Monemvasya (Yunanca: Μονεμβασία), Osmanlı döneminde Menevşiye/Benefşe/Menekşe,Mora Yarımadası'nın Lakonya iline bağlı Monemvasia belediyesinde bir kasabadır. Kasaba Mora'nın doğusunda, kıyıya yakın bir noktadaki ada üzerinde yer almaktadır.
Benefşe Μονεμβασία | |
---|---|
Monemvasya | |
Ülke | Yunanistan |
Bölge | Mora |
Bölgesel birim | Lakonya |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 949.3 km² |
Rakım | 15 m |
Nüfus (2011) | |
• Toplam | 21,942 |
Alan kodu | 27320 |
Tarihçe
Avarlar ve sonrasında Slav akınlarına karşı 583 yılında İmparator Mauricius tarafından yaptırılan kale ile savunma surları içerisinde yerleşimden oluşmaktaydı. Daha sonra metropolitlik ve imparatorluğun batısında ileri karakol vazifesi görmesiyle önemi artmaya başladı. 1147’de Norman akınlarına karşı koyan kale, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Konstantinopolis'un Latin İmparatorluğu egemenliğine geçmesiyle Bizans ardıllarının batı bölgesinde kalan ender topraklarından biri oldu. Ancak üç yıllık bir kuşatma sonucunda 1248 yılında Franklar tarafından ele geçirildi.
1259 yılında Makedonya Bölgesindeki Pelagonia'da meydana gelen savaşta İznik İmparatorluğu Latin güçlerini yenilgiye uğratmış ve Ahaya Prensi William Villehourdin'de esir alınmıştır. 1261 yılında Latinler'in İstanbul'dan çıkarılması ve VIII. Mihail'in Bizans İmparatoru olarak taç giymesini takip eden süreçte esir tutulan Prens William Villehourdin'in fidyesi karşılığında 1262 yılında yeniden Bizans idaresine girdi. Bu tarihten itibaren Bizans'ın Ahaya Prensliği'ne ve Venedik ticaretine saldırıların izinli olarak yapıldığı korsanlık faaliyetlerine üs oldu. Şehrin piskoposluk makamının tüm Mora bölgesini idare edecek metropolitlik derecesine yükseltilmesi, vergi muafiyeti ve serbest ticaret hakkının tanınması ile önemi daha da artmaya başladı. Yerleşim 1292 yılında Aragon Krallığı'na bağlı kuvvetlerce yağmalandı. Bizans'ın 1453'te yıkılması sonrasında bir süre despotlar idaresinde kalan yerleşim, sonrasında burayı savunamayacağını düşünen Despot Thomas tarafından Papalık Devleti'ne satıldı. Ancak yaşayanların Papalık idaresinden memnun olmaması nedeniyle 1464'te yerleşim Venedik Cumhuriyeti'nin egemenliğine girdi. 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında Osmanlılar'a karşı başarıyla savunuldu ve yapılan barış antlaşmasıyla da Venedik idaresi devam etti. Kara bağlantısı Osmanlı topraklarında kalan yerleşim, 1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı sonrasında ise Osmanlı idaresine bırakıldı.
Osmanlı egemenliği dönemi kayıtlarında yerleşimden; Menekşe, Menefşe ya da Benefşe adlarıyla bahsedilmiştir. 1540-1570 yılları arasında Mora sancağına bağlıyken, bu tarihten sonra Mistra sancağına bağlanmıştır. 1583 tarihli Osmanlı kaynaklarına göre yerleşimde tamamı Gayri Müslim 320 hane kaydedilmiştir. Daha sonraki yıllarda yerleşimde Müslüman nüfusta önemli artış yaşanmıştır. Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşlarının devamında 12 Ağustos 1690 yılına gelindiğinde 300'ü silahlı olmak üzere 1200 Türk'ün teslim olmasıyla yeniden Venedik egemenliğine katmıştır. 1715 yılındaki Mora Seferi ile Osmanlılar kasabayı yeniden topraklarına katılmıştır. Yunan İsyanı esnasında 1821 yılında Yunanlar tarafından ele geçirilmiş ve sonrasında yeni kurulan Yunanistan Krallığı'na bağlamıştır.
Coğrafya
Yerleşimin bulunduğu ada, 375 yılında meydana gelen deprem sonucu ana karadan ayrılmasıyla oluşmuştur. Eski yerleşim ve kale deniz seviyesinden 100 m kadar yükseklikte yer alan platoda yer almaktayken, günümüz yerleşimi adanın güneydoğusunda denizden 15 m yükseklikteki yamaçta kuruludur. Ayrıca adanın batısında küçük bir yerleşim bulunmaktadır.
Dış bağlantılar
- Monemvasia the Gibraltar of Greece8 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b . TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Akyay, B., "EVLİYÂ ÇELEBİ SEYAHATNAMESİNE GÖRE BENEFŞE (MENEKŞE) ". Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi". Sayı: XI/2, Yıl: Kış 2011. URL:http://tdid.ege.edu.tr/files/B%C3%BClentAkyay.pdf 8 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2017-04-07
- ^ Setton, Kenneth Meyer (1991). "Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century" (İngilizce). Philadelphia: The American Philosophical Society. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Monemvasya Yunanca Monembasia Osmanli doneminde Menevsiye Benefse Menekse Mora Yarimadasi nin Lakonya iline bagli Monemvasia belediyesinde bir kasabadir Kasaba Mora nin dogusunda kiyiya yakin bir noktadaki ada uzerinde yer almaktadir Benefse MonembasiaMonemvasyaUlkeYunanistanBolgeMoraBolgesel birimLakonyaYuzolcumu Toplam949 3 km Rakim15 mNufus 2011 Toplam21 942Alan kodu27320Monemvasya Belediyesinin sinirlariTarihceAvarlar ve sonrasinda Slav akinlarina karsi 583 yilinda Imparator Mauricius tarafindan yaptirilan kale ile savunma surlari icerisinde yerlesimden olusmaktaydi Daha sonra metropolitlik ve imparatorlugun batisinda ileri karakol vazifesi gormesiyle onemi artmaya basladi 1147 de Norman akinlarina karsi koyan kale Dorduncu Hacli Seferi sirasinda Konstantinopolis un Latin Imparatorlugu egemenligine gecmesiyle Bizans ardillarinin bati bolgesinde kalan ender topraklarindan biri oldu Ancak uc yillik bir kusatma sonucunda 1248 yilinda Franklar tarafindan ele gecirildi 1259 yilinda Makedonya Bolgesindeki Pelagonia da meydana gelen savasta Iznik Imparatorlugu Latin guclerini yenilgiye ugratmis ve Ahaya Prensi William Villehourdin de esir alinmistir 1261 yilinda Latinler in Istanbul dan cikarilmasi ve VIII Mihail in Bizans Imparatoru olarak tac giymesini takip eden surecte esir tutulan Prens William Villehourdin in fidyesi karsiliginda 1262 yilinda yeniden Bizans idaresine girdi Bu tarihten itibaren Bizans in Ahaya Prensligi ne ve Venedik ticaretine saldirilarin izinli olarak yapildigi korsanlik faaliyetlerine us oldu Sehrin piskoposluk makaminin tum Mora bolgesini idare edecek metropolitlik derecesine yukseltilmesi vergi muafiyeti ve serbest ticaret hakkinin taninmasi ile onemi daha da artmaya basladi Yerlesim 1292 yilinda Aragon Kralligi na bagli kuvvetlerce yagmalandi Bizans in 1453 te yikilmasi sonrasinda bir sure despotlar idaresinde kalan yerlesim sonrasinda burayi savunamayacagini dusunen Despot Thomas tarafindan Papalik Devleti ne satildi Ancak yasayanlarin Papalik idaresinden memnun olmamasi nedeniyle 1464 te yerlesim Venedik Cumhuriyeti nin egemenligine girdi 1499 1503 Osmanli Venedik Savasi sirasinda Osmanlilar a karsi basariyla savunuldu ve yapilan baris antlasmasiyla da Venedik idaresi devam etti Kara baglantisi Osmanli topraklarinda kalan yerlesim 1499 1503 Osmanli Venedik Savasi sonrasinda ise Osmanli idaresine birakildi Monemvasia F de Witt Amsterdam 1680 Osmanli egemenligi donemi kayitlarinda yerlesimden Menekse Menefse ya da Benefse adlariyla bahsedilmistir 1540 1570 yillari arasinda Mora sancagina bagliyken bu tarihten sonra Mistra sancagina baglanmistir 1583 tarihli Osmanli kaynaklarina gore yerlesimde tamami Gayri Muslim 320 hane kaydedilmistir Daha sonraki yillarda yerlesimde Musluman nufusta onemli artis yasanmistir Osmanli Kutsal Ittifak Savaslarinin devaminda 12 Agustos 1690 yilina gelindiginde 300 u silahli olmak uzere 1200 Turk un teslim olmasiyla yeniden Venedik egemenligine katmistir 1715 yilindaki Mora Seferi ile Osmanlilar kasabayi yeniden topraklarina katilmistir Yunan Isyani esnasinda 1821 yilinda Yunanlar tarafindan ele gecirilmis ve sonrasinda yeni kurulan Yunanistan Kralligi na baglamistir CografyaYerlesimin bulundugu ada 375 yilinda meydana gelen deprem sonucu ana karadan ayrilmasiyla olusmustur Eski yerlesim ve kale deniz seviyesinden 100 m kadar yukseklikte yer alan platoda yer almaktayken gunumuz yerlesimi adanin guneydogusunda denizden 15 m yukseklikteki yamacta kuruludur Ayrica adanin batisinda kucuk bir yerlesim bulunmaktadir Dis baglantilarMonemvasia the Gibraltar of Greece8 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b TDV Islam Ansiklopedisi 24 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Akyay B EVLIYA CELEBI SEYAHATNAMESINE GORE BENEFSE MENEKSE Turk Dunyasi Incelemeleri Dergisi Sayi XI 2 Yil Kis 2011 URL http tdid ege edu tr files B C3 BClentAkyay pdf 8 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2017 04 07 Setton Kenneth Meyer 1991 Venice Austria and the Turks in the Seventeenth Century Ingilizce Philadelphia The American Philosophical Society ISBN 0 87169 192 2