Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İoannes Troglita, Yunanca: Grekçe: Ἰωάννης Τρωγλίτης) 6. yüzyıl Bizanslı generaldir. Vandallar Savaşı'na katıldı ve Sasani İmparatorluğu ile yapılan savaşlar için doğuya gönderilmeden önce 533-538 yılları arasında Kuzey Afrika'da bölgesel bir askerî vali olarak görev yaptı. Dux Mesopotamiae olarak, birkaç savaşta sivrildi ve Bizans imparatoru I. Justinianus'un (h. 527-565) adamları tarafından fark edildi. 546 yazında Justinianus, yerli Moro kabilelerinin ve imparatorluk ordusunun kendisinin isyanlarının Bizans pozisyonunu ciddi şekilde azalttığı Afrika'daki Bizans kuvvetlerinin genel komutanı olarak İoannes Troglita'yı seçti. Troglita 546/547 kışında Byzacena Morolara karşı hızlı bir şekilde ilk zaferi aldı, ancak 547 yazında Tripolitanya kabileleri tarafından mağlup edildi ve Afrika bir kez daha yıkıcı baskınlara açık hale geldi. Troglita ordusunu yeniden düzenledi ve bazı kabile liderlerinin yardımını sağladı ve 548 yazında Cato Tarlaları'nda kabile koalisyonuyla yüzleşti ve kesin bir galibiyet kazandı. Bu zafer, Moro isyanının sonunu ve Afrika için bir barış dönemini gösterir. Troglita aynı zamanda Gotlar Savaşı'nda da yer aldı ve iki kez askerlerinin bir kısmını Ostrogotlara karşı yardım için İtalya'ya gönderdi.
| İoannes Troglita | |
|---|---|
| Ölüm | ca. 552 |
| Bağlılığı | Bizans İmparatorluğu |
| Rütbesi | magister militum |
| Çatışma/savaşları | Vandallar Savaşı, Lazika Savaşı, (Moro Savaşları) |
İoannes Troglita'nın özellikle Afrika'daki Morolara karşı kahramanlıkları, tarafından yazılmış ve Klasik Antik Çağ'ın son Latince Epik şiiri Iohannis, seu de Bellis Libycis ("İoannes'in Öyküsü veya Libya Savaşı Üzerine") hayatının ana kaynağıdır.
Kökeni ve Afrika ile Doğu'da kariyerinin başlangıcı
İoannes Troglita'nın kesin kökenleri belirsizdir. Trakya'da doğmuş olabilir, ancak tuhaf soyadı kökenini Makedonya'da bulunan Trogilos (Yunanca: Τρώγιλος) göstermektedir. 6. yüzyıl tarihçisi Prokopius ve Troglita'nın övgü yazarı Flavius Cresconius Corippus tarafından sağlanan bilgilere göre, Evanthes isimli birinin oğluydu ve Pappus adında en az bir erkek kardeşi vardı. Troglita, muhtemelen bir barbar şefi olan bir "kral" kızı ile evlendi ve Peter isminde bir oğlu vardı.
533 ile 534 arasında gerçekleşen Belisarius komutasında Vandallar Savaşı'na katılmıştır ve Ad Decimum ile Tricamarum muharebelerinde foederati birliği komutanı İoannes ile aynı kişi olabilir. 534 yılında Belisarius'un ayrılmasından sonra Afrika vilayetinde kaldı ve 534-535 yıllarında Solomon'un Morolara karşı seferlerine katıldı. Aynı zamanda ya Byzacena ya da daha muhtemel Tripolitanya'nın yerel askerî valisi (dux) olması muhtemeldir çünkü kabilesine karşı başarılı seferler yaptığı zikredilmiştir. Troglita ayrıca dönme komutasındaki asi orduya karşı mücadele etti, 536'da Membresa'da Belisarius'un ilk zaferine ve sonra 537 ilkbaharında Scalas Veteres'teki Solomon'un ardılı Germanus'un komutasındaki mutlak galibiyetle biten muharebeye katıldı. Bu muharebede, Bizans ordusunun sağ kanadının süvarilerinin komutanıydı, Prokopius'a göre Stotzas'ın adamları tarafından mağlup edildi ve geri püskürtüldü, süreçte sancağını kaybetti. ancak muharebe imparatorluk zaferi ile sonuçlandı. 538 yılında Troglita, muhtemelen Byzacena'da Autenti Muharebesi'nde kendini öne çıkardı.
538'den sonra bir noktada Troglita, Doğu sınırına gönderildi ve 541'e kadar bölgenin en önemli askerî komutanlarından biri olan dux Mesopotamiae olarak atandı. Bu pozisyondan, Ostrogot kralı Vitiges tarafından Sasanileri Bizans'a saldırmaya teşvik etmek için gönderilen elçi heyetinin bir üyesini tutukladı. Savaş başladığında, Corippus'a göre Troglita, Sasani ordusuna karşı bir dizi başarı elde etti: Nisibis yakınlarındaki general Nabedes'i yendi, ordusunu Theodosiopolis'i kuşatan Sasani kuvvetine karşı başarılı bir gece saldırısında yönetti ve ardından Dara'yı kuşatan başka bir Sasani ordusunu yendi ve generalleri Mihr-Mihroe'yi ele geçirdi. Ancak Prokopius, ilk savaşın farklı bir anlatımını verir, bu da Troglita'nın ani bir Sasani saldırısından Belisarius tarafından kurtarılmasıdır ve diğer iki olaydan hiç bahsetmez. Bununla birlikte, Corippus, Troglita'nın başarısı nedeniyle, savaşı denetlemek için gönderilen İmparator I. Justinianus'un danışmanlarından Urbicius tarafından tebrik edildiğini savunur.
Afrika'da yüksek komutası
Troglita'nın Afrika'dan yokluğunda, durum çalkantılıydı. Germanus vilayette 539'a kadar kalmış ve ordudaki disiplini geri kazanmayı ve Africa Proconsularis ve Byzacena'nın çekirdek bölgelerini sakinleştirmeyi başardı. Onu, ikinci görevine büyük bir başarıyla başlayarak, Aurès Dağları Morolarını yenerek ve Numidya ile Mauretania Sitifensis üzerinde kontrol kuran Solomon aldı. Ancak Moro isyanı 543'te yeniden alevlendi ve Solomon 544'te Cillium Muharebesi'nde öldürüldü. Ardılı ve yeğeni Sergius yetersizdi. Morolar tarafından mağlup edildi, geri çağrıldı yerine general Guntarith önderliğindeki bir başka askerî isyanda 546 baharında öldürülen Areobindus aldı. Guntarith, Konstantinopolis'den bağımsızlığını ilan etme niyetindeydi fakat kısa bir süre sonra Ermeni Artabanes onu öldürdü. Afrika'da yeni ve yetenekli bir lidere duyulan ihtiyaç Konstantinopolis'te belirgindi. 546 yılında Sasani İmparatorluğu ile bir ateşkes imzalandıktan sonra, İmparator I. Justinianus, Corippus'un imâ ettiği şekilde, Urbicius'un tavsiyesine uydu, Troglita'yı Doğu'dan geri çağırdı. Konstantinopolis'teki durumu rapor ettikten sonra, İmparator onu yeni bir ordunun başına koydu ve 546 yazının sonunda yeni magister militum per Africam olarak gönderdi.
Moro isyanının bastırılması
546'nın sonlarında, İoannes Troglita Kartaca'ya ulaştığında durum korkunçtu: Byzacena dux'u Marcentius ve Kartaca'da Ermeni Gregori altında imparatorluk kuvvetleri sayıca azdı ve moralsizdi. Tripolitanya'daki Leuathae ve Austurae kabileleri cezasız bir şekilde Byzacena'a baskın düzenlerken, kıyı kentleri de şefleri Antalas'ın yönetiminde Byzacena'nın Moroları tarafından abluka altında tutuluyorlardı. Ancak diplomatik çabalar, imparatorluk ordusuna binlerce insanıyla katılan Morolu liderler ve 'ın sadakatini sağladı. Buna ek olarak, yönetimindeki Aurès Dağları kabileleri, Troglita'nın gelişini öğrendiklerinde Numidya'ya çekildi ve silahlı tarafsızlık yolunda ilerlediler.
Kartaca'ya vardığında, Troglita birliklerini yeniden düzenledi, yerel güçleri yanında getirdiği gazilerle destekledi -çoğunlukla atlı okçular ve Katafrakt- ve asiler ile yüzleşmek için yürüyüşe geçti. Antonia Castra'da Antalas'tan gelen elçiler huzura çıktılar, ancak Troglita onların şartlarını reddetti ve hepsini hapsetti. Bizans ordusu Byzacena'ya yürüdü, kuşatılmış şehirleri rahatlattı ve Marcentius ile birleşti. İmparatorluk ordusunun hızlı ilerlemesinden şaşkına dönen Morolar, tekrar dağlık ve ormanlık iç mekana çekildi ve kuvvetlerini Leuathae ve Antalas'ın önderliğinde topladılar. Corippus, Troglita'nın kışın ortasında takibi ettiremeyeceğini ve bu arazide imparatorluk orduya karşı avantaj sağlayacağını umuyordu. Troglita Moro pozisyonlarına yakın bir yerde kamp kurdu ve Antalas'a şartlarını götürmesi için Amantius'u elçi olarak gönderdi: general, imparatorluk otoritesine tekrar bağlanmaları karşılığında bir af teklif etti.
Corippus, sonraki savaşı uzunca anlatır, ancak Virgilius şiiri taklidi çok az somut ayrıntı sağlar: 546'nın sonlarında veya 547 başlarında muhtemelen Sbeitla'nın güneyinde veya doğusunda meydana gelen uzun, kararsız ve kanlı bir çatışma olduğu açıktır. Sonunda, Bizanslılar galip geldiler ve Moroları püskürtüp, savunmalarını kırıp ve kamplarına hücum ettiler. Corippus'a göre, tanrı Gurzil'in baş rahibi olan , tanrının bir imajını korumaya çalışırken öldürüldü. Diğer birçok kabile lideri öldü ve geri kalanlar dağıldı. Tripolitanyan kabilelerin kalıntıları Byzacena'yı terk ettiler ve Antalas silah bırakmak zorunda kaldı. Buna ek olarak, birçok mahkûm Moro kampından serbest bırakıldı ve ele geçirilen hazineler arasında 544'te Solomon tarafından Cillium'da kaybedilen askerî sancakta vardı. Bunlar Konstantinopolis'e gönderilirken, Troglita Kartaca'ya zaferle girdi.
Marta Muharebesi
Bu zaferle birlikte savaş kazanılmış gibi görünüyordu ve Afrika'da barış yeniden kuruldu. Ancak birkaç ay sonra Tripolitanya kabileleri yeniden bir araya gelerek kralı altında bir koalisyon kurdular. Tripolitanya'ya baskın yaptıktan sonra tekrar Byzacena'ya baskın yapmak için batıya döndüler. Bunun Tripolitanya dux'u tarafından bildirilmesiyle, Troglita onlarla karşılaşmak için yürüyüşe geçti. Bu arada Bizans ordusu, Belisarius'u İtalya'daki Gotlara karşı güçlendirme ihtiyacı nedeniyle zayıflamıştı: Troglita'nın Konstantinopolis'ten beraberinde getirdiği dokuz alaydan üçü İtalya'ya gönderildi. Antalas yönetimindeki Morolar düşmanca kaldı, ancak ou an çatışmaya hemen girmediler, ancak Bizanslılar, askerlerini vermeyi reddeden Ifisdaias'ın hizmetlerinden mahrum kaldı. Sıcak yaza rağmen, Troglita adamlarını hızla çölün kenarı boyunca Byzacena'nın güney sınırına yürüdü, orada Morolar ile karşılaşmayı ve uzun süredir sıkıntı yaşayan vilayetin tekrar tahrip olmasını engellemeyi umuyordu. Morolar, başlangıçta onu zayıflatmak umuduyla kurak iç mekana çekildiler, ancak Troglita'nın ordusu, su ve tedarik dolu bir karavan eşliğinde onları çölde izledi. Her iki ordu da susuzluk ve açlık çekti ve hoşnutsuzluk Bizans askerleri arasında yayıldı. Sonunda, salgın ordusunun atlarının büyük bir bölümünü öldürmesi nedeniyle, neredeyse bir isyan patlamasına neden olması Troglita'yı tekrar kıyıya doğru kuzeye dönmeye zorladı.
Orada, Troglita kendini Matmata platosu ile sahil arasında konumlandırdı ve Moroları bekledi. Ayrıca gemileri malzeme getirmesi için gönderdi, ancak ters rüzgarlar bunu imkânsız hale getirdi. Moro ordusu yakında göründüğünde, aynı şekilde açlıktan tükenmişti ve Troglita'nın ilk önce ulaşmaya başladığında yaptığı gibi bazı su kaynaklarına yöneldiler. Bizanslılar, muharebeye katıldıkları Gallica bölgesindeki 'da kamp kurdular. Bizanslılar için dağılıp ve kaçan ordusu yüzünden feci bir yenilgiydi. Corippus, muhtemelen kahramanı Troglita'yı korumak için, yenilgiyi ordu hazır olmadan önce düşmana saldıran ve dağınık bir parçalı çatışmaya yol açan bazı askerlerin disiplinsizliğine atfeder. Corippus'un açıklamasına göre, Bizanslıların Moro müttefikleri önce paniğe kapıldılar ve geri çekildiler ve Troglita'nın ve diğer Bizans liderlerinin kişisel müdahalesine rağmen tüm ordunun parçalanmasına neden oldular.
Bu mağlubiyetten sonra, Troglita hayatta kalanların toplanmaya başladıkları Iunci'ye (modern Bordj Younga, 'in 9 kilometre (5,6 mi) güneyi) kaçtı. Kayıplar çok yüksek ve ordunun morali çok düşüktü fakat kısa süre sonra ordusunu toplamaya başladığı Laribus Kalesi'ne ( yakınlarındaki modern Lorbeus köyü) daha da geri çekilmek zorunda kaldı. Muharebeyi öğrendiklerinde Antalas hemen tekrar ayağa kalktı ve Tripolitanyan kabilelere katıldı, Bizans'ın müttefikleri Cutzinas ve Ifisdaias kendi aralarında kavga ediyordu. 547'nin geri kalanı boyunca Morolar artık Afrika genelinde baskın yapmakta ve Kartaca'nın çevresine bile ulaşmakta serbesttiler.
Cato Tarlaları Muharebesi
Troglita pasif kalmadı: Afrika praetoria idaresi valisi Athanasius ve Troglita'nın genç oğlu, Laribus'taki kamp için takviye ve malzeme düzenlerken, Troglita'nın kendisi sadece Cutzinas ve Ifisdaias'ın uzlaşmasını değil, aynı zamanda Kral Iaudas ve onun kabilesinin bağlılığını da kazanmayı başardı. 548 ilkbaharında Troglita, güçlerini yeniden bir araya getirerek, Byzacena'nın kuzey sınırlarında Arsuris ovasında Moro müttefikleriyle karşı karşıya geldi. Corippus, her bir şef tarafından sağlanan yerel birliklerin asker gücü olarak olağanüstü sayılar verir: Cutzinas için 30.000, Ifisdaias için 100.000 ve Iaudas'ın kardeşi altında 12.000. Gerçek sayılar ne olursa olsun, Troglita'nın düzenli birliklerinin imparatorluk ordunun daha az bölümünü oluşturduğu açıktır.
Carcasan ve Antalas'ın önderliğindeki kabileler, orta Byzacena'ta Mamma veya Mammes ovasında kamp yapmışlardı. Önceki yıl kazandığı zaferin ardından kendinden emin olan Carcasan, imparatorluk ordusu ile derhal yüzleşmek istedi, ancak gerçekleştiği sırada, daha ihtiyatlı ve iyi denenmiş Moro taktiği, Bizansları iç mekana çekmeyi ve böylece tedarik üslerinden uzakta ve harap olmuş bir ülke üzerinden yürüterek yorup ve morallerini bozmayı savunan Antalas'a yol verdi. Asiler güney ve doğuya çekildiler, 10 gün sonra Iunci'ye ulaştılar. Troglita'nın ordusu onları belli bir mesafeden takip etti, kabilelerin korumasıyla sadece birkaç çatışma yaşandı. Ancak Bizans ordusu Iunci'den önce ovaya ulaşıp kamp kurduktan sonra Morolar tekrar dağlık iç mekana çekildi. Düşmanının stratejisi hakkında bir casus tarafından bilgilendirilen Troglita, takip etmeyi reddetti ve Lariscus limanının yakınında, kolayca tedarik edilebileceği yerde kaldı. Bununla birlikte, liderlerinin savaşma konusundaki isteksizliğini anlamayan askerler arasında hoşnutsuzluk büyüdü: ordu, isyan etti ve kaçmayı başaramayan Troglita çadırına ve saldırdı. İstikrarlı kalan müttefik Moro grupları sayesinde Troglita adamları üzerindeki kontrolü yeniden ele geçirebildi.
Troglita hemen ordusunu Cato Tarlaları adı verilen bir ovada yer alan düşmanla yüzleşmek için hareket ettirdi. Moro kampı çok kuvvetlendirilmişti ve Troglita doğrudan bir saldırı başlatmakta isteksizdi. Bu nedenle, açlığın Moroları açık savaş zorlayacağını umarak ablukaya aldı. Onları daha da cesaretlendirmek için, kavga etmeye isteksiz olduğunu düşünerek adamlarını kısıtladı. Troglita'nın planı işe yaradı: tanrılarına fedakarlık yaparak ve imparatorluk ordusunu hazırlıksız yakalamayı umarak, Morolar bir Pazar günü Bizans kampına saldırdı. Savaş dengede uzun süre durdu, her iki tarafta da birçok ölü vardı, ancak sonunda Bizanslılar üstünlük kazandı. Bu noktada, Carcasan güçlerini topladı ve şiddetli bir karşı saldırı başlattı, ancak Troglita'nın kendisi tarafından öldürüldü. Liderlerinin düştüğünü gören Morolar dağıldı ve kaçtı. Savaş, Bizanslılar için büyük bir başarıydı: Moroların önde gelen liderlerinden 17'si öldü, Tripolitanya kabileler çöktü ve çöle çekildi ve Antalas ve takipçileri Troglita'ya boyun eğdi. Byzacena, Numidia ve Tripolitanya nihayet güvenlik altına alındı ve ertesi on dört yıl boyunca, 562'ye kadar, süren bir barış dönemi başladı.Diehl 1896, ss. 378–380Martindale 1992, ss. 648–649
Sonraki faaliyetleri
Yaklaşık olarak bu zamanlarda, Troglita, 6. yüzyıl tarihçisi Jordanes (Romana 385) kaydedildiği gibi, saygın patricius saray rütbesine terfi etmiş görünmektedir. Yeniden inşanın zor işine başlayarak en az dört yıl daha Afrika'da komuta etti. Troglita, 533 yılında İmparator I. Justinianus tarafından öngörülen sivil idari aygıtını yeniden kurdu ve yetkisini Athanasius ile paylaştı. Solomon tarafından inşa edilen eyalet surları tamir edildi ve bastırılmış Moro kabileleri, imparatorluk foederati olarak dikkatlice vasal statüsüne döndürüldü. Akademisyen John B. Bury'ye göre, sorunlu eyalette düzeni ve sükuneti yeniden kurma konusundaki Troglita'nın rekoru, onu Belisarius ve Solomon ile birlikte "Afrika'da İmparatorluk yeniden yerleşiminin üçüncü kahramanı" yapar.
Troglita'nın Afrika'ya barışı yeniden kurmasındaki başarısı, Ostrogotlar kralı Totila'nın Sardinya ve Korsika'yı ele geçirdiği 551'in sonlarında, Troglita'nın, başarılı olmasa da, yeterli gücü kurup, bir filo gönderebilmesinde görülebilir. Troglita'nın ölümünün kesin tarihi bilinmiyor, ancak büyük olasılıkla 552'de veya hemen sonrasında ölmüştür.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b Bury 1958, s. 147.
- ^ a b Martindale 1992, s. 644.
- ^ a b Diehl 1896, s. 363.
- ^ Martindale 1992, ss. 636, 644-645.
- ^ a b Diehl 1896, s. 363; Martindale 1992, s. 645.
- ^ Diehl 1896, s. 365.
- ^ Martindale 1992, ss. 645-646.
- ^ Martindale 1992, s. 646.
- ^ Bury 1958, ss. 145-147.
- ^ Diehl 1896, ss. 365-366.
- ^ Martindale 1992, s. 646.
- ^ Diehl 1896, ss. 366-368.
- ^ Diehl 1896, ss. 366, 368-369.
- ^ a b Martindale 1992, ss. 612, 647.
- ^ Diehl 1896, ss. 369-371.
- ^ Diehl 1896, ss. 371-374.
- ^ Martindale 1992, s. 647.
- ^ Diehl 1896, ss. 374-375.
- ^ Martindale 1992, ss. 647-648.
- ^ Pringle 1981, s. 202.
- ^ Pringle 1981, ss. 205-206.
- ^ Diehl 1896, ss. 375-376.
- ^ Diehl 1896, ss. 376-377.
- ^ a b c Martindale 1992, s. 648.
- ^ Diehl 1896, ss. 377-378.
- ^ Diehl 1896, s. 380.
- ^ Diehl 1896, ss. 380-381.
- ^ Martindale 1992, s. 649.
- ^ Diehl 1896, s. 381.
- Genel
- Bury, John Bagnell (1958) [1923]. History of the Later Roman Empire: From the Death of Theodosius I to the Death of Justinian, Volume 2 (İngilizce). Mineola, New York: Dover Publications, Inc. ISBN . 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- Diehl, Charles (1896). L'Afrique Byzantine. Histoire de la Domination Byzantine en Afrique (533–709) (Fransızca). Paris, Fransa: Ernest Leroux.
- Martindale, John R., (Ed.) (1992). The Prosopography of the Later Roman Empire: Volume III, AD 527–641 (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- (2003). "Jean Troglita". Encyclopédie berbère, Vol. 25: Iseqqemâren – Juba (Fransızca). Aix-en-Provence: Edisud. ss. 3866-3870. Erişim tarihi: 17 Aralık 2012.
- Pringle, Denys (1981). The Defence of Byzantine Africa from Justinian to the Arab Conquest: An Account of the Military History and Archaeology of the African Provinces in the Sixth and Seventh Century (İngilizce). Oxford, Birleşik Krallık: British Archaeological Reports. ISBN . 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ioannes Troglita Yunanca Grekce Ἰwannhs Trwgliths 6 yuzyil Bizansli generaldir Vandallar Savasi na katildi ve Sasani Imparatorlugu ile yapilan savaslar icin doguya gonderilmeden once 533 538 yillari arasinda Kuzey Afrika da bolgesel bir askeri vali olarak gorev yapti Dux Mesopotamiae olarak birkac savasta sivrildi ve Bizans imparatoru I Justinianus un h 527 565 adamlari tarafindan fark edildi 546 yazinda Justinianus yerli Moro kabilelerinin ve imparatorluk ordusunun kendisinin isyanlarinin Bizans pozisyonunu ciddi sekilde azalttigi Afrika daki Bizans kuvvetlerinin genel komutani olarak Ioannes Troglita yi secti Troglita 546 547 kisinda Byzacena Morolara karsi hizli bir sekilde ilk zaferi aldi ancak 547 yazinda Tripolitanya kabileleri tarafindan maglup edildi ve Afrika bir kez daha yikici baskinlara acik hale geldi Troglita ordusunu yeniden duzenledi ve bazi kabile liderlerinin yardimini sagladi ve 548 yazinda Cato Tarlalari nda kabile koalisyonuyla yuzlesti ve kesin bir galibiyet kazandi Bu zafer Moro isyaninin sonunu ve Afrika icin bir baris donemini gosterir Troglita ayni zamanda Gotlar Savasi nda da yer aldi ve iki kez askerlerinin bir kismini Ostrogotlara karsi yardim icin Italya ya gonderdi Ioannes TroglitaOlumca 552BagliligiBizans ImparatorluguRutbesimagister militumCatisma savaslariVandallar Savasi Lazika Savasi Moro Savaslari Ioannes Troglita nin ozellikle Afrika daki Morolara karsi kahramanliklari tarafindan yazilmis ve Klasik Antik Cag in son Latince Epik siiri Iohannis seu de Bellis Libycis Ioannes in Oykusu veya Libya Savasi Uzerine hayatinin ana kaynagidir Kokeni ve Afrika ile Dogu da kariyerinin baslangiciIoannes Troglita nin kesin kokenleri belirsizdir Trakya da dogmus olabilir ancak tuhaf soyadi kokenini Makedonya da bulunan Trogilos Yunanca Trwgilos gostermektedir 6 yuzyil tarihcisi Prokopius ve Troglita nin ovgu yazari Flavius Cresconius Corippus tarafindan saglanan bilgilere gore Evanthes isimli birinin ogluydu ve Pappus adinda en az bir erkek kardesi vardi Troglita muhtemelen bir barbar sefi olan bir kral kizi ile evlendi ve Peter isminde bir oglu vardi 533 ile 534 arasinda gerceklesen Belisarius komutasinda Vandallar Savasi na katilmistir ve Ad Decimum ile Tricamarum muharebelerinde foederati birligi komutani Ioannes ile ayni kisi olabilir 534 yilinda Belisarius un ayrilmasindan sonra Afrika vilayetinde kaldi ve 534 535 yillarinda Solomon un Morolara karsi seferlerine katildi Ayni zamanda ya Byzacena ya da daha muhtemel Tripolitanya nin yerel askeri valisi dux olmasi muhtemeldir cunku kabilesine karsi basarili seferler yaptigi zikredilmistir Troglita ayrica donme komutasindaki asi orduya karsi mucadele etti 536 da Membresa da Belisarius un ilk zaferine ve sonra 537 ilkbaharinda Scalas Veteres teki Solomon un ardili Germanus un komutasindaki mutlak galibiyetle biten muharebeye katildi Bu muharebede Bizans ordusunun sag kanadinin suvarilerinin komutaniydi Prokopius a gore Stotzas in adamlari tarafindan maglup edildi ve geri puskurtuldu surecte sancagini kaybetti ancak muharebe imparatorluk zaferi ile sonuclandi 538 yilinda Troglita muhtemelen Byzacena da Autenti Muharebesi nde kendini one cikardi 538 den sonra bir noktada Troglita Dogu sinirina gonderildi ve 541 e kadar bolgenin en onemli askeri komutanlarindan biri olan dux Mesopotamiae olarak atandi Bu pozisyondan Ostrogot krali Vitiges tarafindan Sasanileri Bizans a saldirmaya tesvik etmek icin