Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gövde, bir iki ana yapısal ekseninden biridir, diğeri ise kök'tür. Yaprakları, çiçekleri ve meyveleri destekler, ksilem ve floemde kökler ve sürgünler arasında su ve çözünmüş maddeleri taşır, besin maddelerini depolar ve yeni canlı doku üretir. Gövde normalde düğümlere ve ara düğümlere ayrılır:
- Düğümler bir veya daha fazla yaprağın yanı sıra dallara dönüşebilen (yapraklar, veya (çiçekler) olan tomurcukları tutar. Adventif kökler düğümlerden de üretilebilir.
- Düğümler arası, bir düğümü diğerinden ayırır.
"Sürgünler" terimi genellikle "saplar" ile karıştırılır; "Sürgünler" genellikle hem gövdeler hem de yapraklar veya çiçekler gibi diğer yapılar dahil olmak üzere yeni taze bitki büyümesine atıfta bulunur. Çoğu bitkide gövdeler toprak yüzeyinin üzerinde bulunur, ancak bazı bitkilerde vardır.
Gövdelerin dört ana işlevi vardır:
- Yaprakların, çiçeklerin ve meyvelerin desteklenmesi ve yükseltilmesi. Saplar yaprakları ışıkta tutar ve bitkinin çiçeklerini ve meyvelerini saklaması için bir yer sağlar.
- ve floemde kökler ve sürgünler arasında sıvıların taşınması (aşağıya bakınız)
- Besinlerin depolanması
- Yeni canlı doku üretimi. Bitki hücrelerinin normal ömrü bir ila üç yıldır. Gövdeler, her yıl yeni canlı doku oluşturan meristem adı verilen hücrelere sahiptir.
Gövdelerde ve floem adı verilen boru benzeri iki doku bulunur. Ksilem dokusu suyu , ve kök basıncı etkisiyle taşır. Floem dokusu, elek tüpleri ve bunların eşlik eden hücrelerinden oluşur. İki doku, ksilem veya floem hücreleri oluşturmak üzere bölünen bir doku olan kambiyum ile ayrılır.
Özel terimler
Saplar genellikle aşağıdakiler dahil depolama, eşeysiz üreme, koruma veya fotosentez için uzmanlaşmıştır:
- : sapsız gibi görünen bitkilerde sapları tanımlamak için kullanılır. Aslında bu saplar son derece kısadır, yapraklar doğrudan yerden yükseliyormuş gibi görünür, örn. bazı türleri.
- Arborescent: Odunsu gövdeli, normalde tek gövdeli ağaç.
- : eski bir yaprağın gövdeye tutunma noktasında büyüyen bir tomurcuk. Potansiyel olarak bir çekime neden olur.
- Dallanmış: anten gövdeleri dallanmış veya dallanmamış olarak tanımlanır.
- : olgunlaşmamış gövde ucu olan embriyonik bir sürgün.
- Doğan: etli depolama yapraklarının bağlı olduğu kısa, dikey bir yeraltı gövdesi, örn. soğan, nergis, lale. Soğanlar genellikle yeni soğanlar yapmak için bölünerek veya soğan adlı küçük yeni soğanlar üreterek üreme işlevi görür. Soğanlar gövde ve yaprakların birleşimidir, bu nedenle yapraklar daha büyük bir kısmı oluşturduğu için yaprak olarak kabul edilebilir.
- Caespitose: Saplar karışık bir kütlede veya kümede veya alçak büyüyen hasırlarda büyüdüğünde.
- Kladode ( dahil): az ya da çok yaprak gibi görünen ve fotosentez için özelleşmiş düzleştirilmiş bir gövde, ör. kaktüs yastıkları.
- Climbing: diğer bitkilere veya yapılara yapışan veya onları saran gövdeler.
- : kısa, büyütülmüş bir yeraltı, depolama gövdesi, örn. , çiğdem, .
