Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bükreş Baskınları Kasım 1716'da Osmanlı-Avusturya Savaşı sırasında gerçekleşti. Birinci baskın Osmanlı tarafından püskürtülmesine rağmen, Tige ve Stephan Dettin komutasındaki 1.200 kişilik bir Habsburg gücü ikinci baskında Bükreş'i ele geçirdi. Osmanlı vasalı ve Eflak Voyvodası olan Nikolaye Mavrokordato, Avusturyalılara sadık olan boyarların yardımıyla baskın sırasında esir alındı. Aynı zamanda baskın süresince ve sonrasında şehirdeki Türk nüfusuna karşı bazı Hristiyan halk ve Habsburg askerleri tarafından bir pogrom düzenlendi; büyük çoğunluğu katledildi, evleri ve pazarları ise yok edildi.
| Bükreş Baskınları | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||
 18. yüzyıl başlarında Bükreş | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Habsburg Monarşisi | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Nikolaye Mavrokordato (esir) | Feldherr Tige Stephan Dettin | ||||||
| Güçler | |||||||
| Yüzlerce Osmanlı askeri 400 Tatar | 1.200 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Yüzlerce ölü | Yüzlerce ölü | ||||||
Arka plan
Haziran-Eylül 1715 arasında Osmanlı İmparatorluğu, Silahdar Damat Ali Paşa komutasında Karlofça Antlaşması ile Venedik Cumhuriyeti'ne verilen Mora'yı kolaylıkla yeniden fethetti. Böylece Venedik'in ortadan kalktı ve Osmanlı topraklarına katıldı. Nisan 1716'da Venedik ile bir ittifak kuran ve Karlofça Antlaşması'nın garantörü olan Avusturya, Osmanlı birliklerinin tamamen Mora'dan çekilmesini ve Karlofça Antlaşması'nın ihlaline yönelik tazminat talep etti. Ancak Osmanlı, hem Prut Savaşı hem de 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'ndaki ardışık zaferleri nedeniyle bu çatışmayı da kazanacaklarından emin olduğundan, Avusturya'nın ültimatomuna savaş ilanıyla karşılık verdi.
Baskınlar'dan önce
Kasım 1716 öncesi
Austurya ile Osmanlı arasındaki savaş, Osmanlının Karlofça'daki erken başarısıyla başlamıştı. Ancak Osmanlı sonrasında Petrovaradin ve Temeşvar'da önemli yenilgiler aldı. Bu durumu fırsata çevirmek isteyen Habsburglar, Osmanlı'nın süzerenliği altındaki Eflak Voyvodalığı'na bir sefer düzenlediler.
Önceki Eflak Prensi , Osmanlı'nın savaş hazırlıkları hakkında Habsburg mareşal'ı 'i bilgilendiriyordu. Ocak 1716'da bir kapucu, Prens Ștefan'ı azletmek için gönderildi ve Ștefan'ı babası ile amcası ( ) ile birlikte tutukladı. Üçü de 7 Haziran 1716'da İstanbul'da vatana ihanet suçlamasıyla idam edildiler. Ștefan'ın yerine Osmanlı Devleti'ne sadakati ve Avusturya karşıtı görüşleriyle bilinen Nikolaye Mavrokordato atandı.
Baskınlar
Birinci baskın
Bükreş'e Osmanlı karşıtı boyarlarının yardımı sayesinde Kasım'da ulaşan Habsburg gücü, şehre ilk baskını düzenledi. Bu sırada Eflak Prensi ve Osmanlı vasalı Nikolaye Mavrokordato, Antimoz İverieli ile birlikte şehirden kaçmıştı. Călugăreni'ye ulaştıktan sonra başkentin durumuyla ilgili haberleri bekledi. Şehrin düşman dolu olduğunu öğrenince Yergöğü'ne ilerledi ve oradan İstanbul'a kaçmayı planladı. Ancak Osmanlı komutanları tarafından durdurularak Bükreş'i geri almak üzere birkaç bin askerle şehre dönmesi sağlandı. Mavrokordato, Osmanlı askerleriyle birlikte Bükreş'e kolay bir şekilde ilerledi. Habsburg askerleri hemen geri çekildi ve komplocu boyarlar ile bir plan yaptılar; Nikolaye'ye Avusturyalıların bölgeyi tamamen terk ettiğini ve artık Osmanlı askerlerine ihtiyaç duymadığını söyleyeceklerdi. Nikolaye bu yalana inanarak askerleri tekrar Yergöğü'ne gönderdi. Mavrokordato'nun bu kararı bir hata oldu çünkü Osmanlı kuvvetinin Bükreş'ten ayrılmasından kısa bir süre sonra şehre ikinci ve daha büyük bir baskın düzenlendi.
İkinci baskın
Tige tarafından planlanan bu harekât, 24 Kasım 1716 gecesi 1.200 kişilik bir Habsburg kuvvetinin Stephan Dettin komutasında Bükreş'e ikinci bir baskın başlatmasıyla gerçekleşti. Şehrin dış mahallelerinde 400 Tatarla karşılaşıldı ve kısa bir çatışma yaşandı. Bu çatışmada 28 Tatar öldü ve geri kalanlar kaçtı. Şehir halkının büyük bölümünün Avusturya işgaline destek vermesi nedeniyle Dettin 25 Kasım sabahı şehre hemen hemen hiçbir direnişle karşılaşmadan girdi. Şehrin tahkimatlarını ve önemli yerlerini ele geçirdikten sonra şehirdeki Türk nüfusunu katletti, evlerini ve pazarlarını yok etti. Bu sırada, yüzlerce kişilik Kapıcıbaşı birliği çoğunlukla Sırp askerlerden oluşan Habsburg kuvvetleriyle çatıştı ve her iki taraf yüzlerce kişi öldürdü. Nikolaye Mavrokordato bu sırada bir kilise'ye sığınmaya çalıştı ancak kısa süre sonra Avusturyalılar tarafından yakalanarak esir alındı ve 1719'a kadar Habsburg esaretinde kaldı.
Baskınlar'dan sonra
Bükreş halkının kaçışı
Düşmana yardım ettiklerinden dolayı bir Osmanlı-Tatar misillemesinden korkan Bükreş halkının büyük bölümü yaklaşık iki hafta süresince Erdel'e kaçtı. Esaret döneminde Nikolaye'nin yerine Sultan III. Ahmed tarafından Eflak Prensi olarak küçük kardeşi Yenaki Mavrokordato atanmıştır. Dettin, bu baskındaki rolü nedeniyle Viyana tarafından 5.000 ile ödüllendirilmiştir.
Yenaki Mavrokordato tahta çıktığında yaptığı ilk işlerden biri Bükreş halkını şehre geri davet etmek olmuştur. Çoğu bu daveti kabul ederek Habsburg yönetimindeki Erdel'den geri dönmüştür. Eflak'ın kuzeyi Habsburglar ve Sırp haydut saldırılarıyla harap olmuşken, güneyde koruma görevi verilen Tatarlar da sorun çıkarıyordu. Yenaki'nin onları kontrol altında tutması zordu.
7 Aralık 1716'da Stephan Dettin ise Nikolaye ve dört oğluyla birlikte Braşov'a geçti. Burada mareşal Stephan Graf Stainville tarafından karşılandılar. Mavrokordato'nun 1719 Şubat'ında serbest bırakılması sağlanana dek burada ve Sibin'de ev hapsi altında kaldı; bu da aynı zamanda küçük kardeşi Yenaki'nin ölümüne denk geliyordu.
Stainville’in Boğdan seferi
Eflak'taki başarısız girişimlerinden sonra Habsburglar, Boğdan Prensliği'ne komutasında bir sefer düzenlemiştir. Boyarların işbirliğiyle burada da hızlıca ilerlemiş ve Yaş'ı Ocak 1717'de çok kısa bir süreliğine ele geçirmişlerdir. Bundan hemen sonra, Osmanlı vasalı ve Boğdan Prensi Mihal Rakoviça'nın yardım çağrısı üzerine Osmanlı ve özellikle gelen Nogay Tatar birlikleri tarafından şehre ortak bir saldırı düzenlendi. Yaş Muharebesi olarak bilinen bu çatışmanın ardından Habsburglar tamamen geri çekilmek zorunda kalmış ve Osmanlı Boğdan cephesinden galip çıkmıştır. Bu yenilginin ardından Habsburg varlığı 1717'nin sonuna doğru Eflak'tan da tamamen kaldırılmıştır.
Notlar
Kaynakça
- ^ a b c Pogăciaș, Andrei. "Asediul Timișoarei. Eugeniu de Savoia și războiul antiotoman din 1716-1718" [The siege of Timisoara. Eugene of Savoy and the Anti-Ottoman War of 1716-1718] (Rumence). Bucharest: Historia.
- ^ a b c Zinkeisen 2011, s. 377.
- ^ Cezar, Mustafa (1971). Mufassal Osmanlı Tarihi [Detailed Ottoman History] (PDF). 1–6. Istanbul: Güven Yayınevi. s. 2425.
- ^ Shaw, Stanford J.; Shaw, Ezel K. (1976). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. 1. Cambridge: Cambridge University Press. s. 232. ISBN .
- ^ Ágoston, Gábor (2021). The Last Muslim Conquest: The Ottoman Empire and Its Wars in Europe. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ss. 506-508. ISBN .
- ^ a b c Zinkeisen 2011, s. 378.
- ^ Djuvara, Neagu (1995), Între Orient și Occident. Țările române la începutul epocii moderne [Between East and West. Romanian countries at the beginning of the modern era] (in Romanian). Bucharest: Humanitas. ss. 31, 336.
- ^ a b c Iorga, Nicolae (2024). Afyoncu, Erhan (Ed.). Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 1300–1912 [History of the Ottoman Empire 1300-1912] (PDF). 1–5. Epçeli, Nilüfer tarafından çevrildi. Istanbul: Yeditepe Yayınevi. s. 1431. ISBN .
- ^ Zinkeisen 2011, ss. 377–378.
- ^ Zinkeisen 2011, ss. 378–379.
Bibliyografya
- *Zinkeisen, Johann W. (2011). Afyoncu, Erhan (Ed.). Osmanlı İmparatorluğu Tarihi [History of the Ottoman Empire] (PDF). 5. Epçeli, Nilüfer tarafından çevrildi. Istanbul: Yeditepe Yayınevi. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin herhangi bir incelenmis surumu bulunmuyor bu yuzden standartlara uygunluk acisindan kontrol edilmemis olabilir Bukres Baskinlari Kasim 1716 da Osmanli Avusturya Savasi sirasinda gerceklesti Birinci baskin Osmanli tarafindan puskurtulmesine ragmen de Tige ve en Stephan Dettin komutasindaki 1 200 kisilik bir Habsburg gucu ikinci baskinda Bukres i ele gecirdi Osmanli vasali ve Eflak Voyvodasi olan Nikolaye Mavrokordato Avusturyalilara sadik olan boyarlarin yardimiyla baskin sirasinda esir alindi Ayni zamanda baskin suresince ve sonrasinda sehirdeki Turk nufusuna karsi bazi Hristiyan halk ve Habsburg askerleri tarafindan bir pogrom duzenlendi buyuk cogunlugu katledildi evleri ve pazarlari ise yok edildi Bukres Baskinlari1716 1718 Osmanli Avusturya Savasi18 yuzyil baslarinda BukresTarihBirinci baskin 1716 Kasim sonu Ikinci baskin 24 25 Kasim 1716BolgeBukres Eflak Voyvodaligi Osmanli vasali SonucBirinci baskin Osmanli zaferi Ikinci baskin Habsburg zaferiTaraflar Osmanli Imparatorlugu Eflak Voyvodaligi Tatarlar Habsburg MonarsisiKomutanlar ve liderlerNikolaye Mavrokordato esir Feldherr Tige Stephan DettinGuclerYuzlerce Osmanli askeri 400 Tatar1 200KayiplarYuzlerce oluYuzlerce oluArka planHaziran Eylul 1715 arasinda Osmanli Imparatorlugu Silahdar Damat Ali Pasa komutasinda Karlofca Antlasmasi ile Venedik Cumhuriyeti ne verilen Mora yi kolaylikla yeniden fethetti Boylece Venedik in en ortadan kalkti ve Osmanli topraklarina katildi Nisan 1716 da Venedik ile bir ittifak kuran ve Karlofca Antlasmasi nin garantoru olan Avusturya Osmanli birliklerinin tamamen Mora dan cekilmesini ve Karlofca