Sir Christopher Edward Nolan CBE d 30 Temmuz 1970 Londra ingiliz film yönetmeni senarist yapımcı görüntü yönetmen

Sir Christopher Edward Nolan CBE (d. 30 Temmuz 1970; Londra), İngiliz film yönetmeni, senarist, yapımcı, görüntü yönetmeni ve editördür. Yönettiği filmler dünya çapında 6 milyar dolardan fazla hasılat elde etmiştir. Ayrıca 36 Oscar adaylığı ve 10 ödülü vardır. Oppenheimer filmiyle Altın Küre En İyi Yönetmen Ödülü'nü kazanmıştır.

Sir Christopher Nolan CBE
Nolan, 2018 Cannes Film Festivali'nde
Doğum	Christopher Edward Nolan 30 Temmuz 1970 (53 yaşında) Westminster, Londra, İngiltere
İkamet	Los Angeles, Kaliforniya, ABD
Eğitim	University College London
Meslek	Yönetmen, senarist, yapımcı, görüntü yönetmeni
Etkin yıllar	1989–günümüz
Evlilik	Emma Thomas (e. 1997)
Çocuk(lar)	Magnus Nolan Oliver Nolan Flora Nolan Rory Nolan
Ebeveyn(ler)	Christina Nolan (anne) Brendan Nolan (baba)
Akraba(lar)	Jonathan Nolan (erkek kardeş)

1998 yılında Takip filmiyle ilk yönetmenlik denemesini yaptı. İkinci filmi Akıl Defteri ile dikkatleri üzerine çekti ve En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü adaylığı elde etti. Bu başarısı ona büyük bütçeli Uykusuz ve Prestij filmlerini çekme fırsatı verdi. (Kara Şövalye Üçlemesi) ve Başlangıç filmleriyle mali ve eleştirel başarı ve ikinci En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü adaylığını elde etti.

Yaşamı ve meslek hayatı

Yaşamının erken dönemi ve meslek hayatının başlangıcı: 1970-97

Nolan Londra'da doğdu. İngiliz babası Brendan James Nolan bir reklamcılık yöneticisi, Amerikalı annesi Christina ise uçuş görevlisi ve İngilizce öğretmeni olarak çalıştı. Çocukluğu Londra ve Chicago arasında geçmiş ve hem İngiliz hem de Amerikan vatandaşlığına sahiptir. Matthew Francis Nolan adında sabıkalı bir abisi ve Jonathan adında bir kardeşi vardır. Yedi yaşında film çekmeye başladı, babasının Super 8 kamerasını ödünç aldı ve kendi aksiyon figürleriyle kısa filmler çekti. Nolan bir Yıldız Savaşları hayranıydı ve sekiz yaşlarındayken Space Wars adını verdiği stop motion animasyon filmi yaptı. Amcası NASA'da çalışıyordu, Apollo roketleri için rehberlik sistemleri kuruyordu ve ona birkaç görsel gönderiyordu. 11 yaşındayken film yönetmeni olmak istiyordu.

Nolan'ın ailesi, gelişim yıllarında Chicago'ya taşındığında Adrien ve Roko Belic'le film yapmaya başladı. Belic kardeşlerin 1999 yapımı Akademi adayı belgeselinde jenerikte isminin karşısına kurgusal yardım yazdırarak işbirliğine devam etti. Nolan, foto muhabiri Dan Eldon'un 1990'lı yılların başında düzenlediği dört Afrika ülkesinde bir safari belgelemesi üzerine Roko Belic'in yanı sıra Jeffrey Gettleman ile birlikte çalıştı. Nolan Hertford Heath, Hertfordshire'daki bağımsız bir okul olan Haileybury ve İmparatorluk Hizmet Koleji'nde eğitim gördü ve daha sonra Londra Üniversitesi Akademisi'nde İngiliz dili edebiyatı okudu. Film yapım tesisleri olduğu için özellikle burayı seçti. Okul yılı boyunca 35 mm uzun metrajlı filmler sahneledi ve elde ettiği parayı 16 mm film yapmak için kullandı. Nolan kolej yıllarında iki kısa film yaptı. Birincisi, Image Union'da (PBS'deki bağımsız bir film ve video vitrini) gösterilen gerçeküstü 8 mm Tarantella'ydı (1989). İkincisi bir hafta sonu sınırlı oyuncu, ekip ve donanım ile siyah beyaz çekilen Larceny'ydi (1995). Yatırımı Nolan tarafından yapıldı ve toplumun ekipmanlarıyla çekildi. 1996'da Cambridge Film Festivalinde gösterildi ve Londra Üniversitesi Akademisi'nin en iyi kısa filmlerinden biri olarak düşünülüdü.