gonderilen elci heyetinin bir uyesini tutukladi Savas basladiginda Corippus a gore Troglita Sasani ordusuna karsi bir dizi basari elde etti Nisibis yakinlarindaki general Nabedes i yendi ordusunu Theodosiopolis i kusatan Sasani kuvvetine karsi basarili bir gece saldirisinda yonetti ve ardindan Dara yi kusatan baska bir Sasani ordusunu yendi ve generalleri Mihr Mihroe yi ele gecirdi Ancak Prokopius ilk savasin farkli bir anlatimini verir bu da Troglita nin ani bir Sasani saldirisindan Belisarius tarafindan kurtarilmasidir ve diger iki olaydan hic bahsetmez Bununla birlikte Corippus Troglita nin basarisi nedeniyle savasi denetlemek icin gonderilen Imparator I Justinianus un danismanlarindan Urbicius tarafindan tebrik edildigini savunur Afrika da yuksek komutasiTroglita nin Afrika dan yoklugunda durum calkantiliydi Germanus vilayette 539 a kadar kalmis ve ordudaki disiplini geri kazanmayi ve Africa Proconsularis ve Byzacena nin cekirdek bolgelerini sakinlestirmeyi basardi Onu ikinci gorevine buyuk bir basariyla baslayarak Aures Daglari Morolarini yenerek ve Numidya ile Mauretania Sitifensis uzerinde kontrol kuran Solomon aldi Ancak Moro isyani 543 te yeniden alevlendi ve Solomon 544 te Cillium Muharebesi nde olduruldu Ardili ve yegeni Sergius yetersizdi Morolar tarafindan maglup edildi geri cagrildi yerine general Guntarith onderligindeki bir baska askeri isyanda 546 baharinda oldurulen Areobindus aldi Guntarith Konstantinopolis den bagimsizligini ilan etme niyetindeydi fakat kisa bir sure sonra Ermeni Artabanes onu oldurdu Afrika da yeni ve yetenekli bir lidere duyulan ihtiyac Konstantinopolis te belirgindi 546 yilinda Sasani Imparatorlugu ile bir ateskes imzalandiktan sonra Imparator I Justinianus Corippus un ima ettigi sekilde Urbicius un tavsiyesine uydu Troglita yi Dogu dan geri cagirdi Konstantinopolis teki durumu rapor ettikten sonra Imparator onu yeni bir ordunun basina koydu ve 546 yazinin sonunda yeni magister militum per Africam olarak gonderdi Moro isyaninin bastirilmasi Byzacena Zeugitana ve Numidya vilayetleri ile Roma Afrikasi 546 nin sonlarinda Ioannes Troglita Kartaca ya ulastiginda durum korkunctu Byzacena dux u Marcentius ve Kartaca da Ermeni Gregori altinda imparatorluk kuvvetleri sayica azdi ve moralsizdi Tripolitanya daki Leuathae ve Austurae kabileleri cezasiz bir sekilde Byzacena a baskin duzenlerken kiyi kentleri de sefleri Antalas in yonetiminde Byzacena nin Morolari tarafindan abluka altinda tutuluyorlardi Ancak diplomatik cabalar imparatorluk ordusuna binlerce insaniyla katilan Morolu liderler ve in sadakatini sagladi Buna ek olarak yonetimindeki Aures Daglari kabileleri Troglita nin gelisini ogrendiklerinde Numidya ya cekildi ve silahli tarafsizlik yolunda ilerlediler Kartaca ya vardiginda Troglita birliklerini yeniden duzenledi yerel gucleri yaninda getirdigi gazilerle destekledi cogunlukla atli okcular ve Katafrakt ve asiler ile yuzlesmek icin yuruyuse gecti Antonia Castra da Antalas tan gelen elciler huzura ciktilar ancak Troglita onlarin sartlarini reddetti ve hepsini hapsetti Bizans ordusu Byzacena ya yurudu kusatilmis sehirleri rahatlatti ve Marcentius ile birlesti Imparatorluk ordusunun hizli ilerlemesinden saskina donen Morolar tekrar daglik ve ormanlik ic mekana cekildi ve kuvvetlerini Leuathae ve Antalas in onderliginde topladilar Corippus Troglita nin kisin ortasinda takibi ettiremeyecegini ve bu arazide imparatorluk orduya karsi avantaj saglayacagini umuyordu Troglita Moro pozisyonlarina yakin bir yerde kamp kurdu ve Antalas a sartlarini goturmesi icin Amantius u elci olarak gonderdi general imparatorluk otoritesine tekrar baglanmalari karsiliginda bir af teklif etti Corippus sonraki savasi uzunca anlatir ancak Virgilius siiri taklidi cok az somut ayrinti saglar 546 nin sonlarinda veya 547 baslarinda muhtemelen Sbeitla nin guneyinde veya dogusunda meydana gelen uzun kararsiz ve kanli bir catisma oldugu aciktir Sonunda Bizanslilar galip geldiler ve Morolari puskurtup savunmalarini kirip ve kamplarina hucum ettiler Corippus a gore tanri Gurzil in bas rahibi olan tanrinin bir imajini korumaya calisirken olduruldu Diger bircok kabile lideri oldu ve geri kalanlar dagildi Tripolitanyan kabilelerin kalintilari Byzacena yi terk ettiler ve Antalas silah birakmak zorunda kaldi Buna ek olarak bircok mahkum Moro kampindan serbest birakildi ve ele gecirilen hazineler arasinda 544 te Solomon tarafindan Cillium da kaybedilen askeri sancakta vardi Bunlar Konstantinopolis e gonderilirken Troglita