- Yatık: Yerde düz duran ve uçlarında yukarı doğru dönen gövdeler.
- Fruticose: Odunsu alışkanlıkla çalı gibi büyüyen gövdeler.
- Otsu: odunsu değildir, büyüme mevsiminin sonunda ölürler.
- Internode: Ardışık iki düğüm arasındaki aralık. Türe bağlı olarak ya tabanından ya da ucundan uzama yeteneğine sahiptir.
- Düğüm: Tohumlu bitkilerde bir yaprağın veya bir dal'in gövde üzerindeki bağlanma noktası. Düğüm çok küçük bir büyüme bölgesidir.
- : veya içindeki tek bir çiçeğin sapı görevi gören gövdeler.
- : destekleyen bir gövde.
- : gövdenin dış katmanlarının keskinleştirilmiş uzantısı, ör. güller.
- Pseudostem: muz'daki gibi 2 ila 3 m (6 ft 7 in ila 9 ft 10 in) boyunda olabilen, yaprakların yuvarlanmış tabanlarından yapılmış sahte bir gövde.
- : esas olarak üremede ve aynı zamanda depolamada da işlev gören yatay bir yeraltı sapı, örn. çoğu eğreltiler, .
- : Yerin üstünde yatay olarak büyüyen ve düğümlerde köklenen bir tür kol, üremeye yardımcı olur. Örneğin bahçe çileği, .
- : Yerden çıkan ve normal yaprakları olmayan çiçekleri tutan bir gövde. Hosta, zambak, , sarımsak.
- : Düğümlerinde ve uçlarında kök salmış bitkicikler üreten ve yer yüzeyine yakın bir yerde oluşan yatay bir gövde.
- : keskin uçlu bir .
- Yumru: depolama ve üreme için uyarlanmış şişmiş, yeraltı depolama gövdesi, örn. Patates.
- : ikincil ksilemli sert dokulu gövdeler.
Gövde yapısı
Gövde genellikle üç dokudan oluşur, dermal doku, zemin dokusu ve . Dermal doku, gövdenin dış yüzeyini kaplar ve genellikle su geçirmezlik, koruma ve gaz değişimini kontrol etme işlevi görür. Zemin dokusu genellikle esas olarak parankima hücrelerinden oluşur ve damarsal dokuyu doldurur. Bazen fotosentezde işlev görür. Damarsal doku, uzun mesafeli taşıma ve yapısal destek sağlar. Odunsu gövdelerde zemin dokusunun çoğu veya tamamı kaybolabilir. Su bitkilerinin gövdelerinin deri dokusu, hava gövdelerinde bulunan su geçirmezlikten yoksun olabilir. Damarsal dokuların düzenlenmesi bitki türleri arasında büyük farklılıklar gösterir.
Dikot sapları
birincil büyüme gösteren gövdelerin merkezinde bulunur ve gövde enine kesit olarak bakıldığında belirgin bir halka oluşturan damar demetleri görünür. Sapın dışı, su geçirmez bir kütikül ile kaplanmış bir epidermis ile kaplıdır. Epidermis ayrıca gaz değişimi için stoma ve adı verilen çok hücreli kök tüyleri içerebilir. ve damar demetlerinin üzerinde (kollenkima hücreleri) ve endodermis (nişasta içeren hücreler) içeren bir korteks bulunur.
Odunsu dikotlar ve birçok odunsu olmayan dikotlar, yanal veya ikincil meristemlerinden kaynaklanan sahiptir: ve veya fellojen. Damarsal kambiyum, damar demetlerinde ksilem ve floem arasında oluşur ve sürekli bir silindir oluşturmak üzere bağlanır. Damarsal kambiyum hücreleri, içeriye ve dışarıya üretmek için bölünür. Sekonder ksilem ve sekonder floem üretimi nedeniyle gövde çapı arttıkça korteks ve epidermis sonunda tahrip olur. Korteks yok edilmeden önce orada bir mantar kambiyumu gelişir. Mantar kambiyumu bölünerek dışarıdan su geçirmez mantar hücreleri ve bazen içeride phelloderm hücreleri üretir. Bu üç doku, işlevde epidermisin yerini alan 'i oluşturur. Peridermdeki gaz alışverişinde işlev gören gevşek bir şekilde paketlenmiş hücre bölgelerine lentisel denir.
