Bay Hulot'nun Tatili (Fransızca özgün adı: Les Vacances de monsieur Hulot), Jacques Tati'nin yönettiği 1953 Fransa yapımı satirik komedi filmidir. Bu siyah-beyaz film Türkiye'de son olarak 10. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde yönetmenin diğer filmleriyle birlikte gösterilmiştir.
Les Vacances de monsieur Hulot | |
"Bay Hulot'nun Tatili (Les Vacances de monsieur Hulot) filminin özgün sinema afişi" | |
Yönetmen | Jacques Tati (yardımcı yönetmen) |
---|---|
Yapımcı | Jacques Tati (jenerikte yer almaz) |
Senarist | Jacques Tati Pierre Aubert |
Oyuncular | Jacques Tati |
Müzik | |
Görüntü yönetmeni | |
Sanat yönetmeni | (dekor tasarım) |
Kurgu | Suzanne Baron Charles Bretoneiche Jacques Grassi |
Stüdyo | Discina Film, Cady Films, Specta Films |
Dağıtıcı | Discifilm (Fransa) Janus Films (ABD) The Criterion Collection (DVD) |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Komedi |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1953 |
Çıkış tarih(ler)i | 25 Şubat 1953, Fransa 16 Haziran 1954, ABD |
Süre | 114 dakika |
Ülke | Fransa |
Dil | Fransızca (yer yer İngilizce ve Almanca) |
Önceki film | Jour de fête (Bayram Günü, 1949) |
Devam filmi | Mon Oncle (Amcam, 1958) |
Diğer adları | Bay Hulot'nun Tatili (Türkiye) Mr. Hulot's Holiday (ABD) Monsieur Hulot's Holiday (İngiltere) Le vacanze di Monsieur Hulot (İtalya) Las vacaciones del señor Hulot (İspanya) Die Ferien des Monsieur Hulot (Batı Almanya) |
Resmî sitesi |
Filmlerinin çoğunda yaptığı gibi "Bay Hulot'nun Tatili"nde de Tati hem filmini yönetmiş, hem başrolde oynamış, hem de senaryoyu yazıp yapımcılığını üstlenmişti. Yönetmenin ikinci uzun metrajlı filmi olan "Bay Hulot'nun Tatili", aynı zamanda onun adeta "alter egosu" olan "Bay Hulot"nun ilk kez ortaya çıktığı film olmuştur. Ağzında piposu, elinde şemsiyesi, dar paça pantolonu ve buruşuk şapkasıyla tuhaf yürüyüşlü, hiç konuşmayan bu Şarlovari romantik karakter gözüktüğü diğer filmlerde de olduğu gibi modernleşmenin getirdiği yabancılaşmayı eleştirip bu değişime adeta Don Kişot gibi direnirken, geleneksel ahlâk değerlerini derin bir saflıkla savunur. Bu eskiye bağlı kendi halindeki naif karakter tüm iyi niyetiyle etrafına yardımcı olmaya çalışırken türlü sakarlıklar yapar. Diyalogların çok az işitildiği filmde güldürücü ögeler sessiz sinema dönemi filmlerin tarzını andırır.
Basit insanı simgeleyen "Bay Hulot" yaz tatilinde külüstür arabasıyla Fransa'nın Atlantik kıyısındaki bir tatil yöresine gelir. Fransa'da II. Dünya Savaşı sonrasında artan refah düzeyi ile birlikte gittikçe popüler hale gelen tatil yapma alışkanlığı, orta sınıf halkın kalabalıklar halinde sahil kasabalarına hücum etmesine yol açmaktadır. "Bay Hulot" bu tatil vesilesiyle ülkesinin çeşitli politik ve sosyal katmanlarını iğneleme fırsatını bulacaktır.
"Bay Hulot'nun Tatili", ileriki yıllarda Jacques Tati'nin tarzını sürdüren Rowan Atkinson'un oynadığı "Mr. Bean Tatilde" (2007) gibi filmlere de ilham kaynağı olacaktır.
Cannes Film Festivali'nin büyük ödülü ile En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü'ne aday gösterilen film Fransa'da "Louis Delluc" ödülünü almıştı. Fransa'da gişede de çok başarılı olan film beş milyon seyirci topladı. İngiltere'de yayımlanan sinema dergisi Empire 2010 yılında bu filmi "Dünya sinemasının en iyi 100 filmi" (İngilizce dışındaki dillerde çekilmiş filmler) listesinde 49. sırada göstermişti.
Konusu
Aslında klasik bir dramatik örgüsü olmayan film, ana kahramanı etrafında kendiliğinden gelişen olaylar dizisinden ve seri skeçlerden oluşmaktadır. 1950'li yılların başında geçen film Fransa'da bir tren istasyonunda başlar. Mevsim yazdır ve orta sınıfa mensup oldukları anlaşılan büyük bir kalabalık itiş kakış trenlere binmeye çalışır. Eşyalarından tatile gittikleri bellidir. Bu telaşlı kalabalık arasında yalnız bir genç kadın (Nathalie Pascaud) durgun tavırlarıyla hemen dikkati çeker. Buharlı trenin güzergâhı ile kesişen şose yolda 1924 model külüstür arabasıyla Bay Hulot'yu (Jacques Tati) görürüz. Şose yolu dolduran diğer otomobiller ve otobüslerdeki insanlar gibi onun da gideceği yer Atlantik Okyanusu kıyısında yer alan Loire-Atlantique ilindeki "Saint-Marc-sur-Mer" sahil kasabasıdır. Yoldaki bisikletli insanlar bile tıpkı trendeki yolcular gibi aynı iştahla bu tatil beldesine doğru akmaktadırlar.
Hulot, rezervasyon yaptırdığı otele (Hotel de la Plage) adım atar atmaz onun sakarlıklarından kaynaklanan küçük aksilikler de hemen başlar. Hattâ acayiplikler daha istasyon sahnesinde başlamıştır. Hoparlörlerden işitilen uyuşuk tondaki anlaşılmayan anonsla kalabalık tatilci grubu bir perondan diğerine sürüklenir durur. Holot'nun yokuşlarda tıkanan ve tuhaf sesler çıkaran, neredeyse dağılmak üzere olan gösterişsiz arabası nihayet kasabaya girer. Yolun ortasına serilmiş yatan sokak köpeği diğer arabalar geçerken yol verirken bu acınacak haldeki araba için yerinden bile kımıldamaz. Alaycı ve her şeyi küçümseyen bir garson, telefonla sürekli iş görüşmesi yapan bir iş adamı, istasyonda gördüğümüz yalnız genç kadın Martine (Nathalie Pascaud), sürekli çevrede gezinen yaşlı çift, Alman ve İngiliz turistler oteldeki diğer karakterlerdir. Nazik bir adam olan Hulot hiç konuşmaz. Çatıdaki odasına yerleştikten sonra otel sakinlerinin istisnasız hepsinin işlerine bir biçimde burnunu sokmayı başaracaktır.
Filmi oluşturan diğer vinyetler arasında şunlar dikkati çeker: Arabasıyla kaza sonucu daldığı mezarlıkta defin töreni yapılmaktadır. Hulot'nun çamura bulanmış siyah renkli yedek iç lastiği, üzerine yapışan yapraklar nedeniyle çelenk zannedilir ve cenaze sahiplerince mezara konur, lastiğin havası kaçmaya başlayınca cenaze görevlisinin 'gaz yaptığı' zannedilir; Otel lobisinde yere düşürdüğü masa tenisi topunu ararken kâğıt oynanan masalardaki sandalyelerden birini çevirince, oyuncu kartını kendi masası yerine yan masaya atar. Bu durum dalgın oyuncular tarafından fark edilmez ama sonunda her iki masada da hile yapıldığı iddiasıyla kavga çıkar; Binmeye çalıştığı huysuz at bir arabanın bagaj kapağını tekmeler, arabanın sahibi etraftakilerin çabalarına rağmen uzun süre bagajda kilitli kalır; Plajda soyunma kabininin içini gözetlediğini zannettiği şişman adama tekme atıp kaçar, oysa adam ailesinin fotoğrafını çekmek için kamerasına eğilmiştir; Bindiği kano denizde parçalanıp ikiye katlanınca sahildekiler tarafından köpek balığı zannedilir ve bu durum paniğe yol açar; Filmin belki de en duygusal sahnesi balo sahnesidir. Otelde düzenlenen maskeli baloya kimse rağbet etmez. Salona sadece bir iki küçük çocukla, korsan kılığına girmiş Hulot bir de Martine gelir. Kibar bir centilmen olan Hulot sırtı tamamen açık bir elbise giymiş olan Martine'le dans ederken bir türlü elini koyacak yer bulamaz, sonunda iki parmağını kızın boynundaki ince fuların üzerine koyar ve öyle dans ederler. Finalde ise Hulot havai fişek deposunu ateşe verir (tabii ki kazayla) ve bütün otel yanma tehlikesi geçirir.
Tarzı ve çekimler
"Bay Hulot'nun Tatili", Jacques Tati'nin yaratmış olduğu ve perdede hep kendisi canlandırdığı için onunla özdeşleşmiş olan olan "Bay Hulot" karakterinin ilk kez ortaya çıktığı film olmuştur. Tati önceki filmlerinde benzer kişilikleri canlandırmış olsa da bu 'nevi şahsına münhasır' karakter adıyla sanıyla ilk kez 1953 tarihli "Bay Hulot'nun Tatili" filminde görülmüştür. Tati, sıradan basit insanı simgeleyen "Bay Hulot" için "Hulot'yu ben yaratmadım. Onu her yerde görebilirsiniz" demişti. Uzun boyu, ağzından düşürmediği piposu, elinde şemsiyesi (bu filmde olta takımları, bazen tenis raketi), çoraplarını dışarıda bırakan dar paça pantolonu (bazen eski trençkotu), ip gibi kravatı ve buruşuk bez şapkasıyla, sarsak yürüyüşlü bu adam zararsız, iyi niyetli ve yardımseverdir. Çevresine yardımcı olmaya çalışırken sürekli sakarlıklar yapar, etrafında küçük çapta kargaşaya neden olur. Bu kırıp dökmeler aslında modernleşmeye, değişime karşı olan bir tür direnmedir. Bu nostaljik kişilik çağdaş dünyanın mekanikleşmesi, teknolojinin gündelik hayata egemen olması karşısında geçmişin değerlerini korumaya çalışır. Bu karakter birkaç anlamsız sözcük dışında hiç konuşmaz. Modern bir palyaço olan Hulot sadece jest ve mimikleriyle sahnededir. Ama filmde ses efektleri bolca kullanılır. Bir de sürekli tekrarlayan caz tarzındaki tema müziği "Quel temps fait-il à Paris" (Türkçe: "Paris'te Havalar Nasıl?"). Bu parçanın bestesi Alain Romans'a aittir.
Sinemaya geçmeden önce gösteri dünyasında pandomim yapan Tati bu yeteneğini sinemaya da taşımıştır. Onun yarattığı karakter "Bay Hulot" bu sanat dalının özellikleriyle yoğurulmuştur. Sessiz sinema döneminin filmleri de bu damardan beslenmiş olduğu için "Bay Hulot" büyük ölçüde bu dönemin sinemacılarından Charles Chaplin'in yarattığı hüzünlü "Serseri" (Tramp) karakteri ve ifadesiz yüzü ile "Büyük Taştan Surat" (The Great Stone Face) lâkabını alan Buster Keaton ile kıyaslanmıştır. Tıpkı Slapstick komedi filmlerinin bu tiplemeleri gibi, "Bay Hulot" da filmde mizahın kaynağı ya da odağı değil de etrafındaki dünyanın mizahını açığa çıkaran tavırlar içerisinde olur. Filmde mizah, sıcak karakterler üzerinden oluşturulmuş yaratıcı parlak mimlere ve titiz plânlara dayanır. Mimlerin koreografisi titizlikle çalışılmıştır (filmin çekimleri 1951'den 1952'ye kadar sürmüştü). Tati'nin Şarlo ve Keaton'dan devraldığı geleneği ileriki yıllarda Rowan Atkinson "Mr. Bean"'le, Peter Sellers da "Müfettiş Clouseau" ile sürdürecektir. Jerry Lewis, Jim Carrey ve gibi komedyenler de bu geleneğin diğer temsilcileri olarak sayılabilirler.
Savaştan önce bu sahil beldesini görüp çok beğenen Tati, 1951'de konunun geçtiği yerde çalışmalarını başlatmış ve bu film için tam dört yıl çalışmıştı. Tati filmi siyah-beyaz çekmişti. Film sayesinde ünlenen tatil kasabasına sonradan "Bay Hulot" karakterinin bronz bir heykeli dikilmiştir. "Bay Hulot'nun Tatili", sanat filmleri gösteren sinema salonlarında aylarca hatta yıllarca gösterimde kaldı.
II. Dünya Savaşı sonrasında artmaya başlayan refah düzeyi orta sınıf Fransızları da yeni tüketim alışkanlıklarıyla tanıştıracak, yaz ayları geldiğinde halk gelir seviyesine uygun tatil yörelerine kalabalıklar halinde taşınmaya başlayacaktır. Filmde okyanus kıyısındaki Loire-Atlantique ilinin Saint-Nazaire yerel idaresine bağlı "Saint-Marc-sur-Mer" sahil kasabası da buraya akın eden orta sınıftan Fransızlara uygun bir yerdir. Buradaki otelde (Hotel de la Plage) Alman ve İngiliz turistler de kalmaktadır. Hulot, bu mütevazı tatil kasabasında da modern yaşamın anlamsızlıklarına karşı direnişini sürdürür. Fransa'da yeni yeni filizlenen, 'artık tatil yapabilen' sınıfları hicveder. Farklı politik ve ekonomik sınıflara mensup bu insanlar arasında şişman kapitalistler, kendilerini fazla önemseyen Marksist entelektüeller, küçük mülk sahipleri, emekli askerler, sıkıcı amatör sanat meraklıları vb vardır. Bu insanlar gevşeyip tatilin tadını çıkaracakları yerde kendilerine önceden biçilmiş olan sosyal statülerini burada da sürdürmeye çalışırlar.
"Bay Hulot"'nun hiçbir araca benzemeyen külüstür arabası özellikle film için yaptırılmış gibi gözükse de bazı kaynaklara göre aslında eskitilmiş 1924 model "Amilcar roadster", bazı kaynaklara göre de "Salmson AL3"tür.
Filmin restorasyonu
Çekimleri 1951 ve 1952 yılları boyunca süren ve 1953 yılında gösterime verilen Jacques Tati'nin ikinci uzun metrajlı filmi, siyah-beyaz çekilmiş "Bay Hulot'nun Tatili" 1979 yılında restore edilerek önce Cannes Film Festivali'nde, sonra da sinemalarda yeniden gösterime verildi. Çeyrek yüzyıl boyunca yönetmenin film üzerinde sürekli değişikliklere gitmesi, kurgusunu tekrar tekrar değiştirmesi sonucunda film özgün yapısını oldukça yitirmiş ve yıpranmıştı.
Restorasyonu "Technicolor Film Foundation" (Technicolor Film Vakfı) şemsiyesi altında toplanmış şirket ve vakıf gruplarından birisi olan "Fondation Groupama Gan pour le Cinéma" gerçekleştirmişti. Tati filmlerinin telif haklarını elinde bulundururan "les Films de Mon Oncle" şirketi ile "Fransız Sinemateki"nin de önemli katkıları olmuştur. Restorasyon yapılırken Tati'nin film üzerinde 1978 yılında yaptığı son kurgu esas alınmıştır. 2008 yılında ABD'deki Technicolor şirketinin laboratuvarlarında başlatılan restorasyon işleminde hem fotokimyasal hem de dijital yöntemler kullanılmış ve hem görüntü hem de ses olarak aslına yakın bir kopya elde edilmiştir. 2009'da restorasyonu tamamlanan film önce Cannes Film Festivali'nin "Klasikler" bölümünde sonra da diğer bazı festivallerde gösterilmiştir. DVD ve Blu-ray baskıları bu restore edilmiş kopyadan basılmıştır.
Jacques Tati (1907-1982) restorasyon başladığında hayatta değildi. Aslına uygun bir yenileştirme için sadece eldeki filmle yetinilmemiş, yönetmenin senaryo notları, çekimler sırasında çizilmiş desenler, plânlar, set fotoğrafları, mektuplar, döneme dair yayınlar, görseller vb en ince ayrıntılarına kadar elden geçirilmişti.
Technicolor Film Vakfı aralarında "Üç Arkadaş" (1958, Memduh Ün), "Selvi Boylum Al Yazmalım" (1977, Atıf Yılmaz), "Bereketli Topraklar Üzerinde" (1979, Erden Kıral) ve "Vurun Kahpeye" (1949, Lütfi Ömer Akad) gibi filmlerin de bulunduğu bazı Türk filmlerinin restorasyonunu da yapmıştı.
