Cannae Muharebesi, Kartaca ile Roma arasında yapılan II. Pön Savaşı'nın başlıca dört çatışmasından biridir. Bu muharebe, MÖ 2 Ağustos 216 tarihinde, güneydoğu İtalya'nın Cannae kasabası yakınlarında gerçekleşmiştir. Muharebe sonunda konsül ve Gaius Terentius Varro komutasındaki Roma ordusu, Hannibal komutasındaki Kartaca ordusu tarafından imha edilmiş ve başta Capua olmak üzere birkaç şehir devletinin Roma ile bağları kopmuştur.
Cannae Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
(II. Pön Savaşı) | |||||||
Hannibal'in İtalya Seferi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Roma Cumhuriyeti | • Kartaca | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Gaius Terentius Varro | Hannibal | ||||||
Güçler | |||||||
86.400
| 54.000
| ||||||
Kayıplar | |||||||
75000 civarı | 5000 civarı |
Öncesi
Daha önceki Trebia ve Trasimene yenilgilerinin acısını çıkartmak isteyen Roma, Kartaca ordusunun Güney İtalya yönündeki ilerleyişini Cannae’da karşılamak amacıyla harekete geçmiştir. Roma ve müttefiklerinin oluşturduğu yaklaşık 87 bin kişilik bir ordu, sağ kanadını Adriyatik denizine dökülen Ofanto ırmağına dayayarak düzen almıştır. Roma ordusu, süvari birliklerini kanatlara alarak ağır piyadelerini merkeze yığacak biçimde yerleşmiştir.
Roma ordusunun bu pozisyonu, Hannibal’in kanatlardan kuşatma taktiğini uygulaması için büyük bir fırsat yaratmıştır. Hannibal, en zayıf piyade birliklerini merkeze, süvarilerini ise kanatlara yerleştirmiştir. Roma ordusunun merkezden saldırısında bu merkez kuvvetler kısa sürede çökmüş, Roma ordusu hızla merkezde oluşan boşluğa yığılmıştır.
Trebia ve Trasimene yenilgilerinin ardından Roma Senatosu ’u, İtalya topraklarındaki Kartaca askerî varlığını sona erdirmek üzere diktatör olarak atamıştı. Fabius Maksimus, Roma ordusunda yeni düzenlemelere geçtiği gibi, Roma’nın Hannibal karşısındaki konseptini de (askeri literatürde konsept, bir karar merciinin, mücadelenin sürdürülüş biçimine ilişkin tüm düşünce ve tasarılarını kapsayan bir kavramdır) tümden değiştirmiştir.
Fabius Maksimus’un uyguladığı strateji, bugün Fabian Stratejisi olarak bilinen ve tarihte pek çok olayda izlenen ya da izlenmeye çalışılan bir stratejidir. Bu strateji, kabaca yıpratma savaşı ya da oyalama savaşı olarak da bilinir. Fabius Maksimus, sürekli olarak bir meydan savaşından kaçınmış, çeşitli vur-kaç taktikleriyle, erzak tedariki için hareket halindeki ikmal birliklerine, yayılmış kuvvetlerine saldırarak Hannibal’i yıpratmaya çalışmıştır. Hannibal ordusundaki süvari birliklerini etkisiz hale getirebilmek için dağlık bölgelerde harekâtı tercih etmiş, Hannibal kuvvetlerine sürekli saldırılar düzenlemiştir. Ne var ki yıpratma savaşı, uzun sürede sonuç alınabilecek bir stratejidir ve bu yüzden de iki yanı keskin bir kılıçtır. Fabius Maksimus’un bu tutumu, Roma’da kısa bir süre sonra sorgulanmaya, eleştirilmeye başlanmıştır. Roma senatosu ve halkı, onun izlediği bu stratejinin, İtalya kent ve köylerinin Hannibal tarafından yağmalanmasını önleyemediğinden yakınmaya başlamışlardır. Daha da kötüsü, Roma askerî gücünün Hannibal ordusunu İtalya topraklarında yenilgiye uğratamamasının, Roma’nın müttefiklerinin güvenini sarsacağını ve desteklerini çekerek Hannibal tarafına geçecekleri endişesinin yaygınlaşmasıydı.
Sonuç olarak Roma Senatosu Fabius Maksimus’un görev süresi dolunca, onu yeniden göreve getirmedi. MÖ 216 yılında Caius Terentius Varro ve Lucius Aemilius Paullus Konsül seçildiler.
MÖ 216 yılının baharında, Hannibal inisiyatifi tümüyle ele geçirmişti ve Cannae dolaylarında çok miktarda erzağa el koymuştu.
Hannibal’in bu manevrası Roma Senatosunda genel bir hezeyana yol açmıştır. Kriz katlanılmazlığı, sadece Kartaca ordusunun Roma topraklarından bir bölümü istila etmesi değil, aynı zamanda bu bölgenin sağladığı çok önemli kaynakların da Roma elinden çıkmasından kaynaklanmaktadır. Roma, bu duruma seyirci kalamazdı. Roma ordusunun Cannae’ye ilerleyerek Kartaca ordusuyla çatışmasına karar verilmiştir.
Roma siyasi geleneklerine göre, savaş sırasında her iki Konsül de ordunun kendi sorumlulukları altındaki bölümlerine komuta edeceklerdir ama, savaşa kadar tüm orduya dönüşümlü olarak birinin komuta etmesi gerekmektedir.
Cannae yönündeki yürüyüş sırasında, bir Kartaca birliği Roma ordusuna saldırısını, Varro’nun başarılı bir şekilde geri püskürtmesi Roma ordusunda belirgin bir güven duygusu oluşturmuştur.
Varro’ya göre daha soğukkanlı ve ihtiyatlı bir komutan olan Paullus, Varro’nun tersine Kartaca ordusuyla, Roma ordusunun sayı üstünlüğüne karşın açık arazide çatışmanın tehlikeli olacağına inanmaktadır. Paullus’un bu düşüncesi, Kartaca ordusunun süvari unsurları yönünden sayı ve hareketlilik yönünden avantajlarına dayanmaktadır.
Bu düşüncesine karşın son başarının Roma üzerindeki etkisi yüzünden Paullus kaçınık bir tutuma girememiş, nehir kıyısında orduya kamp kurdurmuştur.
Roma ordusunun komutasına ertesi gün Varro’nun geçeceğini haber alan Hannibal, rakibinin kişilik yapısını bilmektedir. Onun bu atılganlığından yararlanmak için süvari birliklerinden bir müfrezeyi nehirle Roma ordusu kampı arasına baskınlar düzenlemekle görevlendirir. Ertesi gün komutayı alan Varro, kampın su gereksiniminin tehdit altında olmasını kabullenemeyecek ve orduyu Hannibal üzerine harekete kaldıracaktır.
Kuvvetler
Roma ordusu, 70.000 Roma piyadesi ve 2.400 Roma süvarisiyle müttefiklerin göndermiş olduğu 4.000 süvari, 2.600 hafif ve 7.400 ağır piyade olmak üzere yaklaşık 86.400 kişilik bir kuvvettir. Kartaca ordusu ise 40.000 ağır piyade, 6.000 hafif piyade ve 8.000 süvariden oluşmaktadır.
Taktik pozisyonlar
Dönemin geleneksel meydan savaşlarında orduların pozisyon alışları, piyadenin merkezde, süvarilerin ise kanatlarda yer alması sistemine dayanmaktadır. Roma ordusu da bu geleneksel pozisyon alışı benimsemiş, ancak piyade hatlarını alışılmışın üstünde bir derinlikte düzenlemiştir. Varro’nun amacı bu derinliğin sayesinde Kartaca ordusunun merkez bölümünü kısa sürede dağıtmaktır. Trebia Savaşı’nda Roma piyadesinin Kartaca kuvvetlerinin merkezini yarışının daha geniş ölçekli bir uyarlamasını planlamaktadır. Birliklerini daha sıkışık düzende yerleştirerek daha sık saflar oluşturmuştur.
