Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kara İbrahim Paşa (ö. 1687, Rodos), IV. Mehmed saltanatında, 15 Aralık 1683 - 18 Aralık 1685 tarihleri arasında iki yıl dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
| Kara İbrahim Paşa | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 15 Aralık 1683 - 18 Aralık 1685 | |
| Hükümdar | IV. Mehmed |
| Yerine geldiği | Merzifonlu Kara Mustafa Paşa |
| Yerine gelen | Sarı Süleyman Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | yak. 1620 Bayburt |
| Ölüm | 1687 Rodos |
Hayatı
Türk asıllıdır. Doğduğu dönemde Kelkit'e bağlı olan günümüzde Bayburt ilinin bir köyü olan Çatalçeşme'de doğmuştur. Babasının adı "Katırcı Ahmet" idi. Gençliğinde "Celali Hasan" adlı bir isyancının yanında leventlik yaptı. Bu eşkıya tenkil edilince İran'a kaçtı.
Yakalanma tehlikesi geçince bir müddet sonra geri memleketine döndü. Sonra Mısır Valisi olan Firari Kara Mustafa Paşa hizmetine katıldı. Bu görevde iken paşanın çuhadarı ve sonra kethudası oldu. Daha sonra Merzifonlu Kara Mustafa Paşa yanında göreve başladı. Kara Mustafa Paşa Silistre Valiliği yaptığı zaman onun kethudası ve sonra da büyük imrahoru oldu. Yanında görev aldığı "Kara Mustafa Paşa" devlet rütbelerinde ilerlemeye başlayınca Kara İbrahim de devlet memuriyetinde ilerledi. Önce 1670'te üçüncü vezirliğe atanmıştır. Bu sırada İstanbul'da sadaret kaymakamlığı görevi yaptı.
11 Kasım 1677'de Seydizade Mehmed Paşa yerine Kaptan-ı derya oldu ve 23 Nisan 1679'a dek bu görevde kaldı.
Yanında yetiştiği Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa serdar-ı ekrem olarak 1683'te Avusturya seferine çıktığı zaman yine İstanbul'da sadaret kaymakamlığı görevi yaptı. "Viyana Bozgunu" sonunda Kara Mustafa Paşa Belgrad'a çekildiği zaman, Bayburtlu Kara Mehmet Paşa velinimeti yerinde olan yenik sadrazam Kara Mustafa Paşa aleyhine döndü. Kara Mustafa Paşa'nın baş düşmanları olan kızlar ağası "Yusuf Ağa" ve o zaman büyük imrahor olan Sarı Süleyman Ağa sadaret kaymakamı olan Kara İbrahim Paşa'yı velinimeti aleyhinde tahrik ettiler. Kara İbrahim Paşa'nın da bu gruba katılması ile Sultan Avcı Mehmet'ten sadrazamın azledilmesi ve katledilmesi için bir hatt-ı hümayun aldılar. Böylece Kara İbrahim Paşa'nın ihaneti ile Merzifonlu Kara Mustafa Paşa 25 Aralık 1683'te Belgrad'da azil edilip idam edildi.
Kara İbrahim Paşa daha Belgrad'da Kara Mustafa Paşa idam edilmeden önce, sadaret mühr-ü hümayunu daha Belgrat'ta Kara Mustafa Paşa elinde iken, 15 Aralık 1683'te Sultan Avcı Mehmet huzuruna çıkarak ondan sadrazamlık için hatt-ı hümayun aldı. Hatt-ı Hümayun'u verirken Sultan IV. Mehmet
İbadullahin hizmetini sana ve seni Allah'a ısmarladım. Gözünü aç. Sonra da seni selefinden beter ederim.
diye Kara İbrahim Paşa'yı uyarmıştır.
Kara İbrahim Paşa'nın sadareti Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın başında Osmanlı devletinin üç cephede (Avusturya, Lehistan ve Venedik) savaşlar yapmak zorunda kaldığı bir dönemde olmuştur. Kara İbrahim Paşa savaşın olduğu cephelere gitmemeye ve savaş işlerini de diğer devlet işleri gibi merkezden idare etme kararı almış ve bunu sadaret döneminde uygulamak istemiştir.
