Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mora Seferi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
| Mora Seferi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Venedik CumhuriyetiDestek:  Avusturya Arşidüklüğü | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| Silahtar Ali Paşa | |||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 150,000 (Sadece savaş alanında) | 76,000 | ||||||||||
Silahdar Damat Ali Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu ve Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Venedik'in Mora ve Girit'teki tüm topraklarının alınmasıyla sonuçlanan kara ve deniz harekâtı.
Savaşın başlangıcı ve harekata karar verilmesi
Ordu'nun harekatı
Donanma'nın harekatı
Savaşa hazırlık
Venedik'e savaş açılınca Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Ege Denizi'ne açılarak ordunun Mora harekâtına denizden destek verdiği gibi Ege Denizi ve Girit'te Venedik'in elindeki son toprakları da ele geçirdi.
Savaş hazırlıkları başalatılınca önce Garp ocaklarına fermanlar gönderilerek ilkbaharda gemileriyle Osmanlı donanmasına katılmaları istendi. Marmara tersanelerinde ise donanmayı kuvvetlendirmek güçlendirmek için hazırlıklar hızlandırıldı. 1714 yılında Kaptan-ı deryalığa getirilen Canım Hoca Mehmed Paşa, İmros'taki bir çatışmada Venediklilere esir düşmüş ve yedi yıl kürek mahkûmluğu yapmıştı. Bu nedenle, sefer bir anlamda Mehmed Paşa için Venediklilerle bir hesaplaşma olacaktı. Bunun bilinciyle Mehmed Paşa yetmişten fazla gemiyi üç ay gibi kısa süre içinde hazır hale getirmeyi başardı. Donanma, 29 Mart 1715 tarihinde Yalı Köşkü önünde demir attı.
İstendil Adası’nın fethi
Sefer hazırlıklarını tamamlayan Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa komutasındaki Türk ordusu 31 Mart 1715 tarihinde İstanbul'dan Mora'ya doğru yürüyüşüne başlarken Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki donanma da Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı'nı geçerek Ege Denizi'ne açıldı. Sadrazam ve Kaptan-ı Derya Selanik'te buluştular ve savaş plan ve hedeflerini yeniden gözden geçirdiler. Sadrazam, Mehmed Paşa'ya bir korsan yatağı olan İstendil adasının (Tinos) alınması talimatını verdi.
Venediklilerin elindeki İstendil adası Akdeniz yolu üzerinde olup korsan yatağı durumundaydı. Bu ada daha önce Kaplan Mustafa Paşa, ve Mezomorto Hüseyin Paşa tarafından alınmak istenmiş fakat başarılamamıştı. Kandiye’nin fethinden dönen Fazıl Ahmed Paşa da adayı ele geçirmek istemiş, ancak kalenin büyüklüğünü ve berkitilmişliğini görünce vazgeçmişti.
Selanik'ten İstendil'e yönelen Donanma, 6 Haziran 1715 tarihinde adanın önlerine geldi ve kuşatmayı başlattı. Ada halkının da iç kaleye çekilmesinden sonra, Donanma'nın top ateşleri yoğunlaştırıldı. Kalenin büyük hasar görmesinden sonra direnemeyeceklerini anlayan Venedikliler teslim oldular. Kalede bulunanlardan yaklaşık yüz kişi Venediklilerin hâkimiyetindeki Menekşe kalesine gönderilirken, 700-800 civarındaki halkın köylerine geri dönmelerine müsaade edildi. Kaledeki topların bir bölümü kalyonlara alınırken diğerleri kalenin muhafazası için bırakıldı. Mehmed Paşa fethi haber vermek üzere selam Sadrazam'a gönderdi. (Sonradan Lale Devri'nin ünlü sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa olacak) Mevkufatî İbrahim Efendi’yi de adanın tahririni yapmakla görevlendirdi.
Anapoli Kalesi’nin fethi
Kara harekâtını sürdüren Türk ordusu 3 Temmuz 1715 tarihinde Korint'i ele geçirerek Mora'ya girmiş ve 12 Temmuz'da Mora'daki Venedik idaresinin başkenti Anapoli'yi kuşatmaya başlamıştı. 15 Temmuz'da ise Donanma şehrin limanına girdi ve kaleyi top ateşine tutmaya başladı. Hatta, kuşatmanın daha etkili olabilmesi için gemilerde bulunan toplar, kale dibine indirildi. Ayrıca, kalenin ele geçirilmesi için kilit önemi haiz Aktabya ve Plamota tabyası Donanma tarafından da yoğun ateşe tutuldu. Sonunda savunmacıların direnişi kırıldı ve 20 Temmuz'da kale düştü. Bu önemli kalenin fethinde Donanma'nın da büyük katkısı olmuştu.
Osmanlı topraklarına katıldıktan sonra 1821 yılında Yunan İsyanı'nda isyancıların eline geçen kent 1834'e kadar Yunanistan'ın başkentliğini yapmıştı.
İğne Adası'nın fethi
Anapoli’nin fethinden sonra Ordu ve Donanma'nın Venedik'in elindeki Modon, Koron ve Navarin’in bulunduğu Mora’nın güneybatısına ilerlemesine karar verildi. Bununla birlikte, Kaptan-ı Derya Mehmed Paşa 30 Temmuz 1715 tarihinde denize açılarak önce Sadrazam'dan aldığı emir gereğince 1687'den beri Venediklilerin elinde bulunan İğne Adası'na yöneldi (Ada, 1537-1687 arasında Osmanlı egemenliğinde kalmıştı).
Donanma İğne Adası önüne gelince, Kaptanıderya ada halkına direnmemeleri çağrısında bulunmak üzere haber gönderdi. Ada halkı da, çağrıya riayet ederek çatışmasız teslim oldu.
Koron ve Navarin'in fethi
İğne Adası'ndan demir alan Donanma, harekâtın asıl hedefi olan Mora'nın güneyindeki kalelere yöneldi ve yedi günlük bir yolculuktan sonra Koron, Modon ve Navarin kalelerine birer saatlik mesafede olan Beyoğlu Değirmenleri mevkiine ulaştı.
Bununla birlikte, Koron ve Navarin kalelerindeki muhafızlar yaklaşmakta olan Osmanlı ordusu ile donanmasına Venedik’in yardımı olmadan karşı koyamayacaklarını anlayınca, iç ve dış kalelerdeki mühimmatlarını tahliye ederek Modon kalesine sığındılar.
Bu nedenle, savunmasız kalan Koron ve Navarin kaleleri kolayca ele geçirildi.
Modon'un fethi
Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa komutasındaki Türk ordusu Modon önlerine geldiğinde, Venedik donanmasının kaleyi denizden savunmak üzere demirli olduğunu gördü. Bunun üzerine Modon’a otuz mil mesafede Koron kalesi açıklarında demir atmış olan Mehmed Paşa'ya haber gönderdiyse de, Mehmed Paşa rüzgarın seyir için uygun olmadığını gerekçe göstererek üç günlük gecikmeyle yola çıktı.
Osmanlı Donanması'nın Modon'a ilerlediğini öğrenen Venedik Donanması Modon'un limanının muharebe için uygun olmadığı gerekçesiyle çatışmadan kaçınmayı tercih ederek Modon önlerinden ayrıldı.
Osmanlı Donanması ise limana girerek kaleyi denizden kuşattı. Kale yoğun ateşe dayanamayarak ağustos ayında düştü. Kalenin alınmasında Donanma'nın önemli katkısı olduysa da Kaptanıderya Mehmet Paşa Venedik donanmasının üzerine gidilmemesi nedeniyle eleştirilere de uğradı.
Modon Kalesi'nin komutanı General Pasta esir alınarak, Mehmed Paşa'nın huzuruna getirildi. Venedik'le barış döneminde kadırgaları bağlamak ve gemilere su almak gibi konularda kendisine yardımcı olduğu için Paşa, Sadrazam karşısında General Pasta’ya ve yanında bulunanlara sahip çıkarak hayatlarının bağışlanmasını sağladı. Osmanlı tarihçisi Hammer’e göre ise, Mehmed Paşa'nın bu tutumunda, Venedik kalyonunda esir olduğu dönemde General’den gördüğü iyilikler etkili olmuştu.
Çuha adası'nın fethi
Modon’un fethinden sonra Mora yarımadasının güneydoğusunda bulunan Menekşe Kalesinin zaptı için Anadolu Beylerbeyi Türk Ahmed Paşa kuvvetleriyle karadan ilerlerken Canım Hoca Mehmed Paşa da orduya denizden destek vermek üzere Modon limanından ayrıldı. Donanma önce rota üzerindeki Çuha Adası'nı hedef aldı.
Bu ada, 1204'ten beri Venedik'in elinde olup, 1537 yılında Barbaros Hayrettin Paşa tarafından istila edilmiş ancak Osmanlı topraklarına katılamamıştı. Keza Uluç Ali Paşa'nın adaya yönelik 1580 yılındaki harekâtı da sonuçsuz kalmıştı. Canım Hoca Mehmed Paşa tarafından (güneyindeki Küçük Çuha'yla birlikte) 31 Ağustos 1715 tarihinde ilk kez fethedilen ada, daha ziyade kayalık, çorak ve tarım için elverişsiz bir yerdi. Fethin ardından, Mehmed Paşa İstanbul'a, adadan verginin yılda bir sefer (maktu) alınmasını, ancak kaynaklarının yetersizliğinden dolayı Avarız ve vergilerinden muaf tutulmasını teklif etmişti. Adanın ilk tahriri de 1716 yılında yapıldı (nüfus 5 ilâ 6 bin arasında belirlenmişti). Bununla birlikte, Ada'da Türk egemenliği üç yıl sürdü ve Pasarofça Antlaşması'yla Osmanlı Devleti Mora'da aldığı yerleri korurken Çuha Adası'nı tekrar Venedik'e terk etti. Çuha, 1797 yılında Venedik Cumhuriyeti'nin Fransa tarafından ortadan kaldırılmasına kadar bu devletin en doğudaki toprağı olarak kalmaya devam etti.
Menekşe Kalesi'nin fethi
Menekşe Kalesi 1540-1690 tarhileri arasında Osmanlı egemenliğinde kalmış olup, Venedik'in Mora'daki son dayanak noktalarından biriydi. Bununla birlikte, kaledekiler yarımadanın tamamını çok kısa sürede geri almış ve kaleyi hem karadan hem denizden kuşatmış Türk kuvvetleri karşısında direnmeyi yersiz buldu.
Kale muhafızı, kaleyi karadan kuşatan ’nın teslim teklifine olumlu yanıt vediyse de, ancak Canım Hoca Mehmed Paşa'ya teslim olabileceklerini bildirdi. Bunun sonucunda kale, 4 Eylül 1715 tarihinde Kaptan-ı derya Mehmed Paşa tarafından teslim alındı.
Karapusa'nın fethi
Kandiye 1669 yılında Fazıl Ahmed Paşa tarafından alındığında 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nı sona erdiren antlaşma yapıldığında Venedik tüm Girit adasını Osmanlılara terkederken Suda, ve kaleleri ile Bosna sınırındaki Klis Venediklilere bırakılmıştı. O dönemden beri bu bölgeler bir korsan yatağı haline gelmişti.
Mora’nın yeniden ele geçirildiği 1715 seferinde, Ege Denizi'ndeki gibi Girit'teki Venedik varlığının sonlandırılması için bir fırsat ortaya çıktı. Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa’nın talimatıyla Canım Hoca Girit'e yöneldi. Karapusa direnmeksizin teslim oldu.
Suda'nın fethi
Kandiye Kuşatması sonrasında yapılan görüşmelerde (1669) Venediklilerden kalenin yıkılması istenmiş, Edirne’de hapis tutulan Venedik elçisi sadrazamın huzuruna çıkarıldığında "Suda kalesi bizim şerefimizdir, o olmadıkça biz de olmayız, bir taşına bin başımız fedadır" şeklinde itirazını dile getirince kalenin yıkılması maddesi geri çekilmişti.
Adanın batı ucundaki Karapusa'dan sonra Osmanlı Donanması Suda Kalesi'ni yöneldi. Donanma kaleyi denizden ulaşmadan önce, Hanya muhafızı Vezir Mehmed Paşa da harekete geçmiş ve kaleyi karadan kuşatmıştı. Kalenin korunaklı olması dolayısıyla kuşatma uzadı. Kale tarafına asker geçirmek için büyük bir sal ve burçlara çıkmak için on beş merdivenin inşâsına başlandı. Bu sırada Mora kıyılarındaki donanma da adaya ulaştı ve Kaptanıderya Mehmed Paşa kalyonların çanaklıklarına tüfek kullanan leventleri çıkarttı. Suda limanına girildiğinde de kalyon topları aynı anda ateşe başladı, çanaklıklardaki leventler de yaylım ateşine giriştiler. Kalyonlardaki filika ve sandallara yüzer savaşçı konularak toplam 1.000 levent ile kale üzerine hücuma geçildi. Toplu halde ve birden gelen bu hücum halinden ürken Venedikliler 24 Eylül 1715 tarihinde kaleyi teslime razı oldular. Suda limanı ve kalesindeki çeşitli ebattaki demir ve tunç toplam doksan dokuz top ve diğer savaş malzemesi de ele geçirildi.
Sperlanka'nın fethi
Donanma daha sonra Girit'teki son Venedik kalesi olan Spinalonga'ya yöneldi ve denizden kuşattı. Kandiye kale komutanı yaklaşık iki buçuk ay önceden kaleyi karadan kuşatmıştı. Yine iki ateş arasında kalan Spinalonga'daki Venedik Komutanı Zuan Francesco Guistiniani 72 günlük direnişten sonra 27 Eylül'de teslim oldu. Bu şekilde 1715 Eylül ayının sonunda Girit'in tamamı Osmanlı ülkesine katılmış oldu.
Donanmanın seferini tamamlaması ve dönüşü
Kış mevsiminin yaklaşması üzerine Edirne’den Canım Hoca’ya gönderilen fermanla donanmayla İstanbul’a dönmesi emredilmişti. 10 Aralık 1715’te İstanbul’a gelen donanma Yalı Köşkü önüne demir attı. Mora, Ege Denizi ve Girit'te Venedik varlığının sonlandırılmasına büyük katkılar sağlayan Canım Hoca Mehmed Paşa ve diğer kaptanlara hilatler giydirildikten sonra donanma Tersane-i Amire’ye çekildi.
Dış bağlantılar
- "Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century", Kenneth Meyer Setton, American Philosophical Society (1991), s. 426-43325 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Between Venice and Istanbul: Colonial Landscapes in Early Modern Greece", Siriol Davies, Jack L. Davis, ASCSA (2007), s. 36-4225 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Naval wars in the Levant 1559-1853 (1952) - R. C. Anderson
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mora Seferi 1714 1718 Osmanli Venedik Savasi nda evre Mora Seferi1714 1718 Osmanli Venedik SavasiTarih1715BolgeMora Iyon Adalari ve GiritSebepOsmanlilar in 1699 Karlofca Antlasmasi ile kaybettigi topraklari geri almak istemesiSonucKesin Osmanli Imparatorlugu zaferi Pasarofca AntlasmasiCografi DegisikliklerMora yeninden Osmanli topraklarina katildi Girit teki son Venedik kaleleri ile Istendil adasi Osmanlilara birakildi TaraflarOsmanli ImparatorluguVenedik Cumhuriyeti Destek Avusturya ArsidukluguKomutanlar ve liderlerSilahtar Ali PasaGucler150 000 Sadece savas alaninda 76 000 Silahdar Damat Ali Pasa komutasindaki Osmanli Ordusu ve Canim Hoca Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli donanmasinin Venedik in Mora ve Girit teki tum topraklarinin alinmasiyla sonuclanan kara ve deniz harekati Savasin baslangici ve harekata karar verilmesiOrdu nun harekatiDonanma nin harekatiSavasa hazirlik Venedik e savas acilinca Canim Hoca Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi Ege Denizi ne acilarak ordunun Mora harekatina denizden destek verdigi gibi Ege Denizi ve Girit te Venedik in elindeki son topraklari da ele gecirdi Savas hazirliklari basalatilinca once Garp ocaklarina fermanlar gonderilerek ilkbaharda gemileriyle Osmanli donanmasina katilmalari istendi Marmara tersanelerinde ise donanmayi kuvvetlendirmek guclendirmek icin hazirliklar hizlandirildi 1714 yilinda Kaptan i deryaliga getirilen Canim Hoca Mehmed Pasa Imros taki bir catismada Venediklilere esir dusmus ve yedi yil kurek mahkumlugu yapmisti Bu nedenle sefer bir anlamda Mehmed Pasa icin Venediklilerle bir hesaplasma olacakti Bunun bilinciyle Mehmed Pasa yetmisten fazla gemiyi uc ay gibi kisa sure icinde hazir hale getirmeyi basardi Donanma 29 Mart 1715 tarihinde Yali Kosku onunde demir atti Istendil Adasi nin fethi 16 yuzyil sonlarinda Istendil adasi Sefer hazirliklarini tamamlayan Sadrazam Silahdar Damat Ali Pasa komutasindaki Turk ordusu 31 Mart 1715 tarihinde Istanbul dan Mora ya dogru yuruyusune baslarken Canim Hoca Mehmed Pasa komutasindaki donanma da Marmara Denizi ve Canakkale Bogazi ni gecerek Ege Denizi ne acildi Sadrazam ve Kaptan i Derya Selanik te bulustular ve savas plan ve hedeflerini yeniden gozden gecirdiler Sadrazam Mehmed Pasa ya bir korsan yatagi olan Istendil adasinin Tinos alinmasi talimatini verdi Venediklilerin elindeki Istendil adasi Akdeniz yolu uzerinde olup korsan yatagi durumundaydi Bu ada daha once Kaplan Mustafa Pasa ve Mezomorto Huseyin Pasa tarafindan alinmak istenmis fakat basarilamamisti Kandiye nin fethinden donen Fazil Ahmed Pasa da adayi ele gecirmek istemis ancak kalenin buyuklugunu ve berkitilmisligini gorunce vazgecmisti Selanik ten Istendil e yonelen Donanma 6 Haziran 1715 tarihinde adanin onlerine geldi ve kusatmayi baslatti Ada halkinin da ic kaleye cekilmesinden sonra Donanma nin top atesleri yogunlastirildi Kalenin buyuk hasar gormesinden sonra direnemeyeceklerini anlayan Venedikliler teslim oldular Kalede bulunanlardan yaklasik yuz kisi Venediklilerin hakimiyetindeki Menekse kalesine gonderilirken 700 800 civarindaki halkin koylerine geri donmelerine musaade edildi Kaledeki toplarin bir bolumu kalyonlara alinirken digerleri kalenin muhafazasi icin birakildi Mehmed Pasa fethi haber vermek uzere selam Sadrazam a gonderdi Sonradan Lale Devri nin unlu sadrazami Nevsehirli Damat Ibrahim Pasa olacak Mevkufati Ibrahim Efendi yi de adanin tahririni yapmakla gorevlendirdi Anapoli Kalesi nin fethi 16 yuzyilin sonlarinda Anapoli Kara harekatini surduren Turk ordusu 3 Temmuz 1715 tarihinde Korint i ele gecirerek Mora ya girmis ve 12 Temmuz da Mora daki Venedik idaresinin baskenti Anapoli yi kusatmaya baslamisti 15 Temmuz da ise Donanma sehrin limanina girdi ve kaleyi top atesine tutmaya basladi Hatta kusatmanin daha etkili olabilmesi icin gemilerde bulunan toplar kale dibine indirildi Ayrica kalenin ele gecirilmesi icin kilit onemi haiz Aktabya ve Plamota tabyasi Donanma tarafindan da yogun atese tutuldu Sonunda savunmacilarin direnisi kirildi ve 20 Temmuz da kale dustu Bu onemli kalenin fethinde Donanma nin da buyuk katkisi olmustu Osmanli topraklarina katildiktan sonra 1821 yilinda Yunan Isyani nda isyancilarin eline gecen kent 1834 e kadar Yunanistan in baskentligini yapmisti Igne Adasi nin fethi Igne Adasi ndaki Aphaea Tapinagi Anapoli nin fethinden sonra Ordu ve Donanma nin Venedik in elindeki Modon Koron ve Navarin in bulundugu Mora nin guneybatisina ilerlemesine karar verildi Bununla birlikte Kaptan i Derya Mehmed Pasa 30 Temmuz 1715 tarihinde denize acilarak once Sadrazam dan aldigi emir geregince 1687 den beri Venediklilerin elinde bulunan Igne Adasi na yoneldi Ada 1537 1687 arasinda Osmanli egemenliginde kalmisti Donanma Igne Adasi onune gelince Kaptaniderya ada halkina direnmemeleri cagrisinda bulunmak uzere haber gonderdi Ada halki da cagriya riayet ederek catismasiz teslim oldu Koron ve Navarin in fethi Koron Kalesi ne dair 1687 tarihli bir Venedik cizimi Igne Adasi ndan demir alan Donanma harekatin asil hedefi olan Mora nin guneyindeki kalelere yoneldi ve yedi gunluk bir yolculuktan sonra Koron Modon ve Navarin kalelerine birer saatlik mesafede olan Beyoglu Degirmenleri mevkiine ulasti Bununla birlikte Koron ve Navarin kalelerindeki muhafizlar yaklasmakta olan Osmanli ordusu ile donanmasina Venedik in yardimi olmadan karsi koyamayacaklarini anlayinca ic ve dis kalelerdeki muhimmatlarini tahliye ederek Modon kalesine sigindilar Bu nedenle savunmasiz kalan Koron ve Navarin kaleleri kolayca ele gecirildi Modon un fethi Modon Kalesi nin eski bir tasviri Sadrazam Silahdar Damat Ali Pasa komutasindaki Turk ordusu Modon onlerine geldiginde Venedik donanmasinin kaleyi denizden savunmak uzere demirli oldugunu gordu Bunun uzerine Modon a otuz mil mesafede Koron kalesi aciklarinda demir atmis olan Mehmed Pasa ya haber gonderdiyse de Mehmed Pasa ruzgarin seyir icin uygun olmadigini gerekce gostererek uc gunluk gecikmeyle yola cikti Osmanli Donanmasi nin Modon a ilerledigini ogrenen Venedik Donanmasi Modon un limaninin muharebe icin uygun olmadigi gerekcesiyle catismadan kacinmayi tercih ederek Modon onlerinden ayrildi Osmanli Donanmasi ise limana girerek kaleyi denizden kusatti Kale yogun atese dayanamayarak agustos ayinda dustu Kalenin alinmasinda Donanma nin onemli katkisi olduysa da Kaptaniderya Mehmet Pasa Venedik donanmasinin uzerine gidilmemesi nedeniyle elestirilere de ugradi Modon Kalesi nin komutani General Pasta esir alinarak Mehmed Pasa nin huzuruna getirildi Venedik le baris doneminde kadirgalari baglamak ve gemilere su almak gibi konularda kendisine yardimci oldugu icin Pasa Sadrazam karsisinda General Pasta ya ve yaninda bulunanlara sahip cikarak hayatlarinin bagislanmasini sagladi Osmanli tarihcisi Hammer e gore ise Mehmed Pasa nin bu tutumunda Venedik kalyonunda esir oldugu donemde General den gordugu iyilikler etkili olmustu Cuha adasi nin fethi Cuha Kalesi Modon un fethinden sonra Mora yarimadasinin guneydogusunda bulunan Menekse Kalesinin zapti icin Anadolu Beylerbeyi Turk Ahmed Pasa kuvvetleriyle karadan ilerlerken Canim Hoca Mehmed Pasa da orduya denizden destek vermek uzere Modon limanindan ayrildi Donanma once rota uzerindeki Cuha Adasi ni hedef aldi Bu ada 1204 ten beri Venedik in elinde olup 1537 yilinda Barbaros Hayrettin Pasa tarafindan istila edilmis ancak Osmanli topraklarina katilamamisti Keza Uluc Ali Pasa nin adaya yonelik 1580 yilindaki harekati da sonucsuz kalmisti Canim Hoca Mehmed Pasa tarafindan guneyindeki Kucuk Cuha yla birlikte 31 Agustos 1715 tarihinde ilk kez fethedilen ada daha ziyade kayalik corak ve tarim icin elverissiz bir yerdi Fethin ardindan Mehmed Pasa Istanbul a adadan verginin yilda bir sefer maktu alinmasini ancak kaynaklarinin yetersizliginden dolayi Avariz ve vergilerinden muaf tutulmasini teklif etmisti Adanin ilk tahriri de 1716 yilinda yapildi nufus 5 ila 6 bin arasinda belirlenmisti Bununla birlikte Ada da Turk egemenligi uc yil surdu ve Pasarofca Antlasmasi yla Osmanli Devleti Mora da aldigi yerleri korurken Cuha Adasi ni tekrar Venedik e terk etti Cuha 1797 yilinda Venedik Cumhuriyeti nin Fransa tarafindan ortadan kaldirilmasina kadar bu devletin en dogudaki topragi olarak kalmaya devam etti Menekse Kalesi nin fethi Menekse nin 1680 yilina ait bir gravuru Menekse Kalesi 1540 1690 tarhileri arasinda Osmanli egemenliginde kalmis olup Venedik in Mora daki son dayanak noktalarindan biriydi Bununla birlikte kaledekiler yarimadanin tamamini cok kisa surede geri almis ve kaleyi hem karadan hem denizden kusatmis Turk kuvvetleri karsisinda direnmeyi yersiz buldu Kale muhafizi kaleyi karadan kusatan nin teslim teklifine olumlu yanit vediyse de ancak Canim Hoca Mehmed Pasa ya teslim olabileceklerini bildirdi Bunun sonucunda kale 4 Eylul 1715 tarihinde Kaptan i derya Mehmed Pasa tarafindan teslim alindi Karapusa nin fethi