Celalettin Arif (1875, Erzurum - 1928, Paris), İstanbul Barosu'nun eski başkanlarından olan Celalettin Arif, TBMM'nin kurulması ile birlikte yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti ve (ismen) II. İcra Vekilleri Heyeti'nde Adliye Vekilliği ve TBMM 1. Dönemde Erzurum milletvekilliği yapmış hukukçu ve siyasetçidir.
Celalettin Arif | |
---|---|
Türkiye Büyük Millet Meclisi İkinci Başkanı | |
Görev süresi 23 Nisan 1920 - 30 Mart 1921 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
TBMM Adliye Vekili | |
Görev süresi 3 Mayıs 1920 - 30 Mart 1921 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Yusuf Kemal Tengirşenk |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 1. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 23 Nisan 1920 - 16 Nisan 1923 | |
Seçim bölgesi | 1920 – Erzurum |
Meclis-i Mebûsan Başkanı | |
Görev süresi 4 Mart 1920 - 18 Mart 1920 | |
Hükümdar | VI. Mehmed |
Yerine geldiği | Reşat Hikmet Bey |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Meclis-i Mebûsan 6. Dönem Mebusu | |
Görev süresi 12 Ocak 1920 - 18 Mart 1920 | |
Seçim bölgesi | 1919 – İstanbul |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1875 Erzurum, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 1928 (52-53 yaşlarında) Paris, Fransa |
Mesleği | Hukukçu, siyasetçi |
Hayatı
Erzurumlu Mehmet Arif Bey'in oğludur. Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi ve Mekteb-i Sultani'yi bitirdikten sonra, Fransa'da hukuk ve siyasal bilgiler öğrenimi gördü. 1901 yılından 1908 yılına kadar Kahire’de avukatlık yaptı. 1908 yılında İstanbul'a dönerek Hukuk ve Mülkiye mekteplerinde anayasa hukuku dersleri okuttu. 1914-1920 yılları arasında İstanbul Dava Vekilleri Cemiyeti Reisi (İstanbul Barosu başkanı) olarak görev yaptı.
Osmanlı Ahrar Fırkası'nın kurucuları arasında yer aldı. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'na İstanbul mebusu olarak seçildi. Reşat Hikmet Bey'in ölümü üzerine, 4 Mart 1920'de, Meclis-i Mebûsân Reisliğine seçildi. 4 Mart 1920 tarihinde başkanlığına seçildiği Meclis-i Mebusan'ı, İstanbul'un bundan 12 gün sonra, 16 Mart 1920’de işgal edilmesi üzerine terk ederek Anadolu'ya geçti ve Erzurum milletvekili sıfatıyla Millî Mücadele saflarında yer aldı. 23 Nisan 1920 tarihinde açılan TBMM'nin 24 Nisan'da yapılan Meclis Başkanlığı seçimine tek aday olarak giren Mustafa Kemal Paşa 120 mebustan 110'unun oyuyla birinci başkan (reis-i evvel) seçilmiş, Celalettin Arif Bey ise 109 oyla ikinci başkan (reis-i sani) seçilmiştir. Daha sonra Adliye Vekilliği, Muvakkat İcra Encümenliği, Roma Büyükelçiliği görevlerinde de bulundu.
TBMM'yi Mustafa Kemal'in aksine, Kurtuluş Savaşı'nın nüvesi olarak görmeyip başkanı olduğu Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın geçici bir dairesi olarak algıladığından Mustafa Kemal ile aralarında kısa zamanda görüş ayrılıkları oluştu. Eylül 1920 tarihinde Ermenistan üzerine taarruz hazırlıklarının yapıldığı bir sırada olağanüstü yetkilerle Doğu illeri Genel Valiliği'ne (Rize, Trabzon, Erzurum, Erzincan, Van, Beyazıt illeri TBMM tarafından uygun görülecek başka bölgeleri de içine almak üzere) atanmasını önermesi ve Mustafa Kemal'e çektiği ültimatom içerikli telgraflar kötü bir etki yarattı. 1921 yılı başında Roma Büyükelçiliği'ne atanarak Adliye Vekilliğine vekaleten Zekai Apaydın getirildi. Ocak 1921 tarihinde teşkil edilen II. İcra Vekilleri Heyeti'nde de Adliye Vekili sıfatını muhafaza etmekle birlikte, bu görevi vekaleten Hafız Mehmet yürüttü.
1928 yılında Paris'te öldü.
