Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cecora Muharebesi (ya da Ţuţora savaşı/Tsetsora sahası), Lehistan-Litvanya Birliği (Asi Boğdan Prensliği birliklerinin desteğiyle) ve Osmanlı kuvvetleri (Nogayların desteğiyle),:344 arasında 17 Eylül-7 Ekim 1620 tarihleri arasında Prut Nehri yakınlarındaki Moldova'da (Boğdan) gerçekleşmiştir.:568
| Cecora Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1620-1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı | |||||||
 Ataman Stanislaw Żółkiewski ve papazı Szymon Wybierski'nin ölümü | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Lehistan-Litvanya Birliği  Boğdan Prensliği |  Osmanlı İmparatorluğu  Kırım Hanlığı  Eflak Prensliği Lipka Tatarları | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Stanisław Żółkiewski (ölü) Stanisław Koniecpolski | İskender Paşa Temir Han | ||||||
| Güçler | |||||||
| 9000 600-1000 | 20.000-60.000 Bilinmiyor | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||
Başlangıç
Lehistan-Litvanya Birliği'nin diplomatik temsilciliğinin İstanbul'daki başarısızlığı ve Busza Antlaşması'nın her iki tarafça ihlali sonucu 1620 yılının başlarında ikili ilişkiler hızla kötüleşti. Osmanlılar 1620 yılında Lehistan'a savaş ilan etti ve 1621 yılı ilkbaharında saldırmayı planladı.:341 Birliğin Sejm meclisi atamanların talep ettiği ödeneğin çoğunu reddetti. 1620 yılında Habsburg temsilcisinin ikna etmesi ile senatonun gizli kurulu sonunda birlik kuvvetlerine katılmayı kabul etti. 70'li yaşlarındaki hetman Stanisław Żółkiewski, Osmanlı İmparatorluğu ile meydana gelecek çatışmayı öngörerek Osmanlı birlikleri ile yabancı topraklarda karşılaşmaya karar verdi ve Boğdan'ı seçti. Ancak Osmanlı sultanı da İskender Paşa'yı, Lehistan ile ittifak yapan Hospodar Gaspar Gratiani'yi def etmek üzere Boğdan'a gönderdi.:341
Hetman ve Koniecpolski ordularını Romanya sınırlarındaki Țuțora'ya (Lehistan kaynaklarında Cecora), (Kantymir) üzerine yönlendirdi. Ordu 5000:342 ile 9000 (2000 piyade, 1600 civarında Cossack süvarisi:344) askerden oluşmaktaydı. Pek çok alay soylu kişiler olan Koreckis, Zasławskis, Kazanowskis, Kalinowskis ve Potockis'in özel kuvvetlerinden oluşmaktaydı. Ordu Boğdan'a eylül ayında girdi. Boğdan hükümdarı voyvoda Gaspar Graziani, Osmanlı İmparatorluğu'nun olmasına rağmen isyan ederek Lehistan-Litvanya Birliği'ni desteklemeye karar verdi. Graziani yeniçerileri Iaşi'de (Yaş, Romanya) öldürdü ve Sultan II. Osman'ın (Yönetiminin elinden alınıp İstanbul'a getirilmesini emretmişti) elçilerini öldürdü. Daha sonra kaçmaya çalışsa da Żółkiewski tarafından Lehistan-Litvanya Birliği'ne katılmaya zorlandı.:344 Bununla birlikte pek çok Boğdanlı boyar kendi bölgelerini birliğin displinsiz askerlerinden korumak için ordudan ayrıldı, bir ksımı kazanan tarafa katılmak üzere durumu izlemeye başladı ve bir kısmı ise Türk ordusuna katıldı.:344 Sonuç olarak yalnızca 600-1000 kadar Boğdanlı isyankar birliğin ordusu içinde yer aldı. Żółkiewski ordusunu Cecora'daki müstahkem ordugaha yönlendirdi.