Oyuncular
Oyuncu | Rolü |
---|---|
Jacques Tati | |
Martine | |
Micheline Rolla | Teyze |
Valentine Camax | İngiliz Kadın |
Louis Perrault | Fred |
André Dubois | Binbaşı |
Lucien Frégis | Otelin sahibi |
Raymond Carl | Garson |
René Lacourt | Gezinen adam |
Marguerite Gérard | Gezinen kadın |
Hulot'nun arabası
Filmde Bay Hulot'nun kullanacağı antika arabayı bulabilmek için yönetmen yardımcısı ve filmin senaristlerinden Pierre Aubert ile yine senaristlerden, aynı zamanda dekorlardan da sorumlu olan Jacques Lagrange uzun süren bir araştırma yapmışlardı. 1951 yılında başlatılan araştırmalar sırasında bazı otomotiv firmalarıyla yazışmalar gerçekleştirilmiş, arzu edilen araç modelini ve aksesuarlarını betimleyen ayrıntılı taslak çizimler yapılmıştı. Önce Peugeot, Rosengart ve Citroën firmalarının bazı modelleri üzerinde durulmuştu. İstenen araç arkaik görünümlü, 1920-1930 yılları arasında üretilmiş, üstü açık, çok küçük bir spor arabaydı. Filmin komedi unsurlarına ve arabayı kullanacak karaktere uygun olabilmesi için hemen bozulacakmış gibi duran külüstür görünümlü, boyasız bir araba olması gerekiyordu. Üzerinde durulan arabalardan biri de "Amilcar Bordino"ydu. Bu nedenle bazı kaynaklarda filmdeki arabanın eskitilmiş bir "Amilcar" olduğu belirtilmiştir. Oysa filmin 2009'daki restorasyondan sonra Cannes Film Festivali gösterimi için hazırlanmış kapsamlı tanıtım broşüründe Bay Hulot'nun arabasının film için modifiye edilmiş 1924 model bir "Salmson AL3" olduğu belirtilmiştir (s.22-23). Broşürdeki bölüm başlığının "Amilcar'dan Salmson AL3'e" olması önce Amilcar üzerinde durulurken Salmson AL3'te karar kılınmış olduğu anlamını verse de, modifiye edilmiş ve eskitilmiş ibarelerinin de olması ve çizim notları her iki modelden de bazı ögelerin tek bir modifiye modelde birleştirilmiş olduğu izlenimini vermektedir. IMCDb (İnternet Film Arabaları Veri Tabanı) sitesi ise doğrudan arabanın "Salmson AL3" olduğunu belirtmiştir.
Filmin romanı
Özgün senaryosunu Jacques Tati'nin Henri Marquet'le birlikte yazdıkları "Bay Hulot'nun Tatili" bir roman uyarlaması değildir. Ancak hem kendi ülkesi Fransa'da gişe rekorları kıran, hem de dünyada geniş ölçüde kabul gören bu film de "önce senaryosu sonra romanı yazılan filmler" kervanına katılmış ve bu filmin de çevrildikten beş yıl sonra Fransa'da bir romanı çıkmıştı (novelization). Jean-Claude Carrière'in filmin senaryosuna dayanarak yazdığı 1958 tarihli bu romanı Pierre Etaix resimlemişti. Filmi gibi "Les Vacances de M. Hulot" adını taşıyan bu roman 1974 yılında Türkçeye de çevrilmişti. Bu kez Milliyet Yayınları'nın "Mizah Dizisi"nden çıkan romanın Türkçe adı "Tatil Günleri"ydi. Kapak resmini Bedri Koraman'ın çizdiği romanı Türkçeye Ülkü Tamer çevirmişti. Türkçe çeviri de orijinali gibi resimliydi.
Ödülleri
Kazandıkları
- 1953 - Louis-Delluc ödülü, Paris
- 1953 - Cannes Film Festivali Uluslararası Eleştirmenler Ödülü
- 1953 - Femina Ödülü, Brüksel
- 1954 - ABD Ulusal Eleştirmenler Birliği - En İyi Yabancı Film Ödülü
- 1955 - Altın Laurel ödülü, Edinburg
- 1956 - Yılın en iyi filmi, Küba
Adaylıkları
- 1953 - Cannes Film Festivali'nin büyük ödülü
- 1953 - Berlin Film Festivali'nde yarıştı
- 1954 - New York Film Eleştirmenleri Cemiyeti - En İyi Yabancı Film Ödülü (2. sırada)
- 1956 - En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü
Övgüler
- 2005 - İngiliz Film Enstitüsü (BFI) - "14 yaşından önce görmeniz gereken 50 film" listesi.
- 2010 - Empire degisi değerlendirmesi - "Dünya sinemasının en iyi 100 filmi" listesinde 49. sıra.
Kaynakça
- ^ Teksoy, Rekin (2005). Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi. Oğlak Yayıncılık. ss. sayfa 333.
- ^ (Fransızca). jpbox-office.com. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2013.
- ^ "The 100 Best Films Of World Cinema" (İngilizce). Empire. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2013.
- ^ a b c "Why Do Things Torment Us So?" (İngilizce). www.epinions.com. Erişim tarihi: 6 Nisan 2013.[]
- ^ Tamer, Ülkü (1979). Sinema Dedi Ki... AFA Yayıncılık. ss. sayfa 66.
- ^ (İngilizce). Soundtrackcollector.com. 19 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2013.
- ^ a b c "Mr. Hulot's Holiday (1953)" (İngilizce). Roger Ebert.suntimes.com. 29 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2013.
- ^ a b (İngilizce). www.imcdb.org. 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2013.
- ^ a b (İngilizce). technicolorfilmfoundation.org. 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2013.
- ^ (PDF) (İngilizce). technicolorfilmfoundation.org. 13 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2013.
