Boğazlar Muharebesi (Arapça: waqʿat al-majāz) 965'in başlarında Bizans İmparatorluğu filoları ile Fâtımîler arasında Messina Boğazı'nda çatışmadır. Büyük bir Fâtımî zaferi ve İmparator II. Nikiforos'un Sicilya'yı Fâtımîlerden geri alma girişiminin nihai çöküşüyle sonuçlandı.
Boğazlar Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Arap-Bizans savaşları | |||||||
7-11 yüzyıllarda Akdeniz'de Arap-Bizans deniz çatışmasının Haritası | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Bizans İmparatorluğu | Fâtımîler Kelbî Sicilya Emirliği | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
(esir) | |||||||
Kayıplar | |||||||
Ağır, yaklaşık 1000 esir | Bilinmiyor |
Arka plan
902'de Taormina'nın Ağlebîler'in eline geçmesi, Müslümanların Sicilya'nın fethinin fiilen sonunu getirdi, ancak Bizanslılar adada birkaç ileri karakolu elinde tuttu ve kısa süre sonra Taormina halkının kendisi Müslüman kontrolünü şehirden çıkardılar. 909'da Fâtımîler, Ağlebîler'den İfrikiye eyaletini ve onunla birlikte Sicilya'yı ele geçirdiler. Fâtımîler (ve 950'lerden sonra Sicilya'nın kalıtsal valileri Kelbîler), hem Sicilya'nın kuzeydoğusunda kalan Hristiyan kalelerine karşı hem de daha belirgin olarak, geçici ateşkeslerle noktalanan güney İtalya'daki Bizans mülklerine karşı cihat geleneğini sürdürdüler.
İmparatorluk ile olan ateşkes ve aradaki mesafe tarafından kısıtlanan Fâtımîler müdahale edemediği veya müdahale etmek istemediği Girit'in 960-961'de Bizans tarafından yeniden fethetmesinin ardından, Fatımilerin dikkatlerini Sicilya'ya çevirdiler. Kalan Bizans karakollarını azaltmaya karar verdiler: Taormina, Val Demone ve Val di Noto'daki kaleler ve Rometta. Taormina, dokuz aydan fazla süren kuşatmanın ardından 962'de Noel Günü vali Ahmed ibn el-Hasan el-Kalbi'nin eline geçti ve ertesi yıl kuzeni el-Hasan ibn Ammar el-Kalbi, Rometta'yı kuşattı. Rometta garnizonu, patrikios Nikitas Abalantis ve kendi yeğeni Manuil Fokas önderliğinde büyük bir sefer hazırlayan İmparator II. Nikeforos'a yardım için gönderdi.
Boğazlar Muharebesi
Bizans kuvveti Ekim 964'te karaya çıktı ve Val Demone'deki Messina'yı ve diğer kaleleri hızla ele geçirdi, ancak Rometta'yı kurtarma girişimi mutlak bir mağlubiyet ile bitti, Bizansın ölüleri arasında Manuil Fokas da vardı. Kurtuluş ümidi olmayan Rometta, 965 baharında düştü.
Rometta önündeki yenilgilerinin ardından, kalan Bizans kuvvetleri Messina'ya çekilmek zorunda kaldı. Bizans filosu ile Nikitas, İtalyan anakarasından Messina Boğazı'nı geçmeye çalıştı, ancak Ahmed el-Kalbi komutasındaki Fatımi donanması tarafından yolu kesildi.
Arap kaynaklarında (Ali İbnü'l-Esîr, Makrîzî, Ebü'l-Fidâ) "Boğazlar Savaşı" (waq'at al-majāz) olarak bilinen müteakip savaşta, Fatımi valisi görevlendirdiği donanımlı dalgıçlar ile Bizans gemilerine saldırır: 'ın tarifinde, "kendi gemilerinden dalarak düşman gemisine doğru yüzerlerdi; dümenine halatlar bağlayarak, bu gemiler boyunca rum ateşi içeren çanak çömlekler kaydırdılar ve düşman gemisi ve kıç direği paramparça oldu". Bu taktik birçok Bizans gemisini yok etmeyi başardı ve savaş büyük bir Fatımi zaferiyle sonuçlandı; Arap tarihçilerine göre, Bizans amirali Nikitas ve birçok subayı da dahil olmak üzere bin mahkûm ve bir zamanlar Muhammed'e ait olduğunu gösteren bir yazıt taşıyan ağır bir Hint kılıcı ele geçirildi.
Neticesi
Bu yenilgi, Bizanslıları 966/7'de bir kez daha ateşkes talep etmeye yöneltti, bu da Sicilya'yı Fatımilerin eline bırakan bir barış anlaşmasıyla sonuçlandı ve Calabria'daki akınların durdurulması karşılığında Bizans'ın haraç ödeme yükümlülüğünü yeniledi. Nikiforos, Hamdaniler'e karşı savaşları ve Kilikya'nın fethine; Fâtımîler ise Mısır'ı planlı işgaline odaklandıkları için her iki güç de uzlaşmaya istekliydi. Halife el-Muiz Li-Dinillah bu süre içinde Sicilya'daki bazı kasabaları tahkim etti ve Cuma camileri inşa etti ve Val Demone'deki şimdiye kadar Hristiyanların çoğunlukta olduğu kasabalara Müslümanları yerleştirdi. Ancak Taormina, belki de barış anlaşmasının şartlarının bir parçası olarak yerle bir edildi ve 976'ya kadar yeniden yerleşime açılmadı.
Barış anlaşmasının bir parçası olarak, Nikitas da dahil olmak üzere Bizans esirleri, İmparatorluk tarafından fidye ödenerek kurtarıldı. Nikitas, İfrikiye'deki tutsaklığını, Basileios ve Nenizili Gregorios'un vaazlarını, serbest bırakıldıktan sonra bir manastıra bağışladığı ve şimdi Paris'te Fransa Millî Kütüphanesi'nde (Par. gr. 947) bulunan güzel bir kaligrafik el yazmasında kopyalayarak geçirmişti.
Kaynakça
- Özel
- ^ Metcalfe 2009, ss. 31, 42.
- ^ Metcalfe 2009, ss. 45-49, 53-54.
- ^ Lev 1984, ss. 227-237.
- ^ Lev 1984, s. 236.
- ^ Halm 1996, ss. 404-405.
- ^ Halm 1996, ss. 405-406.
- ^ a b Brett 2001, s. 242.
- ^ Halm 1996, ss. 406-407.
- ^ Metcalfe 2009, s. 55.
- ^ a b c d Halm 1996, s. 407.
- ^ Lev 1984, ss. 235–236.
- ^ PmbZ, Aḥmad b. al-Ḥasan b. ʻAlī al-Kalbī (#20188); Niketas (#25784).
- ^ Lev 1984, ss. 235-237.
- ^ Metcalfe 2009, s. 56.
- ^ PmbZ, Niketas (#25784).
- Genel
- Brett, Michael (2001). The Rise of the Fatimids: The World of the Mediterranean and the Middle East in the Fourth Century of the Hijra, Tenth Century CE. The Medieval Mediterranean (İngilizce). 30. Leiden: BRILL. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- Halm, Heinz (1996). The Empire of the Mahdi: The Rise of the Fatimids. Handbook of Oriental Studies (İngilizce). 26. Michael Bonner tarafından çevrildi. Leiden: BRILL. ISBN . 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- Lev, Yaacov (1984). "The Fāṭimid Navy, Byzantium and the Mediterranean Sea, 909–1036 CE/297–427 AH". Byzantion: Revue internationale des études byzantines (İngilizce). 54 (1): 220-252. ISSN 0378-2506. JSTOR 44170866.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Zielke, Beate (2013). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. Nach Vorarbeiten F. Winkelmanns erstellt (Almanca). Berlin ve Boston: De Gruyter.
