Halimeter and the Oral Chroma™ in the assessment of the ability of common cultivable oral anaerobic bacteria to produce malodorous volatile sulfur compounds from cysteine and methionine". Medical Principles and Practice: International Journal of the Kuwait University, Health Science Centre. 20 (1): 75-79. doi:10.1159/000319760. ISSN 1423-0151. (PMID) 21160219. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Madhushankari, G. S.; Yamunadevi, Andamuthu; Selvamani, M.; Mohan Kumar, K. P.; Basandi, Praveen S. (Ağustos 2015). "Halitosis - An overview: Part-I - Classification, etiology, and pathophysiology of halitosis". Journal of Pharmacy & Bioallied Sciences. 7 (Suppl 2): S339-343. doi:10.4103/0975-7406.163441. ISSN 0976-4879. (PMC) 4606616 $2. (PMID) 26538874. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Dinc, Mehmet Emre; Altundag, Aytug; Dizdar, Denizhan; Avincsal, Mehmet Ozgur; Sahin, Ethem; Ulusoy, Seckin; Paltura, Ceki (Eylül 2016). "An objective assessment of halitosis in children with adenoid vegetation during pre- and post-operative period". International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 88: 47-51. doi:10.1016/j.ijporl.2016.06.042. ISSN 1872-8464. (PMID) 27497386. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Avincsal, M. O.; Altundag, A.; Dinc, M. E.; Cayonu, M.; Topak, M.; Kulekci, M. (Eylül 2016). "Evaluation of halitosis using OralChroma™ in patients with allergic rhinitis". European Annals of Otorhinolaryngology, Head and Neck Diseases. 133 (4): 243-246. doi:10.1016/j.anorl.2015.08.042. ISSN 1879-730X. (PMID) 27067702. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Altundag, Aytug; Cayonu, Melih; Salihoglu, Murat; Yazıcı, Hasmet; Kurt, Onuralp; Yalcınkaya, Esin; Saglam, Omer (Temmuz 2016). "Laryngopharyngeal Reflux Has Negative Effects on Taste and Smell Functions". Otolaryngology--Head and Neck Surgery: Official Journal of American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery. 155 (1): 117-121. doi:10.1177/0194599816640249. ISSN 1097-6817. (PMID) 27048678. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Avincsal, Mehmet Ozgur; Altundag, Aytug; Ulusoy, Seckin; Dinc, Mehmet Emre; Dalgic, Abdullah; Topak, Murat (Haziran 2016). "Halitosis associated volatile sulphur compound levels in patients with laryngopharyngeal reflux". European archives of oto-rhino-laryngology: official journal of the European Federation of Oto-Rhino-Laryngological Societies (EUFOS): affiliated with the German Society for Oto-Rhino-Laryngology - Head and Neck Surgery. 273 (6): 1515-1520. doi:10.1007/s00405-016-3961-1. ISSN 1434-4726. (PMID) 26946304. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Agiz kokusu ya da halitozis aclik bobrek yetmezligi diyabet seker hastaligi karaciger mide bademcik ve dis rahatsizliklari gibi cesitli nedenlerden oturu insan nefesinde hissedilen kotu kokudur Agiz kokusunun baslica bilesenleri ucucu sulfit bilesikleri VSC ozellikle hidrojen sulfur H2S CH3SH ve Bu gazlarin olcumunde kullanilan Oral Chroma Gaz Kromatografi cihazi eski olcum metodlarina gore cok daha etkili bulunmustur Agiz kokusuDiger adlarHalitozisUzmanlikGastroenteroloji otorinolarengoloji discilikBelirtilerNefesteki rahatsizlik verici kokuKomplikasyonAnksiyete depresyon obsesif kompulsif bozuklukTiplerGercek gercek olmayanNedenleriGenellikle agzin icinden kaynakliTedaviSebebe gore degisir dil temizligi agiz bakim suyu dis ipiIlacya da iceren agiz bakim suyuSiklik 30SiniflandirmaAgiz kokusu siniflamasina iliskin farkli gorusler vardir Tip 1 Dilin sirtindan kaynagini alir Dil yuzeyindeki tuysu cikintilar dil papilleri arasina giren bakteri ve proteinli kalintilar kokusarak agizda kotu kokunun olusmasina neden olur Dunyada gorulen agiz kokularinin 90 ve daha fazlasi bu sekildedir Cocuklarda geniz etinin olmasi agiz solunumunu artirir ve geniz etine bagli akinti ve agiz solunumuna bagli dil pasi da kotu kokuya neden olabilir Bu durumun ozellikle kulak burun bogaz tarafindan gerceklestirilen geniz eti ameliyatlari sonrasi duzeldigi bilimsel yayinlarda da gosterilmistir Tip 2 hava yolu Larinks farinks bademcikler sinusler ve hava yolunun iltihabi gazlari ile meydana gelen agiz kokusudur Hava yolu agiz kokusu her yastan bireyde olabilir Ozellikle nufusun cok ciddi bir kismini etkileyen alerjik rinit ya da saman nezlesi durumu onemli bir agiz kokusu nedenidir Tip 3 Mideyi yemek borusuna baglayan kapagin sizintisi ile agiza yukselen gazlar sebebi ile ortaya cikar Midenin kokuyor olmasi kapagin sizdiriyor olmasi durumunda gorulur En cok gozden kacan durumlardan birisidir Ozellikle asitli gidalarin cok tuketilmesi artan obezite problemi ve yanlis beslenme