Celâyirîler,(Türkçe: Yağla-Er/Yağlık-Er Oğulları); 1330'larda bugünkü Irak ve İran topraklarında İlhanlılar Devletinde önemli mevkiye sahip olan TürkleşmişMoğol Celayir boyunun önderi Büyük Hasan tarafından kurulmuş devlet.
Celâyir Sultanlığı جلايريان Jalāyīrīyān Celayirîler | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1340-1432 | |||||||||||||
Tüm Krallıklar Kitabı tarafından Pers ve Saldania şehrine atfedilen bayrak muhtemelen Celayirlilere aitti | |||||||||||||
Günümüzün Irak ve Irak-ı Acem'inde kurulmuş olan Yağla-Er/ ile komşularının haritası. | |||||||||||||
Başkent | Bağdat | ||||||||||||
Yaygın dil(ler) | Azerice Farsça Arapça | ||||||||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||
| |||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
|
İlhanlılar Devleti'nin dağılmasının ardından Büyük Hasan, Tebriz başta olmak üzere Azerbaycan bölgesinin hakimiyeti için Küçük Hasan ile savaşmış fakat yenilerek Irak istikametine çekilmek zorunda kalmış ve orada devletini kurmuştur.
Celayirîlerler Timur'un Beş Yıl Seferi karşısında Karakoyunlular ile birlikte Timur İmparatorluğuna karşı direnmiş ancak yenilerek Bağdat'ı kaybetmiştir. Ahmed, önce Osmanlı Devleti'ne ve sonra Mısır'a Memlûk Devleti'nin yanına sığınmıştır.
Ahmed, Timur'un ölümünün ardından 1405'te tekrar devleti kurmuş ve Tebriz'i geri almaya çalışmıştır. Fakat 1410'da Karakoyunlu sultanı Kara Yusuf tarafından yenilerek idam edilmiştir.
Celayirîlerin Sultanları
- Büyük Hasan (1336 - 1356)
- Şeyh I. Uveys (1356 - 1374)
- (1374)
- (1374 - 1382)
- Bayazıd (Celayirî) (1382 - 1384)
- Ahmed Celâyir (1382 - 1410)
- Şah Veled (1410-1411)
- Mahmud (Celayirî) (1411-1415)
- II. Uvays (1415-1421)
- Muhammed (1421-1422)
- II. Mahmud (1422-1424)
- (1424-1432)
Kaynakça
- ^ Ürekli, Muzaffer (1993). CELÂYİRLİLER (PDF). 7. İstanbul: TDV İslâm Ansiklopedisi. ss. 64-65. ISBN .
- ^ GÖKÇEK, Mehmet Fatih (30 Ekim 2015). "Avnî'nin Târîh-i Feth-i Kalʻa-ı Bağdâd an-Yed-i Sultân Murâd Hân-ı Râbi' İbn Sultân Ahmed Hân İsimli Kasidesi". Mavi Atlas. 0 (5): 1. doi:10.18795/ma.78493. ISSN 2148-5232.
Bibliyografya
- Öztuna, Yılmaz, (1996) Hanedanlar ve Devletler Cilt: 1, Ankara:Kültür Bakanlığı,
Dış bağlantılar
- Online "Encyclopedia Iranica" websitesi "Jalayerids" maddesi 16 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Celayiriler Turkce Yagla Er Yaglik Er Ogullari 1330 larda bugunku Irak ve Iran topraklarinda Ilhanlilar Devletinde onemli mevkiye sahip olan TurklesmisMogol Celayir boyunun onderi Buyuk Hasan tarafindan kurulmus devlet Celayir Sultanligiجلايريان Jalayiriyan Celayiriler1340 1432Tum Kralliklar Kitabi tarafindan Pers ve Saldania sehrine atfedilen bayrak muhtemelen Celayirlilere aittiGunumuzun Irak ve Irak i Acem inde kurulmus olan Yagla Er ile komsularinin haritasi BaskentBagdatYaygin dil ler Azerice Farsca ArapcaHukumetMonarsi 1336 1356Buyuk Hasan 1424 1432Tarihce Kurulusu1340 in Tebriz i geri almasi1357 Ic savasi1374 1382 Timur Imparatorlugu tarafinda yikilmasi1392 1404 Karakoyunlular tarafinda yenilmesi1410 Dagilisi1432Onculler ArdillarIlhanlilar KarakoyunlularBuyuk Timur Imparatorlugu Ilhanlilar Devleti nin dagilmasinin ardindan Buyuk Hasan Tebriz basta olmak uzere Azerbaycan bolgesinin hakimiyeti icin Kucuk Hasan ile savasmis fakat yenilerek Irak istikametine cekilmek zorunda kalmis ve orada devletini kurmustur Celayirilerler Timur un Bes Yil Seferi karsisinda Karakoyunlular ile birlikte Timur Imparatorluguna karsi direnmis ancak yenilerek Bagdat i kaybetmistir Ahmed once Osmanli Devleti ne ve sonra Misir a Memluk Devleti nin yanina siginmistir Ahmed Timur un olumunun ardindan 1405 te tekrar devleti kurmus ve Tebriz i geri almaya calismistir Fakat 1410 da Karakoyunlu sultani Kara Yusuf tarafindan yenilerek idam edilmistir Celayirilerin Sultanlari Buyuk Hasan 1336 1356 Seyh I Uveys 1356 1374 1374 1374 1382 Bayazid Celayiri 1382 1384 Ahmed Celayir 1382 1410 Sah Veled 1410 1411 Mahmud Celayiri 1411 1415 II Uvays 1415 1421 Muhammed 1421 1422 II Mahmud 1422 1424 1424 1432 Kaynakca Urekli Muzaffer 1993 CELAYIRLILER PDF 7 Istanbul TDV Islam Ansiklopedisi ss 64 65 ISBN 978 9 7538 9434 0 GOKCEK Mehmet Fatih 30 Ekim 2015 Avni nin Tarih i Feth i Kalʻa i Bagdad an Yed i Sultan Murad Han i Rabi Ibn Sultan Ahmed Han Isimli Kasidesi Mavi Atlas 0 5 1 doi 10 18795 ma 78493 ISSN 2148 5232 Bibliyografya Oztuna Yilmaz 1996 Hanedanlar ve Devletler Cilt 1 Ankara Kultur Bakanligi Dis baglantilarOnline Encyclopedia Iranica websitesi Jalayerids maddesi 16 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce