Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Mayıs 2017) () |
Biyoiktidar terimi asıl olarak Fransız Filozof Michel Foucault tarafından ortaya atılmış ve modern ulus devletlerin amaçlarını “bedenlerin zaptedilmesini ve nüfusun kontrol edilmesini başarmak için sayısız ve farklı tekniklerin uygulanışındaki bir patlama” aracılığıyla, özellikle de istatistik ve olasılığın kullanılması yoluyla, düzenleme pratiğine işaret eden bir terimdir. Foucault bu terimi ilk ’daki derslerinde kullandı, terim yazılı olarak ilk kez adlı kitabının ilk cildi olan ’nde kullanıldı. Düşünürün iki çalışmasında ve daha sonraki kuramcıların çalışmalarında terim fiziksel sağlıkla daha az doğrudan bağlar taşıyan kamu sağlığı, kalıtımın düzenlenmesi ve risk yönetimi () kavramlarına işaret etmek için kullanıldı. Bunun dışında Foucault’nun daha az kullandığı ve ondan sonra gelen düşünürlerin kendisinden bağımsız olarak kullandığı biyopolitika terimiyle de yakından bağlantılıdır.
Foucault
Foucault’ya göre biyoiktidar bir iktidar teknolojisidir yani bir tek iktidar teknolojisine değişik teknikleri kapsayan bir iktidarın uygulanmasıdır. Bu politik teknolojinin ayırt edici niteliği tüm toplumun, nüfusun kontrol edilmesine izin vermesidir. Biyoiktidar modern ulus devletin ve modern kapitalizmin ortaya çıkışında önemlidir. Terim tam anlamıyla “bedenler üzerine kurulan iktidar”dan bahseder. Foucault biyoiktidar sayesinde iktidarın yeni bir sürece girdiğini belirtir. Düşünürün disiplin toplumu ve düzenleyici kontroller adını verdiği teknolojiler sayesinde iktidar tek tek bedenlerde varolur, tek tek insanlara hükmeder ve böylece (kabaca söyleyecek olursak) her bireyi bir polis haline getirerek iktidarı dışarıdan içeriye değil, içeriden dışarıya doğru yayar. (Bkz: Panoptik)
İktidarın kendini rasyonel olarak aklaması, haklı çıkarması gereken bir çağda, biyoiktidar yöntem değiştirmiş ölüm tehdidinin yerine yaşamın korunması ve sürdürülmesine, bedenin düzenlenmesine ve cinsellik nosyonu gibi diğer iktidar teknolojilerinin üretilmesine vurgu yapar. Sağlığın, kalıtımın, ailenin, “kanın” ve “normalliğin” düzenlenmesi biyoiktidara yönelik doğrudan örneklerdir. Benzer biçimde devlet aygıtına yönelik organizmacı yaklaşım (örneğin devletin baş, işçilerin kol olarak tasvir edilmesi) da bunun bir örneğidir. Bu nedenle biyoiktidar, öjenikle ve devlet ırkçılığıyla doğrudan bağlantılıdır. İlk kez ırk mücadelesi teziyle ilgili derslerinde ortaya çıkan biyoiktidar kavramıyla Foucault iktidarı olumlu bir şey olarak tanımlar ki klasik iktidar anlayışı temelde olumsuzdur, kısıtlayıcıdır ve sansürcülükle benzerlik taşır. Cinsellik Viktorya Döneminde sessizliğe gömülmüş olsa da, aslında “cinsellik dispozitifine” (ya da “mekanizmasına”) bağlıdır ve bu mekanizma özneyi kendi cinsiyeti hakkında konuşmaya zorlar, kışkırtır. Dolayısıyla “cinsellik diye bir şey yoktur”, bu kavram tutarsız bir yaratımdır ve cinselliğimizin kişisel gerçeğimizi içerdiğine bizi inandırır (aynı biçimde “ırk mücadelesi” tezi de, politikanın ve tarihin hakikatini, sözde barışın altında yatan ve sürekli devam eden yer altı savaşında görmektedir).
Bundan başka yaşamı en yüksek değerine çıkarma amacındaki iktidarın karanlık bir temelde yükseldiğini söyler. Eğer devlet kendi halkını korumak için yatırım yapıyorsa, eğer yatırım hayat demekse, her şey haklı çıkartılabilir. Ulusun ya da insalığın yaşamına yönelik tehdit oluşturduğu söylenen herhangi bir grup, örgüt hiçbir ceza görmeden, kınamayla karşılaşmadan ortadan kaldırılabilir. “Eğer soykırım aslında modern iktidarın hayaliyse, bu onun eski çağlardaki öldürme hakkına bir geri dönüş yaptığı anlamına gelmez; bu iktidar hayatın, türlerin, ırkların ve nüfusun büyük ölçüde her aşamasında varolduğu ve hükmettiği içindir.” (Cinselliğin Tarihi)
Terimin Diğer Kullanıcıları
Foucault için “biyoiktidar” belirli bir tür “iktidar teknolojisi” anlamına geliyorken Giorgio Agamben klasik egemenlik kavramının Antik Yunan’daki başlangıcından beri kendi kendini entegre etmekte olduğunu söyler. Michael Hardt ve Antonio Negri de Marxist teorinin taslağını kullandıkları İmparatorluk adlı eserlerinde bu kavrama değinmişlerdir.Negri ve Hardt belirli noktalarda Foucault'dan ayrılarak biyoiktidar kavramını geliştirirler.İkilinin kullandığı anlamda biyoiktidar Foucaultcu temelden hareket etmekte ancak daha cok ve Gilles Deleuze'un Bin Yayla adlı çalışmalarındaki anlam boyutunu geliştirmektedir.
Kaynakça
- Michel Foucault, , Volume I, "Part Five: Right of Death and Power over Life".
- Michel Foucault,
- Michel Foucault, Society Must Be Defended
- Giorgio Agamben,
- Michael Hardt and Antonio Negri, Empire
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Mayis 2017 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Biyoiktidar terimi asil olarak Fransiz Filozof Michel Foucault tarafindan ortaya atilmis ve modern ulus devletlerin amaclarini bedenlerin zaptedilmesini ve nufusun kontrol edilmesini basarmak icin sayisiz ve farkli tekniklerin uygulanisindaki bir patlama araciligiyla ozellikle de istatistik ve olasiligin kullanilmasi yoluyla duzenleme pratigine isaret eden bir terimdir Foucault bu terimi ilk daki derslerinde kullandi terim yazili olarak ilk kez adli kitabinin ilk cildi olan nde kullanildi Dusunurun iki calismasinda ve daha sonraki kuramcilarin calismalarinda terim fiziksel saglikla daha az dogrudan baglar tasiyan kamu sagligi kalitimin duzenlenmesi ve risk yonetimi kavramlarina isaret etmek icin kullanildi Bunun disinda Foucault nun daha az kullandigi ve ondan sonra gelen dusunurlerin kendisinden bagimsiz olarak kullandigi biyopolitika terimiyle de yakindan baglantilidir FoucaultFoucault ya gore biyoiktidar bir iktidar teknolojisidir yani bir tek iktidar teknolojisine degisik teknikleri kapsayan bir iktidarin uygulanmasidir Bu politik teknolojinin ayirt edici niteligi tum toplumun nufusun kontrol edilmesine izin vermesidir Biyoiktidar modern ulus devletin ve modern kapitalizmin ortaya cikisinda onemlidir Terim tam anlamiyla bedenler uzerine kurulan iktidar dan bahseder Foucault biyoiktidar sayesinde iktidarin yeni bir surece girdigini belirtir Dusunurun disiplin toplumu ve duzenleyici kontroller adini verdigi teknolojiler sayesinde iktidar tek tek bedenlerde varolur tek tek insanlara hukmeder ve boylece kabaca soyleyecek olursak her bireyi bir polis haline getirerek iktidari disaridan iceriye degil iceriden disariya dogru yayar Bkz Panoptik Iktidarin kendini rasyonel olarak aklamasi hakli cikarmasi gereken bir cagda biyoiktidar yontem degistirmis olum tehdidinin yerine yasamin korunmasi ve surdurulmesine bedenin duzenlenmesine ve cinsellik nosyonu gibi diger iktidar teknolojilerinin uretilmesine vurgu yapar Sagligin kalitimin ailenin kanin ve normalligin duzenlenmesi biyoiktidara yonelik dogrudan orneklerdir Benzer bicimde devlet aygitina yonelik organizmaci yaklasim ornegin devletin bas iscilerin kol olarak tasvir edilmesi da bunun bir ornegidir Bu nedenle biyoiktidar ojenikle ve devlet irkciligiyla dogrudan baglantilidir Ilk kez irk mucadelesi teziyle ilgili derslerinde ortaya cikan biyoiktidar kavramiyla Foucault iktidari olumlu bir sey olarak tanimlar ki klasik iktidar anlayisi temelde olumsuzdur kisitlayicidir ve sansurculukle benzerlik tasir Cinsellik Viktorya Doneminde sessizlige gomulmus olsa da aslinda cinsellik dispozitifine ya da mekanizmasina baglidir ve bu mekanizma ozneyi kendi cinsiyeti hakkinda konusmaya zorlar kiskirtir Dolayisiyla cinsellik diye bir sey yoktur bu kavram tutarsiz bir yaratimdir ve cinselligimizin kisisel gercegimizi icerdigine bizi inandirir ayni bicimde irk mucadelesi tezi de politikanin ve tarihin hakikatini sozde barisin altinda yatan ve surekli devam eden yer alti savasinda gormektedir Bundan baska yasami en yuksek degerine cikarma amacindaki iktidarin karanlik bir temelde yukseldigini soyler Eger devlet kendi halkini korumak icin yatirim yapiyorsa eger yatirim hayat demekse her sey hakli cikartilabilir Ulusun ya da insaligin yasamina yonelik tehdit olusturdugu soylenen herhangi bir grup orgut hicbir ceza gormeden kinamayla karsilasmadan ortadan kaldirilabilir Eger soykirim aslinda modern iktidarin hayaliyse bu onun eski caglardaki oldurme hakkina bir geri donus yaptigi anlamina gelmez bu iktidar hayatin turlerin irklarin ve nufusun buyuk olcude her asamasinda varoldugu ve hukmettigi icindir Cinselligin Tarihi Terimin Diger KullanicilariFoucault icin biyoiktidar belirli bir tur iktidar teknolojisi anlamina geliyorken Giorgio Agamben klasik egemenlik kavraminin Antik Yunan daki baslangicindan beri kendi kendini entegre etmekte oldugunu soyler Michael Hardt ve Antonio Negri de Marxist teorinin taslagini kullandiklari Imparatorluk adli eserlerinde bu kavrama deginmislerdir Negri ve Hardt belirli noktalarda Foucault dan ayrilarak biyoiktidar kavramini gelistirirler Ikilinin kullandigi anlamda biyoiktidar Foucaultcu temelden hareket etmekte ancak daha cok ve Gilles Deleuze un Bin Yayla adli calismalarindaki anlam boyutunu gelistirmektedir KaynakcaMichel Foucault Volume I Part Five Right of Death and Power over Life Michel Foucault Michel Foucault Society Must Be Defended Giorgio Agamben Michael Hardt and Antonio Negri EmpireAyrica bakinizPostmodernizm Panoptik