sonrasi ortaya cikan reflu problemlerinde agiz kokusunun ortaya ciktigi bilimsel calismalarla gosterilmistir Tip 4 nefes Sistemik dolasima giren kokulu kan gazlarinin akciger tarafindan yakalanarak nefes ile disari atilmasi ile meydana gelir Agiz kokusundan cok farklidir Tip 5 subjektif Birey agzinin koktugunu israrla belirttigi halde sosyal cevresinden herhangi birisi bireyde agiz kokusu duymuyorsa ve dis hekimi cihazlar ile bireyde agiz kokusu bulundugunu dogrulayamiyorsa buna subjektif agiz kokusu adi verilir Iki klinik formu vardir Norojenik agiz kokusu Olfaktor sensor uzerine uyari bulundugu halde disari emisyonu bulunmayan subjektif agiz kokularidir Kemosensor disfonksiyonlar dorsolingual olfaksiyon hematojen olfaksiyon retronasal olfaksiyon bunlara ornek verilebilir Psikojenik agiz kokusu Olfaktor sensor uzerine kimyasal uyarinin bulunmadigi halitofobi olfaktor obsesyon olfaktor referans sendrom gibi subjektif agiz kokularidir Agiz kokusunun en onemli sorularindan birisi de dis dunyayi algilamayi saglayan duyusal sisteme verdigi zarardir Bu durum ozellikle agiz kokusu olan bireylerde koku duyusunda azalma ve dis dunyadaki kimyasal uyaranlari farketmede zorluk olarak ortaya cikar Kaynakca a b c d e f Kapoor U Sharma G Juneja M Nagpal A 2016 Halitosis Current concepts on etiology diagnosis and management European Journal of Dentistry 10 2 292 300 doi 10 4103 1305 7456 178294 PMC 4813452 2 PMID 27095913 Harvey Woodworth CN Nisan 2013 Dimethylsulphidemia the significance of dimethyl sulphide in extra oral blood borne halitosis British Dental Journal 214 7 E20 doi 10 1038 sj bdj 2013 329 PMID 23579164 Fedorowicz Z Aljufairi H Nasser M Outhouse TL Pedrazzi V 8 Ekim 2008 Mouthrinses for the treatment of halitosis Cochrane Database of Systematic Reviews 4 CD006701 doi 10 1002 14651858 CD006701 pub2 PMID 18843727 Tonzetich J Ocak 1977 Production and origin of oral malodor a review of mechanisms and methods of analysis Journal of Periodontology 48 1 13 20 doi 10 1902 jop 1977 48 1 13 ISSN 0022 3492 PMID 264535 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Salako Nathanael O Philip Leeba 2011 Comparison of the use of the Halimeter and the Oral Chroma in the assessment of the ability of common cultivable oral anaerobic bacteria to produce malodorous volatile sulfur compounds from cysteine and methionine Medical Principles and Practice International Journal of the Kuwait University Health Science Centre 20 1 75 79 doi 10 1159 000319760 ISSN 1423 0151 PMID 21160219 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Madhushankari G S Yamunadevi Andamuthu Selvamani M Mohan Kumar K P Basandi Praveen S Agustos 2015 Halitosis An overview Part I Classification etiology and pathophysiology of halitosis Journal of Pharmacy amp Bioallied Sciences 7 Suppl 2 S339 343 doi 10 4103 0975 7406 163441 ISSN 0976 4879 PMC 4606616 2 PMID 26538874 21 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Dinc Mehmet Emre Altundag Aytug Dizdar Denizhan Avincsal Mehmet Ozgur Sahin Ethem Ulusoy Seckin Paltura Ceki Eylul 2016 An objective assessment of halitosis in children with adenoid vegetation during pre and post operative period International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology 88 47 51 doi 10 1016 j ijporl 2016 06 042 ISSN 1872 8464 PMID 27497386 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Avincsal M O Altundag A Dinc M E Cayonu M Topak M Kulekci M Eylul 2016 Evaluation of halitosis using OralChroma in patients with allergic rhinitis European Annals of Otorhinolaryngology Head and Neck Diseases 133 4 243 246 doi 10 1016 j anorl 2015 08 042 ISSN 1879 730X PMID 27067702 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Altundag Aytug Cayonu Melih Salihoglu Murat Yazici Hasmet Kurt Onuralp Yalcinkaya Esin Saglam Omer Temmuz 2016 Laryngopharyngeal Reflux Has Negative Effects on Taste and Smell Functions Otolaryngology Head and Neck Surgery Official Journal of American Academy of Otolaryngology Head and Neck Surgery 155 1 117 121 doi 10 1177 0194599816640249 ISSN 1097 6817 PMID 27048678 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Avincsal Mehmet Ozgur Altundag Aytug Ulusoy Seckin Dinc Mehmet Emre Dalgic Abdullah Topak Murat Haziran 2016 Halitosis associated volatile sulphur compound levels in patients with laryngopharyngeal reflux European archives of oto rhino laryngology official journal of the European Federation of Oto Rhino Laryngological Societies EUFOS affiliated with the German Society for Oto Rhino Laryngology Head and Neck Surgery 273 6 1515 1520 doi 10 1007 s00405 016 3961 1 ISSN 1434 4726 PMID 26946304 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022