Mezuniyet sonrası Nolan, senaryo okuyucu, kamera operatörü ve kurumsal video ve endüstriyel film yönetmeni olarak çalıştı. Ayrıca üçüncü kısa filmi Doodlebug'u çekti.

Çıkış yılları: 1998-2004

1998'de Nolan, yapımcılığını yaptığı ve arkadaşlarıyla çektiği ilk uzun metraj filmini yönetti. Film, Nolan'ın Londra'daki yaşam deneyiminden esinlendi.Takip 3.000 £ tutarında mütevazı bir bütçeyle yapıldı ve bir yıl boyunca hafta sonlarında çekildi. Nolan, Emma Thomas ve Jeremy Theobald ile filme ortak yapımcı oldu ve yazımını, görüntü yönetmenliğini ve kurgusunu kendisi yaptı.

Takip filminin başarısının sonucunda Nolan çıkış filmi Akıl Defteri'ni yapma fırsatını elde edebildi. Chicago'dan Los Angeles'a bir yolculuk sırasında kardeşi Jonathan kendi kısa hikâyesi "Memento Mori" için bir fikir sundu. Nolan hikâyeyi tersine çeviren bir senaryo geliştirdi. Filme $4.5 milyonluk bir bütçe verildi. Akıl Defteri galasını Eylül 2000'de Venedik Uluslararası Film Festivali'nde yaptı. Gişede ve eleştirel anlamda başarı yakalayan film Akademi ve Altın Küre adaylığı dahil birçok başarı elde etti.

Akıl Defteri'ndeki çalışmalarından etkilenen Steven Soderbergh, Nolan'ı psikolojik gerilim filmi Uykusuz'u yönetmeye yönlendirdi.Warner Bros. ilk başta daha tecrübeli bir yönetmen istedi ancak Soderbergh ve Section Eight Productions, Nolan'ın yanı sıra kendisinin seçtiği görüntü yönetmeni Wally Pfister ve editör Dody Dorn için savaşıyordu. $46 milyonluk bir bütçeyle, "yönetmenin daha önce yapmış olduğu herhangi bir şeyden çok daha fazla bir geleneksel Hollywood filmi" olarak tanımlandı. Film aynı adlı 1997 Norveç yapımı filminin yeniden yapımıydı. Eleştirmenlerden olumlu yorumlar aldı ve $113 milyonluk hasılatı ile gişede başarı sağladı. Özgün filmin yönetmeni Erik Skjoldbjærg, Nolan'ın sürümünden memnun kalmıştı ve film için "iyi hazırlanmış, akıllı bir film ... ve gerçekten iyi yönetmen tarafından ele alınmış" dedi.

Uykusuz'dan sonra Nolan başrolünde Jim Carrey'in yer aldığı Howard Hughes biyografi filmi tasarladı. Bir senaryo yazmıştı ancak Martin Scorsese'nin Hughes'ın biyografisini yaptığı öğrendiğinde isteksizce senaryosunu rafa kaldırdı ve diğer yapımlara geçti. Nolan tarihsel film Truva'yı yönetmesi için gelen tekliften geri döndü ve Ruth Rendell'in suç romanı The Keys to the Street'i uyarlama üzerinde çalışarak Fox Searchlight Pictures için yönetmeyi tasarladığı bir senaryo yazdı ancak sonunda önceki filmleriyle benzerlik taşıdığından bahsederek yapımı bıraktı.

Kara Şövalye Üçlemesi ve ana başarılar: 2005-13

2003 yılının başında Nolan, yeni bir Batman filmi yapma fikriyle Warner Bros'a yaklaştırıldı. Karakter ve öyküden etkilenerek çizgi romana kıyasla daha çok klasik bir dramayı andıran bir film yapmak istedi. Nolan'ın bu noktada üstlendiği en büyük yapım olan Batman Başlıyor, hem eleştirel beğeni hem de ticari başarı için Haziran 2005'te gösterime girdi. Batman Başlıyor 2005'in en fazla hasılat yapan ABD'de beşinci, dünya çapında ise 9. filmi oldu. Film En İyi Sinematografi Akademi Ödülü ve 3 BAFTA adaylığı elde etti.

Batman'ın devam filmlerine geri dönmeden önce Nolan, Christopher Priest'in romanından uyarlanan Prestij adlı filmi yazdı ve yönetti. 2001'de, Nolan Uykusuz filmi için yapım sonrası aşamasındayken kardeşi Jonathan'dan filmin senaryosunu yazmasına yardım etmesini istedi. Nolan başlangıçta filmi 2003'ün başında yapmayı tasarlamıştı fakat Batman Başlıyor'u yapmayı kabul ettikten sonra yapımı erteledi. İki Akademi adaylığı elde eden film dünya çapında $109 milyonun üzerinde hasılat elde etti.

Temmuz 2006'da, Nolan Batman Başlıyor'un devam filmini Kara Şövalye olarak açıkladı. 2008'de gösterime giren Kara Şövalye, 2000'li yılların en iyi filmlerinden biri ve şimdiye kadar yapılmış en iyi süper kahraman filmlerinden biri olarak gösterildi. Eleştirel olarak ve gişede başarı sağlayan film dünya çapında $1 milyardan fazla hasılat elde etti.81. Akademi Ödülleri'nde 8 dalda adaylık elde etti ve En İyi Ses Kurgusu ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödüllerini kazandı. ''En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu'' ödülüne layık görülen Heath Ledger maalesef 22 Ocak 2008 tarihinde ''İlaç Zehirlenmesinden'' hayata gözlerini yumdu.

Kara Şövalye'nin başarısından sonra Warner Bros. Başlangıç filmi için Nolan ile masaya oturdu. 16 Temmuz 2010'da gösterime giren film eleştirel ve ticari başarı elde etti. Film dünya çapında $820 milyondan fazla hasılat etti ve En İyi Film dahil 8 Akademi adaylığı elde etti ve En İyi Görüntü Yönetmeni ödülünü kazandı.

Nolan 2012'de üçüncü ve son Batman filmi Kara Şövalye Yükseliyor'u yönetti. Başlangıçta seriye dönmek konusunda tereddütlü olmasına rağmen kardeşi ve David S. Goyer ile bir hikâye geliştirdikten sonra seriye dönmeyi kabul etti. 20 Temmuz 2012'de gösterime giren film eleştirel başarı sağladı ve dünya çapında $1 milyardan fazla hasılat elde etti.

Goyer, 2010 yılında Kara Şövalye Yükseliyor'un hikâye tartışmaları sırasında Nolan'a Superman'i modern bir bağlamda sunma fikrinden bahsetti. Goyer'in fikrinden etkilenen Nolan, Çelik Adam fikrini Warner Bros'a sundu. Warner Bros Nolan'ı yapımcı, Goyer'i yazar olarak tuttu. Nolan filmi yönetmesi için Zack Snyder'a teklif götürdü. İyi bir gişe başarısı yakalayan film eleştirel anlamda orta seviyede kaldı.

2014-günümüz

Ocak 2013'te Nolan'ın Yıldızlararası adlı filmi yazıp, yöneteceği ve yapımcı olacağı duyuruldu. Taslağı ve senaryosu Jonathan Nolan tarafından yazılan filmi aslında Steven Spielberg yönetecekti. Film kuramsal fizikçi Kip Thorne'un bilimsel kuramlarına dayanıyordu. 5 Kasım 2014'te gösterime giren film olumlu yorumlar aldı ve dünya çapında $670 milyon hasılat elde etti. Film 87. Akademi Ödülleri'nde beş adaylık elde etti ve En İyi Görsel Efekt ödülünü kazandı. Nolan 2016 yılında eşi Thomas ile Batman v Superman: Adaletin Şafağı filmine yönetici yapımcı oldu.

Aralık 2015'te Nolan'ın Dunkirk adlı filmi kendi senaryosundan yöneteceği ve yapımcı olacağı duyuruldu. Film 21 Temmuz 2017'de gösterime girdi. Eleştirmenlerden olumlu yorumlar alan film gişede de başarılı oldu.