Varro, Kartaca ordusu ile nehri konumunun kendisine avantaj sağladığını düşünmektedir. Ona göre Kartacalıların gerisinde rahatlıkla manevra yapabilecekleri bir alan yoktur. Roma ordusu yeterince güçlü yüklendiğinde nehre kadar sürüp sıkıştırabilecek, böylece Kartaca ordusunda panik çıkabilecektir.
Varro, Hannibal’in önceki iki zaferinin de hile ve aldatmaya dayandığını düşünmektedir. Oysa Cannae’deki savaş alanı bütünüyle düz bir alandır, birliklerin gizlenebileceği, tuzak kurulabilecek engebeler yoktur.
Hannibal’in savaş düzeni ise yine geleneksel düzenleniştir. Fakat Hannibal, elindeki savaşçı unsurların savaş gücü ve yeteneği yönünden ayrım yaparak bir yerleşim seçmiştir. Savaşta daha disiplinsiz, daha gevşek davranacağını bildiği İspanyol ve Kelt savaşçıları tam merkeze yerleştirmiş, Kartaca piyadelerini de onların her iki yanına ve gerisine yerleştirmişti. Süvariler ise iki kanattadır.
Hannibal sol kanadının nehre dayanıyor olmasından endişe duymamaktadır. Tersine nehir, onun sol kanat açığını bir bakıma örtmektedir. Öte yandan Hannibal’e göre Roma ordusunun Cannae’ya hakim bir tepenin önünde ve sağ kanatlarını nehre dayalı olarak tertiplenişleri onlar açısından sıkışık bir durum yaratmaktadır, çekilme yapabilecekleri sadece sol kanatları yönü bulunmaktadır.
Hannibal’in seçtiği düzenlenişin iki avantajı daha vardır. Yüzünü doğuya dönük olarak dizilmiş olan Roma ordusu, sabah güneşinin gözkamaştırıcı etkisini karşısına almıştır ve güney doğudan esen rüzgâr, savaş alanından kalkan tozu Roma ordusu üzerine sürecekdir.
Savaş
İki ordu birbirine doğru ilerlerken Hanibal, merkezindeki İspanyol ve Kelt savaşçıları yavaşça ileri sürmüştür. Böylece hatları dış bükey bir şekil almıştır. İlerleyen Roma piyadesi ise ister istemez bu çıkıntının iki yanında kıvrılmış ve böylece iç bükey bir durum almıştır. İspanyol ve Kelt savaşçılar, ağır baskı altında gerilemeye başladığında Roma piyadesi de, giderek daha sıkışık bir durum alarak ilerlemiştir. Karşılarından esen rüzgârın getirdiği toz bulutlarının bunda etkisi olmuştur, Romalıların görüş alanı iyice daralmıştır.
Bu sırada kanatlarda, süvari birlikleri arasındaki çatışmalar da başlamıştı. Kartaca sağ kanadında sert çatışmalar olurken sol kanattaki İspanyol ve Kelt süvariler, Roma süvarisinin kanatlarını yararak onları kuşatmış ve kısa sürede saf dışı bırakmıştır. Bu süvari, geniş bir yay çizerek diğer kanada akmış, diğer kanattaki Roma süvarisine saldırmıştır. Bunun üzerine bu kanattaki Roma süvarisi dağılmıştır. Roma ordusunun süvari unsurlarının böylece saf dışı bırakılmasının ardından Kartaca süvarisi bu kez merkezde yığılmış olan piyadeye saldırmıştır. Bu arada Kartaca piyadesinin kanatlardaki birlikleri, açılan boşluktan ileri hareket ederek Roma ordusunun kanatlarını sarmıştır. Roma piyadesi açısından tam bir kuşatma durumu böylece ortaya çıkmıştır.
Savaşın bundan sonraki olayları, silahlarını kullanamayacak kadar bir araya yığılan Roma piyadesinin sistemli olarak kılıçtan geçirilmesi olmuştur.
Kayıplar
Yunan tarihçi Polybius, (MÖ 203-120) Roma ordusunun piyade olarak 70.000 kayıp, 10.000 tutsak verdiğini, muhtemelen 3.000 piyadenin sağ olarak kurtulabildiğini yazmaktadır. Polybius’a göre Roma ordusunun süvari kaybı ise 6.000 kadardır. Sadece 370 süvari kurtulabilmiştir.
Romalı tarihçi Titus Livius (MÖ 59 – MS 17) ise, Roma ordusu kayıplarını 45.500 piyade ve 2.700 süvari olarak verir. Tutsakların sayısı ise 3.000 piyade, 1.500 süvaridir. Livius Kartaca kayıplarının ise 8.000 olduğunu yazmaktadır.
Sonuçları
Cannae Muharebesi yenilgisi Roma açısından tam bir yıkım olmuştur. Trebia ve Trasimene Gölü Muharebelerinin kayıpları da eklenince Roma'nın savaşta kullanılabilir insan kaynaklarının neredeyse yüzde yirmisi erimiştir. Daha önemlisi bu yenilgi üzerine, askerî ve siyasi baskıyla Roma “müttefiki” durumundaki Yunan siteleri, taraf değiştirdiler. Sicilya’daki ve Güney İtalya’daki Yunan siteleri, Roma’yla köprüleri attılar. Makedonya kralı 5. Philip, Hannibal’a destek sözü vermiştir. Böylece Cannae yenilgisi, ’na giden sürecin ilk adımına yol açmıştı. Sirakuze sitesine bir kral atayan Hannibal, bu adada bir politik üstünlük elde etmiştir.
Hannibal’in süvari komutanı Maharbal, doğrudan Roma üzerine saldırmak görüşündeydi. Ancak Hannibal, elinde etkili kuşatma silahı olmaması nedeniyle, Roma’yı kuşatmanın, kısa dönemde bir başarı getirmeyeceği görüşündeydi. Bu durumda Roma’nın, eski müttefiklerinin desteğini yeniden kazanması olasıydı. Gerçekte Hannibal’in stratejisi, Roma ordularını İtalya’da yenilgiye uğratarak onu politik ve askeri bakımdan yalıtmak, yalnız bırakmaktı.
Kaynakça
- B. H. Liddell Hart - Strateji, Dolaylı Tutum[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cannae Muharebesi Kartaca ile Roma arasinda yapilan II Pon Savasi nin baslica dort catismasindan biridir Bu muharebe MO 2 Agustos 216 tarihinde guneydogu Italya nin Cannae kasabasi yakinlarinda gerceklesmistir Muharebe sonunda konsul ve Gaius Terentius Varro komutasindaki Roma ordusu Hannibal komutasindaki Kartaca ordusu tarafindan imha edilmis ve basta Capua olmak uzere birkac sehir devletinin Roma ile baglari kopmustur Cannae MuharebesiII Pon SavasiHannibal in Italya SeferiTarihMO 2 Agustos 216Bolge ItalyaSonucKartaca zaferiTaraflarRoma Cumhuriyeti KartacaKomutanlar ve liderlerGaius Terentius VarroHannibalGucler86 400 80 000 piyade 6 400 suvari54 000 46 000 piyade 8 000 suvariKayiplar75000 civari5000 civariTrebia Trasimene Golu ve Cannae muharebeleri USMA United States Military Academy Tarih Bolumu tarafindan saglanmistir OncesiDaha onceki Trebia ve Trasimene yenilgilerinin acisini cikartmak isteyen Roma Kartaca ordusunun Guney Italya yonundeki ilerleyisini Cannae da karsilamak amaciyla harekete gecmistir Roma ve muttefiklerinin olusturdugu yaklasik 87 bin kisilik bir ordu sag kanadini Adriyatik denizine dokulen Ofanto irmagina dayayarak duzen almistir Roma ordusu suvari birliklerini kanatlara alarak agir piyadelerini merkeze yigacak bicimde yerlesmistir Roma ordusunun bu pozisyonu Hannibal in kanatlardan kusatma taktigini uygulamasi icin buyuk bir firsat yaratmistir Hannibal en zayif piyade birliklerini merkeze suvarilerini ise kanatlara yerlestirmistir Roma ordusunun merkezden saldirisinda bu merkez kuvvetler kisa surede cokmus Roma ordusu hizla merkezde olusan bosluga yigilmistir Trebia ve Trasimene yenilgilerinin ardindan Roma Senatosu u Italya topraklarindaki Kartaca askeri varligini sona erdirmek uzere diktator olarak atamisti Fabius Maksimus Roma ordusunda yeni duzenlemelere gectigi gibi Roma nin Hannibal karsisindaki konseptini de askeri literaturde konsept bir karar merciinin mucadelenin surdurulus bicimine iliskin tum dusunce ve tasarilarini kapsayan bir kavramdir tumden degistirmistir Fabius Maksimus un uyguladigi strateji bugun Fabian Stratejisi olarak bilinen ve tarihte pek cok olayda izlenen ya da izlenmeye calisilan bir stratejidir Bu strateji kabaca yipratma savasi ya da oyalama savasi olarak da bilinir Fabius Maksimus surekli olarak bir meydan savasindan kacinmis cesitli vur kac taktikleriyle erzak tedariki icin hareket halindeki ikmal birliklerine yayilmis kuvvetlerine saldirarak Hannibal i yipratmaya calismistir Hannibal ordusundaki suvari birliklerini etkisiz hale getirebilmek icin daglik bolgelerde harekati tercih etmis Hannibal kuvvetlerine surekli saldirilar duzenlemistir Ne var ki yipratma savasi uzun surede sonuc alinabilecek bir stratejidir ve bu yuzden de iki yani keskin bir kilictir Fabius Maksimus un bu tutumu Roma da kisa bir sure sonra sorgulanmaya elestirilmeye baslanmistir Roma senatosu ve halki onun izledigi bu stratejinin Italya kent ve koylerinin Hannibal tarafindan yagmalanmasini onleyemediginden yakinmaya baslamislardir Daha da kotusu Roma askeri gucunun Hannibal ordusunu Italya topraklarinda yenilgiye ugratamamasinin Roma nin muttefiklerinin guvenini sarsacagini ve desteklerini cekerek Hannibal tarafina gececekleri endisesinin yayginlasmasiydi Sonuc olarak Roma Senatosu Fabius Maksimus un gorev suresi dolunca onu yeniden goreve getirmedi MO 216 yilinda Caius Terentius Varro ve Lucius Aemilius Paullus Konsul secildiler MO 216 yilinin baharinda Hannibal inisiyatifi tumuyle ele gecirmisti ve Cannae dolaylarinda cok miktarda erzaga el koymustu Hannibal in bu manevrasi Roma Senatosunda genel bir hezeyana yol acmistir Kriz katlanilmazligi sadece Kartaca ordusunun Roma topraklarindan bir bolumu istila etmesi degil ayni zamanda bu bolgenin sagladigi cok onemli kaynaklarin da Roma elinden cikmasindan kaynaklanmaktadir Roma bu duruma seyirci kalamazdi Roma ordusunun Cannae ye ilerleyerek Kartaca ordusuyla catismasina karar verilmistir Roma siyasi geleneklerine gore savas sirasinda her iki Konsul de ordunun kendi sorumluluklari altindaki bolumlerine komuta edeceklerdir ama savasa kadar tum orduya donusumlu olarak birinin komuta etmesi gerekmektedir Cannae yonundeki yuruyus sirasinda bir Kartaca birligi Roma ordusuna saldirisini Varro nun basarili bir sekilde geri puskurtmesi Roma ordusunda belirgin bir guven duygusu olusturmustur Varro ya gore daha sogukkanli ve ihtiyatli bir komutan olan Paullus Varro nun tersine Kartaca ordusuyla Roma ordusunun sayi ustunlugune karsin acik arazide catismanin tehlikeli olacagina inanmaktadir Paullus un bu dusuncesi Kartaca ordusunun suvari unsurlari yonunden sayi ve hareketlilik yonunden avantajlarina dayanmaktadir Bu dusuncesine karsin son basarinin Roma uzerindeki etkisi yuzunden Paullus kacinik bir tutuma girememis nehir kiyisinda orduya kamp kurdurmustur Roma ordusunun komutasina ertesi gun Varro nun gececegini haber alan Hannibal rakibinin kisilik yapisini bilmektedir Onun bu atilganligindan yararlanmak icin suvari birliklerinden bir mufrezeyi nehirle Roma ordusu kampi arasina baskinlar duzenlemekle gorevlendirir Ertesi gun komutayi alan Varro kampin su gereksiniminin tehdit altinda olmasini kabullenemeyecek ve orduyu Hannibal uzerine harekete kaldiracaktir KuvvetlerRoma ordusu 70 000 Roma piyadesi ve 2 400 Roma suvarisiyle muttefiklerin gondermis oldugu 4 000 suvari 2 600 hafif ve 7 400 agir piyade olmak uzere yaklasik 86 400 kisilik bir kuvvettir Kartaca ordusu ise 40 000 agir piyade 6 000 hafif piyade ve 8 000 suvariden olusmaktadir Taktik pozisyonlarDonemin geleneksel meydan savaslarinda ordularin pozisyon alislari piyadenin merkezde suvarilerin ise kanatlarda yer almasi sistemine dayanmaktadir Roma ordusu da bu geleneksel pozisyon alisi benimsemis ancak piyade hatlarini alisilmisin ustunde bir derinlikte duzenlemistir Varro nun amaci bu derinligin sayesinde Kartaca ordusunun merkez bolumunu kisa surede dagitmaktir Trebia Savasi nda Roma piyadesinin Kartaca kuvvetlerinin merkezini yarisinin daha genis olcekli bir uyarlamasini planlamaktadir Birliklerini daha sikisik duzende yerlestirerek daha sik saflar olusturmustur Varro Kartaca ordusu ile nehri konumunun kendisine avantaj sagladigini dusunmektedir Ona gore Kartacalilarin gerisinde rahatlikla manevra yapabilecekleri bir alan yoktur Roma ordusu yeterince guclu yuklendiginde nehre kadar surup sikistirabilecek boylece Kartaca ordusunda panik cikabilecektir Varro Hannibal in onceki iki zaferinin de hile ve aldatmaya dayandigini dusunmektedir Oysa Cannae deki savas alani butunuyle duz bir alandir birliklerin gizlenebilecegi tuzak kurulabilecek engebeler yoktur Tipik bir eski Roma Cumhuriyeti savas formasyonu hastatiler onde ortada triariiler arkada Rome Total War bilgisayar oyunundan temsili goruntu Hannibal in savas duzeni ise yine geleneksel duzenlenistir Fakat Hannibal elindeki savasci unsurlarin savas gucu ve yetenegi yonunden ayrim yaparak bir yerlesim secmistir Savasta daha disiplinsiz daha gevsek davranacagini bildigi Ispanyol ve Kelt savascilari tam merkeze yerlestirmis Kartaca piyadelerini de onlarin her iki yanina ve gerisine yerlestirmisti Suvariler ise iki kanattadir Hannibal sol kanadinin nehre dayaniyor olmasindan endise duymamaktadir Tersine nehir onun sol kanat acigini bir bakima ortmektedir Ote yandan Hannibal e gore Roma ordusunun Cannae ya hakim bir tepenin onunde ve sag kanatlarini nehre dayali olarak tertiplenisleri onlar acisindan sikisik bir durum yaratmaktadir cekilme yapabilecekleri sadece sol kanatlari yonu bulunmaktadir Hannibal in sectigi duzenlenisin iki avantaji daha vardir Yuzunu doguya donuk olarak dizilmis olan Roma ordusu sabah gunesinin gozkamastirici etkisini karsisina almistir ve guney dogudan esen ruzgar savas alanindan kalkan tozu Roma ordusu uzerine surecekdir SavasIki ordu birbirine dogru ilerlerken Hanibal merkezindeki Ispanyol ve Kelt savascilari yavasca ileri surmustur Boylece hatlari dis bukey bir sekil almistir Ilerleyen Roma piyadesi ise ister istemez bu cikintinin iki yaninda kivrilmis ve boylece ic bukey bir durum almistir Ispanyol ve Kelt savascilar agir baski altinda gerilemeye basladiginda Roma piyadesi de giderek daha sikisik bir durum alarak ilerlemistir Karsilarindan esen ruzgarin getirdigi toz bulutlarinin bunda etkisi olmustur Romalilarin gorus alani iyice daralmistir Baslangic pozisyonlari ve ilk catismalar Roma ordusunun kusatilmasi Bu sirada kanatlarda suvari birlikleri arasindaki catismalar da baslamisti Kartaca sag kanadinda sert catismalar olurken sol kanattaki Ispanyol ve Kelt suvariler Roma suvarisinin kanatlarini yararak onlari kusatmis ve kisa surede saf disi birakmistir Bu suvari genis bir yay cizerek diger kanada akmis diger kanattaki Roma suvarisine saldirmistir Bunun uzerine bu kanattaki Roma suvarisi dagilmistir Roma ordusunun suvari unsurlarinin boylece saf disi birakilmasinin ardindan Kartaca suvarisi bu kez merkezde yigilmis olan piyadeye saldirmistir Bu arada Kartaca piyadesinin kanatlardaki birlikleri acilan bosluktan ileri hareket ederek Roma ordusunun kanatlarini sarmistir Roma piyadesi acisindan tam bir kusatma durumu boylece ortaya cikmistir Savasin bundan sonraki olaylari silahlarini kullanamayacak kadar bir araya yigilan Roma piyadesinin sistemli olarak kilictan gecirilmesi olmustur KayiplarYunan tarihci Polybius MO 203 120 Roma ordusunun piyade olarak 70 000 kayip 10 000 tutsak verdigini muhtemelen 3 000 piyadenin sag olarak kurtulabildigini yazmaktadir Polybius a gore Roma ordusunun suvari kaybi ise 6 000 kadardir Sadece 370 suvari kurtulabilmistir Romali tarihci Titus Livius MO 59 MS 17 ise Roma ordusu kayiplarini 45 500 piyade ve 2 700 suvari olarak verir Tutsaklarin sayisi ise 3 000 piyade 1 500 suvaridir Livius Kartaca kayiplarinin ise 8 000 oldugunu yazmaktadir SonuclariCannae Muharebesi yenilgisi Roma acisindan tam bir yikim olmustur Trebia ve Trasimene Golu Muharebelerinin kayiplari da eklenince Roma nin savasta kullanilabilir insan kaynaklarinin neredeyse yuzde yirmisi erimistir Daha onemlisi bu yenilgi uzerine askeri ve siyasi baskiyla Roma muttefiki durumundaki Yunan siteleri taraf degistirdiler Sicilya daki ve Guney Italya daki Yunan siteleri Roma yla kopruleri attilar Makedonya krali 5 Philip Hannibal a destek sozu vermistir Boylece Cannae yenilgisi na giden surecin ilk adimina yol acmisti Sirakuze sitesine bir kral atayan Hannibal bu adada bir politik ustunluk elde etmistir Hannibal in suvari komutani Maharbal dogrudan Roma uzerine saldirmak gorusundeydi Ancak Hannibal elinde etkili kusatma silahi olmamasi nedeniyle Roma yi kusatmanin kisa donemde bir basari getirmeyecegi gorusundeydi Bu durumda Roma nin eski muttefiklerinin destegini yeniden kazanmasi olasiydi Gercekte Hannibal in stratejisi Roma ordularini Italya da yenilgiye ugratarak onu politik ve askeri bakimdan yalitmak yalniz birakmakti KaynakcaB H Liddell Hart Strateji Dolayli Tutum netlestirme gerekli