Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bayraktar Camii (Yunanca: Τέμενος Μπαϊρακτάρ, romanize: Temenos Bayraktar), Kıbrıs Cumhuriyeti'nin başkenti Lefkoşa'da bulunan bir camidir.
 Bayraktar Camii | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Mimari tarz | Osmanlı İslam |
| Konum | Lefkoşa, Kıbrıs |
| Koordinatlar | 35°10′09″K 33°21′56″D / 35.16917°K 33.36556°D |
Tarihçe
Caminin kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Cami, Kıbrıs'ın Osmanlı tarafından fethi sırasında 9 Eylül 1570'te Lefkoşa'nın Köstence burcundaki surlarına ilk Osmanlı bayrağını dikerken düşen bayraktar adına adanmıştır. Bu burç daha sonra Osmanlı döneminde Bayraktar burcu olarak adlandırılmıştır. Düşen bayraktarın mezarı caminin yanında yer almaktadır, ancak bu kişinin adı belirsizliğini korumaktadır. Bazı kaynaklar ona Alemdar Kara Mustafa, bazıları Alemdar Mehmet Ağa der, Lefkoşalılar arasında ise adı "Deli Cafer" olarak geçer. Arkeolog Tuncer Bağışkan, sitenin Kıbrıs'ta İslami inancı pekiştirme çabalarının bir parçası olarak dini öneme sahip bir yere dönüştürüldüğünü yazmıştır.
Bilinen şey, ilk başta bu alanda bir mezar olduğu, daha sonra bir türbeye ve ardından minaresiz bir mescide dönüştürüldüğüdür. Mezarın üzerinde bulunan 1756-57 tarihli mermer bir yazıtta, Kıbrıs valisi Hasan Ağa'nın mezarı ölen annesinin ruhuna adadığı yazmaktadır, ancak mezarı kimin yaptırdığını gösteren resmi bir kayıt bulunmamaktadır. 1767'de Lefkoşa'yı ziyaret eden Giovanni Mariti, bir mezarın yanında minaresiz bir mescit olduğunu kaydetmiştir. Caminin girişindeki bir yazıta göre, Kıbrıs'taki kamusal iyileştirmeleriyle tanınan II. Mahmud döneminde, 1820-21'de Abdullah Paşa tarafından bir minber ve bir mihrapla birlikte bir minare eklenmiştir.
Mezar, 1909'da taşlarının değiştirildiği kapsamlı ve "radikal" bir yenilemeden geçmiştir. 1930'a kadar camide, Muhammed'e ait olduğu iddia edilen bir sakal vardı. Dini günlerde ziyaretçiler sakalı üç kez öper ve sonra alınlarına koyarlardı. Bu kalıntı 27 Kasım 1930'da çalındı.
Cami, Kıbrıs'ta toplumlararası şiddet sırasında üç kez bombalandı. İlk bombalama 24 Mart 1962 gecesi gerçekleşti ve o zamanlar EOKA'nın suçu olduğu iddia edildi. Bu, Kıbrıslı Türkleri adanın her yerinde gösteri yapmaya teşvik etti ve iki toplum arasındaki gerginliği tırmandırdı. Yerel gazete Cumhuriyet için yazan sol görüşlü Kıbrıslı Türk gazeteciler Ahmet Muzaffer Gürkan ve Ayhan Hikmet, bombalamanın 23 Nisan 1962'de Türk Mukavemet Teşkilatı tarafından gerçekleştirildiğini ve daha sonra Kıbrıslı Rum İçişleri Bakanı Polikarpos Yeorgacis ile görüştüklerini yazdı. Aynı gün suikasta uğradılar. 2010 yılında emekli Türk general Sabri Yirmibeşoğlu, Türk basınının Bayraktar Camii olduğundan şüphelendiği Kıbrıs'taki bir camiyi, toplumlar arası gerginliği alevlendirmek için bombaladıklarını iddia etti. Bombalama minarede bir delik açtı. Cami onarıldı ve 25 Aralık 1962'de yeniden açıldı.
26 Ocak 1963'te, minareye ciddi hasar veren ikinci bir bombalama gerçekleşti. Minarenin çökme tehlikesi altında olduğu bildirildi.
Kanlı Noel'den sonra, 23 Ocak 1964'te, yerel saatle 21:00 civarında üçüncü bir bombalama gerçekleşti. Minare patlamada tamamen yıkıldı. Ömeriye Camii aynı anda bombalandı ve ciddi hasar gördü. Sanat hırsızlığı konusunda uzman olan Samuel Hardy, Kıbrıs çatışması sırasında kültürel mirasa kasıtlı olarak verilen etnik temelli hasar olayları arasında Bayraktar Camii'nin yıkılmasını da sıralıyor.
