Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Tür | Beyin kitle indeksi (EQ) |
|---|---|
| İnsan | 7.4–7.8 |
| Bottlenose yunusu | 4.14 |
| Katil balina | 2.57–3.3 |
| Şempanze | 2.2–2.5 |
| Hint şebeği | 2.1 |
| Fil | 1.13–2.36 |
| Köpek | 1.2 |
| Sincap | 1.1 |
| Kedi | 1.00 |
| At | 0.9 |
| Koyun | 0.8 |
| Fare | 0.5 |
| Keme | 0.4 |
| Tavşan | 0.4 |
Beyin kitle indeksi, (İngilizce: Encephalization Quotient: EQ), belirli büyüklükteki bir hayvanın mevcut beyin kütlesi ile tahmini beyin kütlesinin oranını ifade eden . Aynı zamanda hayvan zekâsının kabaca tahmin edilmesi hipotezidir.
Bu, etkilerin hesaba katıldığı ham beyin vücut kütle oranına göre daha kolay ölçümdür. Diğer gruplar değil de daha çok memeliler ile ilişkilendirilerek formülize edilir.
Ayrıca hacim, kütle veya hücre sayısı, beynin , vücudun geri kalan kısmı ile kıyaslanır.
Beyin ile gövdenin boyut ilişkisi
Hayvanlarda vücut boyutu arttıkça genellikle de artar (bu duruma pozitif korelasyon denir). Örneğin büyük hayvanlar küçüklere göre daha büyük beyne sahiptir. Fakat bu ilişki yine de doğrusal değildir. Küçük memeliler büyüklere göre daha büyük beyne sahiptir. Farenin beyin/vücut oranı insanlarda olduğu gibi 1/40 iken, filin beyin/vücut oranı 1/560'dır. Buna rağmen filler oldukça zeki hayvanlardır.
Bu oran için birkaç neden vardır. Biri, sabit boyuta sahip nöronlardır. Örneğin nefes almak gibi hayati bir görevi yerine getirmek için beynin verdiği tepki, fare ile fillerde birbirine benzer. Bu, hem küçük hem de büyük boyutlu hayvanlarda nefes almak için beynin aynı sayıda ilgili birimi çalıştırdığı anlamına gelir. Kontrol fonksiyonlarının tümü vücut boyutuna bağlı değildir. Bu yüzden bazı büyük hayvanların beyinleri, küçük hayvanlara göre daha az karşılaştırma gerektirir []. Bu fenomen, sefalizasyon faktörü olarak adlandırılır ve şöyle bir ilişki vardır: E = CS2. Burada E ve S, sırasıyla vücut ve beyin ağırlığı, C ise sefalizasyon faktörüdür. Bu faktörü karşılaştırmak için, çeşitli hayvanların birbirlerine karşı olan beyin/vücut ağırlıklarını elde etmek üzere bir formül bulundu. Bu bir eğim grafiğine sahiptir.
Sefalizasyon faktörü ve beyin kitle indeksi, H.J. Jerison tarafından 1960'larda bulundu. Formül, eğim değişkenleri içindir. Fakat formülde deneysel olarak elde edilen Ew(beyin) = 0,12w(vücut)2/3 eşitliğinin bütün memeliler için sabit olduğunu göstermiştir. Bu formül memeliler için bir başlangıç olmuştur ve diğer hayvanlar için de kullanılabilir. Diğer omurgalılar alt şubesinin bazıları için, bazen 2/3 kuvveti yerine 3/4 kullanılır. Omurgasızların birçoğunda formül, anlamsız (belirli bir kurala uymayan) sonuçlar vermiştir.
Sonuç olarak memeliler için beyin kitle indeksi, EQ aşağıdaki şekilde formülüze edilir:
Burada 
, beyin kütlesi; 
, vücut kütlesi ve 
, hacim ile yüzey alanı arasındaki ilişkiyi ifade eder.
Hayvanlarda EQ ve zekâ
| Tür | Basit beyin vücut oranı (E/S) |
|---|---|
| küçük kuşlar | 1/12 |
| insan | 1/40 |
| fare | 1/40 |
| yunus | 1/50 |
| kedi | 1/100 |
| şempanze | 1/113 |
| köpek | 1/125 |
| kurbağa | 1/172 |
| aslan | 1/550 |
| fil | 1/560 |
| at | 1/600 |
| köpekbalığı | 1/2496 |
| su aygırı | 1/2789 |
Hayvanlarda zekâyı kanıtlamak zordur. Fakat daha ağır olan beyin, daha karmaşık bilişsel görevleri gerçekleştirebilir. Basit ham beyin vücut kütle oranının ölçüm yöntemine karşılık EQ formülü hayvanlardaki karmaşık davranışlar için daha iyi sonuçlar verir.
Hayvanlarda EQ yaklaşık olarak 1'e eşittir. Etçiller, balinalar ve primatlarda 1'den büyük iken; böcekçiller ve otoburlarda 1'den küçüktür. EQ, iki büyük etkene bağlıdır. Birincisi, bir işi gerçekleştirmek üzere gerekli enerji için kullanılan beynin ilgili birimi miktarı. Kısmen besleyici özelliği az olan gıdalarla (bitkiler, böcekler) beslenen hayvanların büyük beyin için saklayacağı enerjileri az iken, enerji bakımından zengin olan gıdalarla (et, balık, meyve) beslenen hayvanların beyni daha büyük olur. İkincisi, gıda elde etmek için gereken beyin gücü. Genellikle avlarını bulmak ve öldürmek zorunda olan etoburlar elbette ki, otoburlara göre daha fazla bilişsel güç harcarlar.
Beynin kapasitesi ile ilgili diğer faktörler sosyallık ve sürünün çokluğudur.Tavşanlar, yalnız yaşayan hayvanlardır ve sosyal bir tür olan atlara göre daha az EQ'ya sahiptir. Benzer şekilde sosyal bir tür olan köpekler, çoğunlukla yalnız yaşayan kedilere göre daha yüksek EQ'ya sahiptir. Büyük sürüler halinde yaşayan ve/veya karmaşık sosyal yapıya sahip hayvanların EQ'ları da yüksektir. Yunuslar ve katil balinalar, diğer tüm balinalar takımına göre en yüksek EQ'ya sahiptir. Muazzam derecede sosyal olan insanların elbetteki listenin en başında olması kaçınılmazdır.
Memeli olmayan hayvanlarda karşılaştırma
Balıklar arasında en yüksek EQ bulunur.Omurgasızlar arasından en yüksek EQ'ya sahip olan hayvan ya ahtapot ya da salticidae örümcek familyasıdır. Salticidae beyni aşırı derecede büyük olmasına rağmen insanlardan daha düşük EQ'ya sahiptir ve beyin vücut kütle oranı da düşüktür.Sürüngenler memelilere göre yaklaşık 1/10 oranında EQ'ya sahiptir. Kuşların EQ'su EQ (ve dinozorların tahmini EQ'su) genellikle memelilerden daha düşüktür. Bu da muhtemelen düşük termoregülasyon ve/veya motor kontrol tepkilerinden kaynaklanmaktadır. Bilinen en eski kuş cinsi olan, Archaeopteryxin beyin kapasitesi, sürüngenlerden daha iyi, yaşayan kuşlardan sadece biraz aşağı EQ değerine sahip olduğunu göstermiştir.
Zoolog Stephen Jay Gould, çok küçük EQ'ya sahip omurgalılarda, beyinlerinin omuriliklerinden çok az büyük olduğunu kaydetmiştir. Teorik olarak zekâ, bir hayvan beyninin ilgili biriminin miktarına bağlıdır. Beyinden omurilik çıkartıldığından geri kalan ağırlıktır. Bu formül omurgasızlarda geçersizdir. Çünkü omurilikleri ve hatta bazılarında merkezî sinir sistemi de yoktur.
Paleonörolojide EQ
Hayvanların yaşamımdaki davranışların karmaşıklığı bazı derecelere kadar doğrudan gözlemlenebilir. Bu da beyin kitle indeksinin kestirimci gücü ile daha az ilişkili olmasına rağmen yine de merkezi bir konuma sahiptir. Beyin boşluğunun alçısı ve bir hayvanın tahmini vücut kütlesi tamamen beraber çalışır. EQ formüllerini kullanarak soyu tükenmiş memelilerin ve dinozorların davranışları araştırılmıştır.
Eleştiri
Son araştırmalar, tüm beynin kapasitesinin bilişsel yeteneklerin en azından primatlar için EQ'dan daha iyi bir ölçüm olduğunu göstermiştir.
Kaynakça
- ^ a b Gerhard Roth und Ursula Dicke (Mayıs 2005). "Evolution of the brain and Intelligence". TRENDS in Cognitive Sciences. 9 (5). ss. 250-7. doi:10.1016/j.tics.2005.03.005. (PMID) 15866152.
- ^ a b Marino, Lori (2004). (PDF). International Society for Comparative Psychology, 17. The International Society for Comparative Psychology. ss. 1-16. 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2010.
- ^ a b Lori Marino, Daniel Sol, Kristen Toren ve Louis Lefebvre (Nisan 2006). "Does diving limit brain size in cetaceans?" (PDF). Marine Mammal Science. 22 (2). ss. 413-425. doi:10.1111/j.1748-7692.2006.00042.x. 1 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Temmuz 2014.
- ^ Shoshani, Jeheskel; Kupsky, William J.; Marchant, Gary H. (30 Haziran 2006). "Elephant brain Part I: Gross morphology, functions,comparative anatomy, and evolution". Brain Research Bulletin. 70 (2). ss. 124-157. doi:10.1016/j.brainresbull.2006.03.016. (PMID) 16782503.
- ^ G.Rieke. . 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2011.
- ^ a b c Moore, J. (1999): Allometry 7 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., University of California, San Diego
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 20 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2014.
- ^ Hart, B.L. (Kasım 2001). "Cognitive behaviour in Asian elephants: use and modification of branches for fly switching". Animal Behaviour. 62 (5). Academic Press. ss. 839-847. doi:10.1006/anbe.2001.1815. 7 Ocak 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2007.
- ^ a b Gould (1977) Ever since Darwin, c7s1
- ^ (1983). Eisenberg, J.F. & Kleiman, D.G. (Ed.). Advances in the Study of Mammalian Behavior. Pittsburgh: Special Publication of the , nr. 7. ss. 113-146.
- ^ a b {{Kitap kaynağı |editör1-soyadı=Brett-Surman |editör1-ad=Michael K. |editör2-ad=Thomas R. |editör2-soyadı=Holtz |editör3-ad=James O. |editör3-soyadı=Farlow |diğerleri=Illustrated by Bob Walters |başlık=The complete dinosaur |yayıncı=Indiana University Press |yer=Bloomington, Ind. |isbn=978-0-253-00849-7 |sayfalar=191-208|basım=2.2
- ^ Isler, K.; van Schaik; C. P (22 Kasım 2006). . Biology Letters. 2 (4). ss. 557-560. doi:10.1098/rsbl.2006.0538. (PMC) 1834002 $2. (PMID) 17148287. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2014.
- ^ Savage, J.G. (1977). (PDF). Palaentology. Cilt 20, part 2. ss. 237-271. 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2013.
- ^ Lefebvre, Louis; Reader, Simon M.; Sol, Daniel (1 Ocak 2004). "Brains, Innovations and Evolution in Birds and Primates". Brain, Behavior and Evolution. 63 (4). ss. 233-246. doi:10.1159/000076784. 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2013.
- ^ Susanne Shultz and R.I.M Dunbar. "Both social and ecological factors predict ungulate brain size". doi:10.1098/rspb.2005.3283.
- ^ Striedter, Georg F. (2005). Principles of brain evolution. Sunderland, Mass.: Sinauer. ISBN .
- ^ "Jumping Spider Vision". 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ekim 2009.
- ^ Meyer, W., Schlesinger, C., Poehling, H.M. & Ruge, W. (1984): Comparative and quantitative aspects of putative neurotransmitters in the central nervous system of spiders (Arachnida: Araneida). Comparative Biochemical Physiology no 78 (C series): pp 357-62.
- ^ James K. Riling; Insel, TR (1999). "The Primate Neocortex in Comparative Perspective using Magnetic Resonance Imaging". Journal of Human Evolution. 37 (2). ss. 191-223. doi:10.1006/jhev.1999.0313. (PMID) 10444351. 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2014.
- ^ Suzana Herculano-Houzel (2009). "The Human Brain in Numbers- A Linearly Scaled-Up Primae Brain". Frontiers in Human Neuroscience. Cilt 3. ss. 1-11 (2). doi:10.3389/neuro.09.031.2009. (PMC) 2776484 $2. (PMID) 19915731. 1 Aralık 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2014.
- ^ Paul, Gregory S. (1988) Predatory dinosaurs of the world. Simon and Schuster.
- ^ Hopson J.A. (1977). "Relative Brain Size and Behavior in Archosaurian Reptiles". Annual Review of Ecology and Systematics. Cilt 8. ss. 429-448. doi:10.1146/annurev.es.08.110177.002241.
- ^ ; Wayback Machine (archived Temmuz 9, 2001)
- ^ "Overall Brain Size, and Not Encephalization Quotient, Best Predicts Cognitive Ability across Non-Human Primates". Brain Behav Evol. Cilt 70. 2007. ss. 115-124. doi:10.1159/000102973. 15 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tur Beyin kitle indeksi EQ Insan 7 4 7 8Bottlenose yunusu 4 14Katil balina 2 57 3 3Sempanze 2 2 2 5Hint sebegi 2 1Fil 1 13 2 36Kopek 1 2Sincap 1 1Kedi 1 00At 0 9Koyun 0 8Fare 0 5Keme 0 4Tavsan 0 4 Beyin kitle indeksi Ingilizce Encephalization Quotient EQ belirli buyuklukteki bir hayvanin mevcut beyin kutlesi ile tahmini beyin kutlesinin oranini ifade eden Ayni zamanda hayvan zekasinin kabaca tahmin edilmesi hipotezidir Bu etkilerin hesaba katildigi ham beyin vucut kutle oranina gore daha kolay olcumdur Diger gruplar degil de daha cok memeliler ile iliskilendirilerek formulize edilir Ayrica hacim kutle veya hucre sayisi beynin vucudun geri kalan kismi ile kiyaslanir Beyin ile govdenin boyut iliskisiHayvanlarda vucut boyutu arttikca genellikle de artar bu duruma pozitif korelasyon denir Ornegin buyuk hayvanlar kucuklere gore daha buyuk beyne sahiptir Fakat bu iliski yine de dogrusal degildir Kucuk memeliler buyuklere gore daha buyuk beyne sahiptir Farenin beyin vucut orani insanlarda oldugu gibi 1 40 iken filin beyin vucut orani 1 560 dir Buna ragmen filler oldukca zeki hayvanlardir Bu oran icin birkac neden vardir Biri sabit boyuta sahip noronlardir Ornegin nefes almak gibi hayati bir gorevi yerine getirmek icin beynin verdigi tepki fare ile fillerde birbirine benzer Bu hem kucuk hem de buyuk boyutlu hayvanlarda nefes almak icin beynin ayni sayida ilgili birimi calistirdigi anlamina gelir Kontrol fonksiyonlarinin tumu vucut boyutuna bagli degildir Bu yuzden bazi buyuk hayvanlarin beyinleri kucuk hayvanlara gore daha az karsilastirma gerektirir kaynak belirtilmeli Bu fenomen sefalizasyon faktoru olarak adlandirilir ve soyle bir iliski vardir E CS2 Burada E ve S sirasiyla vucut ve beyin agirligi C ise sefalizasyon faktorudur Bu faktoru karsilastirmak icin cesitli hayvanlarin birbirlerine karsi olan beyin vucut agirliklarini elde etmek uzere bir formul bulundu Bu bir egim grafigine sahiptir Sefalizasyon faktoru ve beyin kitle indeksi H J Jerison tarafindan 1960 larda bulundu Formul egim degiskenleri icindir Fakat formulde deneysel olarak elde edilen Ew beyin 0 12w vucut 2 3 esitliginin butun memeliler icin sabit oldugunu gostermistir Bu formul memeliler icin bir baslangic olmustur ve diger hayvanlar icin de kullanilabilir Diger omurgalilar alt subesinin bazilari icin bazen 2 3 kuvveti yerine 3 4 kullanilir Omurgasizlarin bircogunda formul anlamsiz belirli bir kurala uymayan sonuclar vermistir Sonuc olarak memeliler icin beyin kitle indeksi EQ asagidaki sekilde formuluze edilir EQ S0 12E 2 3 displaystyle EQ frac S 0 12E 2 3 Burada S displaystyle S beyin kutlesi E displaystyle E vucut kutlesi ve 2 3 displaystyle 2 3 hacim ile yuzey alani arasindaki iliskiyi ifade eder Hayvanlarda EQ ve zekaTur Basit beyin vucut orani E S kucuk kuslar 1 12insan 1 40fare 1 40yunus 1 50kedi 1 100sempanze 1 113kopek 1 125kurbaga 1 172aslan 1 550fil 1 560at 1 600kopekbaligi 1 2496su aygiri 1 2789 Hayvanlarda zekayi kanitlamak zordur Fakat daha agir olan beyin daha karmasik bilissel gorevleri gerceklestirebilir Basit ham beyin vucut kutle oraninin olcum yontemine karsilik EQ formulu hayvanlardaki karmasik davranislar icin daha iyi sonuclar verir Hayvanlarda EQ yaklasik olarak 1 e esittir Etciller balinalar ve primatlarda 1 den buyuk iken bocekciller ve otoburlarda 1 den kucuktur EQ iki buyuk etkene baglidir Birincisi bir isi gerceklestirmek uzere gerekli enerji icin kullanilan beynin ilgili birimi miktari Kismen besleyici ozelligi az olan gidalarla bitkiler bocekler beslenen hayvanlarin buyuk beyin icin saklayacagi enerjileri az iken enerji bakimindan zengin olan gidalarla et balik meyve beslenen hayvanlarin beyni daha buyuk olur Ikincisi gida elde etmek icin gereken beyin gucu Genellikle avlarini bulmak ve oldurmek zorunda olan etoburlar elbette ki otoburlara gore daha fazla bilissel guc harcarlar Beynin kapasitesi ile ilgili diger faktorler sosyallik ve surunun coklugudur Tavsanlar yalniz yasayan hayvanlardir ve sosyal bir tur olan atlara gore daha az EQ ya sahiptir Benzer sekilde sosyal bir tur olan kopekler cogunlukla yalniz yasayan kedilere gore daha yuksek EQ ya sahiptir Buyuk suruler halinde yasayan ve veya karmasik sosyal yapiya sahip hayvanlarin EQ lari da yuksektir Yunuslar ve katil balinalar diger tum balinalar takimina gore en yuksek EQ ya sahiptir Muazzam derecede sosyal olan insanlarin elbetteki listenin en basinda olmasi kacinilmazdir Memeli olmayan hayvanlarda karsilastirmaBaliklar arasinda en yuksek EQ bulunur Omurgasizlar arasindan en yuksek EQ ya sahip olan hayvan ya ahtapot ya da salticidae orumcek familyasidir Salticidae beyni asiri derecede buyuk olmasina ragmen insanlardan daha dusuk EQ ya sahiptir ve beyin vucut kutle orani da dusuktur Surungenler memelilere gore yaklasik 1 10 oraninda EQ ya sahiptir Kuslarin EQ su EQ ve dinozorlarin tahmini EQ su genellikle memelilerden daha dusuktur Bu da muhtemelen dusuk termoregulasyon ve veya motor kontrol tepkilerinden kaynaklanmaktadir Bilinen en eski kus cinsi olan Archaeopteryxin beyin kapasitesi surungenlerden daha iyi yasayan kuslardan sadece biraz asagi EQ degerine sahip oldugunu gostermistir Zoolog Stephen Jay Gould cok kucuk EQ ya sahip omurgalilarda beyinlerinin omuriliklerinden cok az buyuk oldugunu kaydetmistir Teorik olarak zeka bir hayvan beyninin ilgili biriminin miktarina baglidir Beyinden omurilik cikartildigindan geri kalan agirliktir Bu formul omurgasizlarda gecersizdir Cunku omurilikleri ve hatta bazilarinda merkezi sinir sistemi de yoktur Paleonorolojide EQHayvanlarin yasamimdaki davranislarin karmasikligi bazi derecelere kadar dogrudan gozlemlenebilir Bu da beyin kitle indeksinin kestirimci gucu ile daha az iliskili olmasina ragmen yine de merkezi bir konuma sahiptir Beyin boslugunun alcisi ve bir hayvanin tahmini vucut kutlesi tamamen beraber calisir EQ formullerini kullanarak soyu tukenmis memelilerin ve dinozorlarin davranislari arastirilmistir ElestiriSon arastirmalar tum beynin kapasitesinin bilissel yeteneklerin en azindan primatlar icin EQ dan daha iyi bir olcum oldugunu gostermistir Kaynakca a b Gerhard Roth und Ursula Dicke Mayis 2005 Evolution of the brain and Intelligence TRENDS in Cognitive Sciences 9 5 ss 250 7 doi 10 1016 j tics 2005 03 005 PMID 15866152 a b Marino Lori 2004 PDF International Society for Comparative Psychology 17 The International Society for Comparative Psychology ss 1 16 16 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2010 a b Lori Marino Daniel Sol Kristen Toren ve Louis Lefebvre Nisan 2006 Does diving limit brain size in cetaceans PDF Marine Mammal Science 22 2 ss 413 425 doi 10 1111 j 1748 7692 2006 00042 x 1 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Temmuz 2014 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Shoshani Jeheskel Kupsky William J Marchant Gary H 30 Haziran 2006 Elephant brain Part I Gross morphology functions comparative anatomy and evolution Brain Research Bulletin 70 2 ss 124 157 doi 10 1016 j brainresbull 2006 03 016 PMID 16782503 G Rieke 31 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2011 a b c Moore J 1999 Allometry 7 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of California San Diego a b c Arsivlenmis kopya 20 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2014 Hart B L Kasim 2001 Cognitive behaviour in Asian elephants use and modification of branches for fly switching Animal Behaviour 62 5 Academic Press ss 839 847 doi 10 1006 anbe 2001 1815 7 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2007 a b Gould 1977 Ever since Darwin c7s1 1983 Eisenberg J F amp Kleiman D G Ed Advances in the Study of Mammalian Behavior Pittsburgh Special Publication of the nr 7 ss 113 146 KB1 bakim Birden fazla ad editor listesi link a b Kitap kaynagi editor1 soyadi Brett Surman editor1 ad Michael K editor2 ad Thomas R editor2 soyadi Holtz editor3 ad James O editor3 soyadi Farlow digerleri Illustrated by Bob Walters baslik The complete dinosaur yayinci Indiana University Press yer Bloomington Ind isbn 978 0 253 00849 7 sayfalar 191 208 basim 2 2 Isler K van Schaik C P 22 Kasim 2006 Biology Letters 2 4 ss 557 560 doi 10 1098 rsbl 2006 0538 PMC 1834002 2 PMID 17148287 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2014 Savage J G 1977 PDF Palaentology Cilt 20 part 2 ss 237 271 13 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2013 Lefebvre Louis Reader Simon M Sol Daniel 1 Ocak 2004 Brains Innovations and Evolution in Birds and Primates Brain Behavior and Evolution 63 4 ss 233 246 doi 10 1159 000076784 11 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2013 Susanne Shultz and R I M Dunbar Both social and ecological factors predict ungulate brain size doi 10 1098 rspb 2005 3283 Striedter Georg F 2005 Principles of brain evolution Sunderland Mass Sinauer ISBN 0 87893 820 6 Jumping Spider Vision 7 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ekim 2009 Meyer W Schlesinger C Poehling H M amp Ruge W 1984 Comparative and quantitative aspects of putative neurotransmitters in the central nervous system of spiders Arachnida Araneida Comparative Biochemical Physiology no 78 C series pp 357 62 James K Riling Insel TR 1999 The Primate Neocortex in Comparative Perspective using Magnetic Resonance Imaging Journal of Human Evolution 37 2 ss 191 223 doi 10 1006 jhev 1999 0313 PMID 10444351 27 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2014 Suzana Herculano Houzel 2009 The Human Brain in Numbers A Linearly Scaled Up Primae Brain Frontiers in Human Neuroscience Cilt 3 ss 1 11 2 doi 10 3389 neuro 09 031 2009 PMC 2776484 2 PMID 19915731 1 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2014 Paul Gregory S 1988 Predatory dinosaurs of the world Simon and Schuster ISBN 0 671 61946 2 Hopson J A 1977 Relative Brain Size and Behavior in Archosaurian Reptiles Annual Review of Ecology and Systematics Cilt 8 ss 429 448 doi 10 1146 annurev es 08 110177 002241 Wayback Machine archived Temmuz 9 2001 Overall Brain Size and Not Encephalization Quotient Best Predicts Cognitive Ability across Non Human Primates Brain Behav Evol Cilt 70 2007 ss 115 124 doi 10 1159 000102973 15 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2014