Bedrettin Dalan (17 Temmuz 1941, Eskişehir), Türk mühendis, siyasetçi ve 1984-1989 arasında İstanbul'un ilk Büyükşehir Belediye Başkanı. Ayrıca İstek Vakfı ve Yeditepe Üniversitesinin kurucusu.
Bedrettin Dalan | |
---|---|
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı | |
Görev süresi 29 Mart 1984 - 29 Mart 1989 | |
Yerine geldiği | Abdullah Tırtıl |
Yerine gelen | Nurettin Sözen |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 19. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 6 Kasım 1991 - 24 Aralık 1995 | |
Seçim bölgesi | 1991 - İstanbul |
Demokrat Merkez Partisi Genel Başkanı | |
Görev süresi 17 Mayıs 1990 - 14 Eylül 1991 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 17 Temmuz 1941 Eskişehir, Türkiye |
Partisi | ANAP (1984-1990) DMP (1990-1991) DYP (1991-1995) |
Evlilik(ler) | Ayseli Dalan |
Çocuk(lar) | 2 |
Bitirdiği okul | İstanbul Teknik Üniversitesi |
Hayatı
Bedrettin Dalan, 1941 yılında Bayburtlu bir ailenin çocuğu olarak Eskişehir'de doğdu. Küçük yaşlarda ailesi Germencik'e yerleşti. Şeyhbızın aşiretine mensup olan Dalan, Türk olduklarını şu cümlelerle ifade etmiştir Kürt’ün de altına girdiğim zaman Türkmen çıkıyorum. Bizim aşiretin kontrolünü yaptık, Türkmenistan’da köylerimiz çıktı. İlk öğrenimini Germencik'te, orta ve lise öğrenimini Aydın Lisesi'nde tamamladı.İTÜ Mühendislik Fakültesi'nden elektrik mühendisi olarak mezun oldu. İş yaşamına TCDD'de başlayan Dalan, daha sonra özel sektörde çalıştı.
ANAP kurucu üyesi oldu ve 25 Mart seçimlerinde belediye başkanı oldu. İstanbul büyükşehir belediye başkanı seçilmeden önce Anavatan Partisi'nin İstanbul il başkanlığı görevini yerine getirdi. 1984'ten 1989'a kadar sürdürdüğü belediye başkanlığı döneminde Üsküdar sahili imara açıldı ve bugünkü haline getirildi. 1986-88 arasında Tarlabaşı yıkımlarıyla bugünkü Tarlabaşı Bulvarı ortaya çıktı, Avrupa Yakası'ndaki meyve-sebze hali Unkapanı'ndan Bayrampaşa'ya, Anadolu Yakası'ndaki ise Kadıköy Rıhtım Meydanı'ndan İçerenköy'e taşındı. İlk kazıklı sahil yolları hizmete açıldı. Kentin kanalizasyon başta olmak üzere altyapı çalışmalarına hız verildi. Darlık Barajı 1986-1988 yılları arasında inşa edildi. İDO kurularak kent ulaşımına kazandırıldı. Bu süreçte Dalan, Dünya Yerel Yönetimler Birliği başkan yardımcılığı, İslam Ülkeleri Başkentler ve Şehirler Teşkilatı ve Dünya Metropoller Birliği Başkanlığı görevlerinde de bulundu. 1987'de Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın Küresel 500 Onur Listesi'nde yer aldı.
1986 yılında ANAP içerisinde yaşanan iç gerilimler sebebiyle Anavatan Partisi Genel Başkanı Turgut Özal ile çatıştı. Özal ile olan çatışmasına rağmen yine Anavatan Partisi büyükşehir belediye başkan adayı olarak katıldığı 26 Mart seçimlerinde SHP’nin adayı eski İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa dekanı Nurettin Sözen’e mağlup oldu. Seçimlerden sonra ANAP'tan koparak, 17 Mayıs 1990'da Demokrat Merkez Partisi kurucu genel başkanı oldu. Bu parti 14 Eylül 1991'de DYP’ye katıldı, aynı yıl yapılan 1991 Türkiye genel seçimlerinde DYP İstanbul Milletvekili seçildi.
Süleyman Demirel'in cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra boşalan DYP genel başkanlığı için 1993 haziranında yapılan olağanüstü kongre öncesinde adaylığını koyduysa da kongreye kısa süre kalan İsmet Sezgin lehine adaylıktan çekildi. 27 Mart seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı oldu, fakat seçilemedi. 1995 yılında DYP'den istifa ederek ANAP'a döndü.
Çeşitli kuruluşlarda yöneticilik ve yönetim kurulu üyeliği yaptı. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi oldu. 1985 yılında İstek Vakfı'nı kurarak, vakfın genel başkanı oldu. Vakıf çok sayıda anaokulu, ilköğretim okulu ve lise kurarak eğitime açtı. Vakfın kurduğu Yeditepe Üniversitesi 1996 yılında eğitime başladı.