Kartaca ya zaferle girdi Marta Muharebesi Bu zaferle birlikte savas kazanilmis gibi gorunuyordu ve Afrika da baris yeniden kuruldu Ancak birkac ay sonra Tripolitanya kabileleri yeniden bir araya gelerek krali altinda bir koalisyon kurdular Tripolitanya ya baskin yaptiktan sonra tekrar Byzacena ya baskin yapmak icin batiya donduler Bunun Tripolitanya dux u tarafindan bildirilmesiyle Troglita onlarla karsilasmak icin yuruyuse gecti Bu arada Bizans ordusu Belisarius u Italya daki Gotlara karsi guclendirme ihtiyaci nedeniyle zayiflamisti Troglita nin Konstantinopolis ten beraberinde getirdigi dokuz alaydan ucu Italya ya gonderildi Antalas yonetimindeki Morolar dusmanca kaldi ancak ou an catismaya hemen girmediler ancak Bizanslilar askerlerini vermeyi reddeden Ifisdaias in hizmetlerinden mahrum kaldi Sicak yaza ragmen Troglita adamlarini hizla colun kenari boyunca Byzacena nin guney sinirina yurudu orada Morolar ile karsilasmayi ve uzun suredir sikinti yasayan vilayetin tekrar tahrip olmasini engellemeyi umuyordu Morolar baslangicta onu zayiflatmak umuduyla kurak ic mekana cekildiler ancak Troglita nin ordusu su ve tedarik dolu bir karavan esliginde onlari colde izledi Her iki ordu da susuzluk ve aclik cekti ve hosnutsuzluk Bizans askerleri arasinda yayildi Sonunda salgin ordusunun atlarinin buyuk bir bolumunu oldurmesi nedeniyle neredeyse bir isyan patlamasina neden olmasi Troglita yi tekrar kiyiya dogru kuzeye donmeye zorladi Orada Troglita kendini Matmata platosu ile sahil arasinda konumlandirdi ve Morolari bekledi Ayrica gemileri malzeme getirmesi icin gonderdi ancak ters ruzgarlar bunu imkansiz hale getirdi Moro ordusu yakinda gorundugunde ayni sekilde acliktan tukenmisti ve Troglita nin ilk once ulasmaya basladiginda yaptigi gibi bazi su kaynaklarina yoneldiler Bizanslilar muharebeye katildiklari Gallica bolgesindeki da kamp kurdular Bizanslilar icin dagilip ve kacan ordusu yuzunden feci bir yenilgiydi Corippus muhtemelen kahramani Troglita yi korumak icin yenilgiyi ordu hazir olmadan once dusmana saldiran ve daginik bir parcali catismaya yol acan bazi askerlerin disiplinsizligine atfeder Corippus un aciklamasina gore Bizanslilarin Moro muttefikleri once panige kapildilar ve geri cekildiler ve Troglita nin ve diger Bizans liderlerinin kisisel mudahalesine ragmen tum ordunun parcalanmasina neden oldular Bu maglubiyetten sonra Troglita hayatta kalanlarin toplanmaya basladiklari Iunci ye modern Bordj Younga in 9 kilometre 5 6 mi guneyi kacti Kayiplar cok yuksek ve ordunun morali cok dusuktu fakat kisa sure sonra ordusunu toplamaya basladigi Laribus Kalesi ne yakinlarindaki modern Lorbeus koyu daha da geri cekilmek zorunda kaldi Muharebeyi ogrendiklerinde Antalas hemen tekrar ayaga kalkti ve Tripolitanyan kabilelere katildi Bizans in muttefikleri Cutzinas ve Ifisdaias kendi aralarinda kavga ediyordu 547 nin geri kalani boyunca Morolar artik Afrika genelinde baskin yapmakta ve Kartaca nin cevresine bile ulasmakta serbesttiler Cato Tarlalari Muharebesi Troglita pasif kalmadi Afrika praetoria idaresi valisi Athanasius ve Troglita nin genc oglu Laribus taki kamp icin takviye ve malzeme duzenlerken Troglita nin kendisi sadece Cutzinas ve Ifisdaias in uzlasmasini degil ayni zamanda Kral Iaudas ve onun kabilesinin bagliligini da kazanmayi basardi 548 ilkbaharinda Troglita guclerini yeniden bir araya getirerek Byzacena nin kuzey sinirlarinda Arsuris ovasinda Moro muttefikleriyle karsi karsiya geldi Corippus her bir sef tarafindan saglanan yerel birliklerin asker gucu olarak olaganustu sayilar verir Cutzinas icin 30 000 Ifisdaias icin 100 000 ve Iaudas in kardesi altinda 12 000 Gercek sayilar ne olursa olsun Troglita nin duzenli birliklerinin imparatorluk ordunun daha az bolumunu olusturdugu aciktir Carcasan ve Antalas in onderligindeki kabileler orta Byzacena ta Mamma veya Mammes ovasinda kamp yapmislardi Onceki yil kazandigi zaferin ardindan kendinden emin olan Carcasan imparatorluk ordusu ile derhal yuzlesmek istedi ancak gerceklestigi sirada daha ihtiyatli ve iyi denenmis Moro taktigi Bizanslari ic mekana cekmeyi ve boylece tedarik uslerinden uzakta ve harap olmus bir ulke uzerinden yuruterek yorup ve morallerini bozmayi savunan Antalas a yol verdi Asiler guney ve doguya cekildiler 10 gun sonra Iunci ye ulastilar Troglita nin ordusu onlari belli bir mesafeden takip etti kabilelerin korumasiyla sadece birkac catisma yasandi Ancak Bizans ordusu Iunci den once ovaya ulasip kamp kurduktan sonra Morolar tekrar daglik ic mekana cekildi Dusmaninin stratejisi hakkinda bir casus tarafindan bilgilendirilen Troglita takip etmeyi reddetti ve Lariscus limaninin yakininda kolayca tedarik edilebilecegi yerde kaldi Bununla birlikte liderlerinin savasma konusundaki isteksizligini anlamayan askerler arasinda hosnutsuzluk buyudu ordu isyan etti ve kacmayi basaramayan Troglita cadirina ve saldirdi Istikrarli kalan muttefik Moro gruplari sayesinde Troglita adamlari uzerindeki kontrolu yeniden ele gecirebildi Troglita hemen ordusunu Cato Tarlalari adi verilen bir ovada yer alan dusmanla yuzlesmek icin hareket ettirdi Moro kampi cok kuvvetlendirilmisti ve Troglita dogrudan bir saldiri baslatmakta isteksizdi Bu nedenle acligin Morolari acik savas zorlayacagini umarak ablukaya aldi Onlari daha da cesaretlendirmek icin kavga etmeye isteksiz oldugunu dusunerek adamlarini kisitladi Troglita nin plani ise yaradi tanrilarina fedakarlik yaparak ve imparatorluk ordusunu hazirliksiz yakalamayi umarak Morolar bir Pazar gunu Bizans kampina saldirdi Savas dengede uzun sure durdu her iki tarafta da bircok olu vardi ancak sonunda Bizanslilar ustunluk kazandi Bu noktada Carcasan guclerini topladi ve siddetli bir karsi saldiri baslatti ancak Troglita nin kendisi tarafindan olduruldu Liderlerinin dustugunu goren Morolar dagildi ve kacti Savas Bizanslilar icin buyuk bir basariydi Morolarin onde gelen liderlerinden 17 si oldu Tripolitanya kabileler coktu ve cole cekildi ve Antalas ve takipcileri Troglita ya boyun egdi Byzacena Numidia ve Tripolitanya nihayet guvenlik altina alindi ve ertesi on dort yil boyunca 562 ye kadar suren bir baris donemi basladi Diehl 1896 ss 378 380Martindale 1992 ss 648 649 Sonraki faaliyetleri Yaklasik olarak bu zamanlarda Troglita 6 yuzyil tarihcisi Jordanes Romana 385 kaydedildigi gibi saygin patricius saray rutbesine terfi etmis gorunmektedir Yeniden insanin zor isine baslayarak en az dort yil daha Afrika da komuta etti Troglita 533 yilinda Imparator I Justinianus tarafindan ongorulen sivil idari aygitini yeniden kurdu ve yetkisini Athanasius ile paylasti Solomon tarafindan insa edilen eyalet surlari tamir edildi ve bastirilmis Moro kabileleri imparatorluk foederati olarak dikkatlice vasal statusune donduruldu Akademisyen John B Bury ye gore sorunlu eyalette duzeni ve sukuneti yeniden kurma konusundaki Troglita nin rekoru onu Belisarius ve Solomon ile birlikte Afrika da Imparatorluk yeniden yerlesiminin ucuncu kahramani yapar Troglita nin Afrika ya barisi yeniden kurmasindaki basarisi Ostrogotlar krali Totila nin Sardinya ve Korsika yi ele gecirdigi 551 in sonlarinda Troglita nin basarili olmasa da yeterli gucu kurup bir filo gonderebilmesinde gorulebilir Troglita nin olumunun kesin tarihi bilinmiyor ancak buyuk olasilikla 552 de veya hemen sonrasinda olmustur KaynakcaOzel a b Bury 1958 s 147 a b Martindale 1992 s 644 a b Diehl 1896 s 363 Martindale 1992 ss 636 644 645 a b Diehl 1896 s 363 Martindale 1992 s 645 Diehl 1896 s 365 Martindale 1992 ss 645 646 Martindale 1992 s 646 Bury 1958 ss 145 147 Diehl 1896 ss 365 366 Martindale 1992 s 646 Diehl 1896 ss 366 368 Diehl 1896 ss 366 368 369 a b Martindale 1992 ss 612 647 Diehl 1896 ss 369 371 Diehl 1896 ss 371 374 Martindale 1992 s 647 Diehl 1896 ss 374 375 Martindale 1992 ss 647 648 Pringle 1981 s 202 Pringle 1981 ss 205 206 Diehl 1896 ss 375 376 Diehl 1896 ss 376 377 a b c Martindale 1992 s 648 Diehl 1896 ss 377 378 Diehl 1896 s 380 Diehl 1896 ss 380 381 Martindale 1992 s 649 Diehl 1896 s 381 GenelBury John Bagnell 1958 1923 History of the Later Roman Empire From the Death of Theodosius I to the Death of Justinian Volume 2 Ingilizce Mineola New York Dover Publications Inc ISBN 0 486 20399 9 10 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Diehl Charles 1896 L Afrique Byzantine Histoire de la Domination Byzantine en Afrique 533 709 Fransizca Paris Fransa Ernest Leroux Martindale John R Ed 1992 The Prosopography of the Later Roman Empire Volume III AD 527 641 Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 20160 8 2003 Jean Troglita Encyclopedie berbere Vol 25 Iseqqemaren Juba Fransizca Aix en Provence Edisud ss 3866 3870 Erisim tarihi 17 Aralik 2012 Pringle Denys 1981 The Defence of Byzantine Africa from Justinian to the Arab Conquest An Account of the Military History and Archaeology of the African Provinces in the Sixth and Seventh Century Ingilizce Oxford Birlesik Krallik British Archaeological Reports ISBN 0 86054 119 3 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020