Bu dönemde Avusturya orduları Macaristan'da fetihler yapıp çok zayıf Osmanlı direnişi karşında 1684 ve 1685 yazlarında kuzey Macaristan'ın çoğunu ve Peşte kalesini ellerine geçirmişlerdi. Macaristan'ın başkenti Budin kalesi önüne gelmişlerdi ve bu kale ancak Haziran 1686'da Budin Kuşatması ile Kara İbrahim Paşa'nın azledilmesinden sonra ellerine geçmişti. 1684 ile 1687'de Lehistan'ın Kazaklar desteği ile Moldavya'ya girme hücumları Osmanlı direnişi, Kirim Tatarları akınları ve Osmanlılarca başarı ile uygulanan geri çekilirken her şeyi yakıp yıkıp geride düşmana hiçbir şey bırakmama taktiği dolayısıyla başarısız kaldı. Lehistan cephesindeki bu nisbi başarı Lehistan serdarı olan Sarı Süleyman Paşa'nın iyi hizmeti dolayısıyla oldu. Venedik cephesinde ise Venediklilerin Dalmaçya kıyısına asker çıkartıp Bosna'ya doğru ilerlemeleri Nisan 1685'te 'nde Osmanlıların galibiyeti ile Venedik ordusunun hezimeti ile sona erdi.
Kara İbrahim Paşa sadrazam olmasından hemen sonra bir hastalık geçirdi. Bu durumda ona vekalet etmek için Lehistan cephesinde serdar olan Sarı Süleyman Paşa Edirne'ye getirildi. Kara İbrahim Paşa bunu kendi sadrazamlığına bir tehdit olarak gördüğü için yeni vekilini serdar olarak Avusturya cephesine gönderip böylece başkentten uzaklaştırmak istedi. Fakat bu icraatında bir alt maksat olduğu açıktı ve Aralık 1688'de sadrazamlıktan azledildi. Yerine Fazıl Ahmet Paşa'nın eski kethudası olan ve Lehistan cephesi serdarı olarak başarıları görülen Sarı Süleyman Paşa'ya sadrazamlık görevi verildi.
Kara İbrahim Paşa sadrazamlıktan ayrıldıktan sonra hacca gitmek için devletten izin istedi. Önce bu izin verildi ve Kara İbrahim Paşa bunun için hazırlıklar yapmaya başladı. Bu arada yolda kendine muhafız olarak refakat etmek üzere askerlikten olan kişileri kendine muhafız yazdırmak için girişime başladı. Kendine aleyhtar olanlar bu özel asker yazdırmayı padişaha karşı bir ordu kurmak hedefle olduğunu padişaha jurnal ettiler. Bunun üzerine padişah onun yaklaşık 3.000 kese parasının müsadere edilmesine, kendisinin de Rodos adasına sürgüne gönderilmesi hakkında bir ferman çıkartıldı. Çok geçmeden 1687'de sürgünde bulunduğu Rodos Adası'nda boğdurularak idam edildi. Öldüğünde yaşı altmış sekiz idi.
Değerlendirme
Silahdar tarihinin değerlendirmesine göre Kara İbrahim Paşa
ayyaş, tamahkar, kendisini ve kendi fikirleini beğenmiş, zalim, kibirli, aynı zamanda zengin ve hayırsız
bir kişiydi.
"Hadikat ül Vüzera"'da ise
muktedir fakat haris ve kibirli
olarak nitelendirilir.
Kaynakça
- ^ a b c Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 BN:978-975-16-0010) say.423
- ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 1-441. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Nisan 2022.