İkincil , ahşap kadar ticari olarak önemlidir. gelen büyümedeki mevsimsel değişiklik, ılıman iklimlerde yıllık ağaç halkalarını oluşturan şeydir. Ağaç halkaları, ahşap nesneleri ve ilgili eserleri tarihlendiren dendrokronoloji'nin temelidir. geçmiş iklimlerin bir kaydı olarak ağaç halkalarının kullanılmasıdır. Bir yetişkinin ağaç havadaki gövdesine gövde denir. Büyük çaplı bir gövdenin ölü, genellikle daha koyu iç ahşabı olarak adlandırılır ve 'in sonucudur. Dış, canlı odun, diri odun olarak adlandırılır.
Monokot sapları
Monokot gövde boyunca damar demetleri bulunur, ancak dışarıya doğru yoğunlaşmıştır. Bu, bir vasküler demet halkasına sahip olan ve genellikle merkezde olmayan dikot sapından farklıdır. Monokot gövdelerdeki sürgün tepesi daha uzundur. Etrafında büyüyen yaprak kınları onu korur. Bu, neredeyse tüm monokotlar için bir dereceye kadar geçerlidir. Monokotlar nadiren üretirler ve bu nedenle nadiren odunsu olurlar, Palmiyeler ve Bambu dikkate değer istisnalardır. Bununla birlikte, birçok monokot, anormal ikincil büyüme yoluyla çapta artış gösterir.
Gymnosperm sapları
Tüm gymnospermler odunsu bitkilerdir. Gövdeleri, yapı olarak odunsu dikotlara benzer, ancak çoğu gymnosperm, dikotlarda bulunan kaplar değil, ksilemlerinde yalnızca üretir. Gymnosperm ahşabı da sıklıkla reçine kanalları içerir. Odunsu dikotlara sert ağaç denir, ör. meşe, akçaağaç ve ceviz. Buna karşılık, yumuşak ağaçlar, çam, ladin ve köknar gibi gymnospermlerdir.
-
![image]()
Bu redwood ağacının bedeni onun gövdesidir. -
![image]()
Eğreltiotu sapları
Çoğu eğrelti'nin dikey gövdesi olmayan rizomları vardır. Yaklaşık 20 metreye kadar dikey gövdeleri olan istisnadır. Eğrelti otlarının gövde anatomisi dikotlarınkinden daha karmaşıktır çünkü eğrelti otlarının gövdeleri genellikle enine kesitte bir veya daha fazla yaprak boşluğuna sahiptir. Bir yaprak boşluğu, damar dokusunun yaprağa ayrıldığı yerdir. Kesitte, damar dokusu, yaprak boşluğunun oluştuğu tam bir silindir oluşturmaz. Eğreltiotu sapları 'ler veya 'ler veya bunların çeşitlerine sahip olabilir. Birçok eğrelti otu sapının enine kesitte ksilemin her iki tarafında floem dokusu bulunur.
Ksenobiyotiklerle İlişki
Hava kirleticiler, herbisitler ve pestisitler gibi yabancı kimyasallar gövde yapılarına zarar verebilir.
Ekonomik önemi
Sapları ekonomik kullanımları olan binlerce tür vardır. Saplar, patates ve gibi birkaç temel temel mahsulü sağlar. Şeker kamışı sapları önemli bir şeker kaynağıdır. , akçaağaç ağaçlarının gövdelerinden elde edilir. Saplardan elde edilen Sebzeler kuşkonmaz, , kaktüs yastıkları veya nopalitolar, ve 'dir. Baharat tarçın bir ağaç gövdesinin kabuğudur. Arap zamkı Acacia senegal ağaçlarının gövdelerinden elde edilen önemli bir gıda katkı maddesidir. sakız'ın ana maddesi olan , ciklet ağacının gövdelerinden elde edilir.
Saplarından elde edilen ilaçlar arasında cinchona () ağaçlarının kabuğundan kinin, tarçın sağlayan aynı cins ağacın odunundan damıtılmış kafur ve tropikal asmaların kabuğundan kas gevşetici curare bulunur.
Odun binlerce şekilde kullanılır, ör. , mobilya, tekneler, uçaklar, vagonlar, araba parçalar, müzik aletileri, spor malzemeleri, , , çit direkleri, , kürdanlar, kibritler, kontrplak, tabutlar, , varil direkleri, oyuncaklar, alet kulpları, , , kömür ve .
, kağıt, karton, selüloz süngerleri, selofan ve ve rayon gibi bazı önemli plastikler ve tekstil yapmak için yaygın olarak kullanılır. Bambu gövdelerinin ayrıca kağıt, binalar, mobilya, tekneler, müzik aletleri, 'ları, nargile'ler, bitki kazıkları ve dahil yüzlerce kullanımı vardır. ve gövdeleri genellikle inşaat için kullanılır. Kamış'ın sapları, bazı bölgelerde kullanım için önemli bir yapı malzemesidir.
Tabaklama için kullanılan tanenler deri, gibi belirli ağaçların ahşabından elde edilir. Mantar, mantar meşesi'nin kabuğundan elde edilir. Kauçuk, Hevea brasiliensisin gövdelerinden elde edilir. Mobilya ve sepetlerde kullanılan , tropikal asma palmiyelerinin saplarından yapılır. Tekstil ve ip için , keten, kenevir, jüt ve rami saplarından elde edilir. En eski kağıt, eski Mısırlılar tarafından papirüs'ün saplarından elde edildi.
Kehribar ağaç gövdelerinden elde edilen fosilleşmiş özsu; mücevher için kullanılır ve eski hayvanlar içerebilir. Kozalaklı ağaçtan reçineler terebentin ve üretmek için kullanılır. Ağaç kabuğu genellikle olarak ve konteyner bitkileri için yetiştirme ortamında kullanılır. Aynı zamanda likenlerin doğal yaşam alanı haline gelebilir.
Bazı süs bitkileri esas olarak çekici gövdeleri için yetiştirilir, örneğin:
- 'un beyaz kabuğu
- ve 'nun bükülmüş dalları (Corylus avellana 'Contorta')
- Kırmızı, 'ın soyulmuş kabuğu
Gövde, ağacın dallarını taşıyan ve kök tarafından desteklenen ana eksenine verilen ad. Gövdeyi kabuk kaplar ve dış etkilerden korur. Kabuk, ağaçları ayırt etmede de önemlidir ve şekli çoğu zaman türden türe aşağıdan yukarıya doğru değişir. Gövde, ağacın üretimi için en önemli bölümüdür. Gövdelere "gerçek" odunsu bitkilerde olduğu gibi palmiye vb. odunsu olmayan bir çeneklilerde de görülse de iç fizyolojileri farklı olur. Bütün bitkilerde gövdeler zamanla kalınlaşır.
Gövdeler güneş yanığı gibi hasar alabilir.
Ayrıca bakınız
Daha fazla okumak için
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Gövde (botanik) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- , University of the Western Cape
Kaynakça
- ^ Raven, Peter H., Ray Franklin Evert, and Helena Curtis (1981). Biology of Plants. New York: Worth Publishers. .
- ^ Goebel, K.E.v. (1969) [1905]. Organography of plants, especially of the Archegoniatae and Spermaphyta. New York: Hofner publishing company.
