Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Christopher Hansteen (d. 26 Eylül 1784 - ö. 11 Nisan 1873), Dünya'nın manyetik alanını çizime dökmesiyle tanınan Norveçli jeofizikçi ve gökbilimci.
Christopher Hansteen | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 26 Kasım 1784 Christiania |
| Ölüm | 11 Nisan 1873 (88 yaşında) Kristiania |
| Milliyet | Norveçli |
| Mezun olduğu okul(lar) | Kopenhag Üniversitesi |
İlk yılları
Hansteen, Johannes Mathias Hansteen (1744-1792) ile Anne Cathrine Treschow (1754-1829)'un çocukları olarak Christiania'da doğdu. Norveçli fizikçi, 'in küçük kardeşi, onun çocukları ile 'in dayısı ve torunları , ile 'in büyük dayısıydı. Ayrıca annesi, 'un kuzeniydi.
Önceleri deniz subayı olmak isteyen Hansteen'in bu arzusu, babasının henüz o küçükken ölmesi sonucu gerçekleşemedi. Dokuz yaşında Oslo Katedral Okulu'na gitmeye başladı. Annesinin kuzeni, Niels Treschow, okulun müdürüydü. Hansteen 1802'de 'u geçerek 1803'te Kopenhag Üniversitesi'ne kaydoldu. İlk olarak hukuk öğrencisi olarak başlayan Norveçli, sonraları matematiğe daha fazla ilgi duydu. Hans Christian Ørsted'ın derslerinden etkilenmekteydi. Hansteen ileride evleneceği, profesör 'ın kızı, Johanne Cathrine Andrea Borch'la da üniversitede tanıştı. 1806 yılında 'daki gymnasium'da matematik öğretmeni olarak çalışmaya başladı.
Akademik kariyeri
Hansteen 1807'de yerin manyetik alanı üzerine çalışmaya başladı. İlk akademik yayını, 1811'de 'nin manyetik eksenler konusunda düzenlediği bir yarışmanın ardından, Journal de Physique'da yer aldı. 1813'te Hansteen'e, o dönemde yeni kurulmuş olan Frederick Kraliyet Üniversitesi (1811) tarafından araştırma bursu verildi; ayrıca ileride hocalık yapma hakkı tanındı. 1814 Mayıs'ında Johanne Cathrine Andrea Borch ile evlenen Norveçli, yazın ülkesine gitmek üzere yola çıktı. 1814'te devam eden İsveç'in Norveç'e askeri müdahalesi yüzünden deniz yolunu kullanan çift, beş gün sonra Norveç'e ulaştı ve Oslo'ya yerleşti.
1814'tek itibaren derslere giren Hansteen, 1816'de astronomi ve uygulamalı matematik profesörü oldu. 1815'ten itibaren resmî Norveç almanakının editörlüğü ile Oslo astronomi gözlemevinin müdürlüğü, 1817'den itibaren de (Norges Geografiske Oppmåling) müdür yardımcılığı yaptı. 1819'da manyetik alan çalışmalarının bir bölümünü yayımladı; çalışması Untersuchungen über den Magnetismus der Erde adıyla Almancaya da çevrildi. Hansteen, manyetik olgunun gözlemi için kitabında çerçevesini çizdiği kurallarla, Dünya'nın manyetik kutuplarının yer ve sayısını belirleyebileceği verilere ulaşabileceğini düşünmüştü. 1822'de Norveç'in doğa bilimleri üzerine ilk yayını olan Magazin for Naturvidenskaberne'in kurucu ortağı oldu. Sekiz yıl boyunca derginin baş editörlüğünü yaptı
Hansteen araştırması kapsamında kendi ülkesinin büyük bölümü ve Finlandiya'da bulundu; 1828-1830 arasında ise 'la birlikte, Rusya ile ortaklaşa yürütülen hükûmet destekli çalışma için Batı Sibirya'ya gitti. Bu yolculuğun hikâyesi önce hikâyesi yayımlandı (Reise-Erinnerungen aus Siberien, 1854; Souvenirs d’un voyage en Sibérie, 1857); ana çalışmanın yer aldığı kitap ise 1863'te çıkabildi (Resultate magnetischer Beobachtungen). Norveçli, kitapta konuyu tam olarak kapatmamıştı; çalışması daha sonra Carl Friedrich Gauss tarafından tamamlandı. Dönüşünden kısa süre sonra ailesiyle beraber, mimar 'un çizimleriyle inşa edilen, gözlemevine yerleşti. 1839'da binaya manyetik gözlemevi eklenmişti.
Hansteen 1835-1838 arasında geometri ve mekanik ders kitapları yazdı; çalışmaları, eski asistanı Bernt Michael Holmboe'nin kitaplarına karşılık niteliğindeydi. Hansteen'in kitapları, Holmboe'nin eğitim yöntemine göre daha çok pratik üzerine kurulmuştu. Holmboe'nin Morgenbladet gazetesinde, Norveçli matematikçinin ilk kitabı hakkında bir değerlendirme yaparak, okullara bu kitabın kullanılmamasını tavsiye etmesi üzerine, kamuoyunda diğer matematikçilerin de katıldığı bir tartışma başladı. Bu Norveç'te ders kitapları üzerine çıkan ilk tartışma olarak görüldü. Sonucunda Holmboe'nin kitapları kabul görürken, Hansteen'in eserleri tekrar basılmadı. Hansteen 1842'de Disquisitiones de mutationibus, quas patitur momentum acus magneticae'yi yayımladı; bunun yanında çoğu Magazin for Naturvidenskaberne dergisinde olmak üzere, farklı yayınlardaki birçok makaleye katkı yaptı.
Hansteen 1818'den itibaren ve 1857'den sonra da Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi üyeliği yaparken, aralarında İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin (1822) de olduğu, farklı ülkelerdeki topluluklara da katıldı. Uzun yıllar ve (Statens håndverks- og kunstindustriskole) yönetiminde bulundu.
Son yılları
Sağlık sorunları olan Hansteen, 1856 yılında ders vermeyi bıraktı. 1861'de işini tamamen bıraksa da, çalışmalarına devam etti;Observations de l'inclination magnetique ile Sur les variations séculaires du magnetisme 1865'te tamamlandı. 1861'de gözlemci yöneticiliği de bırakmış olan Hansteen, 1863'e kadar Norveç almanakı editörlüğünü ve 1872'ye kadar da Norveç Harita ve Kadastro Kurumu başkanlığını sürdürdü.
Eşi 1840'ta hayatını kaybetti. Kızları bilinen bir kadın hakları savunucusu olmuştu. Hansteen, ile 'in büyük büyük babasıydı. Christopher Hansteen 1873 yılının Nisan ayında Christiania'da öldü ve Gamle Aker kirkegård'a gömüldü. Cenaze töreni üniversitede yapıldı.
Ödülleri ve anısı
Hansteen 1847'de 'na layık görüldü. 1850'lerde gözlemevine büstü yapıldı.
Ay üzerindeki bir ve Norveçlinin adını aldı.'de bir sokağa da, Hansteens gate, onun adı verilmişti ancak 1879'da Bernt Michael Holmboe'nin anısına, Holmboes gate şeklinde ismi değiştirildi.Bergen bölgesinde ise yine bir sokağa, 1881'de Professor Hansteens gate adı verildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l Stubhaug, Arild (2001). "Christopher Hansteen". (Ed.). (Norveççe). 4. Oslo: Kunnskapsforlaget. 6 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2009.
- ^ Lorenz, Astrid. "Conradine Dunker". (Ed.). (Norveççe). Oslo: Kunnskapsforlaget. 6 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2009.
- ^ a b c d e Encyclopædia Britannica Eleventh Edition
- ^ Stubhaug, Arild (25 Mayıs 2004). . Forskning.no (Norveççe). 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2009.
- ^ Ronald Greeley (2001). The compact NASA atlas of the solar system. Cambridge University Press. s. 360. ISBN . Erişim tarihi: 1 Şubat 2012.
- ^ Tvedt, Knut Are, (Ed.) (2000). "Holmboes gate". Oslo byleksikon (4 bas.). Oslo: Kunnskapsforlaget. s. 195. ISBN .
- ^ Hartvedt, Gunnar Hagen, (Ed.) (1999). "Professor Hansteens gate". Bergen byleksikon (1 bas.). Bergen: Kunnskapsforlaget. s. 377. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Christopher Hansteen d 26 Eylul 1784 o 11 Nisan 1873 Dunya nin manyetik alanini cizime dokmesiyle taninan Norvecli jeofizikci ve gokbilimci Christopher HansteenDogum26 Kasim 1784 1784 11 26 ChristianiaOlum11 Nisan 1873 88 yasinda KristianiaMilliyetNorvecliMezun oldugu okul lar Kopenhag UniversitesiIlk yillariHansteen Johannes Mathias Hansteen 1744 1792 ile Anne Cathrine Treschow 1754 1829 un cocuklari olarak Christiania da dogdu Norvecli fizikci in kucuk kardesi onun cocuklari ile in dayisi ve torunlari ile in buyuk dayisiydi Ayrica annesi un kuzeniydi Onceleri deniz subayi olmak isteyen Hansteen in bu arzusu babasinin henuz o kucukken olmesi sonucu gerceklesemedi Dokuz yasinda Oslo Katedral Okulu na gitmeye basladi Annesinin kuzeni Niels Treschow okulun muduruydu Hansteen 1802 de u gecerek 1803 te Kopenhag Universitesi ne kaydoldu Ilk olarak hukuk ogrencisi olarak baslayan Norvecli sonralari matematige daha fazla ilgi duydu Hans Christian Orsted in derslerinden etkilenmekteydi Hansteen ileride evlenecegi profesor in kizi Johanne Cathrine Andrea Borch la da universitede tanisti 1806 yilinda daki gymnasium da matematik ogretmeni olarak calismaya basladi Akademik kariyeriHansteen 1807 de yerin manyetik alani uzerine calismaya basladi Ilk akademik yayini 1811 de nin manyetik eksenler konusunda duzenledigi bir yarismanin ardindan Journal de Physique da yer aldi 1813 te Hansteen e o donemde yeni kurulmus olan Frederick Kraliyet Universitesi 1811 tarafindan arastirma bursu verildi ayrica ileride hocalik yapma hakki tanindi 1814 Mayis inda Johanne Cathrine Andrea Borch ile evlenen Norvecli yazin ulkesine gitmek uzere yola cikti 1814 te devam eden Isvec in Norvec e askeri mudahalesi yuzunden deniz yolunu kullanan cift bes gun sonra Norvec e ulasti ve Oslo ya yerlesti 1814 tek itibaren derslere giren Hansteen 1816 de astronomi ve uygulamali matematik profesoru oldu 1815 ten itibaren resmi Norvec almanakinin editorlugu ile Oslo astronomi gozlemevinin mudurlugu 1817 den itibaren de Norges Geografiske Oppmaling mudur yardimciligi yapti 1819 da manyetik alan calismalarinin bir bolumunu yayimladi calismasi Untersuchungen uber den Magnetismus der Erde adiyla Almancaya da cevrildi Hansteen manyetik olgunun gozlemi icin kitabinda cercevesini cizdigi kurallarla Dunya nin manyetik kutuplarinin yer ve sayisini belirleyebilecegi verilere ulasabilecegini dusunmustu 1822 de Norvec in doga bilimleri uzerine ilk yayini olan Magazin for Naturvidenskaberne in kurucu ortagi oldu Sekiz yil boyunca derginin bas editorlugunu yapti Hansteen arastirmasi kapsaminda kendi ulkesinin buyuk bolumu ve Finlandiya da bulundu 1828 1830 arasinda ise la birlikte Rusya ile ortaklasa yurutulen hukumet destekli calisma icin Bati Sibirya ya gitti Bu yolculugun hikayesi once hikayesi yayimlandi Reise Erinnerungen aus Siberien 1854 Souvenirs d un voyage en Siberie 1857 ana calismanin yer aldigi kitap ise 1863 te cikabildi Resultate magnetischer Beobachtungen Norvecli kitapta