- ^ (İngilizce). BFI. 29 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2013.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Bay Hulot'nun Tatili
- SinemaTürk'te Bay Hulot'nun Tatili
- Allmovie.com'da "Mr. Hulot's Holiday"22 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Rotten Tomatoes'da "Les Vacances de Monsieur Hulot (Mr. Hulot's Holiday)"26 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Filmin çeşitli afişleri20 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tati'nin resmi sitesinde "Les vacances de Monsieur Hulot"4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Filmin 2009 Cannes Film Festivalinde dağıtılan kitapçığı13 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) ve (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bay Hulot nun Tatili Fransizca ozgun adi Les Vacances de monsieur Hulot Jacques Tati nin yonettigi 1953 Fransa yapimi satirik komedi filmidir Bu siyah beyaz film Turkiye de son olarak 10 Uluslararasi Istanbul Film Festivali nde yonetmenin diger filmleriyle birlikte gosterilmistir Bay Hulot nun TatiliLes Vacances de monsieur Hulot Bay Hulot nun Tatili Les Vacances de monsieur Hulot filminin ozgun sinema afisi YonetmenJacques Tati yardimci yonetmen YapimciJacques Tati jenerikte yer almaz SenaristJacques Tati Pierre AubertOyuncularJacques TatiMuzikGoruntu yonetmeniSanat yonetmeni dekor tasarim KurguSuzanne Baron Charles Bretoneiche Jacques GrassiStudyoDiscina Film Cady Films Specta FilmsDagiticiDiscifilm Fransa Janus Films ABD The Criterion Collection DVD CinsiSinema filmiTuruKomediRenkSiyah beyazYapim yili1953Cikis tarih ler i25 Subat 1953 Fransa 16 Haziran 1954 ABDSure114 dakikaUlkeFransaDilFransizca yer yer Ingilizce ve Almanca Onceki filmJour de fete Bayram Gunu 1949 Devam filmiMon Oncle Amcam 1958 Diger adlariBay Hulot nun Tatili Turkiye Mr Hulot s Holiday ABD Monsieur Hulot s Holiday Ingiltere Le vacanze di Monsieur Hulot Italya Las vacaciones del senor Hulot Ispanya Die Ferien des Monsieur Hulot Bati Almanya Resmi sitesi Filmlerinin cogunda yaptigi gibi Bay Hulot nun Tatili nde de Tati hem filmini yonetmis hem basrolde oynamis hem de senaryoyu yazip yapimciligini ustlenmisti Yonetmenin ikinci uzun metrajli filmi olan Bay Hulot nun Tatili ayni zamanda onun adeta alter egosu olan Bay Hulot nun ilk kez ortaya ciktigi film olmustur Agzinda piposu elinde semsiyesi dar paca pantolonu ve burusuk sapkasiyla tuhaf yuruyuslu hic konusmayan bu Sarlovari romantik karakter gozuktugu diger filmlerde de oldugu gibi modernlesmenin getirdigi yabancilasmayi elestirip bu degisime adeta Don Kisot gibi direnirken geleneksel ahlak degerlerini derin bir saflikla savunur Bu eskiye bagli kendi halindeki naif karakter tum iyi niyetiyle etrafina yardimci olmaya calisirken turlu sakarliklar yapar Diyaloglarin cok az isitildigi filmde guldurucu ogeler sessiz sinema donemi filmlerin tarzini andirir Basit insani simgeleyen Bay Hulot yaz tatilinde kulustur arabasiyla Fransa nin Atlantik kiyisindaki bir tatil yoresine gelir Fransa da II Dunya Savasi sonrasinda artan refah duzeyi ile birlikte gittikce populer hale gelen tatil yapma aliskanligi orta sinif halkin kalabaliklar halinde sahil kasabalarina hucum etmesine yol acmaktadir Bay Hulot bu tatil vesilesiyle ulkesinin cesitli politik ve sosyal katmanlarini igneleme firsatini bulacaktir Bay Hulot nun Tatili ileriki yillarda Jacques Tati nin tarzini surduren Rowan Atkinson un oynadigi Mr Bean Tatilde 2007 gibi filmlere de ilham kaynagi olacaktir Cannes Film Festivali nin buyuk odulu ile En Iyi Ozgun Senaryo Akademi Odulu ne aday gosterilen film Fransa da Louis Delluc odulunu almisti Fransa da gisede de cok basarili olan film bes milyon seyirci topladi Ingiltere de yayimlanan sinema dergisi Empire 2010 yilinda bu filmi Dunya sinemasinin en iyi 100 filmi Ingilizce disindaki dillerde cekilmis filmler listesinde 49 sirada gostermisti KonusuAslinda klasik bir dramatik orgusu olmayan film ana kahramani etrafinda kendiliginden gelisen olaylar dizisinden ve seri skeclerden olusmaktadir 1950 li yillarin basinda gecen film Fransa da bir tren istasyonunda baslar Mevsim yazdir ve orta sinifa mensup olduklari anlasilan buyuk bir kalabalik itis kakis trenlere binmeye calisir Esyalarindan tatile gittikleri bellidir Bu telasli kalabalik arasinda yalniz bir genc kadin Nathalie Pascaud durgun tavirlariyla hemen dikkati ceker Buharli trenin guzergahi ile kesisen sose yolda 1924 model kulustur arabasiyla Bay Hulot yu Jacques Tati goruruz Sose yolu dolduran diger otomobiller ve otobuslerdeki insanlar gibi onun da gidecegi yer Atlantik Okyanusu kiyisinda yer alan Loire Atlantique ilindeki Saint Marc sur Mer sahil kasabasidir Yoldaki bisikletli insanlar bile tipki trendeki yolcular gibi ayni istahla bu