Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Başdurak Camii, (Hacı Hüseyin Camii) İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, Kemeraltı Çarşısı'nın ana güzergâhlarından olan Anafartalar Caddesi üzerindeki cami.
 Başdurak Camii giriş merdivenleri | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Konak, İzmir, Türkiye |
| Koordinatlar | 38°25′07″K 27°08′01″D / 38.41861°K 27.13361°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | Etkin |
| Mimari | |
| Mimari biçim | Osmanlı mimarisi |
| Tamamlanma | 1652 |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 1 |
Yapımı
Başdurak Camii, Hacı Hüseyin Ağa tarafından 1652 yılında yaptırılmıştır. Evliya Çelebi'nin aktardığına göre Hacı Hüseyin Ağa zahire (tahıl) tüccarıydı. Daha önceki yıllarda caminin adının banisinin adıyla yani Hacı Hüseyin Camii olarak ifade edildiği belirtilmektedir. Yapıldığı bölgeye eskiden Başoturak dendiği için caminin adının Başoturak Camii olarak anılageldiği aktarılmaktadır. Günümüzde adı yaygın olarak Başdurak Camii olarak ifade edilmektedir.
1774-1775, 1892-1893, 1893-1894 yıllarında onarım görmüştür. İnşa döneminden kitabesini Evliya Çelebi'den nakille bilebildiğimiz caminin bu kitabesi bugün bulunmamaktadır; en eski kitabe ise 1774 yılındaki onarım sonrası hazırlanmıştır. Son olarak 1997-2001 yılları arasında restorasyon geçirmiştir. Yapıldığı yıllarda aynı zamanda medrese, kütüphane ve sebil de inşa edilmiştir.
Mimari özellikleri
Günümüzde toplamda 28 adet dükkân ve deponun bulunduğu bir altyapının oluşturduğu alan üzerine oturtulmuş cami fevkani tipinde yani cami-çarşı şeklindedir. Alt katı ticaret ve cami vakfiyesi; üst katı da ibadet için tasarlanmıştır. Üst kattaki ibadet alanı kare planlıdır ve tromplarla geçilen büyük bir kubbe ile; üç bölümlü son cemaat yerinin üzeri ise ortada ayna tonoz, yanlarda ise pandantif geçişli yine birer kubbe ile örtülmüştür. Son restorasyon sonrası son cemaat yeri camekanla kaplanmıştır.
Mihrap ve minberi mermerden yapılmış; işçilikli sanat eserleridir. Mihrap bitkisel motiflerle bezelidir; mihrap nişinin hemen önüne, püsküllü kuşakla iki yana çekilmiş birer perde motifi asılmıştır. Minberde ise mermer kabartmalar, yan aynalık yüzeyleri, kabartma kıvrım dallar, karanfiller, stilize laleler, yaprakları ve çiçeklerle girift bir şekilde doldurulmuş, ajur tekniğinde yapılmış süslemeler bulunmaktadır. Lale ve akantus İzmir camilerinde en çok kullanılan bitkisel motifler arasındadır. Minberin giriş aralığının üzeri yuvarlak kemerle örtülüdür; kabartma sütuncelerinin alt kesimleri, vazo görünümlü unsurlarla son bulmakta, kenarlarda, “S” kıvrımlarıyla belirlenmiş sütun başlıklarında, Kelime-i Tevhid yazılıdır. Eğrisel hatlardan oluşan taç kısmında, üç satırlık ayet kitabesi görülmektedir. Caminin iç aydınlatması büyük tek sıra ve küçük, vitray işlemeli üç sıra pencere ile sağlanmıştır. İç duvarlarının açık turkuvaz renkte olmasıyla cami içi ferah görünüme sahiptir. Kubbealtı koyu kahverengi-kızıl; kubbesi ise açık kahverengidir. Caminin iç cephesi ise kalem işi süslemelerle kaplıdır. Yıkılan ilk minaresi yerine inşa edilen bugünkü minare, caminin kuzeybatı cenahında yer alır.