konuyu tam olarak kapatmamisti calismasi daha sonra Carl Friedrich Gauss tarafindan tamamlandi Donusunden kisa sure sonra ailesiyle beraber mimar un cizimleriyle insa edilen gozlemevine yerlesti 1839 da binaya manyetik gozlemevi eklenmisti Hansteen 1835 1838 arasinda geometri ve mekanik ders kitaplari yazdi calismalari eski asistani Bernt Michael Holmboe nin kitaplarina karsilik niteligindeydi Hansteen in kitaplari Holmboe nin egitim yontemine gore daha cok pratik uzerine kurulmustu Holmboe nin Morgenbladet gazetesinde Norvecli matematikcinin ilk kitabi hakkinda bir degerlendirme yaparak okullara bu kitabin kullanilmamasini tavsiye etmesi uzerine kamuoyunda diger matematikcilerin de katildigi bir tartisma basladi Bu Norvec te ders kitaplari uzerine cikan ilk tartisma olarak goruldu Sonucunda Holmboe nin kitaplari kabul gorurken Hansteen in eserleri tekrar basilmadi Hansteen 1842 de Disquisitiones de mutationibus quas patitur momentum acus magneticae yi yayimladi bunun yaninda cogu Magazin for Naturvidenskaberne dergisinde olmak uzere farkli yayinlardaki bircok makaleye katki yapti Hansteen 1818 den itibaren ve 1857 den sonra da Norvec Bilim ve Edebiyat Akademisi uyeligi yaparken aralarinda Isvec Kraliyet Bilimler Akademisi nin 1822 de oldugu farkli ulkelerdeki topluluklara da katildi Uzun yillar ve Statens handverks og kunstindustriskole yonetiminde bulundu Son yillariSaglik sorunlari olan Hansteen 1856 yilinda ders vermeyi birakti 1861 de isini tamamen biraksa da calismalarina devam etti Observations de l inclination magnetique ile Sur les variations seculaires du magnetisme 1865 te tamamlandi 1861 de gozlemci yoneticiligi de birakmis olan Hansteen 1863 e kadar Norvec almanaki editorlugunu ve 1872 ye kadar da Norvec Harita ve Kadastro Kurumu baskanligini surdurdu Esi 1840 ta hayatini kaybetti Kizlari bilinen bir kadin haklari savunucusu olmustu Hansteen ile in buyuk buyuk babasiydi Christopher Hansteen 1873 yilinin Nisan ayinda Christiania da oldu ve Gamle Aker kirkegard a gomuldu Cenaze toreni universitede yapildi Odulleri ve anisiHansteen 1847 de na layik goruldu 1850 lerde gozlemevine bustu yapildi Christopher Hansteens vei Ay uzerindeki bir ve Norveclinin adini aldi de bir sokaga da Hansteens gate onun adi verilmisti ancak 1879 da Bernt Michael Holmboe nin anisina Holmboes gate seklinde ismi degistirildi Bergen bolgesinde ise yine bir sokaga 1881 de Professor Hansteens gate adi verildi Ayrica bakinizKaynakca a b c d e f g h i j k l Stubhaug Arild 2001 Christopher Hansteen Ed Norvecce 4 Oslo Kunnskapsforlaget 6 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2009 Lorenz Astrid Conradine Dunker Ed Norvecce Oslo Kunnskapsforlaget 6 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2009 a b c d e Encyclopaedia Britannica Eleventh Edition Stubhaug Arild 25 Mayis 2004 Forskning no Norvecce 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2009 Ronald Greeley 2001 The compact NASA atlas of the solar system Cambridge University Press s 360 ISBN 9780521806336 Erisim tarihi 1 Subat 2012 Tvedt Knut Are Ed 2000 Holmboes gate Oslo byleksikon 4 bas Oslo Kunnskapsforlaget s 195 ISBN 82 573 0815 3 Hartvedt Gunnar Hagen Ed 1999 Professor Hansteens gate Bergen byleksikon 1 bas Bergen Kunnskapsforlaget s 377 ISBN 82 573 1036 0