Antlasmasi nin ihlaline yonelik tazminat talep etti Ancak Osmanli hem Prut Savasi hem de 1714 1718 Osmanli Venedik Savasi ndaki ardisik zaferleri nedeniyle bu catismayi da kazanacaklarindan emin oldugundan Avusturya nin ultimatomuna savas ilaniyla karsilik verdi Baskinlar dan onceKasim 1716 oncesi Austurya ile Osmanli arasindaki savas Osmanlinin Karlofca daki erken basarisiyla baslamisti Ancak Osmanli sonrasinda Petrovaradin ve Temesvar da onemli yenilgiler aldi Bu durumu firsata cevirmek isteyen Habsburglar Osmanli nin suzerenligi altindaki Eflak Voyvodaligi na bir sefer duzenlediler Onceki Eflak Prensi en Osmanli nin savas hazirliklari hakkinda Habsburg maresal i i bilgilendiriyordu Ocak 1716 da bir kapucu Prens Ștefan i azletmek icin gonderildi ve Ștefan i babasi ile amcasi ro ile birlikte tutukladi Ucu de 7 Haziran 1716 da Istanbul da vatana ihanet suclamasiyla idam edildiler Ștefan in yerine Osmanli Devleti ne sadakati ve Avusturya karsiti gorusleriyle bilinen Nikolaye Mavrokordato atandi BaskinlarBirinci baskin Bukres e Osmanli karsiti boyarlarinin yardimi sayesinde Kasim da ulasan Habsburg gucu sehre ilk baskini duzenledi Bu sirada Eflak Prensi ve Osmanli vasali Nikolaye Mavrokordato Antimoz Iverieli ile birlikte sehirden kacmisti Călugăreni ye ulastiktan sonra baskentin durumuyla ilgili haberleri bekledi Sehrin dusman dolu oldugunu ogrenince Yergogu ne ilerledi ve oradan Istanbul a kacmayi planladi Ancak Osmanli komutanlari tarafindan durdurularak Bukres i geri almak uzere birkac bin askerle sehre donmesi saglandi Mavrokordato Osmanli askerleriyle birlikte Bukres e kolay bir sekilde ilerledi Habsburg askerleri hemen geri cekildi ve komplocu boyarlar ile bir plan yaptilar Nikolaye ye Avusturyalilarin bolgeyi tamamen terk ettigini ve artik Osmanli askerlerine ihtiyac duymadigini soyleyeceklerdi Nikolaye bu yalana inanarak askerleri tekrar Yergogu ne gonderdi Mavrokordato nun bu karari bir hata oldu cunku Osmanli kuvvetinin Bukres ten ayrilmasindan kisa bir sure sonra sehre ikinci ve daha buyuk bir baskin duzenlendi Ikinci baskin de Tige tarafindan planlanan bu harekat 24 Kasim 1716 gecesi 1 200 kisilik bir Habsburg kuvvetinin en Stephan Dettin komutasinda Bukres e ikinci bir baskin baslatmasiyla gerceklesti Sehrin dis mahallelerinde 400 Tatarla karsilasildi ve kisa bir catisma yasandi Bu catismada 28 Tatar oldu ve geri kalanlar kacti Sehir halkinin buyuk bolumunun Avusturya isgaline destek vermesi nedeniyle Dettin 25 Kasim sabahi sehre hemen hemen hicbir direnisle karsilasmadan girdi Sehrin tahkimatlarini ve onemli yerlerini ele gecirdikten sonra sehirdeki Turk nufusunu katletti evlerini ve pazarlarini yok etti Bu sirada yuzlerce kisilik Kapicibasi birligi cogunlukla Sirp askerlerden olusan Habsburg kuvvetleriyle catisti ve her iki taraf yuzlerce kisi oldurdu Nikolaye Mavrokordato bu sirada bir kilise ye siginmaya calisti ancak kisa sure sonra Avusturyalilar tarafindan yakalanarak esir alindi ve 1719 a kadar Habsburg esaretinde kaldi Baskinlar dan sonraBukres halkinin kacisi Dusmana yardim ettiklerinden dolayi bir Osmanli Tatar misillemesinden korkan Bukres halkinin buyuk bolumu yaklasik iki hafta