Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bir yelkenli geminin direği, gemiye omurga hattı boyunca dikey olarak yerleştirilmiş çubuklardan oluşur. Direğin yelkenleri, çubukları, bumbaları taşımak ve seyir fenerleri, gözetleme mevkisi, kumanda konumu, radyo anteni, işaret feneri için gerekli yüksekliği sağlamak gibi görevleri vardır. Büyük gemilerin boyutu ve biçimi geminin tarzına göre değişen birden çok direği bulunur. Neredeyse bütün yelkenli direkleri halatlarla sabitlenmiştir.
19. yy.ın ortalarına kadar tüm gemilerin direkleri kozalaklı ağaçların gövdesinden elde edilen bir veya birkaç parça tomruktan oluşan odunlarla yapılmaktaydı. 16. yy.dan itibaren gemiler, direklerinin tek bir ağacın gövdesinden yapılamayacak kadar kalın ve yüksek olmasını gerektirecek boyutta inşa edilmeye başlandılar. Bu daha büyük gemilerde istenilen yüksekliği yakalayabilmek için direkler sayıları dörde kadar çıkan, aşağıdan yukarıya ana direk, gabya, babafingo, kontra babafingo olarak bilinen çubuklarla, yani direk parçalarıyla, inşa edildiler.
Gemi direği, gemilerin güvertesinde bulunan yüksek direklerdir. Gemi direkleri, geminin yelkenlerinin tutturulduğu ve geminin yönünü kontrol etmek için kullanılan yelkenlerin çekildiği ana yapısal elemanlardır. Geleneksel gemi direkleri ahşaptan yapılmıştır, ancak modern gemilerde metal kullanılabilmektedir.
Gemi direkleri, gemilerin boyutlarına ve amaçlarına göre farklı şekillerde tasarlanır. Bazı gemilerde tek bir direk, bazıları ise birden fazla direğe sahiptir. Genellikle, büyük yelkenli gemilerde daha fazla direk bulunurken, modern gemilerde daha az direk kullanılmaktadır.
Gemi direkleri, yelkenli gemilerin yanı sıra modern gemilerde de kullanılır. Modern gemilerde direkler, gemiye birçok farklı ekipmanı ve antenleri sabitlemek için kullanılır. Ayrıca, bazı gemilerde direkler, radar antenlerini ve iletişim antenlerini barındırır.
Terminoloji
| Adı | Bölümleri | Açıklama |
|---|---|---|
| Civadra gabya (İngilizce: Sprit topmast) | Civadranın ucuna yerleştirilmiş ufak bir direk (kullanımı 18. yy.dan sonra bırakıldı) ancak bir geminin "iki direkli" ya da "üç direkli" gibi kaç direkli olduğunu belirlerken sayılmaz. | |
| Pruva direği | pruva ana direk—pruva gabya çubuğu—pruva babafingo. | Başa en yakın veya grandi direğinin önünde olan direk. |
| Grandi direği | grandi ana direk—grandi gabya çubuğu—grandi babafingo—kontra babafingo (her gemide bulunmayabilir). | En yüksek direk. Genelde geminin ortasında bulunur. |
| Mizana direği | Bölmeleri: mizana ana direk—mizana gabya çubuğu—mizana babafingo. | En gerideki direk. Genelde pruva direğinden kısadır. |
Her ne kadar iki direk taşıyan çoğu gemi çeşidinde bir grandi direği ve daha küçük bir mizana direği bulunsa da briklerde ve iki direkli uskunalarda birer pruva ve grandi direği bulunur.
Her ne kadar iki direkli uskunaların özdeş boyutta direkler ihtiva etme ihtimali olsa da kıça yakın olan direğe yine grandi direği denir ve genellikle daha büyük olur. Uskunalar -birçok altı direkli örneği de olmakla birlikte- toplamda yedi direğe kadar inşa edildi.
Tarihi
Batı'da yelkenle daha hızlı seyahat etmek ve sefer kalitesine arttırmak için bir geminin birden fazla direk taşıması fikri Akdeniz'in kuzey sularında ortaya çıktı. Tarihteki ilk pruva direği , İtalya'da milattan önce 7. yüzyılın ortalarına kadar uzanan bir Etrüsk pyxisinde tespit edildi: açmakta olan bir düşman teknesiyle çarpışan, sarılmış bir savaş gemisi. Hafif eğimli bir pruva direğine yerleştirilmiş oldukça büyük bir trinketa yelkenine sahip iki direkli bir ticaret gemisi MÖ 475-450 yılları arasında bir Etrüsk mezar resminde tasvir edilmiştir. Bulunduğu kadırganın mayıstra yelkeni ile hemen hemen aynı büyüklükte bir artemona (Yunanca'da trinketa yelkeninin karşılığı) bir Korint kraterinde MÖ 6. yüzyılın sonlarında rastlanılabilir, bunun dışında Yunan kadırgaları MÖ 4. yüzyıla kadar tümüyle trinketa yelkeni olmadan sergilenmiştir.
Dış bağlantılar
- http://tallships.sailtraining.org/sailrigs.htm5 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://boatdesign.net/articles/mast-materials/23 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Layton, Cyril Walter Thomas, Peter Clissold, and A. G. W. Miller. Dictionary of nautical words and terms. Brown, Son & Ferguson, 1973.
- ^ Harland, John. Seamanship in the Age of Sail, pp. 22-5, Naval Institute Press, Annapolis, Maryland, 1992.
- ^ a b Keegan, John (1989). The Price of Admiralty. New York: Viking. sf. 278&281. ISBN 0-670-81416-4.
- ^ Harland, John. Seamanship in the Age of Sail, pp. 15, 19-22, 36-37, Naval Institute Press, Annapolis, Maryland, 1992. ISBN 0-87021-955-3.
- ^ Torrey, Owen C., Jr. (1965). Sails (Seamen's Bank for Savings ed.). New York: Palmer & Oliver. pp. 38&39.
- ^ ; Steinmayer, A. G. (1999): "The Earliest Foresail, on Another Etruscan Vase", The International Journal of Nautical Archaeology, Vol. 28, No. 3, pp. 292–296 (295)
- ^ (1963): "The Earliest Two-masted Ship", Archaeology, Vol. 16, No. 2, pp. 108–111 (111)
- ^ Casson, Lionel (1980): "Two-masted Greek ships", The International Journal of Nautical Archaeology, Vol. 9, No. 1, pp. 68–69 (69)
 | Gemi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir yelkenli geminin diregi gemiye omurga hatti boyunca dikey olarak yerlestirilmis cubuklardan olusur Diregin yelkenleri cubuklari bumbalari tasimak ve seyir fenerleri gozetleme mevkisi kumanda konumu radyo anteni isaret feneri icin gerekli yuksekligi saglamak gibi gorevleri vardir Buyuk gemilerin boyutu ve bicimi geminin tarzina gore degisen birden cok diregi bulunur Neredeyse butun yelkenli direkleri halatlarla sabitlenmistir Uc direkli talim gemisi Mersey 19 yy in ortalarina kadar tum gemilerin direkleri kozalakli agaclarin govdesinden elde edilen bir veya birkac parca tomruktan olusan odunlarla yapilmaktaydi 16 yy dan itibaren gemiler direklerinin tek bir agacin govdesinden yapilamayacak kadar kalin ve yuksek olmasini gerektirecek boyutta insa edilmeye baslandilar Bu daha buyuk gemilerde istenilen yuksekligi yakalayabilmek icin direkler sayilari dorde kadar cikan asagidan yukariya ana direk gabya babafingo kontra babafingo olarak bilinen cubuklarla yani direk parcalariyla insa edildiler Gemi diregi gemilerin guvertesinde bulunan yuksek direklerdir Gemi direkleri geminin yelkenlerinin tutturuldugu ve geminin yonunu kontrol etmek icin kullanilan yelkenlerin cekildigi ana yapisal elemanlardir Geleneksel gemi direkleri ahsaptan yapilmistir ancak modern gemilerde metal kullanilabilmektedir Gemi direkleri gemilerin boyutlarina ve amaclarina gore farkli sekillerde tasarlanir Bazi gemilerde tek bir direk bazilari ise birden fazla direge sahiptir Genellikle buyuk yelkenli gemilerde daha fazla direk bulunurken modern gemilerde daha az direk kullanilmaktadir Gemi direkleri yelkenli gemilerin yani sira modern gemilerde de kullanilir Modern gemilerde direkler gemiye bircok farkli ekipmani ve antenleri sabitlemek icin kullanilir Ayrica bazi gemilerde direkler radar antenlerini ve iletisim antenlerini barindirir TerminolojiKabasorta armali yelken tasiyan bir gemi icin direklerin bastan kica onden arkaya adlari Adi Bolumleri AciklamaCivadra gabya Ingilizce Sprit topmast Civadranin ucuna yerlestirilmis ufak bir direk kullanimi 18 yy dan sonra birakildi ancak bir geminin iki direkli ya da uc direkli gibi kac direkli oldugunu belirlerken sayilmaz Pruva diregi pruva ana direk pruva gabya cubugu pruva babafingo Basa en yakin veya grandi direginin onunde olan direk Grandi diregi grandi ana direk grandi gabya cubugu grandi babafingo kontra babafingo her gemide bulunmayabilir En yuksek direk Genelde geminin ortasinda bulunur Mizana diregi Bolmeleri mizana ana direk mizana gabya cubugu mizana babafingo En gerideki direk Genelde pruva direginden kisadir Her ne kadar iki direk tasiyan cogu gemi cesidinde bir grandi diregi ve daha kucuk bir mizana diregi bulunsa da briklerde ve iki direkli uskunalarda birer pruva ve grandi diregi bulunur Her ne kadar iki direkli uskunalarin ozdes boyutta direkler ihtiva etme ihtimali olsa da kica yakin olan direge yine grandi diregi denir ve genellikle daha buyuk olur Uskunalar bircok alti direkli ornegi de olmakla birlikte toplamda yedi direge kadar insa edildi TarihiBati da yelkenle daha hizli seyahat etmek ve sefer kalitesine arttirmak icin bir geminin birden fazla direk tasimasi fikri Akdeniz in kuzey sularinda ortaya cikti Tarihteki ilk pruva diregi Italya da milattan once 7 yuzyilin ortalarina kadar uzanan bir Etrusk pyxisinde tespit edildi acmakta olan bir dusman teknesiyle carpisan sarilmis bir savas gemisi Hafif egimli bir pruva diregine yerlestirilmis oldukca buyuk bir trinketa yelkenine sahip iki direkli bir ticaret gemisi MO 475 450 yillari arasinda bir Etrusk mezar resminde tasvir edilmistir Bulundugu kadirganin mayistra yelkeni ile hemen hemen ayni buyuklukte bir artemona Yunanca da trinketa yelkeninin karsiligi bir Korint kraterinde MO 6 yuzyilin sonlarinda rastlanilabilir bunun disinda Yunan kadirgalari MO 4 yuzyila kadar tumuyle trinketa yelkeni olmadan sergilenmistir Dis baglantilarhttp tallships sailtraining org sailrigs htm5 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde http boatdesign net articles mast materials 23 Agustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Layton Cyril Walter Thomas Peter Clissold and A G W Miller Dictionary of nautical words and terms Brown Son amp Ferguson 1973 Harland John Seamanship in the Age of Sail pp 22 5 Naval Institute Press Annapolis Maryland 1992 0 87021 955 3 a b Keegan John 1989 The Price of Admiralty New York Viking sf 278 amp 281 ISBN 0 670 81416 4 Harland John Seamanship in the Age of Sail pp 15 19 22 36 37 Naval Institute Press Annapolis Maryland 1992 ISBN 0 87021 955 3 Torrey Owen C Jr 1965 Sails Seamen s Bank for Savings ed New York Palmer amp Oliver pp 38 amp 39 Steinmayer A G 1999 The Earliest Foresail on Another Etruscan Vase The International Journal of Nautical Archaeology Vol 28 No 3 pp 292 296 295 1963 The Earliest Two masted Ship Archaeology Vol 16 No 2 pp 108 111 111 Casson Lionel 1980 Two masted Greek ships The International Journal of Nautical Archaeology Vol 9 No 1 pp 68 69 69 Gemi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz