Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 822 sayılı kararı 30 Nisan 1993 tarihinde kabul edildi. Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin kötüleşmesi ve ardından silahlı çatışmaların artmasıyla bölgedeki insani durumun kötüleşmesi konusundaki endişelerini dile getiren Konsey, düşmanlıkların derhal durdurulmasını ve başta Kelbecer bölgesi olmak üzere Dağlık Karabağ'dan Ermeni işgal güçlerinin derhal geri çekilmesini talep etti.
BM Güvenlik Konseyinin 822 sayılı kararı | |
---|---|
![]() Azerbaycan haritası ve Kelbecer Rayonu | |
Tarih | 30 Nisan 1993 |
Oturum no. | 3,205 |
Kod | S/RES/822 (Doküman) |
Konu | Ermenistan-Azerbaycan |
Oylama |
|
Sonuç | Kabul edildi |
Güvenlik Konseyi üyeleri | |
Daimi üyeler | |
Geçici üyeler | |
Arka plan
Karabağ Savaşı, 1980'lerin sonundan Mayıs 1994'e kadar, Azerbaycan'ın güneybatısındaki anklav Dağlık Karabağ bölgesinde, Ermenistan Cumhuriyeti tarafından desteklenen çoğunluğu etnik Ermeni olan Dağlık Karabağ ile Azerbaycan arasında meydana gelen etnik ve bir çatışmaydı. Savaş ilerledikçe Azerbaycan Dağlık Karabağ'daki ayrılıkçı hareketi engellemeye çalışırken, her ikisi de eski Sovyet cumhuriyetleri olan Ermenistan ve Azerbaycan, Karabağ'ın dağlık tepelerinde bir savaşın içine girdiler.
1992'ye gelindiğinde artık bağımsız olan iki ülke arasında tam ölçekli bir savaş durumu vardı. Kış yaklaşırken, her iki taraf da gaz ve elektrik gibi kaynaklarını korumak amacıyla tam ölçekli saldırılar düzenlemekten büyük ölçüde kaçınmıştır. Karabağ'da yaşayanlar için bir otoyol açılmasına rağmen iki tarafın da uyguladığı ekonomik ablukalar nedeniyle bölge sakinleri büyük zarar gördü. Ermenistan ve Karabağ'daki pek çok ailenin sıcak suya erişimi olmadığından 1992-1993 kışı daha da soğuk geçti.
1993 baharında Ermeni kuvvetleri, bir önceki yıldan beri Azerbaycanlıların ellerinde tuttuğu Karabağ'ın kuzeyindeki köylere doğru yeni bir taarruz dalgasına başladı. Askerî yenilgiler nedeniyle yaşanan hayal kırıklığı Azerbaycan iç cephesinde büyük bir etki yarattı. Ermenistan'da da benzer şekilde siyasi kargaşa ortamı hakimdi.
Kelbecer
Karabağ'ın kuzeybatısında bölgenin sınırları dışında, Ermenistan'ı çevreleyen Kelbecer rayonu vardı. Rayonda bulunan birkaç köy Azeri ve Kürtlerden oluşmaktaydı. Mart 1993'te, Ağdere'de bulunan yakınlarında Ermenilerin eline geçen bölgelerin Azerbaycanlıların saldırısına uğradığı bildirildi. 2 Nisan'da Ermeni kuvvetleri, Gence-Kelbecer kesişimi yakınında Azerbaycan kuvvetlerine saldırı düzenleyerek iki yönden Kelbecer'e doğru ilerledi. Azerbaycan kuvvetleri Ermeni kuvvetlerini durduramadı. Yöneltilen ikinci saldırı da Azerbaycan savunmasını hızla alt etti. 3 Nisan'a kadar Ermeni güçleri Kelbecer'i işgal etti. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Elçibey, iki ay süreyle olağanüstü hâl ilan etti ve genel zorunlu askerlik uygulamasını başlattı.İnsan Hakları İzleme Örgütü, Kelbecer saldırısı sırasında Ermeni güçlerinin sivil halkı göçe zorladığını, ayrım gözetmeden kişilere ateş açtığını ve rehin alma dahil olmak üzere birçok savaş kuralını ihlal ettiğini tespit etti.
Karar
30 Nisan'da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Türkiye ve Pakistan'ın ortaklığında tüm düşmanlıkların derhal durdurulmasını ve işgalci güçlerin Kelbecer'den çekilmesini talep eden 822 sayılı Kararı kabul etti. Konsey, ilgili tarafları AGİT Minsk Grubu tarafından önerilen barış süreci çerçevesinde çatışmaya son vermek için müzakereleri sürdürmeye ve süreci aksatacak her türlü eylemden kaçınmaya çağırdı. Karar daha sonra, bölgedeki sivil halkın çektiği acıyı insani yardım yoluyla hafifletmek için uluslararası insani yardım çabalarına engelsiz erişim çağrısında bulunarak taraflara uluslararası insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerektiğini hatırlattı. Son olarak Konsey, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği ve uluslararası ajanslardan, etkilenen sivil nüfusa, özellikle yerinden edilmiş olanlara, ilgili acil yardım sağlanmasını talep ederek, Genel Sekreter ve AGİT Minsk Grubu'nun rapor vermeye devam etmelerini arz etti.
Sonuç
Her iki taraf da kararın kabul edilmesini memnuniyetle karşıladı. Yine de çatışmalar 1993 boyunca ve 1994'e kadar devam etti. 5 Mayıs 1994'te her iki ülke de çatışmaları durdurma ve 12 Mayıs'ta yürürlüğe giren ateşkesi uygulama kararı aldı. Bölgenin bazı bölgelerinde ara sıra çatışmalar devam etse de ateşkes 2018 itibarıyla hâlâ yürürlüktedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Europa Publications Limited (1999). Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States. 30. 4. Londra: Routledge. s. 176. ISBN .
- ^ Rieff, David (Haziran 1997). Without Rules or Pity. 76. Dış İlişkiler Konseyi. 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Lieberman, Benjamin (2006). Terrible Fate: Ethnic Cleansing in the Making of Modern Europe. Chicago: Ivan R. Dee. ss. 284–292 ISBN
- ^ a b Croissant, Michael P. (1998). The Armenia–Azerbaijan Conflict: Causes and Implications. Londra: Praeger. ISBN .
- ^ Chrysanthopolous, Leonidas T. (2002). Caucasus Chronicles: Nation-building and Diplomacy in Armenia, 1993–1994. Princeton: Gomidas Enstitüsü. ISBN .
- ^ Bourdreaux, Richard (5 Ocak 1993). "Despite Appeals, Karabakh Battles Rage". Los Angeles Times. 6 Şubat 2003 tarihinde kaynağından .
- ^ "Armenians Rally to Protest Leader". Los Angeles Times. 6 Şubat 1993. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ a b "Azerbaijan: Seven Years of Conflict in Nagorno-Karabakh" (PDF). 1994. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ a b Melkonyan, Markar (2005). My Brother's Road, An American's Fateful Journey to Armenia. New York: I.B. Tauris. ISBN .