Kaynakça
- Nutuk 11 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yeni makam | TBMM Adliye Vekili 3 Mayıs 1920 - 30 Mart 1921 | Sonra gelen: Yusuf Kemal Tengirşenk |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Celalettin Arif 1875 Erzurum 1928 Paris Istanbul Barosu nun eski baskanlarindan olan Celalettin Arif TBMM nin kurulmasi ile birlikte yurutme gorevi verilen I Icra Vekilleri Heyeti ve ismen II Icra Vekilleri Heyeti nde Adliye Vekilligi ve TBMM 1 Donemde Erzurum milletvekilligi yapmis hukukcu ve siyasetcidir Celalettin ArifTurkiye Buyuk Millet Meclisi Ikinci BaskaniGorev suresi 23 Nisan 1920 30 Mart 1921Yerine geldigi Yeni makamYerine gelen Makam kaldirildiTBMM Adliye VekiliGorev suresi 3 Mayis 1920 30 Mart 1921Yerine geldigi Yeni makamYerine gelen Yusuf Kemal TengirsenkTurkiye Buyuk Millet Meclisi 1 Donem MilletvekiliGorev suresi 23 Nisan 1920 16 Nisan 1923Secim bolgesi 1920 ErzurumMeclis i Mebusan BaskaniGorev suresi 4 Mart 1920 18 Mart 1920Hukumdar VI MehmedYerine geldigi Resat Hikmet BeyYerine gelen Makam kaldirildiMeclis i Mebusan 6 Donem MebusuGorev suresi 12 Ocak 1920 18 Mart 1920Secim bolgesi 1919 IstanbulKisisel bilgilerDogum 1875 Erzurum Osmanli DevletiOlum 1928 52 53 yaslarinda Paris FransaMeslegi Hukukcu siyasetciHayatiErzurumlu Mehmet Arif Bey in ogludur Sogukcesme Askeri Rustiyesi ve Mekteb i Sultani yi bitirdikten sonra Fransa da hukuk ve siyasal bilgiler ogrenimi gordu 1901 yilindan 1908 yilina kadar Kahire de avukatlik yapti 1908 yilinda Istanbul a donerek Hukuk ve Mulkiye mekteplerinde anayasa hukuku dersleri okuttu 1914 1920 yillari arasinda Istanbul Dava Vekilleri Cemiyeti Reisi Istanbul Barosu baskani olarak gorev yapti Osmanli Ahrar Firkasi nin kuruculari arasinda yer aldi Son Osmanli Meclis i Mebusani na Istanbul mebusu olarak secildi Resat Hikmet Bey in olumu uzerine 4 Mart 1920 de Meclis i Mebusan Reisligine secildi 4 Mart 1920 tarihinde baskanligina secildigi Meclis i Mebusan i Istanbul un bundan 12 gun sonra 16 Mart 1920 de isgal edilmesi uzerine terk ederek Anadolu ya gecti ve Erzurum milletvekili sifatiyla Milli Mucadele saflarinda yer aldi 23 Nisan 1920 tarihinde acilan TBMM nin 24 Nisan da yapilan Meclis Baskanligi secimine tek aday olarak giren Mustafa Kemal Pasa 120 mebustan 110 unun oyuyla birinci baskan reis i evvel secilmis Celalettin Arif Bey ise 109 oyla ikinci baskan reis i sani secilmistir Daha sonra Adliye Vekilligi Muvakkat Icra Encumenligi Roma Buyukelciligi gorevlerinde de bulundu TBMM yi Mustafa Kemal in aksine Kurtulus Savasi nin nuvesi olarak gormeyip baskani oldugu Osmanli Meclis i Mebusani nin gecici bir dairesi olarak algiladigindan Mustafa Kemal ile aralarinda kisa zamanda gorus ayriliklari olustu Eylul 1920 tarihinde Ermenistan uzerine taarruz hazirliklarinin yapildigi bir sirada olaganustu yetkilerle Dogu illeri Genel Valiligi ne Rize Trabzon Erzurum Erzincan Van Beyazit illeri TBMM tarafindan uygun gorulecek baska bolgeleri de icine almak uzere atanmasini onermesi ve Mustafa Kemal e cektigi ultimatom icerikli telgraflar kotu bir etki yaratti 1921 yili basinda Roma Buyukelciligi ne atanarak Adliye Vekilligine vekaleten Zekai Apaydin getirildi Ocak 1921 tarihinde teskil edilen II Icra Vekilleri Heyeti nde de Adliye Vekili sifatini muhafaza etmekle birlikte bu gorevi vekaleten Hafiz Mehmet yuruttu 1928 yilinda Paris te oldu Kaynakca Mustafa Kemal Ataturk un meclis baskanligina bir oy farkla secildigi iddiasi 12 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2017 TBMM zabit cerideleri PDF 26 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Eylul 2017 Nutuk 11 Aralik 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Yeni makam TBMM Adliye Vekili 3 Mayis 1920 30 Mart 1921 Sonra gelen Yusuf Kemal Tengirsenk