Önemi ve günümüz
Günümüzdeki konumu itibarıyla günümüzde Kemeraltı içerisinde, Anafartalar Caddesi ile Kestelli Caddesi'nin kesiştiği noktadadır. Altındaki dükkanlarda ve çevresinde giyimden baharata kuyumculuktan gıdaya çok farklı alanlarda ticaretle uğraşan dükkanlar bulunmaktadır. 2011 yılında İzmir Ticaret Odası tarafından Kemeraltı'ndaki Başdurak Camii altında yer alan dükkanları turistik çarşı olarak kente kazandırma projesi oluşturulmuştur. Ocak 2016 itibarıyla camide imam hatip görevinde Mehmet Rıza Önal, müezzin görevinde ise Hüseyin Başkaya bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b "İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü - Tarihi Camiler". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ . 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ "İzmir Büyükşehir Belediyesi - Başdurak Camii". 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ a b Sedat Bayrakal - İzmir Minberleri[]
- ^ (PDF). 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ . 15 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
| Wikimedia Commons'ta Başdurak Mosque ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basdurak Camii Haci Huseyin Camii Izmir in Konak ilcesinde bulunan Kemeralti Carsisi nin ana guzergahlarindan olan Anafartalar Caddesi uzerindeki cami Basdurak CamiiBasdurak Camii giris merdivenleriTemel bilgilerKonumKonak Izmir TurkiyeKoordinatlar38 25 07 K 27 08 01 D 38 41861 K 27 13361 D 38 41861 27 13361InancIslamDurumEtkinMimariMimari bicimOsmanli mimarisiTamamlanma1652OzelliklerMinare sayisi1Caminin kible yonundeki cephesi minber ve mihrabinin ustuKemeralti ndan gorunumuYapimiBasdurak Camii Haci Huseyin Aga tarafindan 1652 yilinda yaptirilmistir Evliya Celebi nin aktardigina gore Haci Huseyin Aga zahire tahil tuccariydi Daha onceki yillarda caminin adinin banisinin adiyla yani Haci Huseyin Camii olarak ifade edildigi belirtilmektedir Yapildigi bolgeye eskiden Basoturak dendigi icin caminin adinin Basoturak Camii olarak anilageldigi aktarilmaktadir Gunumuzde adi yaygin olarak Basdurak Camii olarak ifade edilmektedir 1774 1775 1892 1893 1893 1894 yillarinda onarim gormustur Insa doneminden kitabesini Evliya Celebi den nakille bilebildigimiz caminin bu kitabesi bugun bulunmamaktadir en eski kitabe ise 1774 yilindaki onarim sonrasi hazirlanmistir Son olarak 1997 2001 yillari arasinda restorasyon gecirmistir Yapildigi yillarda ayni zamanda medrese kutuphane ve sebil de insa edilmistir Mimari ozellikleriGunumuzde toplamda 28 adet dukkan ve deponun bulundugu bir altyapinin olusturdugu alan uzerine oturtulmus cami fevkani tipinde yani cami carsi seklindedir Alt kati ticaret ve cami vakfiyesi ust kati da ibadet icin tasarlanmistir Ust kattaki ibadet alani kare planlidir ve tromplarla gecilen buyuk bir kubbe ile uc bolumlu son cemaat yerinin uzeri ise ortada ayna tonoz yanlarda ise pandantif gecisli yine birer kubbe ile ortulmustur Son restorasyon sonrasi son cemaat yeri camekanla kaplanmistir Mihrap ve minberi mermerden yapilmis iscilikli sanat eserleridir Mihrap bitkisel motiflerle bezelidir mihrap nisinin hemen onune puskullu kusakla iki yana cekilmis birer perde motifi asilmistir Minberde ise mermer kabartmalar yan aynalik yuzeyleri kabartma kivrim dallar karanfiller stilize laleler yapraklari ve ciceklerle girift bir sekilde doldurulmus ajur tekniginde yapilmis suslemeler bulunmaktadir Lale ve akantus Izmir camilerinde en cok kullanilan bitkisel motifler arasindadir Minberin giris araliginin uzeri yuvarlak kemerle ortuludur kabartma sutuncelerinin alt kesimleri vazo gorunumlu unsurlarla son bulmakta kenarlarda S kivrimlariyla belirlenmis sutun basliklarinda Kelime i Tevhid yazilidir Egrisel hatlardan olusan tac kisminda uc satirlik ayet kitabesi gorulmektedir Caminin ic aydinlatmasi buyuk tek sira ve kucuk vitray islemeli uc sira pencere ile saglanmistir Ic duvarlarinin acik turkuvaz renkte olmasiyla cami ici ferah gorunume sahiptir Kubbealti koyu kahverengi kizil kubbesi ise acik kahverengidir Caminin ic cephesi ise kalem isi suslemelerle kaplidir Yikilan ilk minaresi yerine insa edilen bugunku minare caminin kuzeybati cenahinda yer alir Onemi ve gunumuzGunumuzdeki konumu itibariyla gunumuzde Kemeralti icerisinde Anafartalar Caddesi ile Kestelli Caddesi nin kesistigi noktadadir Altindaki dukkanlarda ve cevresinde giyimden baharata kuyumculuktan gidaya cok farkli alanlarda ticaretle ugrasan dukkanlar bulunmaktadir 2011 yilinda Izmir Ticaret Odasi tarafindan Kemeralti ndaki Basdurak Camii altinda yer alan dukkanlari turistik carsi olarak kente kazandirma projesi olusturulmustur Ocak 2016 itibariyla camide imam hatip gorevinde Mehmet Riza Onal muezzin gorevinde ise Huseyin Baskaya bulunmaktadir Kaynakca a b Izmir Il Kultur ve Turizm Mudurlugu Tarihi Camiler 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2016 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2016 Izmir Buyuksehir Belediyesi Basdurak Camii 9 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2016 a b Sedat Bayrakal Izmir Minberleri olu kirik baglanti PDF 1 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2016 15 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2016 Wikimedia Commons ta Basdurak Mosque ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir