Birinci Yanya Muharebeleri, Birinci Balkan Savaşı sırasında Pista Muharebesi akabinde Yunanların doğrudan Osmanlı Yanya Kolordusundan Yanya Kalesi'ni almak için yaptığı saldırılardır. Yunanların Manalusa Muharebesi'nde zorlukla kazandığı küçük ilerleme haricinde muharebeler Osmanlı lehine sonuçlanmış hatta Osmanlılar asker kaybı pahasına firarlara rağmen Epir Ordusundan bir kısım ek topraklar kazanmış ve Yanya Kalesi üzerindeki saldırılar geçici sürede olsa engellenmiştir.
Birinci Yanya Muharebeleri | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinci Balkan Savaşı | |||||||
39°39′49″K 20°51′08″D / 39.66361°K 20.85222°D
| |||||||
Taraflar | |||||||
Yunan Krallığı | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Esat Paşa Vehip Paşa (ölü) | |||||||
Güçler | |||||||
'na Bağlı Birlikler İlave olarak Selanik'ten gelen 'nun 2.Tümeni Toplamda: 25.000 asker | Yanya Kolordusu Toplamda:35.000 asker | ||||||
Kayıplar | |||||||
Manalusa Muharebesi: 33 ölü- 325 Yaralı Lüzeç Muharebesi: Ağır | Manalusa Muharebesi: 60 ölü- 150 Yaralı Lüzeç Muharebesi: Yunanlardan daha az |
Muharebeler Öncesi
Osmanlı Ordusu son olarak Pista Muharebesi'ni kaybetmesi akabinde tamamen Yanya müstahdem bölgesine çekilmiş ve Yunanlar kuzeydeki yerler haricinde 3 yönden Yanya'yı kuşatır hale gelmiştir. Bu muharebeler sürerken 20 Aralıkta Yunanlar Görice Muharebesi ile Görice'yi de alarak kuzeyden de Yanya Kolordusunu takviye alamaz hale getirmiştir. 15 Aralıkta 25.000 kişiye ulaşan Epir ordusu bu tarihte artık Yanya Kolordusu'nu kuşatma ve yok etme amaçlı saldırıya geçerek Yanya Muharebelerini başlatır.
Muharebeler
Manalusa Muharebesi (15-21 Aralık 1912)
14 Aralık'ta Pista zaferinin ardından Yunan Epir Ordusu Yanya Bijan kalesinin güney batısındaki Manalusa Tepelerindeki Osmanlı mevziine ve aynı anda güneydoğudaki Lüzeç köyündeki Osmanlı mevziilerine saldırıya geçer.Buradaki ana amaç Yanya savunmasında önemli yer tutan Bijan (Bizani) kalesinin ikili kıskaçla alınmasıdır. Eğer burası çevresi alınırsa Yanya kaçınılmaz şekilde düşecektir.
Manalusa (Μανολιάσα Monaliasa) tepelerine yapılan Yunan saldırısı ile, tepeyi tutan son yenilgilerle morali bozuk ve disiplin yönünden zayıf Osmanlı birliklerinden tepe alınır. Ancak Esad Paşa ne pahasına olursa olsun tepenin Yunanların elinden alınmasını emreder. 15 Aralıkta takviye birliklerle birlikte bölgede Miralay Cavit Paşa'nın 21. Piyade Tümeninin ve Cevat Paşa'nın olduğu Osmanlı birlikleri vardır.
Miralay Cavit Paşa elindeki birliklerle Yunanlar tepeye yerleşmeden saldırıya geçme taraftarı olduğundan birliğinin başında askerlerinin moralini yükseltip en ön safta saldırıya geçer ancak bir süren sonra kendisi şehit olur. Yerine kurmay başkanı Emin bey geçer ancak o da yaralanır. Saldırıları püskürten Yunanlar ilerlemeye başlarlar. Tümendeki Yanya ve Malakas taburları Lüzeç'e kadar geri çekilip Yunan ordusu Lüzeç sırtlarını ele geçirir. 21. Tümen tekrar takviyelerle 16 Aralıkta saldırıp Manalusa'nın güney tarafını alır ancak bu defa da Yunanlar kendi birliklerini toplayıp takviyelerle karşı saldırıya geçip 21.Tümen saldırısı tekrar püskütür. Bijan tarafını da topçu ateşine tutarlar. İki tarafın topçu düellosu da gün boyu sürer durur.Miralay Hüsnü bey komutasında 18.tümene bağlı birlikler 16-17 Aralıkta yardıma gelirler. 4 tane Osmanlı saldırısı buna rağmen Yunanlarca geri püskürtülmüştür. Yunanların bu başarısının bir sebebi de topçu birliklerini çok iyi pozisyonda korumalı şekilde geçide konumlandırmalarıdır. Osmanlıların topçuları ise açıktadır. 19 Aralıkta Osmanlılar tekrar saldırıya geçer ve bu seferki saldırı başarıya ulaşır. İlaveten Yunan topları Osmanlıdan teknolojik olarak ileri daha seri ateş edebilmektedir. Manalusa geri alınırsa da Yunanlar tekrar zayıflamış Faik bey komutasındaki tümene saldırır Bijan kalesine iyice yaklaşırlar kaledeki topçu bataryaları yoğun ateşle düşmanı engellese de Yunanların ele geçirdiği mevzileri de geri alınamamaktadır. Bijan'daki (Bizani'deki) karargahtaki barakaların bir kısmı Yunan topçu ateşi ile tahrip edilince karargah Kaçka'ya taşınır. 21 Aralıkta buradaki birliklere avcı hattına kadar çekilip burada savunmada kalmaları talimatı verilir. Muharebede Osmanlı 60 ölü 150 Yaralı, Yunanlar ise 33 ölü 325 yaralı kaybı vermiştir. Yunanların Osmanlılara yakın kayıplarına karşın muharebe Yunanlar lehine sonuçlanmıştır.
Lüzeç Muharebesi (15-25 Aralık 1912)
Manalusa Muharebesi'nin tam aksine olarak Lüzeç'te 15 Aralık'ta saldırıya geçen Yunanlar 57.Piyade alayının 3. taburunun çok sert direnişi ile karşılaşmıştır. Yunan kuvvetlerinin ilk saldırıları püskürtülmüştür ancak Yunanların sonradan gelen takviye birlikleri ve Osmanlı redif askerlerinin gereksiz geri çekilmesi ile tekrar saldırıya geçmiştir. Osmanlı birlikleri gerilemiş fakat direnişlerini sürdürmüştür.16 Aralıkta gün boyu süren çatışmaların ardından Esat Paşa birliklerine gece saldırı yapma emri verir. 16 Aralık gecesi taarruza geçen Osmanlı birliklerinin 67. ve 69. piyade taburları Yunanları durdurmakla kalmayıp birde bir Yunan müfrezesini de kuşatır ağır kayıplar ve bir kısım subaylarının yaralanması ile Yunanlar geri çekilmek zorunda kalır. Yunan topçu bataryalarının kendi çekilen askerlerini Osmanlı askeri sanıp ateş açmaları da kayıplarını daha da ağırlaştırır.
Ancak yorgun düşen Osmanlı 21. tümeni düşmanını takip edemez. Bunun üzerine Yunanlar takviye birliklerle toparlanıp tekrar saldırıya geçip Osmanlıları tekrar geriletirler. 17 Aralık günü sis altında çatışmalar ağır aksak ilerler. 18 Aralıkta Esad Paşa Osmanlı batı ordusu komutanlığı ile temasa geçip Arnavutluk'a çekilen Vardar ordusunun birliklerinden bir kısmını ister. İsteği kısmen kabul edilir bunlar olurken sol kanattan olmak üzere birliklerine saldırı emri verir. Gelen takviyelerle saldırıya geçen Osmanlı Ordusu Manalusa Muharebesi ile kaybedilen Manalusa sırtlarını, Aya İlya ve Lüzeç mevziilerini Yunanlardan geri alır. 19 Aralıkta Osmanlı ilerleyişi yüksek kayıplarla yavaş olarak sürse de Yunanlarda büyük çok daha ağır kayıplara uğramaktadır. Sabuncakis Genel komutanlıka başvurmuş, birliklerini toparlamak için harekâtı durdurmayı talep etmektedir.
Ancak Osmanlılar içinde harekâtta sorunlar vardır zira Osmanlı Garp ordusu Esad Paşa'nın ek takviye, top mermisi ve Yanya Ordusunun elindeki Sahra toplarına nazaran engebeli arazide daha hızlı hareket eden Yunanların elindeki Dağ toplarından takviye olarak birliklerine verilmesi istemlerini reddeder. Garp Ordusu kuşatılan İşkodra'dan Yanya'nın daha iyi durumda olduğu düşüncesindedir ve elde kalan sınırlı sayıdaki birlikleri İşkodra savunması için ayırmıştır. Esad Paşa derin bir hayal kırıklığına uğrar. Ancak birlikleri ile buna rağmen saldırıyı sürdürür. Osmanlı Ordusu 22 Aralıkta Manalusa'daki Manalusa Muharebesinde Yunanların ele geçirdiği mevziilerinin tamamını geri alır. Sonrasında Kanlıtepe'yi Yunanlardan geri alır ve 25 Aralıkta Yunanlar Lüzeç- Manalusa bölgesinden çekilir. Kısacası Yanya saldırılarına tamamen son verip geri çekilmek zorunda kalırlar ve Birinci Yanya Muharebesi Osmanlı zaferi ile sonuçlanır.
Sonuçları
Birinci Yanya Muharebesi her ne kadar Osmanlı zaferi ile sonuçlanmış olsa da verilen kayıplara karşın Osmanlı Batı Ordusu komutanlığı gerekli takviyeleri orduya yapamamıştır. Öte yandan Arnavut firarları ve top mermisi takviyesi yapılamaması ve Esad Paşa'nın istediği dağ toplarının sağlanamaması savaşta giderek durumun Yanya'da Osmanlılar aleyhine dönmesinin önünü açmıştır. Öyle ki sadece Yanya redif tümeninden firar eden Arnavutların sayısı bile 2033 kişiyi bulmaktadır. Öte yandan Osmanlılar Yunan çete saldırıları ile de uğraşmak zorunda kalmıştır. Yine Görice'nin Yunanlarca ele geçirilmesi de Yanya ordusunun ikmal hatlarının zayıflamasının diğer bir nedenidir. Öyle ki oluşan durum neticesi asker yemekleri bile aralık sonunda aksamaya başlamıştır.
Oluşan bu durumda rağmen Esad Paşa ve Yanya Kolordusu İkinci Yanya Muharebelerinden de başarı ile ayrılmıştır. Bu muharebeler esnasında Osmanlı'ya sadık az miktarda Arnavut milisler Saranda'daki Yunanların takviyelerini aldığı limanı basıp limanın uzun bir süre faaliyet gösteremez hale getirmiş Yunanlara gelen erzak ve ekipmanı tahrip etmiştir. Ancak bu başarılar bile durumu tersine çevirememiştir. Zira II. Yanya Muharebelerinde Yanya kolordusu Yunanları ağır kayıplara uğratsa da kendileri de ağır kayba uğramış, Osmanlı top bataryaları neredeyse cephanenin tümünü harcamış ve yeni cephane gelmemiştir. Kaybedilen erlerin yerine yeni askerde gönderilmemiştir. Yunanlar ise sürekli takviye ve topçu takviyesi almaktadır. Netice olarak 3.Yanya Muharebesi olarak da bilinen Bizani (Bijan) Muharebesi ile Yanya kalesi düşmüş ve bölgedeki Osmanlı kuvvetleri teslim olmak veya bölgeden çekilmek zorunda kalmıştır
Kaynakça
- ^ a b c d e f Yüksel Nizamoğlu,(2010) Vehip Paşa (Kaçı)'nın Hayati ve Askeri Faaliyetleri (Doktora Tezi),İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,s.86-89
- ^ a b c Edward J. Erickson (2003), Defeat in Detail - The Ottoman Army in The Balkans, 1912-1913, s.235
- ^ a b c Richard C.Hall, The Balkan Wars 1912–1913 Prelude to the First World War,Routledge,2000 s.64
- ^ a b Erickson s.293
- ^ Nizamoğlu s.90-91
- ^ a b Nizamoğlu s.91-93
- ^ Askerî Tarih Belgeleri Dergisi, Sayı: 78, Yıl: 29, Aralık 1980, Belge No: 1722, s. 57-59.
- ^ Fevzi: Garbi Rumeli’nin Sureti Ziyaı ve Balkan Harbinde Garp Cephesi, İstanbul, Genkur. Matbaası, 1927, s. 344
- ^ Hall, s.84
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birinci Yanya Muharebeleri Birinci Balkan Savasi sirasinda Pista Muharebesi akabinde Yunanlarin dogrudan Osmanli Yanya Kolordusundan Yanya Kalesi ni almak icin yaptigi saldirilardir Yunanlarin Manalusa Muharebesi nde zorlukla kazandigi kucuk ilerleme haricinde muharebeler Osmanli lehine sonuclanmis hatta Osmanlilar asker kaybi pahasina firarlara ragmen Epir Ordusundan bir kisim ek topraklar kazanmis ve Yanya Kalesi uzerindeki saldirilar gecici surede olsa engellenmistir Birinci Yanya MuharebeleriBirinci Balkan Savasi39 39 49 K 20 51 08 D 39 66361 K 20 85222 D 39 66361 20 85222 Tarih15 25 Aralik 1912BolgeYanya Vilayeti Osmanli Devleti Bugunku Ioannina Epir Bolgesi Yunanistan SonucOsmanli Zaferi Yunanlarin Manalusa daki ufak toprak kazanclarina karsin sonrasinda Osmanlilarin agir kayip verme pahasina toprak kazanclari ile biten Osmanli Zaferi Manalusa Muharebesi 15 21 Aralik Pirik Yunan Zaferi Luzec Muharebesi 15 25 Aralik Osmanli ZaferiTaraflarYunan KralligiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerEsat Pasa Vehip Pasa olu Gucler na Bagli Birlikler Ilave olarak Selanik ten gelen nun 2 Tumeni Toplamda 25 000 askerYanya Kolordusu Toplamda 35 000 askerKayiplarManalusa Muharebesi 33 olu 325 Yarali Luzec Muharebesi AgirManalusa Muharebesi 60 olu 150 Yarali Luzec Muharebesi Yunanlardan daha azMuharebeler OncesiOsmanli Ordusu son olarak Pista Muharebesi ni kaybetmesi akabinde tamamen Yanya mustahdem bolgesine cekilmis ve Yunanlar kuzeydeki yerler haricinde 3 yonden Yanya yi kusatir hale gelmistir Bu muharebeler surerken 20 Aralikta Yunanlar Gorice Muharebesi ile Gorice yi de alarak kuzeyden de Yanya Kolordusunu takviye alamaz hale getirmistir 15 Aralikta 25 000 kisiye ulasan Epir ordusu bu tarihte artik Yanya Kolordusu nu kusatma ve yok etme amacli saldiriya gecerek Yanya Muharebelerini baslatir MuharebelerManalusa Muharebesi 15 21 Aralik 1912 14 Aralik ta Pista zaferinin ardindan Yunan Epir Ordusu Yanya Bijan kalesinin guney batisindaki Manalusa Tepelerindeki Osmanli mevziine ve ayni anda guneydogudaki Luzec koyundeki Osmanli mevziilerine saldiriya gecer Buradaki ana amac Yanya savunmasinda onemli yer tutan Bijan Bizani kalesinin ikili kiskacla alinmasidir Eger burasi cevresi alinirsa Yanya kacinilmaz sekilde dusecektir Manalusa Manoliasa Monaliasa tepelerine yapilan Yunan saldirisi ile tepeyi tutan son yenilgilerle morali bozuk ve disiplin yonunden zayif Osmanli birliklerinden tepe alinir Ancak Esad Pasa ne pahasina olursa olsun tepenin Yunanlarin elinden alinmasini emreder 15 Aralikta takviye birliklerle birlikte bolgede Miralay Cavit Pasa nin 21 Piyade Tumeninin ve Cevat Pasa nin oldugu Osmanli birlikleri vardir Miralay Cavit Pasa elindeki birliklerle Yunanlar tepeye yerlesmeden saldiriya gecme taraftari oldugundan birliginin basinda askerlerinin moralini yukseltip en on safta saldiriya gecer ancak bir suren sonra kendisi sehit olur Yerine kurmay baskani Emin bey gecer ancak o da yaralanir Saldirilari puskurten Yunanlar ilerlemeye baslarlar Tumendeki Yanya ve Malakas taburlari Luzec e kadar geri cekilip Yunan ordusu Luzec sirtlarini ele gecirir 21 Tumen tekrar takviyelerle 16 Aralikta saldirip Manalusa nin guney tarafini alir ancak bu defa da Yunanlar kendi birliklerini toplayip takviyelerle karsi saldiriya gecip 21 Tumen saldirisi tekrar puskutur Bijan tarafini da topcu atesine tutarlar Iki tarafin topcu duellosu da gun boyu surer durur Miralay Husnu bey komutasinda 18 tumene bagli birlikler 16 17 Aralikta yardima gelirler 4 tane Osmanli saldirisi buna ragmen Yunanlarca geri puskurtulmustur Yunanlarin bu basarisinin bir sebebi de topcu birliklerini cok iyi pozisyonda korumali sekilde gecide konumlandirmalaridir Osmanlilarin topculari ise aciktadir 19 Aralikta Osmanlilar tekrar saldiriya gecer ve bu seferki saldiri basariya ulasir Ilaveten Yunan toplari Osmanlidan teknolojik olarak ileri daha seri ates edebilmektedir Manalusa geri alinirsa da Yunanlar tekrar zayiflamis Faik bey komutasindaki tumene saldirir Bijan kalesine iyice yaklasirlar kaledeki topcu bataryalari yogun atesle dusmani engellese de Yunanlarin ele gecirdigi mevzileri de geri alinamamaktadir Bijan daki Bizani deki karargahtaki barakalarin bir kismi Yunan topcu atesi ile tahrip edilince karargah Kacka ya tasinir 21 Aralikta buradaki birliklere avci hattina kadar cekilip burada savunmada kalmalari talimati verilir Muharebede Osmanli 60 olu 150 Yarali Yunanlar ise 33 olu 325 yarali kaybi vermistir Yunanlarin Osmanlilara yakin kayiplarina karsin muharebe Yunanlar lehine sonuclanmistir Luzec Muharebesi 15 25 Aralik 1912 Manalusa Muharebesi nin tam aksine olarak Luzec te 15 Aralik ta saldiriya gecen Yunanlar 57 Piyade alayinin 3 taburunun cok sert direnisi ile karsilasmistir Yunan kuvvetlerinin ilk saldirilari puskurtulmustur ancak Yunanlarin sonradan gelen takviye birlikleri ve Osmanli redif askerlerinin gereksiz geri cekilmesi ile tekrar saldiriya gecmistir Osmanli birlikleri gerilemis fakat direnislerini surdurmustur 16 Aralikta gun boyu suren catismalarin ardindan Esat Pasa birliklerine gece saldiri yapma emri verir 16 Aralik gecesi taarruza gecen Osmanli birliklerinin 67 ve 69 piyade taburlari Yunanlari durdurmakla kalmayip birde bir Yunan mufrezesini de kusatir agir kayiplar ve bir kisim subaylarinin yaralanmasi ile Yunanlar geri cekilmek zorunda kalir Yunan topcu bataryalarinin kendi cekilen askerlerini Osmanli askeri sanip ates acmalari da kayiplarini daha da agirlastirir Ancak yorgun dusen Osmanli 21 tumeni dusmanini takip edemez Bunun uzerine Yunanlar takviye birliklerle toparlanip tekrar saldiriya gecip Osmanlilari tekrar geriletirler 17 Aralik gunu sis altinda catismalar agir aksak ilerler 18 Aralikta Esad Pasa Osmanli bati ordusu komutanligi ile temasa gecip Arnavutluk a cekilen Vardar ordusunun birliklerinden bir kismini ister Istegi kismen kabul edilir bunlar olurken sol kanattan olmak uzere birliklerine saldiri emri verir Gelen takviyelerle saldiriya gecen Osmanli Ordusu Manalusa Muharebesi ile kaybedilen Manalusa sirtlarini Aya Ilya ve Luzec mevziilerini Yunanlardan geri alir 19 Aralikta Osmanli ilerleyisi yuksek kayiplarla yavas olarak surse de Yunanlarda buyuk cok daha agir kayiplara ugramaktadir Sabuncakis Genel komutanlika basvurmus birliklerini toparlamak icin harekati durdurmayi talep etmektedir Ancak Osmanlilar icinde harekatta sorunlar vardir zira Osmanli Garp ordusu Esad Pasa nin ek takviye top mermisi ve Yanya Ordusunun elindeki Sahra toplarina nazaran engebeli arazide daha hizli hareket eden Yunanlarin elindeki Dag toplarindan takviye olarak birliklerine verilmesi istemlerini reddeder Garp Ordusu kusatilan Iskodra dan Yanya nin daha iyi durumda oldugu dusuncesindedir ve elde kalan sinirli sayidaki birlikleri Iskodra savunmasi icin ayirmistir Esad Pasa derin bir hayal kirikligina ugrar Ancak birlikleri ile buna ragmen saldiriyi surdurur Osmanli Ordusu 22 Aralikta Manalusa daki Manalusa Muharebesinde Yunanlarin ele gecirdigi mevziilerinin tamamini geri alir Sonrasinda Kanlitepe yi Yunanlardan geri alir ve 25 Aralikta Yunanlar Luzec Manalusa bolgesinden cekilir Kisacasi Yanya saldirilarina tamamen son verip geri cekilmek zorunda kalirlar ve Birinci Yanya Muharebesi Osmanli zaferi ile sonuclanir SonuclariBirinci Yanya Muharebesi her ne kadar Osmanli zaferi ile sonuclanmis olsa da verilen kayiplara karsin Osmanli Bati Ordusu komutanligi gerekli takviyeleri orduya yapamamistir Ote yandan Arnavut firarlari ve top mermisi takviyesi yapilamamasi ve Esad Pasa nin istedigi dag toplarinin saglanamamasi savasta giderek durumun Yanya da Osmanlilar aleyhine donmesinin onunu acmistir Oyle ki sadece Yanya redif tumeninden firar eden Arnavutlarin sayisi bile 2033 kisiyi bulmaktadir Ote yandan Osmanlilar Yunan cete saldirilari ile de ugrasmak zorunda kalmistir Yine Gorice nin Yunanlarca ele gecirilmesi de Yanya ordusunun ikmal hatlarinin zayiflamasinin diger bir nedenidir Oyle ki olusan durum neticesi asker yemekleri bile aralik sonunda aksamaya baslamistir Olusan bu durumda ragmen Esad Pasa ve Yanya Kolordusu Ikinci Yanya Muharebelerinden de basari ile ayrilmistir Bu muharebeler esnasinda Osmanli ya sadik az miktarda Arnavut milisler Saranda daki Yunanlarin takviyelerini aldigi limani basip limanin uzun bir sure faaliyet gosteremez hale getirmis Yunanlara gelen erzak ve ekipmani tahrip etmistir Ancak bu basarilar bile durumu tersine cevirememistir Zira II Yanya Muharebelerinde Yanya kolordusu Yunanlari agir kayiplara ugratsa da kendileri de agir kayba ugramis Osmanli top bataryalari neredeyse cephanenin tumunu harcamis ve yeni cephane gelmemistir Kaybedilen erlerin yerine yeni askerde gonderilmemistir Yunanlar ise surekli takviye ve topcu takviyesi almaktadir Netice olarak 3 Yanya Muharebesi olarak da bilinen Bizani Bijan Muharebesi ile Yanya kalesi dusmus ve bolgedeki Osmanli kuvvetleri teslim olmak veya bolgeden cekilmek zorunda kalmistirKaynakca a b c d e f Yuksel Nizamoglu 2010 Vehip Pasa Kaci nin Hayati ve Askeri Faaliyetleri Doktora Tezi Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 86 89 a b c Edward J Erickson 2003 Defeat in Detail The Ottoman Army in The Balkans 1912 1913 s 235 a b c Richard C Hall The Balkan Wars 1912 1913 Prelude to the First World War Routledge 2000 s 64 a b Erickson s 293 Nizamoglu s 90 91 a b Nizamoglu s 91 93 Askeri Tarih Belgeleri Dergisi Sayi 78 Yil 29 Aralik 1980 Belge No 1722 s 57 59 Fevzi Garbi Rumeli nin Sureti Ziyai ve Balkan Harbinde Garp Cephesi Istanbul Genkur Matbaasi 1927 s 344 Hall s 84