12 Ocak 2011 tarihinde İrticayla Mücadele Eylem Planı davası kapsamında İçişleri Bakanlığı hakkında kırmızı bültenle yakalanma emri çıkarılmaya çalışılmış fakat çıkarılamamıştır. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi 30 Aralık 2011 tarihinde İstek Vakfı malları hariç, Bedrettin Dalan'ın Türkiye'deki bütün mal varlığına, hak ve alacaklarına el konulmasına karar verdi.
Bedrettin Dalan hakkında Ergenekon davası kapsamında 12 Nisan 2010'da yakalama kararı çıkarıldı. 18 Şubat 2015 tarihinde yakalama kararı kaldırılan Dalan, 10 Mart 2015'te Türkiye'ye döndü.
2022 yılı itibarıyla İSTEK Vakfı ve Yeditepe Üniversitesi'nin onursal başkanlığı görevini sürdürmekte ve aktif olarak çalışma hayatına devam etmektedir.
Kaynakça
- ^ . 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.
- ^ Nuriye Akman, "30 bin kelimelik bir Kürtçe roman yaz, bastırması benden" 9 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Zaman, 18 Mayıs 2003.
- ^ ( 30 bin kelimelik bir Kürtçe roman yaz, bastırması benden 9 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "İstek Vakfı Kuruluşu". istek.org.tr. İstek Vakfı. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
- ^ Betül Uncular, İşte Böyle Bir Meclis 1983-1991, Bilgi Yayınevi, Temmuz 1991, s. 99
- ^ Dalan ANAP'ta 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Milliyet, 23 Aralık 1995
- ^ "Tutuklamayın döneyim". sabah.com.tr. Sabah. 22 Ocak 2011. 25 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2011.
- ^ "Bütün mal varlığına el konuldu". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 31 Aralık 2011. 25 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2011.
- ^ "Bedrettin Dalan hakkında şok karar". cnnturk.com. CNN Türk. 30 Aralık 2011. 7 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2011.
- ^ "Bedrettin Dalan Türkiye'ye döndü". ntv.com.tr. NTV. 10 Mart 2015. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
- ^ "Bedrettin Dalan Türkiye'ye döndü". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 10 Mart 2015. 25 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
- ^ "İSTEK Vakfı ve Yeditepe Üniversitesi Kurucu ve Onursal Başkanı". yeditepe.edu.tr. 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2022.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Abdullah Tırtıl | İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı 26 Mart 1984 - 28 Mart 1989 | Sonra gelen: Nurettin Sözen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bedrettin Dalan 17 Temmuz 1941 Eskisehir Turk muhendis siyasetci ve 1984 1989 arasinda Istanbul un ilk Buyuksehir Belediye Baskani Ayrica Istek Vakfi ve Yeditepe Universitesinin kurucusu Bedrettin DalanIstanbul Buyuksehir Belediye BaskaniGorev suresi 29 Mart 1984 29 Mart 1989Yerine geldigi Abdullah TirtilYerine gelen Nurettin SozenTurkiye Buyuk Millet Meclisi 19 Donem MilletvekiliGorev suresi 6 Kasim 1991 24 Aralik 1995Secim bolgesi 1991 IstanbulDemokrat Merkez Partisi Genel BaskaniGorev suresi 17 Mayis 1990 14 Eylul 1991Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Makam kaldirildiKisisel bilgilerDogum 17 Temmuz 1941 82 yasinda Eskisehir TurkiyePartisi ANAP 1984 1990 DMP 1990 1991 DYP 1991 1995 Evlilik ler Ayseli DalanCocuk lar 2Bitirdigi okul Istanbul Teknik UniversitesiHayatiBedrettin Dalan 1941 yilinda Bayburtlu bir ailenin cocugu olarak Eskisehir de dogdu Kucuk yaslarda ailesi Germencik e yerlesti Seyhbizin asiretine mensup olan Dalan Turk olduklarini su cumlelerle ifade etmistir Kurt un de altina girdigim zaman Turkmen cikiyorum Bizim asiretin kontrolunu yaptik Turkmenistan da koylerimiz cikti Ilk ogrenimini Germencik te orta ve lise ogrenimini Aydin Lisesi nde tamamladi ITU Muhendislik Fakultesi nden elektrik muhendisi olarak mezun oldu Is yasamina TCDD de baslayan Dalan daha sonra ozel sektorde calisti ANAP kurucu uyesi oldu ve 25 Mart secimlerinde belediye baskani oldu Istanbul buyuksehir belediye baskani secilmeden once Anavatan Partisi nin Istanbul il baskanligi gorevini yerine getirdi 1984 ten 1989 a kadar surdurdugu belediye baskanligi doneminde Uskudar sahili imara acildi ve bugunku haline getirildi 1986 88 arasinda Tarlabasi yikimlariyla bugunku Tarlabasi Bulvari ortaya cikti Avrupa Yakasi ndaki meyve sebze hali Unkapani ndan Bayrampasa ya Anadolu Yakasi ndaki ise Kadikoy Rihtim Meydani ndan Icerenkoy e tasindi Ilk kazikli sahil yollari hizmete acildi Kentin kanalizasyon basta olmak uzere altyapi calismalarina hiz verildi Darlik Baraji 1986 1988 yillari arasinda insa edildi IDO kurularak kent ulasimina kazandirildi Bu surecte Dalan Dunya Yerel Yonetimler Birligi baskan yardimciligi Islam Ulkeleri Baskentler ve Sehirler Teskilati ve Dunya Metropoller Birligi Baskanligi gorevlerinde de bulundu 1987 de Birlesmis Milletler Cevre Programi nin Kuresel 500 Onur Listesi nde yer aldi 1986 yilinda ANAP icerisinde yasanan ic gerilimler sebebiyle Anavatan Partisi Genel Baskani Turgut Ozal ile catisti Ozal ile olan catismasina ragmen yine Anavatan Partisi buyuksehir belediye baskan adayi olarak katildigi 26 Mart secimlerinde SHP nin adayi eski Istanbul Universitesi Cerrahpasa dekani Nurettin Sozen e maglup oldu Secimlerden sonra ANAP tan koparak 17 Mayis 1990 da Demokrat Merkez Partisi kurucu genel baskani oldu Bu parti 14 Eylul 1991 de DYP ye katildi ayni yil yapilan 1991 Turkiye genel secimlerinde DYP Istanbul Milletvekili secildi Suleyman Demirel in cumhurbaskani secilmesinden sonra bosalan DYP genel baskanligi icin 1993 haziraninda yapilan olaganustu kongre oncesinde adayligini koyduysa da kongreye kisa sure kalan Ismet Sezgin lehine adayliktan cekildi 27 Mart secimlerinde Istanbul Buyuksehir Belediye Baskan Adayi oldu fakat secilemedi 1995 yilinda DYP den istifa ederek ANAP a dondu Cesitli kuruluslarda yoneticilik ve yonetim kurulu uyeligi yapti Marmara Universitesi Guzel Sanatlar Fakultesi Ogretim Uyesi oldu 1985 yilinda Istek Vakfi ni kurarak vakfin genel baskani oldu Vakif cok sayida anaokulu ilkogretim okulu ve lise kurarak egitime acti Vakfin kurdugu Yeditepe Universitesi 1996 yilinda egitime basladi 12 Ocak 2011 tarihinde Irticayla Mucadele Eylem Plani davasi kapsaminda Icisleri Bakanligi hakkinda kirmizi bultenle yakalanma emri cikarilmaya calisilmis fakat cikarilamamistir Istanbul 13 Agir Ceza Mahkemesi 30 Aralik 2011 tarihinde Istek Vakfi mallari haric Bedrettin Dalan in Turkiye deki butun mal varligina hak ve alacaklarina el konulmasina karar verdi Bedrettin Dalan hakkinda Ergenekon davasi kapsaminda 12 Nisan 2010 da yakalama karari cikarildi 18 Subat 2015 tarihinde yakalama karari kaldirilan Dalan 10 Mart 2015 te Turkiye ye dondu 2022 yili itibariyla ISTEK Vakfi ve Yeditepe Universitesi nin onursal baskanligi gorevini surdurmekte ve aktif olarak calisma hayatina devam etmektedir Kaynakca 27 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2021 Nuriye Akman 30 bin kelimelik bir Kurtce roman yaz bastirmasi benden 9 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Zaman 18 Mayis 2003 30 bin kelimelik bir Kurtce roman yaz bastirmasi benden 9 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Istek Vakfi Kurulusu istek org tr Istek Vakfi 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2015 Betul Uncular Iste Boyle Bir Meclis 1983 1991 Bilgi Yayinevi Temmuz 1991 s 99 Dalan ANAP ta 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milliyet 23 Aralik 1995 Tutuklamayin doneyim sabah com tr Sabah 22 Ocak 2011 25 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2011 Butun mal varligina el konuldu hurriyet com tr Hurriyet 31 Aralik 2011 25 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2011 Bedrettin Dalan hakkinda sok karar cnnturk com CNN Turk 30 Aralik 2011 7 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2011 Bedrettin Dalan Turkiye ye dondu ntv com tr NTV 10 Mart 2015 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2015 Bedrettin Dalan Turkiye ye dondu aa com tr Anadolu Ajansi 10 Mart 2015 25 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2015 ISTEK Vakfi ve Yeditepe Universitesi Kurucu ve Onursal Baskani yeditepe edu tr 7 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2022 Siyasi goreviOnce gelen Abdullah Tirtil Istanbul Buyuksehir Belediye Baskani 26 Mart 1984 28 Mart 1989 Sonra gelen Nurettin Sozen