- ^ C. Michael Hogan. 2010. "Abiotic factor". Encyclopedia of Earth. Emily Monosson and C. Cleveland, eds. National Council for Science and the Environment 8 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Washington, D.C.
- ^ "trunk". http://www.thefreedictionary.com/: The Free Online Dictionary. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2011.
The main woody axis of a tree.
- ^ "trunk". http://www.thefreedictionary.com/: The Free Online Dictionary. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2011.
The tough outer covering of the woody stems and roots of trees, shrubs, and other woody plants. It includes all tissues outside the vascular cambium.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Govde bir iki ana yapisal ekseninden biridir digeri ise kok tur Yapraklari cicekleri ve meyveleri destekler ksilem ve floemde kokler ve surgunler arasinda su ve cozunmus maddeleri tasir besin maddelerini depolar ve yeni canli doku uretir Govde normalde dugumlere ve ara dugumlere ayrilir Dugumler bir veya daha fazla yapragin yani sira dallara donusebilen yapraklar veya cicekler olan tomurcuklari tutar Adventif kokler dugumlerden de uretilebilir Dugumler arasi bir dugumu digerinden ayirir Bogum arasini ve dugumleri arti yapragi gosteren kokPolygonatum bitkisinin bu yer ustu sapi yapraklarini kaybetmis ancak dugumlerden adventif kokler uretir Surgunler terimi genellikle saplar ile karistirilir Surgunler genellikle hem govdeler hem de yapraklar veya cicekler gibi diger yapilar dahil olmak uzere yeni taze bitki buyumesine atifta bulunur Cogu bitkide govdeler toprak yuzeyinin uzerinde bulunur ancak bazi bitkilerde vardir Govdelerin dort ana islevi vardir Yapraklarin ciceklerin ve meyvelerin desteklenmesi ve yukseltilmesi Saplar yapraklari isikta tutar ve bitkinin ciceklerini ve meyvelerini saklamasi icin bir yer saglar ve floemde kokler ve surgunler arasinda sivilarin tasinmasi asagiya bakiniz Besinlerin depolanmasi Yeni canli doku uretimi Bitki hucrelerinin normal omru bir ila uc yildir Govdeler her yil yeni canli doku olusturan meristem adi verilen hucrelere sahiptir Govdelerde ve floem adi verilen boru benzeri iki doku bulunur Ksilem dokusu suyu ve kok basinci etkisiyle tasir Floem dokusu elek tupleri ve bunlarin eslik eden hucrelerinden olusur Iki doku ksilem veya floem hucreleri olusturmak uzere bolunen bir doku olan kambiyum ile ayrilir Ozel terimlerSaplar genellikle asagidakiler dahil depolama eseysiz ureme koruma veya fotosentez icin uzmanlasmistir tirmanma sapi sapsiz gibi gorunen bitkilerde saplari tanimlamak icin kullanilir Aslinda bu saplar son derece kisadir yapraklar dogrudan yerden yukseliyormus gibi gorunur orn bazi turleri Arborescent Odunsu govdeli normalde tek govdeli agac eski bir yapragin govdeye tutunma noktasinda buyuyen bir tomurcuk Potansiyel olarak bir cekime neden olur Dallanmis anten govdeleri dallanmis veya dallanmamis olarak tanimlanir olgunlasmamis govde ucu olan embriyonik bir surgun Dogan etli depolama yapraklarinin bagli oldugu kisa dikey bir yeralti govdesi orn sogan nergis lale Soganlar genellikle yeni soganlar yapmak icin bolunerek veya sogan adli kucuk yeni soganlar ureterek ureme islevi gorur Soganlar govde ve yapraklarin birlesimidir bu nedenle yapraklar daha buyuk bir kismi olusturdugu icin yaprak olarak