tatil beldesine dogru akmaktadirlar Hulot rezervasyon yaptirdigi otele Hotel de la Plage adim atar atmaz onun sakarliklarindan kaynaklanan kucuk aksilikler de hemen baslar Hatta acayiplikler daha istasyon sahnesinde baslamistir Hoparlorlerden isitilen uyusuk tondaki anlasilmayan anonsla kalabalik tatilci grubu bir perondan digerine suruklenir durur Holot nun yokuslarda tikanan ve tuhaf sesler cikaran neredeyse dagilmak uzere olan gosterissiz arabasi nihayet kasabaya girer Yolun ortasina serilmis yatan sokak kopegi diger arabalar gecerken yol verirken bu acinacak haldeki araba icin yerinden bile kimildamaz Alayci ve her seyi kucumseyen bir garson telefonla surekli is gorusmesi yapan bir is adami istasyonda gordugumuz yalniz genc kadin Martine Nathalie Pascaud surekli cevrede gezinen yasli cift Alman ve Ingiliz turistler oteldeki diger karakterlerdir Nazik bir adam olan Hulot hic konusmaz Catidaki odasina yerlestikten sonra otel sakinlerinin istisnasiz hepsinin islerine bir bicimde burnunu sokmayi basaracaktir Filmi olusturan diger vinyetler arasinda sunlar dikkati ceker Arabasiyla kaza sonucu daldigi mezarlikta defin toreni yapilmaktadir Hulot nun camura bulanmis siyah renkli yedek ic lastigi uzerine yapisan yapraklar nedeniyle celenk zannedilir ve cenaze sahiplerince mezara konur lastigin havasi kacmaya baslayinca cenaze gorevlisinin gaz yaptigi zannedilir Otel lobisinde yere dusurdugu masa tenisi topunu ararken kagit oynanan masalardaki sandalyelerden birini cevirince oyuncu kartini kendi masasi yerine yan masaya atar Bu durum dalgin oyuncular tarafindan fark edilmez ama sonunda her iki masada da hile yapildigi iddiasiyla kavga cikar Binmeye calistigi huysuz at bir arabanin bagaj kapagini tekmeler arabanin sahibi etraftakilerin cabalarina ragmen uzun sure bagajda kilitli kalir Plajda soyunma kabininin icini gozetledigini zannettigi sisman adama tekme atip kacar oysa adam ailesinin fotografini cekmek icin kamerasina egilmistir Bindigi kano denizde parcalanip ikiye katlaninca sahildekiler tarafindan kopek baligi zannedilir ve bu durum panige yol acar Filmin belki de en duygusal sahnesi balo sahnesidir Otelde duzenlenen maskeli baloya kimse ragbet etmez Salona sadece bir iki kucuk cocukla korsan kiligina girmis Hulot bir de Martine gelir Kibar bir centilmen olan Hulot sirti tamamen acik bir elbise giymis olan Martine le dans ederken bir turlu elini koyacak yer bulamaz sonunda iki parmagini kizin boynundaki ince fularin uzerine koyar ve oyle dans ederler Finalde ise Hulot havai fisek deposunu atese verir tabii ki kazayla ve butun otel yanma tehlikesi gecirir Tarzi ve cekimler Bay Hulot nun Tatili Jacques Tati nin yaratmis oldugu ve perdede hep kendisi canlandirdigi icin onunla ozdeslesmis olan olan Bay Hulot karakterinin ilk kez ortaya ciktigi film olmustur Tati onceki filmlerinde benzer kisilikleri canlandirmis olsa da bu nevi sahsina munhasir karakter adiyla saniyla ilk kez 1953 tarihli Bay Hulot nun Tatili filminde gorulmustur Tati siradan basit insani simgeleyen Bay Hulot icin Hulot yu ben yaratmadim Onu her yerde gorebilirsiniz demisti Uzun boyu agzindan dusurmedigi piposu elinde semsiyesi bu filmde olta takimlari bazen tenis raketi coraplarini disarida birakan dar paca pantolonu bazen eski trenckotu ip gibi kravati ve burusuk bez sapkasiyla sarsak yuruyuslu bu adam zararsiz iyi niyetli ve yardimseverdir Cevresine yardimci olmaya calisirken surekli sakarliklar yapar etrafinda kucuk capta kargasaya neden olur Bu kirip dokmeler aslinda modernlesmeye degisime karsi olan bir tur direnmedir Bu nostaljik kisilik cagdas dunyanin mekaniklesmesi teknolojinin gundelik hayata egemen olmasi karsisinda gecmisin degerlerini korumaya calisir Bu karakter birkac anlamsiz sozcuk disinda hic konusmaz Modern bir palyaco olan Hulot sadece jest ve mimikleriyle sahnededir Ama filmde ses efektleri bolca kullanilir Bir de surekli tekrarlayan caz tarzindaki tema muzigi Quel temps fait il a Paris Turkce Paris te Havalar Nasil Bu parcanin bestesi Alain Romans a aittir Sinemaya gecmeden once gosteri dunyasinda pandomim yapan Tati bu yetenegini sinemaya da tasimistir Onun yarattigi karakter Bay Hulot bu sanat dalinin ozellikleriyle yogurulmustur Sessiz sinema doneminin filmleri de bu damardan beslenmis oldugu icin Bay Hulot buyuk olcude bu donemin sinemacilarindan Charles Chaplin in yarattigi huzunlu Serseri Tramp karakteri ve ifadesiz yuzu ile Buyuk Tastan Surat The Great Stone Face lakabini alan Buster Keaton ile kiyaslanmistir Tipki Slapstick komedi filmlerinin bu tiplemeleri gibi Bay Hulot da filmde mizahin kaynagi ya da odagi degil de etrafindaki dunyanin mizahini aciga cikaran tavirlar icerisinde olur Filmde mizah sicak karakterler uzerinden olusturulmus yaratici parlak mimlere ve titiz