- ^ Silahdar Tarihi, C.2. Say.121
- ^ Silahdar Tarihi, C.2 Say.209,292
Dış Kaynakça
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.423-425
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
Dış bağlantılar
- Özcan, Abdülkadir (2000) "İbrahim Paşa, Kara", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt:21 Sayfa:329-330 , İstanbul:TDV Yayınları. Online:[1]26 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Merzifonlu Kara Mustafa Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 15 Aralık 1683 - 18 Aralık 1685 | Sonra gelen: Sarı Süleyman Paşa |
| Askerî görevi | ||
| Önce gelen: Seydizade Mehmed Paşa | Kaptan-ı Derya 1677 - 1679 | Sonra gelen: Kaplan Mustafa Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kara Ibrahim Pasa o 1687 Rodos IV Mehmed saltanatinda 15 Aralik 1683 18 Aralik 1685 tarihleri arasinda iki yil dort gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Kara Ibrahim PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 15 Aralik 1683 18 Aralik 1685Hukumdar IV MehmedYerine geldigi Merzifonlu Kara Mustafa PasaYerine gelen Sari Suleyman PasaKisisel bilgilerDogum yak 1620 BayburtOlum 1687 RodosHayatiTurk asillidir Dogdugu donemde Kelkit e bagli olan gunumuzde Bayburt ilinin bir koyu olan Catalcesme de dogmustur Babasinin adi Katirci Ahmet idi Gencliginde Celali Hasan adli bir isyancinin yaninda leventlik yapti Bu eskiya tenkil edilince Iran a kacti Yakalanma tehlikesi gecince bir muddet sonra geri memleketine dondu Sonra Misir Valisi olan Firari Kara Mustafa Pasa hizmetine katildi Bu gorevde iken pasanin cuhadari ve sonra kethudasi oldu Daha sonra Merzifonlu Kara Mustafa Pasa yaninda goreve basladi Kara Mustafa Pasa Silistre Valiligi yaptigi zaman onun kethudasi ve sonra da buyuk imrahoru oldu Yaninda gorev aldigi Kara Mustafa Pasa devlet rutbelerinde ilerlemeye baslayinca Kara Ibrahim de devlet memuriyetinde ilerledi Once 1670 te ucuncu vezirlige atanmistir Bu sirada Istanbul da sadaret kaymakamligi gorevi yapti 11 Kasim 1677 de Seydizade Mehmed Pasa yerine Kaptan i derya oldu ve 23 Nisan 1679 a dek bu gorevde kaldi Yaninda yetistigi Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Pasa serdar i ekrem olarak 1683 te Avusturya seferine ciktigi zaman yine Istanbul da sadaret kaymakamligi gorevi yapti Viyana Bozgunu sonunda Kara Mustafa Pasa Belgrad a cekildigi zaman Bayburtlu Kara Mehmet Pasa velinimeti yerinde olan yenik sadrazam Kara Mustafa Pasa aleyhine dondu Kara Mustafa Pasa nin bas dusmanlari olan kizlar agasi Yusuf Aga ve o zaman buyuk imrahor olan Sari Suleyman Aga sadaret kaymakami olan Kara Ibrahim Pasa yi velinimeti aleyhinde tahrik ettiler Kara Ibrahim Pasa nin da bu gruba katilmasi ile Sultan Avci Mehmet ten sadrazamin azledilmesi ve katledilmesi icin bir hatt i humayun aldilar Boylece Kara Ibrahim Pasa nin ihaneti ile Merzifonlu Kara Mustafa Pasa 25 Aralik 1683 te Belgrad da azil edilip idam edildi Kara Ibrahim Pasa daha Belgrad da Kara Mustafa Pasa idam edilmeden once sadaret muhr u humayunu daha Belgrat ta Kara Mustafa Pasa elinde iken 15 Aralik 1683 te Sultan Avci Mehmet huzuruna cikarak ondan sadrazamlik icin hatt i humayun aldi Hatt i Humayun u verirken Sultan IV Mehmet Ibadullahin hizmetini sana ve seni Allah a ismarladim Gozunu ac Sonra da seni selefinden beter ederim diye Kara Ibrahim Pasa yi uyarmistir Kara Ibrahim Pasa nin sadareti Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari nin basinda Osmanli devletinin uc cephede Avusturya Lehistan ve Venedik savaslar yapmak zorunda kaldigi bir donemde olmustur Kara Ibrahim Pasa