Nolan'ın yönetmenliğini yaptığı, senaryosunu kaleme aldığı ve Emma Thomas ile birlikte yapımcılığını üstlendiği on birinci uzun metrajlı filmi Tenet'in 26 Ağustos 2020 tarihinde gösterime girdi. Filmde John David Washington, Robert Pattinson, Elizabeth Debicki, Aaron Taylor-Johnson, Dimple Kapadia, Clémence Poésy, Kenneth Branagh ve Michael Caine rol alıyor. Covid-19 Pandemisi döneminde gösterime giren film zor durumda olan sinema sektörüne hareket katacağı düşünüldü.

Film yapımı

Tarz

Birçoğu tarafından yazar bir film yapımcısı olarak görülen Nolan'ın sıklıkla kentsel mekanlar, takım elbiseli adamlar, sessiz tonlar ve konuşma sahneleri üzerinde duran görsel tarzı modern mekanlar ve mimari ile geniş yakın çekimde çerçevelendi. Estetik olarak yönetmen, stüdyo çalışmalarında belgesel tarzı aydınlatmayı, doğal mekanları ve gerçek çekim yerlerini tercih eder. Nolan tüm filmlerinin kara filmden büyük ölçüde etkilendiğini söyledi.

Nolan üstkurmaca elemanlar, oval kesim, tekbencilik bakış açısı, doğrusal olmayan öykü anlatımı, dolambaçlı konular ve tarz ve şeklin birleşimi ile sürekli olarak deneme yapmıştır.

Besteci David Julyan'la çalıştığı dönemde Nolan'ın filmleri minimalist ifadeler ve ortam dokuları ile yavaş ve atmosferik müzikler içeriyordu. Nolan 2005'te Hans Zimmer ile çalışmaya başladı. Zimmer ile Nolan'ın filmlerindeki ses manzarası gittikçe gür ve hareketli hale gelmek üzere gelişti.

Yöntem

Nolan film yapım sürecini sezgi ve geometrinin birleşimi olarak nitelendirdi. Nolan daha az güvenilir ve film için daha düşük görüntü kalitesi sunduğunu hissettiği dijital ara ürünlerin ve dijital sinematografinin kullanılmasına karşı çıkıyor. Özellikle anamorfik 35 mm, VistaVision, 65 mm ve IMAX gibi daha kaliteli, daha geniş biçimli film stoku kullanımını savunuyor.

Nolan filmlerinde özel efektler için bilgisayar üretimli imgeleme miktarını en aza indirmeyi, ancak mümkün olduğunda pratik efektleri kullanmayı ve yalnızca kamerada görüntülenen unsurları geliştirmek için imgeleme kullanmayı tercih ediyor.

İçerik

Nolan'ın çalışmaları öznel tecrübe, hafızanın bozulması, insan ahlakı, zamanın doğası ve kişisel kimliğin inşası gibi varoluşsal, etik ve epistemolojik konuları araştırıyor. Karakterleri genellikle yalnızlık, suçluluk, kıskançlık ve açgözlülük, korkuları ve endişeleri ile karşı karşıyayken duygusal açıdan rahatsız ve manevi açıdan belirsizdir.

Filmografi

Yönetmen

Yıl	İsim	Ayrıca			Bilgi
Yıl	İsim	Yapımcı	Yazar	Diğer	Bilgi
1989	Tarantella	Evet	Evet	Yok	Yayınlanmamış kısa film
1995	Larceny	Evet	Evet	Yok	Yayınlanmamış kısa film
1997	Doodlebug	Evet	Evet	Evet^[I]^[II]	Kısa film
1998	Takip	Evet	Evet	Evet^[I]^[II]
2000	Akıl Defteri		Evet
2002	Uykusuz				İsmi geçmeyen ortak yazar
2005	Batman Başlıyor		Evet
2006	Prestij	Evet	Evet
2008	Kara Şövalye	Evet	Evet
2010	Başlangıç	Evet	Evet
2012	Kara Şövalye Yükseliyor	Evet	Evet
2014	Yıldızlararası	Evet	Evet
2015	Quay	Evet		Evet^[I]^[II]^[III]	Kısa belgesel
2017	Dunkirk	Evet	Evet
2020	Tenet	Evet	Evet
2023	Oppenheimer	Evet	Evet

^ I Ayrıca editör
^ II Ayrıca görüntü yönetmeni
^ III Ayrıca besteci

Diğer

Yıl	İsim	Ayrıca			Bilgi
Yıl	İsim	Yapımcı	Yazar	Diğer	Bilgi
1997	Fearville			Evet	Kamera oparetörü
1999				Evet	Yardımcı editör
2011	These Amazing Shadows			Kendisi	Belgesel
2012	Side by Side			Kendisi	Belgesel
2013	Çelik Adam	Evet	Hikâye
2014	Evrim	Yönetici yapımcı
2016	Batman v Superman: Adaletin Şafağı	Yönetici yapımcı
2016	Cinema Futures			Kendisi	Belgesel