Muharebe
10 Eylül'de, Ţuţora yakınlarında (Yaş, Romanya yakınları), Lehistan-Litvanya Birliği ordusu ile Tatar ve Osmanlı birlikleri, Eflaklıların katılımı (13.000–22.000) ile Özi beylerbeyi İskender Paşa kumandası altında karşı karşıya geldiler. Osmanlı kuvvetleri 'in ordusunu da içeriyordu.:342 Tatar kuvvetleri birlikten pek çok muhafızı esir aldılar. Savaşın ilk gününde perk çok Boğdanlı isyankar taraf değişerek Lehistan-Litvanya Birliği ordusuna saldırdı. 19 Eylül'de Lehistan-Litvanya Birliği'nin mağlup olacağı belli olmuştu; Koniecpolski yine de 20/21 Eylül'e kadar ordusunu bir arada tutabildi. 29 Eylül'de birlik askerleri geri çekilmeye başladı. Graziani'nin ayartması ile bazı özel birlikler kaçmaya başladılar. Çekilme sürecinde 3 Ekim'de olduğu gibi pek çok ciddi atak olsa da Lehistan-Litvanya Birliği askerleri Dniester ve Lehistan-Litvanya sınırında mevzi alabildiler.
6 Ekim'deki bir diğer ağır saldırıda, pek çok soylu kaçtı:344 geride kalan çoğu asker Osmanlı birliklerince öldürüldü ya da esir alındı. Żólkiewski öldü ve Koniecpolski:344 ve pek çok diğerleri (Samuel Korecki, Mikolaj Struś, Mikołaj Potocki, Jan Żółkiewski, Łukasz Żołkiewski, Stanisław "Rewera" Potocki ve Bohdan Khmelnytsky) esir alındı. Żółkiewski'nin başı bir direğe asılarak sultana gönderildi; Dük Korecki İstanbul'da hapsedildi.
Böyle önemli bir zafer vezir Ali Paşa ve 'in tavsiyesiyle II. Osman'ın yönetimini güçlendirip genişletebileceğine olan inancı artırdı. Alexandru Iliaş Boğdan yöneticisi olarak atandı. Graziani 29 Eylül'de öldürülmüştü.
Sonuç ve muharebe sonrası
Yalnızca 1000 kadar Lehistan-Litvanya Birliği askeri hayatta kalabildi. Tatarlar Podolya, Volhinya ve Galiçya'ya yerleştiler.:344
1621'de II. Osman'ın komutasındaki 200.000–250.000 Osmanlı askeri, Edirne'den Lehistan sınırına ilerlerdi. Osmanlıların hedefinde bu muharebenin de getirdiği güvenle o sıralarda Lehistan'ın bir parçası olan Ukrayna'yı fethetmek vardı . Lehistan komutanı Jan Karol Chodkiewicz eylül ayında yaklaşık 35.000 askerden oluşan Kazak destekli ordusuyla Dinyester'i geçti. Hotin Kalesi'ne yerleşti. Osmanlı ordusu burada ilk sonbahar karı düşene dek 2 ay kadar yavaşlatıldı. Mevsimin getirdikleri ve 40.000 askerin kaybı II. Osman'ı müzakereye zorladı. Kuşatma kaldırılmadan birkaç gün önce yaşlı Ataman öldü (24 Eylül 1621). Savaş Lehistan-Litvanya Birliği'nin bir kısım tavizleri ve Osmanlı Devletinin bir kısım kazanımlarına yol açan Hotin Antlaşması ile son buldu.
II. Osman savaşın açmaza girmesini yeniçerilerin gayretindeki eksikliğe ve yozlaşmaya bağladı. Orduyu modernize etme girişimleri yeniçeriler ve bazı sınıflarca hoş karşılanmadı. 18 Mayıs 1622'de yeniçeriler ve bazı medrese öğrencilerinin başlattığı isyan ile II. Osman tahttan indirildi ve 2 gün sonra da öldürüldü.
Cecora savaşı Varşova'da ismi bilinmeyen bir askerin mezasında "CECORA 18 - 29 IX 1620" şeklinde anılmıştır.
Dipnotlar
- ^ a b c d e f g h i j k Hrushevsky, M., 1999, The History of the Ukrainian Cossacks, Vol. 1, The Cossack Age to 1625, Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies Press, ISBN 1895571286
- ^ Tucker, S.C., editor, 2010, A Global Chronology of Conflict, Vol.
- ^ There are several accounts that Żółkiewski was sent to relieve the Habsburgs from the very beginning.
- ^ Czesław Miłosz, The History of Polish Literature, (University of California Press, 1983), 113.
Daha fazlası için
- Podhorodecki, Leszek (1978). Stanisław Koniecpolski ok. 1592–1646. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, p. 65–100
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cecora Muharebesi ya da Ţuţora savasi Tsetsora sahasi Lehistan Litvanya Birligi Asi Bogdan Prensligi birliklerinin destegiyle ve Osmanli kuvvetleri Nogaylarin destegiyle 344 arasinda 17 Eylul 7 Ekim 1620 tarihleri arasinda Prut Nehri yakinlarindaki Moldova da Bogdan gerceklesmistir 568Cecora Muharebesi1620 1621 Osmanli Lehistan SavasiAtaman Stanislaw Zolkiewski ve papazi Szymon Wybierski nin olumuTarih17 Eylul 7 Ekim 1620Bolgeve Prut Nehri yakinlari BogdanSonucKesin Osmanli zaferiTaraflarLehistan Litvanya Birligi Bogdan PrensligiOsmanli Imparatorlugu Kirim Hanligi Eflak Prensligi Lipka TatarlariKomutanlar ve liderlerStanislaw Zolkiewski olu Stanislaw KoniecpolskiIskender Pasa Temir HanGucler9000 600 100020 000 60 000 BilinmiyorKayiplarBilinmiyorBilinmiyorBaslangicLehistan Litvanya Birligi nin diplomatik temsilciliginin Istanbul daki basarisizligi ve Busza Antlasmasi nin her iki tarafca ihlali sonucu 1620 yilinin baslarinda ikili iliskiler hizla kotulesti Osmanlilar 1620 yilinda Lehistan a savas ilan etti ve 1621 yili ilkbaharinda saldirmayi planladi 341 Birligin Sejm meclisi atamanlarin talep ettigi odenegin cogunu reddetti 1620 yilinda Habsburg temsilcisinin ikna etmesi ile senatonun gizli kurulu sonunda birlik kuvvetlerine katilmayi kabul etti 70 li yaslarindaki hetman Stanislaw Zolkiewski Osmanli Imparatorlugu ile meydana gelecek catismayi ongorerek Osmanli birlikleri ile yabanci topraklarda karsilasmaya karar verdi ve Bogdan i secti Ancak Osmanli sultani da Iskender Pasa yi Lehistan ile ittifak yapan Hospodar Gaspar Gratiani yi def etmek uzere Bogdan a gonderdi 341 Hetman ve Koniecpolski ordularini Romanya sinirlarindaki Țuțora ya Lehistan kaynaklarinda Cecora Kantymir uzerine yonlendirdi Ordu 5000 342 ile 9000 2000 piyade 1600 civarinda Cossack suvarisi 344 askerden olusmaktaydi Pek cok alay soylu kisiler olan Koreckis Zaslawskis Kazanowskis Kalinowskis ve Potockis in ozel kuvvetlerinden olusmaktaydi Ordu Bogdan a eylul ayinda girdi Bogdan hukumdari voyvoda Gaspar Graziani Osmanli Imparatorlugu nun olmasina ragmen isyan ederek Lehistan Litvanya Birligi ni desteklemeye karar verdi Graziani yenicerileri Iasi de Yas Romanya oldurdu ve Sultan II Osman in Yonetiminin elinden alinip Istanbul a getirilmesini emretmisti elcilerini oldurdu Daha sonra kacmaya calissa da Zolkiewski tarafindan Lehistan Litvanya Birligi ne katilmaya zorlandi 344 Bununla birlikte pek cok Bogdanli boyar kendi bolgelerini birligin displinsiz askerlerinden korumak icin ordudan ayrildi bir ksimi kazanan tarafa katilmak uzere durumu izlemeye basladi ve bir kismi ise Turk ordusuna katildi 344 Sonuc olarak yalnizca 600 1000 kadar Bogdanli isyankar birligin ordusu icinde yer aldi Zolkiewski ordusunu Cecora daki mustahkem ordugaha yonlendirdi MuharebeKirim Hanligi nin Tatar savascilari Cecora savasi 1620 10 Eylul de Ţuţora yakinlarinda Yas Romanya yakinlari Lehistan Litvanya Birligi ordusu ile Tatar ve Osmanli birlikleri Eflaklilarin katilimi 13 000 22 000 ile Ozi beylerbeyi Iskender Pasa kumandasi altinda karsi karsiya geldiler Osmanli kuvvetleri in ordusunu da iceriyordu 342 Tatar kuvvetleri birlikten pek cok muhafizi esir aldilar Savasin ilk gununde perk cok Bogdanli isyankar taraf degiserek Lehistan Litvanya Birligi ordusuna saldirdi 19 Eylul de Lehistan Litvanya Birligi nin maglup olacagi belli olmustu Koniecpolski yine de 20 21 Eylul e kadar ordusunu bir arada tutabildi 29 Eylul de birlik askerleri geri cekilmeye basladi Graziani nin ayartmasi ile bazi ozel birlikler kacmaya basladilar Cekilme surecinde 3 Ekim de oldugu gibi pek cok ciddi atak olsa da Lehistan Litvanya Birligi askerleri Dniester ve Lehistan Litvanya sinirinda mevzi alabildiler 6 Ekim deki bir diger agir saldirida pek cok soylu kacti 344 geride kalan cogu asker Osmanli birliklerince olduruldu ya da esir alindi Zolkiewski oldu ve Koniecpolski 344 ve pek cok digerleri Samuel Korecki Mikolaj Strus Mikolaj Potocki Jan Zolkiewski Lukasz Zolkiewski Stanislaw Rewera Potocki ve Bohdan Khmelnytsky esir alindi Zolkiewski nin basi bir direge asilarak sultana gonderildi Duk Korecki Istanbul da hapsedildi Boyle onemli bir zafer vezir Ali Pasa ve in tavsiyesiyle II Osman in yonetimini guclendirip genisletebilecegine olan inanci artirdi Alexandru Ilias Bogdan yoneticisi olarak atandi Graziani 29 Eylul de oldurulmustu Sonuc ve muharebe sonrasiYalnizca 1000 kadar Lehistan Litvanya Birligi askeri hayatta kalabildi Tatarlar Podolya Volhinya ve Galicya ya yerlestiler 344 1621 de II Osman in komutasindaki 200 000 250 000 Osmanli askeri Edirne den Lehistan sinirina ilerlerdi Osmanlilarin hedefinde bu muharebenin de getirdigi guvenle o siralarda Lehistan in bir parcasi olan Ukrayna yi fethetmek vardi Lehistan komutani Jan Karol Chodkiewicz eylul ayinda yaklasik 35 000 askerden olusan Kazak destekli ordusuyla Dinyester i gecti Hotin Kalesi ne yerlesti Osmanli ordusu burada ilk sonbahar kari dusene dek 2 ay kadar yavaslatildi Mevsimin getirdikleri ve 40 000 askerin kaybi II Osman i muzakereye zorladi Kusatma kaldirilmadan birkac gun once yasli Ataman oldu 24 Eylul 1621 Savas Lehistan Litvanya Birligi nin bir kisim tavizleri ve Osmanli Devletinin bir kisim kazanimlarina yol acan Hotin Antlasmasi ile son buldu II Osman savasin acmaza girmesini yenicerilerin gayretindeki eksiklige ve yozlasmaya bagladi Orduyu modernize etme girisimleri yeniceriler ve bazi siniflarca hos karsilanmadi 18 Mayis 1622 de yeniceriler ve bazi medrese ogrencilerinin baslattigi isyan ile II Osman tahttan indirildi ve 2 gun sonra da olduruldu Cecora savasi Varsova da ismi bilinmeyen bir askerin mezasinda CECORA 18 29 IX 1620 seklinde anilmistir Dipnotlar a b c d e f g h i j k Hrushevsky M 1999 The History of the Ukrainian Cossacks Vol 1 The Cossack Age to 1625 Edmonton Canadian Institute of Ukrainian Studies Press ISBN 1895571286 Tucker S C editor 2010 A Global Chronology of Conflict Vol There are several accounts that Zolkiewski was sent to relieve the Habsburgs from the very beginning Czeslaw Milosz The History of Polish Literature University of California Press 1983 113 Daha fazlasi icinPodhorodecki Leszek 1978 Stanislaw Koniecpolski ok 1592 1646 Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej p 65 100