suresince Erdel e kacti Esaret doneminde Nikolaye nin yerine Sultan III Ahmed tarafindan Eflak Prensi olarak kucuk kardesi Yenaki Mavrokordato atanmistir Dettin bu baskindaki rolu nedeniyle Viyana tarafindan 5 000 en ile odullendirilmistir Yenaki Mavrokordato tahta ciktiginda yaptigi ilk islerden biri Bukres halkini sehre geri davet etmek olmustur Cogu bu daveti kabul ederek Habsburg yonetimindeki Erdel den geri donmustur Eflak in kuzeyi Habsburglar ve Sirp haydut saldirilariyla harap olmusken guneyde koruma gorevi verilen Tatarlar da sorun cikariyordu Yenaki nin onlari kontrol altinda tutmasi zordu Bukres y 1717 7 Aralik 1716 da Stephan Dettin ise Nikolaye ve dort ogluyla birlikte Brasov a gecti Burada maresal Stephan Graf Stainville tarafindan karsilandilar Mavrokordato nun 1719 Subat inda serbest birakilmasi saglanana dek burada ve Sibin de ev hapsi altinda kaldi bu da ayni zamanda kucuk kardesi Yenaki nin olumune denk geliyordu Stainville in Bogdan seferi Eflak taki basarisiz girisimlerinden sonra Habsburglar Bogdan Prensligi ne komutasinda bir sefer duzenlemistir Boyarlarin isbirligiyle burada da hizlica ilerlemis ve Yas i Ocak 1717 de cok kisa bir sureligine ele gecirmislerdir Bundan hemen sonra Osmanli vasali ve Bogdan Prensi Mihal Rakovica nin yardim cagrisi uzerine Osmanli ve ozellikle gelen Nogay Tatar birlikleri tarafindan sehre ortak bir saldiri duzenlendi Yas Muharebesi olarak bilinen bu catismanin ardindan Habsburglar tamamen geri cekilmek zorunda kalmis ve Osmanli Bogdan cephesinden galip cikmistir Bu yenilginin ardindan Habsburg varligi 1717 nin sonuna dogru Eflak tan da tamamen kaldirilmistir Notlar Ingilizce Raids on Bucharest Rumence Raiduri la București Almanca Razzien in Bukarest Nogayca Buharestke baskynlarKaynakca a b c Pogăciaș Andrei Asediul Timișoarei Eugeniu de Savoia și războiul antiotoman din 1716 1718 The siege of Timisoara Eugene of Savoy and the Anti Ottoman War of 1716 1718 Rumence Bucharest Historia Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c Zinkeisen 2011 s 377 Cezar Mustafa 1971 Mufassal Osmanli Tarihi Detailed Ottoman History PDF 1 6 Istanbul Guven Yayinevi s 2425 Shaw Stanford J Shaw Ezel K 1976 History of the Ottoman Empire and Modern Turkey 1 Cambridge Cambridge University Press s 232 ISBN 9780521291637 Agoston Gabor 2021 The Last Muslim Conquest The Ottoman Empire and Its Wars in Europe Princeton New Jersey Princeton University Press ss 506 508 ISBN 9780691159324 a b c Zinkeisen 2011 s 378 Djuvara Neagu 1995 Intre Orient și Occident Țările romane la inceputul epocii moderne Between East and West Romanian countries at the beginning of the modern era in Romanian Bucharest Humanitas ss 31 336 a b c Iorga Nicolae 2024 Afyoncu Erhan Ed Osmanli Imparatorlugu Tarihi 1300 1912 History of the Ottoman Empire 1300 1912 PDF 1 5 Epceli Nilufer tarafindan cevrildi Istanbul Yeditepe Yayinevi s 1431 ISBN 9786258260717 Zinkeisen 2011 ss 377 378 Zinkeisen 2011 ss 378 379 Bibliyografya Zinkeisen Johann W 2011 Afyoncu Erhan Ed Osmanli Imparatorlugu Tarihi History of the Ottoman Empire PDF 5 Epceli Nilufer tarafindan cevrildi Istanbul Yeditepe Yayinevi ISBN 9786054052691