- ^ a b Department Of State. The Office of Electronic Information, Bureau of Public Affairs. . 2001-2009.state.gov (İngilizce). 6 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ "Карабах: применение силы и его результаты". regnum.ru. 22 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ "Чем в Баку "кормят" читателя по Карабаху?". regnum.ru. 13 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ "Владимир Казимиров: Азербайджан и Совбез ООН: повторение пройденного в карабахском конфликте". regnum.ru. 22 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ . Կանաչ ու Սև: Արցախյան օրագիր [Yeşil ve Siyah: Karabağ Günlüğü]. Erivan-Hankendi: Heghinakayin Publishing, 2008, ss. 506–508. (Ermenice)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyinin 822 sayili karari 30 Nisan 1993 tarihinde kabul edildi Ermenistan ile Azerbaycan arasindaki iliskilerin kotulesmesi ve ardindan silahli catismalarin artmasiyla bolgedeki insani durumun kotulesmesi konusundaki endiselerini dile getiren Konsey dusmanliklarin derhal durdurulmasini ve basta Kelbecer bolgesi olmak uzere Daglik Karabag dan Ermeni isgal guclerinin derhal geri cekilmesini talep etti BM Guvenlik Konseyinin 822 sayili karariAzerbaycan haritasi ve Kelbecer RayonuTarih30 Nisan 1993Oturum no 3 205KodS RES 822 Dokuman KonuErmenistan AzerbaycanOylamaKabul 15Ret YokCekimser YokSonucKabul edildiGuvenlik Konseyi uyeleriDaimi uyeler Cin Fransa Rusya Birlesik Krallik Birlesik DevletlerGecici uyeler Brezilya Yesil Burun Adalari Cibuti Macaristan Japonya Fas Yeni Zelanda Pakistan Ispanya Venezuela Arka planKarabag Savasi 1980 lerin sonundan Mayis 1994 e kadar Azerbaycan in guneybatisindaki anklav Daglik Karabag bolgesinde Ermenistan Cumhuriyeti tarafindan desteklenen cogunlugu etnik Ermeni olan Daglik Karabag ile Azerbaycan arasinda meydana gelen etnik ve bir catismaydi Savas ilerledikce Azerbaycan Daglik Karabag daki ayrilikci hareketi engellemeye calisirken her ikisi de eski Sovyet cumhuriyetleri olan Ermenistan ve Azerbaycan Karabag in daglik tepelerinde bir savasin icine girdiler 1992 ye gelindiginde artik bagimsiz olan iki ulke arasinda tam olcekli bir savas durumu vardi Kis yaklasirken her iki taraf da gaz ve elektrik gibi kaynaklarini korumak amaciyla tam olcekli saldirilar duzenlemekten buyuk olcude kacinmistir Karabag da yasayanlar icin bir otoyol acilmasina ragmen iki tarafin da uyguladigi ekonomik ablukalar nedeniyle bolge sakinleri buyuk zarar gordu Ermenistan ve Karabag daki pek cok ailenin sicak suya erisimi olmadigindan 1992 1993 kisi daha da soguk gecti 1993 baharinda Ermeni kuvvetleri bir onceki yildan beri Azerbaycanlilarin ellerinde tuttugu Karabag in kuzeyindeki koylere dogru yeni bir taarruz dalgasina basladi Askeri yenilgiler nedeniyle yasanan hayal kirikligi Azerbaycan ic cephesinde buyuk bir etki yaratti Ermenistan da da benzer sekilde siyasi kargasa ortami hakimdi Kelbecer Karabag in kuzeybatisinda bolgenin sinirlari disinda Ermenistan i cevreleyen Kelbecer rayonu vardi Rayonda bulunan birkac koy Azeri ve Kurtlerden olusmaktaydi Mart 1993 te Agdere de bulunan yakinlarinda Ermenilerin eline gecen bolgelerin Azerbaycanlilarin saldirisina ugradigi bildirildi 2 Nisan da Ermeni kuvvetleri Gence Kelbecer kesisimi yakininda Azerbaycan kuvvetlerine saldiri duzenleyerek iki yonden Kelbecer e dogru ilerledi Azerbaycan kuvvetleri Ermeni kuvvetlerini durduramadi Yoneltilen ikinci saldiri da Azerbaycan savunmasini hizla alt etti 3 Nisan a kadar Ermeni gucleri Kelbecer i isgal etti Azerbaycan Cumhurbaskani Elcibey iki ay sureyle olaganustu hal ilan etti ve genel zorunlu askerlik uygulamasini baslatti Insan Haklari Izleme Orgutu Kelbecer saldirisi sirasinda Ermeni guclerinin sivil halki goce zorladigini ayrim gozetmeden kisilere ates actigini ve rehin alma dahil olmak uzere bircok savas kuralini ihlal ettigini tespit etti Karar30 Nisan da Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi Turkiye ve Pakistan in ortakliginda tum dusmanliklarin derhal durdurulmasini ve isgalci guclerin Kelbecer den cekilmesini talep eden 822 sayili Karari kabul etti Konsey ilgili taraflari AGIT Minsk Grubu tarafindan onerilen baris sureci cercevesinde catismaya son vermek icin muzakereleri surdurmeye ve sureci aksatacak her turlu eylemden kacinmaya cagirdi Karar daha sonra bolgedeki sivil halkin cektigi aciyi insani yardim yoluyla hafifletmek icin uluslararasi insani yardim cabalarina engelsiz erisim cagrisinda bulunarak taraflara uluslararasi insancil hukuk kapsamindaki yukumluluklerini yerine getirmeleri gerektigini hatirlatti Son olarak Konsey Birlesmis Milletler Genel Sekreterligi ve uluslararasi ajanslardan etkilenen sivil nufusa ozellikle yerinden edilmis olanlara ilgili acil yardim saglanmasini talep ederek Genel Sekreter ve AGIT Minsk Grubu nun rapor vermeye devam etmelerini arz etti SonucHer iki taraf da kararin kabul edilmesini memnuniyetle karsiladi Yine de catismalar 1993 boyunca ve 1994 e kadar devam etti 5 Mayis 1994 te her iki ulke de catismalari durdurma ve 12 Mayis ta yururluge giren ateskesi uygulama karari aldi Bolgenin bazi bolgelerinde ara sira catismalar devam etse de ateskes 2018 itibariyla hala yururluktedir Ayrica bakinizAzerbaycan Ermenistan iliskileri Karabag Savasi Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi nin Daglik Karabag sorunu uzerine aldigi kararlar listesiKaynakca Europa Publications Limited 1999 Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States 30 4 Londra Routledge s 176 ISBN 978 1 85743 058 5 Rieff David Haziran 1997 Without Rules or Pity 76 Dis Iliskiler Konseyi 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Lieberman Benjamin 2006 Terrible Fate Ethnic Cleansing in the Making of Modern Europe Chicago Ivan R Dee ss 284 292 ISBN 978 1 56663 646 9 a b Croissant Michael P 1998 The Armenia Azerbaijan Conflict Causes and Implications Londra Praeger ISBN 978 0 275 96241 8 Chrysanthopolous Leonidas T 2002 Caucasus Chronicles Nation building and Diplomacy in Armenia 1993 1994 Princeton Gomidas Enstitusu ISBN 978 1 884630 05 7 Bourdreaux Richard 5 Ocak 1993 Despite Appeals Karabakh Battles Rage Los Angeles Times 6 Subat 2003 tarihinde kaynagindan Armenians Rally to Protest Leader Los Angeles Times 6 Subat 1993 14 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2020 a b Azerbaijan Seven Years of Conflict in Nagorno Karabakh PDF 1994 28 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2020 a b Melkonyan Markar 2005 My Brother s Road An American s Fateful Journey to Armenia New York I B Tauris ISBN 978 1 85043 635 5 a b Department Of State The Office of Electronic Information Bureau of Public Affairs 2001 2009 state gov Ingilizce 6 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2020 Karabah primenenie sily i ego rezultaty regnum ru 22 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2020 Chem v Baku kormyat chitatelya po Karabahu regnum ru 13 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2020 Vladimir Kazimirov Azerbajdzhan i Sovbez OON povtorenie projdennogo v karabahskom konflikte regnum ru 22 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2020 Կանաչ ու Սև Արցախյան օրագիր Yesil ve Siyah Karabag Gunlugu Erivan Hankendi Heghinakayin Publishing 2008 ss 506 508 Ermenice