savasin oldugu cephelere gitmemeye ve savas islerini de diger devlet isleri gibi merkezden idare etme karari almis ve bunu sadaret doneminde uygulamak istemistir Bu donemde Avusturya ordulari Macaristan da fetihler yapip cok zayif Osmanli direnisi karsinda 1684 ve 1685 yazlarinda kuzey Macaristan in cogunu ve Peste kalesini ellerine gecirmislerdi Macaristan in baskenti Budin kalesi onune gelmislerdi ve bu kale ancak Haziran 1686 da Budin Kusatmasi ile Kara Ibrahim Pasa nin azledilmesinden sonra ellerine gecmisti 1684 ile 1687 de Lehistan in Kazaklar destegi ile Moldavya ya girme hucumlari Osmanli direnisi Kirim Tatarlari akinlari ve Osmanlilarca basari ile uygulanan geri cekilirken her seyi yakip yikip geride dusmana hicbir sey birakmama taktigi dolayisiyla basarisiz kaldi Lehistan cephesindeki bu nisbi basari Lehistan serdari olan Sari Suleyman Pasa nin iyi hizmeti dolayisiyla oldu Venedik cephesinde ise Venediklilerin Dalmacya kiyisina asker cikartip Bosna ya dogru ilerlemeleri Nisan 1685 te nde Osmanlilarin galibiyeti ile Venedik ordusunun hezimeti ile sona erdi Kara Ibrahim Pasa sadrazam olmasindan hemen sonra bir hastalik gecirdi Bu durumda ona vekalet etmek icin Lehistan cephesinde serdar olan Sari Suleyman Pasa Edirne ye getirildi Kara Ibrahim Pasa bunu kendi sadrazamligina bir tehdit olarak gordugu icin yeni vekilini serdar olarak Avusturya cephesine gonderip boylece baskentten uzaklastirmak istedi Fakat bu icraatinda bir alt maksat oldugu acikti ve Aralik 1688 de sadrazamliktan azledildi Yerine Fazil Ahmet Pasa nin eski kethudasi olan ve Lehistan cephesi serdari olarak basarilari gorulen Sari Suleyman Pasa ya sadrazamlik gorevi verildi Kara Ibrahim Pasa sadrazamliktan ayrildiktan sonra hacca gitmek icin devletten izin istedi Once bu izin verildi ve Kara Ibrahim Pasa bunun icin hazirliklar yapmaya basladi Bu arada yolda kendine muhafiz olarak refakat etmek uzere askerlikten olan kisileri kendine muhafiz yazdirmak icin girisime basladi Kendine aleyhtar olanlar bu ozel asker yazdirmayi padisaha karsi bir ordu kurmak hedefle oldugunu padisaha jurnal ettiler Bunun uzerine padisah onun yaklasik 3 000 kese parasinin musadere edilmesine kendisinin de Rodos adasina surgune gonderilmesi hakkinda bir ferman cikartildi Cok gecmeden 1687 de surgunde bulundugu Rodos Adasi nda bogdurularak idam edildi Oldugunde yasi altmis sekiz idi DegerlendirmeSilahdar tarihinin degerlendirmesine gore Kara Ibrahim Pasa ayyas tamahkar kendisini ve kendi fikirleini begenmis zalim kibirli ayni zamanda zengin ve hayirsiz bir kisiydi Hadikat ul Vuzera da ise muktedir fakat haris ve kibirli olarak nitelendirilir Kaynakca a b c Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 BN 978 975 16 0010 say 423 Ozger Yunus 2007 XIX Yuzyilda Bayburt 1830 1900 PDF Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Anabilim Dali Doktora Tezi atauni edu tr ss 1 441 1 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Nisan 2022 Silahdar Tarihi C 2 Say 121 Silahdar Tarihi C 2 Say 209 292Dis KaynakcaDanismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 423 425 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Dis baglantilarOzcan Abdulkadir 2000 Ibrahim Pasa Kara Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 21 Sayfa 329 330 Istanbul TDV Yayinlari Online 1 26 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Merzifonlu Kara Mustafa Pasa Osmanli Sadrazami 15 Aralik 1683 18 Aralik 1685 Sonra gelen Sari Suleyman PasaAskeri goreviOnce gelen Seydizade Mehmed Pasa Kaptan i Derya 1677 1679 Sonra gelen Kaplan Mustafa Pasa