Cavahiler (Gürcüce: ჯავახები), çoğunlukla Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde yaşayan Gürcülerin etnik boylarından biridir. Cavahiler, Cavaheti'nin yerli halkıdır. Terminolojide Cavaheti adı, geleneksel Gürcüce –eti eki ile "Cavah" kökünden gelmektedir ve Cavahilerin yurdu anlamına gelir. Cavahiler, Gürcü dilinin Cavaheti lehçesini konuşurlar.
Ahalkalakili bir Cavahi aile, 1896 | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
Din | |
Tarih
Cavahiler, eski zamanlardan beri güney Gürcistan'da yaşayan en eski Gürcü boylarından biridir. Cavahilerden en erken Urartu kaynaklarında, MÖ 785 yılında Urartu Kralı I. Argişti'nin notlarında “Zabakha” veya “Zabakhian” olarak bahsedilmektedir. Bu, MÖ 8. yüzyılın başlarına kadar Cavahilerin kendi kendini yöneten bir boy olduğu anlamına gelebilir. Cyril Toumanoff'a göre Cavaheti, MÖ 4. veya 3. yüzyıldan itibaren İberya Krallığı'nın Tsunda Dükalığı'nın bir parçasıydı. Azize Nino, İberya'ya Cavaheti üzerinden girdi ve Kura Nehri'ni izleyerek krallığın başkenti Mtsheta'ya ulaştı ve burada Hristiyanlığı vaaz ederek İberya Krallığı'nın Hristiyanlaşmasını sağladı.
Ermeni tarihçi Sebastialı Uhtanes (935-1000), Gürcistan Katolikosu Kyrion'un soy ağacından bahseder. Bu metnin birebir çevirisi şöyledir: Kyrion " ülke ve soy bakımından Gürcülerden, Cavahların bölgesinden geldi." Uhtanes'in, Cavaheti'nin Gürcistan'ın (İberya) bir parçası olduğuna ve Cavahilerin Gürcü olduğuna inandığına şüphe yoktur.
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra, Cavaheti bölgesinin nüfusu keskin bir şekilde azaldı. 1829'dan itibaren Rus General İvan Paskeviç'in emriyle Osmanlı İmparatorluğu'ndan 7.300 Ermeni aile (yaklaşık 58.000 kişi) Cavaheti'ye yerleştirildi. Cavaheti halkı evlerini terk etmek ve Gürcistan'ın başka bölgelerine göç etmek zorunda kaldı.
Kaynakça
- ^ Мартиросов, Арам Георгиевич. Джавахский диалект грузинского языка. Тбилиси. Мецниереба, 1984
- ^ Javakhk in the 19th century and the 1st quarter of the 20th century : a historical research. Erevan: National Academy of Sciences of the Republic of Armenia, Institute of History. 2007. s. 36. ISBN .
- ^ Джавахети[], Кукури Метревели. Ред.: Вахтанг Гурули; Перевод: Кетеван Джакели; Тб., 2001. , ст. 38 и сл.
- ^ Л. Загурский. Поездка в Ахалкалакский уезд в 1872 г. (Из VIII книги записок Кавказского отдела Императорского русского Географического общества). Тифлис, 1873, с. 65-66
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cavahiler Gurcuce ჯავახები cogunlukla Gurcistan in Samtshe Cavaheti bolgesinde yasayan Gurculerin etnik boylarindan biridir Cavahiler Cavaheti nin yerli halkidir Terminolojide Cavaheti adi geleneksel Gurcuce eti eki ile Cavah kokunden gelmektedir ve Cavahilerin yurdu anlamina gelir Cavahiler Gurcu dilinin Cavaheti lehcesini konusurlar Cavahiler Gurcuce ჯავახი CavahiAhalkalakili bir Cavahi aile 1896Onemli nufusa sahip bolgelerDillerGurcucenin Cavaheti lehcesiDin Gurcu Ortodoks KilisesiTarihCavahiler eski zamanlardan beri guney Gurcistan da yasayan en eski Gurcu boylarindan biridir Cavahilerden en erken Urartu kaynaklarinda MO 785 yilinda Urartu Krali I Argisti nin notlarinda Zabakha veya Zabakhian olarak bahsedilmektedir Bu MO 8 yuzyilin baslarina kadar Cavahilerin kendi kendini yoneten bir boy oldugu anlamina gelebilir Cyril Toumanoff a gore Cavaheti MO 4 veya 3 yuzyildan itibaren Iberya Kralligi nin Tsunda Dukaligi nin bir parcasiydi Azize Nino Iberya ya Cavaheti uzerinden girdi ve Kura Nehri ni izleyerek kralligin baskenti Mtsheta ya ulasti ve burada Hristiyanligi vaaz ederek Iberya Kralligi nin Hristiyanlasmasini sagladi Ermeni tarihci Sebastiali Uhtanes 935 1000 Gurcistan Katolikosu Kyrion un soy agacindan bahseder Bu metnin birebir cevirisi soyledir Kyrion ulke ve soy bakimindan Gurculerden Cavahlarin bolgesinden geldi Uhtanes in Cavaheti nin Gurcistan in Iberya bir parcasi olduguna ve Cavahilerin Gurcu olduguna inandigina suphe yoktur 1828 1829 Osmanli Rus Savasi ndan sonra Cavaheti bolgesinin nufusu keskin bir sekilde azaldi 1829 dan itibaren Rus General Ivan Paskevic in emriyle Osmanli Imparatorlugu ndan 7 300 Ermeni aile yaklasik 58 000 kisi Cavaheti ye yerlestirildi Cavaheti halki evlerini terk etmek ve Gurcistan in baska bolgelerine goc etmek zorunda kaldi Kaynakca Martirosov Aram Georgievich Dzhavahskij dialekt gruzinskogo yazyka Tbilisi Mecniereba 1984 Javakhk in the 19th century and the 1st quarter of the 20th century a historical research Erevan National Academy of Sciences of the Republic of Armenia Institute of History 2007 s 36 ISBN 9994173073 Dzhavaheti olu kirik baglanti Kukuri Metreveli Red Vahtang Guruli Perevod Ketevan Dzhakeli Tb 2001 ISBN 978 9941 0 3008 6 st 38 i sl L Zagurskij Poezdka v Ahalkalakskij uezd v 1872 g Iz VIII knigi zapisok Kavkazskogo otdela Imperatorskogo russkogo Geograficheskogo obshestva Tiflis 1873 s 65 66