kabul edilebilir Caespitose Saplar karisik bir kutlede veya kumede veya alcak buyuyen hasirlarda buyudugunde Kladode dahil az ya da cok yaprak gibi gorunen ve fotosentez icin ozellesmis duzlestirilmis bir govde or kaktus yastiklari Climbing diger bitkilere veya yapilara yapisan veya onlari saran govdeler kisa buyutulmus bir yeralti depolama govdesi orn cigdem Yatik Yerde duz duran ve uclarinda yukari dogru donen govdeler Fruticose Odunsu aliskanlikla cali gibi buyuyen govdeler Otsu odunsu degildir buyume mevsiminin sonunda olurler Internode Ardisik iki dugum arasindaki aralik Ture bagli olarak ya tabanindan ya da ucundan uzama yetenegine sahiptir Dugum Tohumlu bitkilerde bir yapragin veya bir dal in govde uzerindeki baglanma noktasi Dugum cok kucuk bir buyume bolgesidir veya icindeki tek bir cicegin sapi gorevi goren govdeler destekleyen bir govde govdenin dis katmanlarinin keskinlestirilmis uzantisi or guller Pseudostem muz daki gibi 2 ila 3 m 6 ft 7 in ila 9 ft 10 in boyunda olabilen yapraklarin yuvarlanmis tabanlarindan yapilmis sahte bir govde esas olarak uremede ve ayni zamanda depolamada da islev goren yatay bir yeralti sapi orn cogu egreltiler Yerin ustunde yatay olarak buyuyen ve dugumlerde koklenen bir tur kol uremeye yardimci olur Ornegin bahce cilegi Yerden cikan ve normal yapraklari olmayan cicekleri tutan bir govde Hosta zambak sarimsak Dugumlerinde ve uclarinda kok salmis bitkicikler ureten ve yer yuzeyine yakin bir yerde olusan yatay bir govde keskin uclu bir Yumru depolama ve ureme icin uyarlanmis sismis yeralti depolama govdesi orn Patates ikincil ksilemli sert dokulu govdeler Govde yapisiKeten kok kesiti alttaki dokularin yerlerini gosteriyor Ep epidermis C BF P floem X ksilem Pi oz Govde genellikle uc dokudan olusur dermal doku zemin dokusu ve Dermal doku govdenin dis yuzeyini kaplar ve genellikle su gecirmezlik koruma ve gaz degisimini kontrol etme islevi gorur Zemin dokusu genellikle esas olarak parankima hucrelerinden olusur ve damarsal dokuyu doldurur Bazen fotosentezde islev gorur Damarsal doku uzun mesafeli tasima ve yapisal destek saglar Odunsu govdelerde zemin dokusunun cogu veya tamami kaybolabilir Su bitkilerinin govdelerinin deri dokusu hava govdelerinde bulunan su gecirmezlikten yoksun olabilir Damarsal dokularin duzenlenmesi bitki turleri arasinda buyuk farkliliklar gosterir Dikot saplari birincil buyume gosteren govdelerin merkezinde bulunur ve govde enine kesit olarak bakildiginda belirgin bir halka olusturan damar demetleri gorunur Sapin disi su gecirmez bir kutikul ile kaplanmis bir epidermis ile kaplidir Epidermis ayrica gaz degisimi icin stoma ve adi verilen cok hucreli kok tuyleri icerebilir ve damar demetlerinin uzerinde kollenkima hucreleri ve endodermis nisasta iceren hucreler iceren bir korteks bulunur Odunsu dikotlar ve bircok odunsu olmayan dikotlar yanal veya ikincil meristemlerinden kaynaklanan sahiptir ve veya fellojen Damarsal kambiyum damar demetlerinde ksilem ve floem arasinda olusur ve surekli bir silindir olusturmak uzere baglanir Damarsal kambiyum hucreleri iceriye ve disariya uretmek icin bolunur Sekonder ksilem ve sekonder floem uretimi nedeniyle govde capi arttikca korteks ve epidermis sonunda tahrip olur Korteks yok edilmeden once orada bir mantar kambiyumu gelisir Mantar kambiyumu bolunerek