- Metcalfe, Alex (2009). The Muslims of Medieval Italy. Edinburgh: Edinburgh University Press. ISBN . 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bogazlar Muharebesi Arapca waqʿat al majaz 965 in baslarinda Bizans Imparatorlugu filolari ile Fatimiler arasinda Messina Bogazi nda catismadir Buyuk bir Fatimi zaferi ve Imparator II Nikiforos un Sicilya yi Fatimilerden geri alma girisiminin nihai cokusuyle sonuclandi Bogazlar MuharebesiArap Bizans savaslari7 11 yuzyillarda Akdeniz de Arap Bizans deniz catismasinin HaritasiTarih965 baslariBolgeMessina Bogazi ItalyaSonucFatimi zaferiTaraflarBizans ImparatorluguFatimiler Kelbi Sicilya EmirligiKomutanlar ve liderler esir KayiplarAgir yaklasik 1000 esirBilinmiyorArka plan902 de Taormina nin Aglebiler in eline gecmesi Muslumanlarin Sicilya nin fethinin fiilen sonunu getirdi ancak Bizanslilar adada birkac ileri karakolu elinde tuttu ve kisa sure sonra Taormina halkinin kendisi Musluman kontrolunu sehirden cikardilar 909 da Fatimiler Aglebiler den Ifrikiye eyaletini ve onunla birlikte Sicilya yi ele gecirdiler Fatimiler ve 950 lerden sonra Sicilya nin kalitsal valileri Kelbiler hem Sicilya nin kuzeydogusunda kalan Hristiyan kalelerine karsi hem de daha belirgin olarak gecici ateskeslerle noktalanan guney Italya daki Bizans mulklerine karsi cihat gelenegini surdurduler Imparatorluk ile olan ateskes ve aradaki mesafe tarafindan kisitlanan Fatimiler mudahale edemedigi veya mudahale etmek istemedigi Girit in 960 961 de Bizans tarafindan yeniden fethetmesinin ardindan Fatimilerin dikkatlerini Sicilya ya cevirdiler Kalan Bizans karakollarini azaltmaya karar verdiler Taormina Val Demone ve Val di Noto daki kaleler ve Rometta Taormina dokuz aydan fazla suren kusatmanin ardindan 962 de Noel Gunu vali Ahmed ibn el Hasan el Kalbi nin eline gecti ve ertesi yil kuzeni el Hasan ibn Ammar el Kalbi Rometta yi kusatti Rometta garnizonu patrikios Nikitas Abalantis ve kendi yegeni Manuil Fokas onderliginde buyuk bir sefer hazirlayan Imparator II Nikeforos a yardim icin gonderdi Bogazlar MuharebesiBizans kuvveti Ekim 964 te karaya cikti ve Val Demone deki Messina yi ve diger kaleleri hizla ele gecirdi ancak Rometta yi kurtarma girisimi mutlak bir maglubiyet ile bitti Bizansin oluleri arasinda Manuil Fokas da vardi Kurtulus umidi olmayan Rometta 965 baharinda dustu Rometta onundeki yenilgilerinin ardindan kalan Bizans kuvvetleri Messina ya cekilmek zorunda kaldi Bizans filosu ile Nikitas Italyan anakarasindan Messina Bogazi ni gecmeye calisti ancak Ahmed el Kalbi komutasindaki Fatimi donanmasi tarafindan yolu kesildi Arap kaynaklarinda Ali Ibnu l Esir Makrizi Ebu l Fida Bogazlar Savasi waq at al majaz olarak bilinen muteakip savasta Fatimi valisi gorevlendirdigi donanimli dalgiclar ile Bizans gemilerine saldirir in tarifinde kendi gemilerinden dalarak dusman gemisine dogru yuzerlerdi dumenine halatlar baglayarak bu gemiler boyunca rum atesi iceren canak comlekler kaydirdilar ve dusman gemisi ve kic diregi paramparca oldu Bu taktik bircok Bizans gemisini yok etmeyi basardi ve savas buyuk bir Fatimi zaferiyle sonuclandi Arap tarihcilerine gore Bizans amirali Nikitas ve bircok subayi da dahil olmak uzere bin mahkum ve bir zamanlar Muhammed e ait oldugunu gosteren bir yazit tasiyan agir bir Hint kilici ele gecirildi NeticesiBu yenilgi Bizanslilari 966 7 de bir kez daha ateskes talep etmeye yoneltti bu da Sicilya yi Fatimilerin eline birakan bir baris anlasmasiyla sonuclandi ve Calabria daki akinlarin durdurulmasi karsiliginda Bizans in harac odeme yukumlulugunu yeniledi Nikiforos Hamdaniler e karsi savaslari ve Kilikya nin fethine Fatimiler ise Misir i planli isgaline odaklandiklari icin her iki guc de uzlasmaya istekliydi Halife el Muiz Li Dinillah bu sure icinde Sicilya daki bazi kasabalari tahkim etti ve Cuma camileri insa etti ve Val Demone deki simdiye kadar Hristiyanlarin cogunlukta oldugu kasabalara Muslumanlari yerlestirdi Ancak Taormina belki de baris anlasmasinin sartlarinin bir parcasi olarak yerle bir edildi ve 976 ya kadar yeniden yerlesime acilmadi Baris anlasmasinin bir parcasi olarak Nikitas da dahil olmak uzere Bizans esirleri Imparatorluk tarafindan fidye odenerek kurtarildi Nikitas Ifrikiye deki tutsakligini Basileios ve Nenizili Gregorios un vaazlarini serbest birakildiktan sonra bir manastira bagisladigi ve simdi Paris te Fransa Milli Kutuphanesi nde Par gr 947 bulunan guzel bir kaligrafik el yazmasinda kopyalayarak gecirmisti KaynakcaOzel Metcalfe 2009 ss 31 42 Metcalfe 2009 ss 45 49 53 54 Lev 1984 ss 227 237 Lev 1984 s 236 Halm 1996 ss 404 405 Halm 1996 ss 405 406 a b Brett 2001 s 242 Halm 1996 ss 406 407 Metcalfe 2009 s 55 a b c d Halm 1996 s 407 Lev 1984 ss 235 236 PmbZ Aḥmad b al Ḥasan b ʻAli al Kalbi 20188 Niketas 25784 Lev 1984 ss 235 237 Metcalfe 2009 s 56 PmbZ Niketas 25784 GenelBrett Michael 2001 The Rise of the Fatimids The World of the Mediterranean and the Middle East in the Fourth Century of the Hijra Tenth Century CE The Medieval Mediterranean Ingilizce 30 Leiden BRILL ISBN 9004117415 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mayis 2022 Halm Heinz 1996 The Empire of the Mahdi The Rise of the Fatimids Handbook of Oriental Studies Ingilizce 26 Michael Bonner tarafindan cevrildi Leiden BRILL ISBN 9004100563 6 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mayis 2022 Lev Yaacov 1984 The Faṭimid Navy Byzantium and the Mediterranean Sea 909 1036 CE 297 427 AH Byzantion Revue internationale des etudes byzantines Ingilizce 54 1 220 252 ISSN 0378 2506 JSTOR 44170866 Lilie Ralph Johannes Ludwig Claudia Pratsch Thomas Zielke Beate 2013 Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online Berlin Brandenburgische Akademie der Wissenschaften Nach Vorarbeiten F Winkelmanns erstellt Almanca Berlin ve Boston De Gruyter Metcalfe Alex 2009 The Muslims of Medieval Italy Edinburgh Edinburgh University Press ISBN 978 0 7486 2008 1 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mayis 2022