Şubat 1975'te UNESCO yetkilileri camiyi ziyaret ettiğinde, "tamamen tahrip edildiğini", "minarenin yıkıldığını, pencerelerin kapatıldığını, çatının çökmüş durumda olduğunu" bildirdiler. Eylül 1975'e gelindiğinde, yeniden inşa edilen minare hariç, bina restore edilmişti. 1985'te minare hala inşa halindeydi. 1990'da cami restore edildi ve 2003'te ibadete açıldı.
Mimarisi
Cami, kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda dikdörtgen bir plana sahiptir. Giriş, üzerinde onarımı ayrıntılı olarak anlatan yazıtın bulunduğu sivri bir kemerden yapılır. Girişin yakınındaki köşe, bir türbe yapmak için binanın geri kalanından ayrılır ve türbeden karşı tarafa doğru, türbeye ziyaretler için başka bir oda oluşturmak üzere başka bir duvar yerleştirilir. Ön tarafta üç kemerli bir narteks bulunur. Minare, türbenin duvarının yanına yerleştirilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b "Bayraktar Camii". İslam Ansiklopedisi. 5. Türk Diyanet Vakfı. 1992. ss. 255-6. 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2025.
- ^ a b c d Bağışkan, Tuncer (2005). Kıbrıs'ta Osmanlı Türk Eserleri. Turkish Cypriot Association of Museum Lovers. ss. 75-80.
- ^ a b "Why the Turkish military bombed mosques in Cyprus". Hürriyet Daily News. Erişim tarihi: 13 Ocak 2025.
- ^ Kızılyürek, Niyazi. ""Cumhuriyetin Gazetecileri" - 1 Ayhan Hikmet ve Ahmet Muzaffer Gürkan". Yeni Düzen.
- ^ a b Tekin, Yüksel (27 Ocak 1963). "Bayraktar camiine yeni bir bomba atıldı". Milliyet. s. 1.
- ^ "Bayraktar türbesi onarıldı". Milliyet. 27 Ocak 1963. s. 1.
- ^ "Kıbrıs'ta Lefkoşa'da iki camide dün infılak oldu". Milliyet. 24 Ocak 1964. s. 1.
- ^ Hardy, Samuel (2013). "Maintained in Very Good Condition or Virtually Rebuilt? Destruction of Cultural Property and Narration of Violent Histories" (PDF). Papers from the Institute of Archaeology. 23 (1). ss. 1-9.
- ^ Dalibard, J. "Cyprus: Status on the Conservation of Cultural Property" (PDF). UNESCO. Erişim tarihi: 13 Ocak 2025.
- ^ "Mosque of Bayraktar Gazi". Dome MIT. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016.
- ^ "Cyprus PIO: News Update in English, 03-11-24". Cyprus PIO. Erişim tarihi: 13 Ocak 2025.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bayraktar Camii Yunanca Temenos Mpairaktar romanize Temenos Bayraktar Kibris Cumhuriyeti nin baskenti Lefkosa da bulunan bir camidir Bayraktar Camii Temenos MpairaktarBayraktar CamiiGenel bilgilerMimari tarzOsmanli IslamKonumLefkosa KibrisKoordinatlar35 10 09 K 33 21 56 D 35 16917 K 33 36556 D 35 16917 33 36556TarihceLefkosa Surlari ile gorunumu Caminin kesin insa tarihi bilinmemektedir Cami Kibris in Osmanli tarafindan fethi sirasinda 9 Eylul 1570 te Lefkosa nin Kostence burcundaki surlarina ilk Osmanli bayragini dikerken dusen bayraktar adina adanmistir Bu burc daha sonra Osmanli doneminde Bayraktar burcu olarak adlandirilmistir Dusen bayraktarin mezari caminin yaninda yer almaktadir ancak bu kisinin adi belirsizligini korumaktadir Bazi kaynaklar ona Alemdar Kara Mustafa bazilari Alemdar Mehmet Aga der Lefkosalilar arasinda ise adi Deli Cafer olarak gecer Arkeolog Tuncer Bagiskan sitenin Kibris ta Islami inanci pekistirme cabalarinin bir parcasi olarak dini oneme sahip bir yere donusturuldugunu yazmistir Bilinen sey ilk basta bu alanda bir mezar oldugu daha sonra bir turbeye ve ardindan minaresiz bir mescide donusturuldugudur Mezarin uzerinde bulunan 1756 57 tarihli mermer bir yazitta Kibris valisi Hasan Aga nin mezari olen annesinin ruhuna adadigi yazmaktadir ancak mezari kimin yaptirdigini gosteren resmi bir kayit bulunmamaktadir 1767 de Lefkosa yi ziyaret eden Giovanni Mariti bir mezarin yaninda minaresiz bir mescit oldugunu kaydetmistir Caminin girisindeki bir yazita gore Kibris taki kamusal iyilestirmeleriyle taninan II Mahmud doneminde 1820 21 de Abdullah Pasa tarafindan bir minber ve bir mihrapla birlikte bir minare eklenmistir Mezar 1909 da taslarinin degistirildigi kapsamli ve radikal bir yenilemeden gecmistir 1930 a kadar camide Muhammed e ait oldugu iddia edilen bir sakal vardi Dini gunlerde ziyaretciler sakali uc kez oper ve sonra alinlarina koyarlardi Bu kalinti 27 Kasim 1930 da calindi Cami Kibris ta toplumlararasi siddet sirasinda uc kez bombalandi Ilk bombalama 24 Mart 1962 gecesi gerceklesti ve o zamanlar EOKA nin sucu oldugu iddia edildi Bu Kibrisli Turkleri adanin her yerinde gosteri yapmaya tesvik etti ve iki toplum arasindaki gerginligi tirmandirdi Yerel gazete Cumhuriyet icin yazan sol goruslu Kibrisli Turk gazeteciler Ahmet Muzaffer Gurkan ve Ayhan Hikmet bombalamanin 23 Nisan 1962 de Turk Mukavemet Teskilati tarafindan gerceklestirildigini ve daha sonra Kibrisli Rum Icisleri Bakani Polikarpos Yeorgacis ile gorustuklerini yazdi Ayni gun suikasta ugradilar 2010 yilinda emekli Turk general Sabri Yirmibesoglu Turk basininin Bayraktar Camii oldugundan suphelendigi Kibris taki bir camiyi toplumlar arasi gerginligi alevlendirmek icin bombaladiklarini iddia etti Bombalama minarede bir delik acti Cami onarildi ve 25 Aralik 1962 de yeniden acildi 26 Ocak 1963 te minareye ciddi hasar veren ikinci bir bombalama gerceklesti Minarenin cokme tehlikesi altinda oldugu bildirildi Kanli Noel den sonra 23 Ocak 1964 te yerel saatle 21 00 civarinda ucuncu bir bombalama gerceklesti Minare patlamada tamamen yikildi Omeriye Camii ayni anda bombalandi ve ciddi hasar gordu Sanat hirsizligi konusunda uzman olan Samuel Hardy Kibris catismasi sirasinda kulturel mirasa kasitli olarak verilen etnik temelli hasar olaylari arasinda Bayraktar Camii nin yikilmasini da siraliyor Subat 1975 te UNESCO yetkilileri camiyi ziyaret ettiginde tamamen tahrip edildigini minarenin yikildigini pencerelerin kapatildigini catinin cokmus durumda oldugunu bildirdiler Eylul 1975 e gelindiginde yeniden insa edilen minare haric bina restore edilmisti 1985 te minare hala insa halindeydi 1990 da cami restore edildi ve 2003 te ibadete acildi MimarisiCami kuzeybati guneydogu dogrultusunda dikdortgen bir plana sahiptir Giris uzerinde onarimi ayrintili olarak anlatan yazitin bulundugu sivri bir kemerden yapilir Girisin yakinindaki kose bir turbe yapmak icin binanin geri kalanindan ayrilir ve turbeden karsi tarafa dogru turbeye ziyaretler icin baska bir oda olusturmak uzere baska bir duvar yerlestirilir On tarafta uc kemerli bir narteks bulunur Minare turbenin duvarinin yanina yerlestirilmistir Kaynakca a b Bayraktar Camii Islam Ansiklopedisi 5 Turk Diyanet Vakfi 1992 ss 255 6 28 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2025 a b c d Bagiskan Tuncer 2005 Kibris ta Osmanli Turk Eserleri Turkish Cypriot Association of Museum Lovers ss 75 80 a b Why the Turkish military bombed mosques in Cyprus Hurriyet Daily News Erisim tarihi 13 Ocak 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Kizilyurek Niyazi Cumhuriyetin Gazetecileri 1 Ayhan Hikmet ve Ahmet Muzaffer Gurkan Yeni Duzen Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Tekin Yuksel 27 Ocak 1963 Bayraktar camiine yeni bir bomba atildi Milliyet s 1 Bayraktar turbesi onarildi Milliyet 27 Ocak 1963 s 1 Kibris ta Lefkosa da iki camide dun infilak oldu Milliyet 24 Ocak 1964 s 1 Hardy Samuel 2013 Maintained in Very Good Condition or Virtually Rebuilt Destruction of Cultural Property and Narration of Violent Histories PDF Papers from the Institute of Archaeology 23 1 ss 1 9 Dalibard J Cyprus Status on the Conservation of Cultural Property PDF UNESCO Erisim tarihi 13 Ocak 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Mosque of Bayraktar Gazi Dome MIT Erisim tarihi 30 Temmuz 2016 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Cyprus PIO News Update in English 03 11 24 Cyprus PIO Erisim tarihi 13 Ocak 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link