planlara dayanir Mimlerin koreografisi titizlikle calisilmistir filmin cekimleri 1951 den 1952 ye kadar surmustu Tati nin Sarlo ve Keaton dan devraldigi gelenegi ileriki yillarda Rowan Atkinson Mr Bean le Peter Sellers da Mufettis Clouseau ile surdurecektir Jerry Lewis Jim Carrey ve gibi komedyenler de bu gelenegin diger temsilcileri olarak sayilabilirler Savastan once bu sahil beldesini gorup cok begenen Tati 1951 de konunun gectigi yerde calismalarini baslatmis ve bu film icin tam dort yil calismisti Tati filmi siyah beyaz cekmisti Film sayesinde unlenen tatil kasabasina sonradan Bay Hulot karakterinin bronz bir heykeli dikilmistir Bay Hulot nun Tatili sanat filmleri gosteren sinema salonlarinda aylarca hatta yillarca gosterimde kaldi II Dunya Savasi sonrasinda artmaya baslayan refah duzeyi orta sinif Fransizlari da yeni tuketim aliskanliklariyla tanistiracak yaz aylari geldiginde halk gelir seviyesine uygun tatil yorelerine kalabaliklar halinde tasinmaya baslayacaktir Filmde okyanus kiyisindaki Loire Atlantique ilinin Saint Nazaire yerel idaresine bagli Saint Marc sur Mer sahil kasabasi da buraya akin eden orta siniftan Fransizlara uygun bir yerdir Buradaki otelde Hotel de la Plage Alman ve Ingiliz turistler de kalmaktadir Hulot bu mutevazi tatil kasabasinda da modern yasamin anlamsizliklarina karsi direnisini surdurur Fransa da yeni yeni filizlenen artik tatil yapabilen siniflari hicveder Farkli politik ve ekonomik siniflara mensup bu insanlar arasinda sisman kapitalistler kendilerini fazla onemseyen Marksist entelektueller kucuk mulk sahipleri emekli askerler sikici amator sanat meraklilari vb vardir Bu insanlar gevseyip tatilin tadini cikaracaklari yerde kendilerine onceden bicilmis olan sosyal statulerini burada da surdurmeye calisirlar Bay Hulot nun hicbir araca benzemeyen kulustur arabasi ozellikle film icin yaptirilmis gibi gozukse de bazi kaynaklara gore aslinda eskitilmis 1924 model Amilcar roadster bazi kaynaklara gore de Salmson AL3 tur Filmin restorasyonuCekimleri 1951 ve 1952 yillari boyunca suren ve 1953 yilinda gosterime verilen Jacques Tati nin ikinci uzun metrajli filmi siyah beyaz cekilmis Bay Hulot nun Tatili 1979 yilinda restore edilerek once Cannes Film Festivali nde sonra da sinemalarda yeniden gosterime verildi Ceyrek yuzyil boyunca yonetmenin film uzerinde surekli degisikliklere gitmesi kurgusunu tekrar tekrar degistirmesi sonucunda film ozgun yapisini oldukca yitirmis ve yipranmisti Restorasyonu Technicolor Film Foundation Technicolor Film Vakfi semsiyesi altinda toplanmis sirket ve vakif gruplarindan birisi olan Fondation Groupama Gan pour le Cinema gerceklestirmisti Tati filmlerinin telif haklarini elinde bulundururan les Films de Mon Oncle sirketi ile Fransiz Sinemateki nin de onemli katkilari olmustur Restorasyon yapilirken Tati nin film uzerinde 1978 yilinda yaptigi son kurgu esas alinmistir 2008 yilinda ABD deki Technicolor sirketinin laboratuvarlarinda baslatilan restorasyon isleminde hem fotokimyasal hem de dijital yontemler kullanilmis ve hem goruntu hem de ses olarak aslina yakin bir kopya elde edilmistir 2009 da restorasyonu tamamlanan film once Cannes Film Festivali nin Klasikler bolumunde sonra da diger bazi festivallerde gosterilmistir DVD ve Blu ray baskilari bu restore edilmis kopyadan basilmistir Jacques Tati 1907 1982 restorasyon basladiginda hayatta degildi Aslina uygun bir yenilestirme icin sadece eldeki filmle yetinilmemis yonetmenin senaryo notlari cekimler sirasinda cizilmis desenler planlar set fotograflari mektuplar doneme dair yayinlar gorseller vb en ince ayrintilarina kadar elden gecirilmisti Technicolor Film Vakfi aralarinda Uc Arkadas 1958 Memduh Un Selvi Boylum Al Yazmalim 1977 Atif Yilmaz Bereketli Topraklar Uzerinde 1979 Erden Kiral ve Vurun Kahpeye 1949 Lutfi Omer Akad gibi filmlerin de bulundugu bazi Turk filmlerinin restorasyonunu da yapmisti OyuncularBasit insanin temsilcisi Bay Hulot Jacques Tati 1924 model kulustur arabasi Salmson AL3 le bazi kaynaklara gore de Amilcar roadster Atlantik kiyisindaki bir tatil yoresine gelir Burada modern yasamin nimetlerinden yararlanan Fransiz orta sinifini igneleme firsatini bulacaktir Oyuncu RoluJacques TatiMartineMicheline Rolla TeyzeValentine Camax Ingiliz KadinLouis Perrault FredAndre Dubois BinbasiLucien Fregis Otelin sahibiRaymond Carl GarsonRene Lacourt Gezinen adamMarguerite Gerard Gezinen kadinHulot nun arabasiFilmde Bay Hulot nun kullanacagi antika arabayi bulabilmek icin yonetmen yardimcisi ve filmin senaristlerinden Pierre Aubert ile yine senaristlerden ayni zamanda dekorlardan da sorumlu olan Jacques Lagrange uzun suren bir arastirma yapmislardi 1951 yilinda baslatilan arastirmalar sirasinda bazi otomotiv firmalariyla yazismalar gerceklestirilmis arzu edilen arac modelini ve aksesuarlarini betimleyen ayrintili taslak cizimler yapilmisti Once Peugeot Rosengart ve Citroen firmalarinin bazi modelleri uzerinde durulmustu Istenen arac arkaik gorunumlu 1920 1930 yillari arasinda uretilmis ustu acik cok kucuk bir spor arabaydi Filmin komedi unsurlarina ve arabayi kullanacak karaktere uygun olabilmesi icin hemen bozulacakmis gibi duran kulustur gorunumlu boyasiz bir araba olmasi gerekiyordu Uzerinde durulan arabalardan biri de Amilcar Bordino ydu Bu nedenle bazi kaynaklarda filmdeki arabanin eskitilmis bir Amilcar oldugu belirtilmistir Oysa filmin 2009 daki restorasyondan sonra Cannes Film Festivali gosterimi icin hazirlanmis kapsamli tanitim brosurunde Bay Hulot nun arabasinin film icin modifiye edilmis 1924 model bir Salmson AL3 oldugu belirtilmistir s 22 23 Brosurdeki bolum basliginin Amilcar dan Salmson AL3 e olmasi once Amilcar uzerinde durulurken Salmson AL3 te karar kilinmis oldugu anlamini verse de modifiye edilmis ve eskitilmis ibarelerinin de olmasi ve cizim notlari her iki modelden de bazi ogelerin tek bir modifiye modelde birlestirilmis oldugu izlenimini vermektedir IMCDb Internet Film Arabalari Veri Tabani sitesi ise dogrudan arabanin Salmson AL3 oldugunu belirtmistir Filmin romaniJacques Tati nin 1953 te yonettigi Les Vacances de monsieur Hulot Bay Hulot nun Tatili adli filmin afisi solda 1958 yilinda Jean Claude Carriere nin bu filme dayanan ayni adli romani ortada ve 1974 yilinda bu romanin Turkiye de Milliyet Yayinlari ndan Tatil Gunleri adiyla cikan cevirisi Ozgun senaryosunu Jacques Tati nin Henri Marquet le birlikte yazdiklari Bay Hulot nun Tatili bir roman uyarlamasi degildir Ancak hem kendi ulkesi Fransa da gise rekorlari kiran hem de dunyada genis olcude kabul goren bu film de once senaryosu sonra romani yazilan filmler kervanina katilmis ve bu filmin de cevrildikten bes yil sonra Fransa da bir romani cikmisti novelization Jean Claude Carriere in filmin senaryosuna dayanarak yazdigi 1958 tarihli bu romani Pierre Etaix resimlemisti Filmi gibi Les Vacances de M Hulot adini tasiyan bu roman 1974 yilinda Turkceye de cevrilmisti Bu kez Milliyet Yayinlari nin Mizah Dizisi nden cikan romanin Turkce adi Tatil Gunleri ydi Kapak resmini Bedri Koraman in cizdigi romani Turkceye Ulku Tamer cevirmisti Turkce ceviri de orijinali gibi resimliydi Odulleri1951 1952 yillarinda cekimlerin yapildigi Saint Marc sur Mer deki Saint Nazaire Hotel de la Plage hala duruyor Kazandiklari 1953 Louis Delluc odulu Paris 1953 Cannes Film Festivali Uluslararasi Elestirmenler Odulu 1953 Femina Odulu Bruksel 1954 ABD Ulusal Elestirmenler Birligi En Iyi Yabanci Film Odulu 1955 Altin Laurel odulu Edinburg 1956 Yilin en iyi filmi Kuba Adayliklari 1953 Cannes Film Festivali nin buyuk odulu 1953 Berlin Film Festivali nde yaristi 1954 New York Film Elestirmenleri Cemiyeti En Iyi Yabanci Film Odulu 2 sirada 1956 En Iyi Ozgun Senaryo Akademi Odulu Ovguler 2005 Ingiliz Film Enstitusu BFI 14 yasindan once gormeniz gereken 50 film listesi 2010 Empire degisi degerlendirmesi Dunya sinemasinin en iyi 100 filmi listesinde 49 sira Kaynakca Teksoy Rekin 2005 Rekin Teksoy un Sinema Tarihi Oglak Yayincilik ss sayfa 333 Fransizca jpbox office com 17 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2013 The 100 Best Films Of World Cinema Ingilizce Empire 7 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2013 a b c Why Do Things Torment Us So Ingilizce www epinions com Erisim tarihi 6 Nisan 2013 olu kirik baglanti Tamer Ulku 1979 Sinema Dedi Ki AFA Yayincilik ss sayfa 66 Ingilizce Soundtrackcollector com 19 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2013 a b c Mr Hulot s Holiday 1953 Ingilizce Roger Ebert suntimes com 29 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2013 a b Ingilizce www imcdb org 21 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2013 a b Ingilizce technicolorfilmfoundation org 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2013 PDF Ingilizce technicolorfilmfoundation org 13 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2013 Ingilizce BFI 29 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2013 Dis baglantilarIMDb de Bay Hulot nun Tatili SinemaTurk te Bay Hulot nun Tatili Allmovie com da Mr Hulot s Holiday 22 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rotten Tomatoes da Les Vacances de Monsieur Hulot Mr Hulot s Holiday 26 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Filmin cesitli afisleri20 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tati nin resmi sitesinde Les vacances de Monsieur Hulot 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Filmin 2009 Cannes Film Festivalinde dagitilan kitapcigi13 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce ve Fransizca