Barak Ata - Türk mitolojisinde köpek tanrı. Köpek Ata (Köbek Ede) ve Moğollarda Nokay Eçege olarak da bilinir.
Özellikler
Bazı Moğol boyları köpekten türediklerine inanırlar. Barak sıradan bir köpek olmayıp kutlu sayılır. Köpek Ataya daha çok Moğol kavimlerinde rastlanır. Efsanevi köpek başlı insanlara da Barak adı verilir. Tarduşların ataları da Kurt veya Barak başlı bir insandır. Avrupa kökenli Hun / Macar efsanelerine göre de Avrupa Hunları (Macarlar) Tazı Ata’dan türemişlerdir. Macarlar köpeğe Kutya derler ve bu ismin Türkçe/Moğolca kut sözcüğüyle benzerliği dikkat çekicidir. İnsan yaratılırken insanın bekçiliğini Tanrı bir köpeğe bırakmış fakat o görevini doğru yapmayarak ihanet etmiştir. Moğolların bazı boylarının ve Kıtan’ların atası olarak kabul edilir. Bu nedenle köpek kurban ederler. Bir prenses ile evlenen Köpek Ata’dan türediklerine inanan eski Moğol kabileleri vardır. Türk-Moğol kültüründe yarı insan yarı hayvan olan varlıklarda, üst taraf insan alt taraf hayvan şeklindedir. Ama başka bazı kültürlerde ise tam tersidir. Örneğin Mısır medeniyetinde alt taraf insan, baş kısmı hayvan olan Tanrılar vardır. Barak Ata bu açıdan Türk mitolojindeki genel anlayışa ters bir biçimde yer alır. Tıpkı Mısır söylencelerinde olduğu gibi baş tarafı köpektir. Masallarda Köpük olarak tercüme edilen Köbek, Kübek adlı kahramanın bu motifle ilgili olma ihtimali yüksektir. Türkistan'daki Baraktam şehrinin kuruluş efsanesi de yine Barak Ata ile alakalıdır.
Nokay
Pek çok kaynakta köpeğin (Moğolca Nokay) Moğollarca kutsal (totem hayvanı olarak) kabul edildiği yazılır. Türkler ise köpeği inanç sistemleri içerisinde değerli olarak görmez. Bu durum iki kültür arasındaki önemli farklardan birisi olarak anlaşılır. Oysaki Lessing'e ait Moğolca Sözlük’te, geçmişte Moğolların da tıpkı Türkler gibi kutlu bir hayvan olarak gördükleri kurdun adını anmaktan çekindikleri için (tabu, yasak) onun yerine “Nokay” (köpek) diyerek bahsettiklerini fakat duruma göre bu kavramı Kurt olarak algıladıklarını yazmıştır.
Etimoloji
- Barak: (Bar/Var) kökünden türemiştir. Efsanevi bir köpek türü.
- Nokay: Moğolca köpek demektir.
Kaynakça
- ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 195)
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 193)
- ^ Moğolca - Türkçe Sözlük, D. Ferdinand Lessing, TÜRK DİL KURUMU YAYINLARI, Çevirmen: Prof. Dr. Günay Karaağaç, Orijinal dilde ilk Baskı: 1960, Türkiye 2003 baskısı,
Dış bağlantılar
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Barak Ata Turk mitolojisinde kopek tanri Kopek Ata Kobek Ede ve Mogollarda Nokay Ecege olarak da bilinir OzelliklerBazi Mogol boylari kopekten turediklerine inanirlar Barak siradan bir kopek olmayip kutlu sayilir Kopek Ataya daha cok Mogol kavimlerinde rastlanir Efsanevi kopek basli insanlara da Barak adi verilir Tarduslarin atalari da Kurt veya Barak basli bir insandir Avrupa kokenli Hun Macar efsanelerine gore de Avrupa Hunlari Macarlar Tazi Ata dan turemislerdir Macarlar kopege Kutya derler ve bu ismin Turkce Mogolca kut sozcuguyle benzerligi dikkat cekicidir Insan yaratilirken insanin bekciligini Tanri bir kopege birakmis fakat o gorevini dogru yapmayarak ihanet etmistir Mogollarin bazi boylarinin ve Kitan larin atasi olarak kabul edilir Bu nedenle kopek kurban ederler Bir prenses ile evlenen Kopek Ata dan turediklerine inanan eski Mogol kabileleri vardir Turk Mogol kulturunde yari insan yari hayvan olan varliklarda ust taraf insan alt taraf hayvan seklindedir Ama baska bazi kulturlerde ise tam tersidir Ornegin Misir medeniyetinde alt taraf insan bas kismi hayvan olan Tanrilar vardir Barak Ata bu acidan Turk mitolojindeki genel anlayisa ters bir bicimde yer alir Tipki Misir soylencelerinde oldugu gibi bas tarafi kopektir Masallarda Kopuk olarak tercume edilen Kobek Kubek adli kahramanin bu motifle ilgili olma ihtimali yuksektir Turkistan daki Baraktam sehrinin kurulus efsanesi de yine Barak Ata ile alakalidir NokayPek cok kaynakta kopegin Mogolca Nokay Mogollarca kutsal totem hayvani olarak kabul edildigi yazilir Turkler ise kopegi inanc sistemleri icerisinde degerli olarak gormez Bu durum iki kultur arasindaki onemli farklardan birisi olarak anlasilir Oysaki Lessing e ait Mogolca Sozluk te gecmiste Mogollarin da tipki Turkler gibi kutlu bir hayvan olarak gordukleri kurdun adini anmaktan cekindikleri icin tabu yasak onun yerine Nokay kopek diyerek bahsettiklerini fakat duruma gore bu kavrami Kurt olarak algiladiklarini yazmistir EtimolojiBarak Bar Var kokunden turemistir Efsanevi bir kopek turu Nokay Mogolca kopek demektir Kaynakca Bahaeddin Ogel Turk Mitolojisi Cilt 1 Sayfa 195 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Bahaeddin Ogel Turk Mitolojisi Cilt 1 Sayfa 193 Mogolca Turkce Sozluk D Ferdinand Lessing TURK DIL KURUMU YAYINLARI Cevirmen Prof Dr Gunay Karaagac Orijinal dilde ilk Baski 1960 Turkiye 2003 baskisi ISBN 9789751616593Dis baglantilarAyrica bakinizMacar mitolojisi Barak Barak Baba Nogaylar