disaridan su gecirmez mantar hucreleri ve bazen iceride phelloderm hucreleri uretir Bu uc doku islevde epidermisin yerini alan i olusturur Peridermdeki gaz alisverisinde islev goren gevsek bir sekilde paketlenmis hucre bolgelerine lentisel denir Ikincil ahsap kadar ticari olarak onemlidir gelen buyumedeki mevsimsel degisiklik iliman iklimlerde yillik agac halkalarini olusturan seydir Agac halkalari ahsap nesneleri ve ilgili eserleri tarihlendiren dendrokronoloji nin temelidir gecmis iklimlerin bir kaydi olarak agac halkalarinin kullanilmasidir Bir yetiskinin agac havadaki govdesine govde denir Buyuk capli bir govdenin olu genellikle daha koyu ic ahsabi olarak adlandirilir ve in sonucudur Dis canli odun diri odun olarak adlandirilir Monokot saplari Karakteristik cikinti yaprak yara izleri ve lifli kokleri gorulen iki palmiye govdesi Monokot govde boyunca damar demetleri bulunur ancak disariya dogru yogunlasmistir Bu bir vaskuler demet halkasina sahip olan ve genellikle merkezde olmayan dikot sapindan farklidir Monokot govdelerdeki surgun tepesi daha uzundur Etrafinda buyuyen yaprak kinlari onu korur Bu neredeyse tum monokotlar icin bir dereceye kadar gecerlidir Monokotlar nadiren uretirler ve bu nedenle nadiren odunsu olurlar Palmiyeler ve Bambu dikkate deger istisnalardir Bununla birlikte bircok monokot anormal ikincil buyume yoluyla capta artis gosterir Gymnosperm saplari Tum gymnospermler odunsu bitkilerdir Govdeleri yapi olarak odunsu dikotlara benzer ancak cogu gymnosperm dikotlarda bulunan kaplar degil ksilemlerinde yalnizca uretir Gymnosperm ahsabi da siklikla recine kanallari icerir Odunsu dikotlara sert agac denir or mese akcaagac ve ceviz Buna karsilik yumusak agaclar cam ladin ve koknar gibi gymnospermlerdir Bu redwood agacinin bedeni onun govdesidir TazmanyaEgreltiotu saplari Cogu egrelti nin dikey govdesi olmayan rizomlari vardir Yaklasik 20 metreye kadar dikey govdeleri olan istisnadir Egrelti otlarinin govde anatomisi dikotlarinkinden daha karmasiktir cunku egrelti otlarinin govdeleri genellikle enine kesitte bir veya daha fazla yaprak bosluguna sahiptir Bir yaprak boslugu damar dokusunun yapraga ayrildigi yerdir Kesitte damar dokusu yaprak boslugunun olustugu tam bir silindir olusturmaz Egreltiotu saplari ler veya ler veya bunlarin cesitlerine sahip olabilir Bircok egrelti otu sapinin enine kesitte ksilemin her iki tarafinda floem dokusu bulunur Ksenobiyotiklerle IliskiHava kirleticiler herbisitler ve pestisitler gibi yabanci kimyasallar govde yapilarina zarar verebilir Ekonomik onemiBeyaz ve yesil kuskonmaz gevrek saplar bu sebzenin yenilebilir kisimlaridir Saplari ekonomik kullanimlari olan binlerce tur vardir Saplar patates ve gibi birkac temel temel mahsulu saglar Seker kamisi saplari onemli bir seker kaynagidir akcaagac agaclarinin govdelerinden elde edilir Saplardan elde edilen Sebzeler kuskonmaz kaktus yastiklari veya nopalitolar ve dir Baharat tarcin bir agac govdesinin kabugudur Arap zamki Acacia senegal agaclarinin govdelerinden elde edilen onemli bir gida katki maddesidir sakiz in ana maddesi olan ciklet agacinin govdelerinden elde edilir Saplarindan elde edilen ilaclar arasinda cinchona agaclarinin kabugundan kinin tarcin saglayan ayni cins agacin odunundan damitilmis kafur ve tropikal asmalarin kabugundan kas gevsetici curare bulunur Odun binlerce sekilde kullanilir or mobilya tekneler ucaklar vagonlar araba parcalar muzik aletileri spor malzemeleri cit direkleri kurdanlar kibritler kontrplak tabutlar varil direkleri oyuncaklar alet kulplari komur ve kagit karton seluloz sungerleri selofan ve ve rayon gibi bazi onemli plastikler ve tekstil yapmak icin yaygin olarak kullanilir Bambu govdelerinin ayrica kagit binalar mobilya tekneler muzik aletleri lari nargile ler bitki kaziklari ve dahil yuzlerce kullanimi vardir ve govdeleri genellikle insaat icin kullanilir Kamis in saplari bazi bolgelerde kullanim icin onemli bir yapi malzemesidir Tabaklama icin kullanilan tanenler deri gibi belirli agaclarin ahsabindan elde edilir Mantar mantar mesesi nin kabugundan elde edilir Kaucuk Hevea brasiliensisin govdelerinden elde edilir Mobilya ve sepetlerde kullanilan tropikal asma palmiyelerinin saplarindan yapilir Tekstil ve ip icin keten kenevir jut ve rami saplarindan elde edilir En eski kagit eski Misirlilar tarafindan papirus un saplarindan elde edildi Kehribar agac govdelerinden elde edilen fosillesmis ozsu mucevher icin kullanilir ve eski hayvanlar icerebilir Kozalakli agactan recineler terebentin ve uretmek icin kullanilir Agac kabugu genellikle olarak ve konteyner bitkileri icin yetistirme ortaminda kullanilir Ayni zamanda likenlerin dogal yasam alani haline gelebilir Bazi sus bitkileri esas olarak cekici govdeleri icin yetistirilir ornegin un beyaz kabugu ve nun bukulmus dallari Corylus avellana Contorta Kirmizi in soyulmus kabuguSari hus agacinin govdesi nin palmiye ornegi Govde agacin dallarini tasiyan ve kok tarafindan desteklenen ana eksenine verilen ad Govdeyi kabuk kaplar ve dis etkilerden korur Kabuk agaclari ayirt etmede de onemlidir ve sekli cogu zaman turden ture asagidan yukariya dogru degisir Govde agacin uretimi icin en onemli bolumudur Govdelere gercek odunsu bitkilerde oldugu gibi palmiye vb odunsu olmayan bir ceneklilerde de gorulse de ic fizyolojileri farkli olur Butun bitkilerde govdeler zamanla kalinlasir Govdeler gunes yanigi gibi hasar alabilir Ayrica bakinizTahta YaprakDaha fazla okumak icinSpeck T Burgert I 2011 Plant Stems Functional Design and Mechanics 41 169 193 Bibcode 2011AnRMS 41 169S doi 10 1146 annurev matsci 062910 100425 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Govde botanik ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir University of the Western CapeKaynakca Raven Peter H Ray Franklin Evert and Helena Curtis 1981 Biology of Plants New York Worth Publishers 0 87901 132 7 Goebel K E v 1969 1905 Organography of plants especially of the Archegoniatae and Spermaphyta New York Hofner publishing company C Michael Hogan 2010 Abiotic factor Encyclopedia of Earth Emily Monosson and C Cleveland eds National Council for Science and the Environment 8 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Washington D C trunk http www thefreedictionary com The Free Online Dictionary 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Nisan 2011 The main woody axis of a tree trunk http www thefreedictionary com The Free Online Dictionary 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Nisan 2011 The tough outer covering of the woody stems and roots of trees shrubs and other woody plants It includes all tissues outside the vascular cambium