Kandiye 1669 yilinda Fazil Ahmed Pasa tarafindan alindiginda 1645 1669 Osmanli Venedik Savasi ni sona erdiren antlasma yapildiginda Venedik tum Girit adasini Osmanlilara terkederken Suda ve kaleleri ile Bosna sinirindaki Klis Venediklilere birakilmisti O donemden beri bu bolgeler bir korsan yatagi haline gelmisti Mora nin yeniden ele gecirildigi 1715 seferinde Ege Denizi ndeki gibi Girit teki Venedik varliginin sonlandirilmasi icin bir firsat ortaya cikti Sadrazam Silahdar Damat Ali Pasa nin talimatiyla Canim Hoca Girit e yoneldi Karapusa direnmeksizin teslim oldu Suda nin fethi Spinalonga Adasi Kandiye Kusatmasi sonrasinda yapilan gorusmelerde 1669 Venediklilerden kalenin yikilmasi istenmis Edirne de hapis tutulan Venedik elcisi sadrazamin huzuruna cikarildiginda Suda kalesi bizim serefimizdir o olmadikca biz de olmayiz bir tasina bin basimiz fedadir seklinde itirazini dile getirince kalenin yikilmasi maddesi geri cekilmisti Adanin bati ucundaki Karapusa dan sonra Osmanli Donanmasi Suda Kalesi ni yoneldi Donanma kaleyi denizden ulasmadan once Hanya muhafizi Vezir Mehmed Pasa da harekete gecmis ve kaleyi karadan kusatmisti Kalenin korunakli olmasi dolayisiyla kusatma uzadi Kale tarafina asker gecirmek icin buyuk bir sal ve burclara cikmak icin on bes merdivenin insasina baslandi Bu sirada Mora kiyilarindaki donanma da adaya ulasti ve Kaptaniderya Mehmed Pasa kalyonlarin canakliklarina tufek kullanan leventleri cikartti Suda limanina girildiginde de kalyon toplari ayni anda atese basladi canakliklardaki leventler de yaylim atesine giristiler Kalyonlardaki filika ve sandallara yuzer savasci konularak toplam 1 000 levent ile kale uzerine hucuma gecildi Toplu halde ve birden gelen bu hucum halinden urken Venedikliler 24 Eylul 1715 tarihinde kaleyi teslime razi oldular Suda limani ve kalesindeki cesitli ebattaki demir ve tunc toplam doksan dokuz top ve diger savas malzemesi de ele gecirildi Sperlanka nin fethi Donanma daha sonra Girit teki son Venedik kalesi olan Spinalonga ya yoneldi ve denizden kusatti Kandiye kale komutani yaklasik iki bucuk ay onceden kaleyi karadan kusatmisti Yine iki ates arasinda kalan Spinalonga daki Venedik Komutani Zuan Francesco Guistiniani 72 gunluk direnisten sonra 27 Eylul de teslim oldu Bu sekilde 1715 Eylul ayinin sonunda Girit in tamami Osmanli ulkesine katilmis oldu Donanmanin seferini tamamlamasi ve donusu Kis mevsiminin yaklasmasi uzerine Edirne den Canim Hoca ya gonderilen fermanla donanmayla Istanbul a donmesi emredilmisti 10 Aralik 1715 te Istanbul a gelen donanma Yali Kosku onune demir atti Mora Ege Denizi ve Girit te Venedik varliginin sonlandirilmasina buyuk katkilar saglayan Canim Hoca Mehmed Pasa ve diger kaptanlara hilatler giydirildikten sonra donanma Tersane i Amire ye cekildi Dis baglantilar Venice Austria and the Turks in the Seventeenth Century Kenneth Meyer Setton American Philosophical Society 1991 s 426 43325 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Between Venice and Istanbul Colonial Landscapes in Early Modern Greece Siriol Davies Jack L Davis ASCSA 2007 s 36 4225 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Naval wars in the Levant 1559 1853 1952 R C Anderson ISBN 1 57898 538 2Kaynakca Tarih i Rasid ve Zeyli I II III Rasid Mehmed Efendi ve Celebizade Ismail Asim Efendi haz A Ozcan v d Istanbul 2013 II 955 958 PDF 28 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2017