Bezmiâlem Valide Sultan (1807 - 2 Mayıs 1853), Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un ikinci eşi ve padişah Abdülmecid'in annesi. Bezm-i-Âlem "Dünya meclisi" anlamına gelir. Osmanlı tarihinin en tanınmış valide sultanlarından biridir. Hayırseverlik için yaptığı çalışmalardan dolayı sevilen ve saygı duyulan bir Valide sultan olarak tarihe geçmiştir.
Bezmiâlem Valide Sultan | |
---|---|
Bazm-î Âlem Sultan'ın kullandığı mühür. | |
Doğum | (?) 1807 |
Ölüm | 2 Mayıs 1853 Dolmabahçe Sarayı, İstanbul |
Defin yeri | II. Mahmut Türbesi, Divanyolu, İstanbul |
Milliyet | Gürcü(?) |
Din | İslâm |
Evlilik | II. Mahmud |
Çocuk(lar) | Abdülmecid |
Hayatı
Doğum yeri ve tarihi hakkında kesin bilgi bulunmamasına rağmen küçük yaşta esirciler tarafından saraya câriye olarak getirilen bir Gürcü kızı olduğu iddia edilmektedir.Abdülmecid tahta çıktığında 16 yaşında, kendisi de 32 yaşındaydı. Oğlunun hükümdarlığı döneminde, öldüğü tarihe kadar 14 yıl süreyle (1839-1853) Valide Sultan oldu. Oğluna Tanzimat'ın ilanı konusunda Mustafa Reşit Paşa'ya güvenmesini tavsiye ettiği söylenir. Ayrıca, Abdülmecid'in annesini çok sevdiği, hükûmetteki nazırları (bakan) seçerken annesine danıştığı bilinmektedir.
Ölümü
Bezmialem Sultan 2 Mayıs 1853 tarihinde Dolmabahçe Sarayı'nda öldü ve Divanyolu'ndaki II. Mahmud Türbesine gömüldü. Garabet Balyan'ın mimarlığı altında inşaatına başlattırdığı Dolmabahçe Camii henüz bitmemişti. Camiyi oğlu Sultan Abdülmecid annesinin anısına 1855 yılında tamamlattırarak Bezmialem Valide Sultan Camii adı altında hizmete açtı. Cami zamanla Dolmabahçe Sarayına yakınlığı nedeniyle Dolmabahçe Camii olarak anılmağa başladı.
Eserleri
Bezm-î Âlem Sultan birçok mimari eserlerin yapılmasına öncülük etmiştir. Bu eserlerden bazıları şunlardır:
- Yıldız Sarayı'ndaki Dilkuşa Kasrı (1842)
- Maçka (1839), Topkapı (1843) ve Yıldız Sarayı'nda (1843) üç değişik Bezm-î-Âlem Valide Sultan Çeşmesi
- Bezm-î-Âlem Valide Sultan Vakıf Gureba Hastanesi (1843)
- Günümüzde Cağaloğlu Anadolu Lisesi'nin binası olarak kullanılan Mekteb-i Maarif ve Valide Mektebi (1850)
- Haliç üzerinde yapılan ilk ahşap Galata köprüsü (1845)
- Dolmabahçe Camii (1853)
- Gureba Hastahanesi Camii (1845)
- Sultanahmet'te Üçler Çeşmesi (1843)
- Silivrikapı Uzunyusuf Mahallesinde Bezmialem Çeşmesi (1841)
- Gureba-yi Müslimin Hastahanesi Çeşmesi (1845)
- Tarabya'da Bezmialem Çeşmesi (1852-53)
- Medine'de Bezmialem Sebili (1851)
- Kerbela'da Bezmialem Sebili (1847)
Bibliografya
- Peirce, Leslie P., The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire, Oxford University Press, 1993, (paperback).
- Bahadıroğlu, Yavuz, Resimli Osmanlı Tarihi, Nesil Yayınları (Ottoman History with Illustrations, Nesil Publications), 15th Ed., 2009, (Hardcover).
- Meram, Ali Kemal, Resimli Osmanlı Padişah Anaları, Toplumsal Dönüşüm Yayınları ( ottaman History with Illustrations, Toplumsal Dönüşüm Publications),17th Ed., 2009, (Hardcover).
Kaynakça
- ^ Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. baskı, sayfa: 383
- ^ E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Martijn Theodoor Houtsma, 1987
- ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 6, sayfa: 108
- ^ . 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ . 6 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2012.
- ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 6, sayfa: 109-12
Önce gelen: Nakşidil Sultan | Valide Sultan 1839-1853 | Sonra gelen: Pertevniyal Sultan |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bezmialem Valide Sultan 1807 2 Mayis 1853 Osmanli Padisahi II Mahmud un ikinci esi ve padisah Abdulmecid in annesi Bezm i Alem Dunya meclisi anlamina gelir Osmanli tarihinin en taninmis valide sultanlarindan biridir Hayirseverlik icin yaptigi calismalardan dolayi sevilen ve saygi duyulan bir Valide sultan olarak tarihe gecmistir Bezmialem Valide SultanBazm i Alem Sultan in kullandigi muhur Dogum 1807Olum2 Mayis 1853 Dolmabahce Sarayi IstanbulDefin yeriII Mahmut Turbesi Divanyolu IstanbulMilliyetGurcu DinIslamEvlilikII MahmudCocuk lar AbdulmecidHayatiBezm i Alem Sultan tarafindan yaptirilan Dolmabahce Camii Bezm i Alem Sultan Cemberlitas Eminonu Istanbul da Divanyolu Caddesi nde bulunan II Mahmud Turbesi ne defnedilmistir Dogum yeri ve tarihi hakkinda kesin bilgi bulunmamasina ragmen kucuk yasta esirciler tarafindan saraya cariye olarak getirilen bir Gurcu kizi oldugu iddia edilmektedir Abdulmecid tahta ciktiginda 16 yasinda kendisi de 32 yasindaydi Oglunun hukumdarligi doneminde oldugu tarihe kadar 14 yil sureyle 1839 1853 Valide Sultan oldu Ogluna Tanzimat in ilani konusunda Mustafa Resit Pasa ya guvenmesini tavsiye ettigi soylenir Ayrica Abdulmecid in annesini cok sevdigi hukumetteki nazirlari bakan secerken annesine danistigi bilinmektedir II Mahmud Bezm i Alem Valide Sultan in kocasi Bezm i Alem Valide Sultan in oglu I Abdulmecid Abdu l Mecid i evvel عبد المجيد اول Olumu Bezmialem Sultan 2 Mayis 1853 tarihinde Dolmabahce Sarayi nda oldu ve Divanyolu ndaki II Mahmud Turbesine gomuldu Garabet Balyan in mimarligi altinda insaatina baslattirdigi Dolmabahce Camii henuz bitmemisti Camiyi oglu Sultan Abdulmecid annesinin anisina 1855 yilinda tamamlattirarak Bezmialem Valide Sultan Camii adi altinda hizmete acti Cami zamanla Dolmabahce Sarayina yakinligi nedeniyle Dolmabahce Camii olarak anilmaga basladi EserleriBezm i Alem Sultan bircok mimari eserlerin yapilmasina onculuk etmistir Bu eserlerden bazilari sunlardir Yildiz Sarayi ndaki Dilkusa Kasri 1842 Macka 1839 Topkapi 1843 ve Yildiz Sarayi nda 1843 uc degisik Bezm i Alem Valide Sultan Cesmesi Bezm i Alem Valide Sultan Vakif Gureba Hastanesi 1843 Gunumuzde Cagaloglu Anadolu Lisesi nin binasi olarak kullanilan Mekteb i Maarif ve Valide Mektebi 1850 Halic uzerinde yapilan ilk ahsap Galata koprusu 1845 Dolmabahce Camii 1853 Gureba Hastahanesi Camii 1845 Sultanahmet te Ucler Cesmesi 1843 Silivrikapi Uzunyusuf Mahallesinde Bezmialem Cesmesi 1841 Gureba yi Muslimin Hastahanesi Cesmesi 1845 Tarabya da Bezmialem Cesmesi 1852 53 Medine de Bezmialem Sebili 1851 Kerbela da Bezmialem Sebili 1847 BibliografyaPeirce Leslie P The Imperial Harem Women and Sovereignty in the Ottoman Empire Oxford University Press 1993 ISBN 0 19 508677 5 paperback Bahadiroglu Yavuz Resimli Osmanli Tarihi Nesil Yayinlari Ottoman History with Illustrations Nesil Publications 15th Ed 2009 ISBN 978 975 269 299 2 Hardcover Meram Ali Kemal Resimli Osmanli Padisah Analari Toplumsal Donusum Yayinlari ottaman History with Illustrations Toplumsal Donusum Publications 17th Ed 2009 ISBN 975 7244 33 3 Hardcover Kaynakca Necdet Sakaoglu Bu Mulkun Kadin Sultanlari 4 baski sayfa 383 E J Brill s First Encyclopaedia of Islam 1913 1936 Martijn Theodoor Houtsma 1987 TDV Islam Ansiklopedisi cilt 6 sayfa 108 2 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2012 6 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2012 TDV Islam Ansiklopedisi cilt 6 sayfa 109 12 Once gelen Naksidil Sultan Valide Sultan 1839 1853 Sonra gelen Pertevniyal Sultan