Önemli ödülleri ve adaylıkları

Tören	Film	Ödül	Alıcı	Durum
Akademi Ödülleri	Akıl Defteri	En İyi Özgün Senaryo	Christopher Nolan ve Jonathan Nolan	Adaylık
	Başlangıç	En İyi Film	Christopher Nolan ve Emma Thomas	Adaylık
	Başlangıç	En İyi Özgün Senaryo	Christopher Nolan	Adaylık
	Dunkirk	En İyi Film	Christopher Nolan ve Emma Thomas	Adaylık
	Dunkirk	En iyi Yönetmen	Christopher Nolan	Adaylık
Altın Küre Ödülleri	Akıl Defteri	En İyi Senaryo	Christopher Nolan ve Jonathan Nolan	Adaylık
	Başlangıç	Drama Dalında En İyi Film	Christopher Nolan ve Emma Thomas	Adaylık
	Başlangıç	En İyi Senaryo	Christopher Nolan	Adaylık
	Dunkirk	En İyi Yönetmen	Christopher Nolan	Adaylık
BAFTA Ödülleri	Başlangıç	En İyi Film	Christopher Nolan ve Emma Thomas	Adaylık
		En İyi Yönetmen	Christopher Nolan	Adaylık
		En İyi Özgün Senaryo	Christopher Nolan	Adaylık
	Dunkirk	En İyi Film	Christopher Nolan ve Emma Thomas	Adaylık
	Dunkirk	En İyi Yönetmen	Christopher Nolan	Adaylık

Kaynakça

^ ^a ^b "FreeBMD - Christopher Nolan" (İngilizce). 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
^ ^a ^b "Christopher Nolan - Ethnicity of Celebs" (İngilizce). 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
^ Shone, Tom (4 November 2014). "Christopher Nolan: the man who rebooted the blockbuster" 22 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Guardian. Retrieved 24 January 2015.
^ "Batman, robbin' and murder" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Sunday Times. 27 June 2010. Retrieved 15 June 2013.
^ "Can't get him out of our heads" 8 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Age; retrieved 10 April 2011.
^ Feinberg, Scott (3 January 2015). "Christopher Nolan on 'Interstellar' Critics, Making Original Films and Shunning Cell Phones and Email (Q&A)" 17 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Hollywood Reporter. Retrieved 1 February 2017.
^ Boucher, Geoff (11 April 2010). "Christopher Nolan's 'Inception' — Hollywood's first existential heist film" 4 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Los Angeles Times. Retrieved 28 January 2011.
^ Itzkoff, Dave (30 June 2010). "The Man Behind the Dreamscape" 26 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The New York Times. Retrieved 1 July 2010.
^ "Christopher Nolan's Inception tops British box office" 17 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BBC. 22 July 2010. Retrieved 5 July 2016.
^ Luck, Adam. "Interstellar director Christopher Nolan and the brother accused of a murder plot" 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Dailymail.co.uk. Retrieved 25 September 2016.
^ "Nolan sentenced for escape attempt" 21 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Chicago Tribune. 7 July 2010. Retrieved 24 September 2016.
^ ^a ^b Lawrence, Will (19 July 2012). "Christopher Nolan interview for Inception" 21 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Telegraph. London. Retrieved 3 January 2014.
^ Timberg, Scott (15 March 2001). "Indie Angst" 15 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. New Times Los Angeles. Retrieved 4 June 2013.
^ "Nolan's move from Highgate to Hollywood" 26 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Evening Standard (London); retrieved 10 April 2011.
^ "Genghis Blues" 15 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Musicdoc.se. Retrieved 2 January 2016.
^ "Remembering My Brother Dan Eldon: A Journalist Who Died To Tell the Story" 12 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Huffingtonpost. 7 Aralık 2013. Retrieved 30 September 2014.
^ ^a ^b Tempest, M. "I was there at the 'Inception' of Christopher Nolan's film career" 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Guardian, 24 February 2011; retrieved 21 September 2011.
^ . thecinematographer.info. 2010. Archived from the original on 11 April 2012. Retrieved 12 February 2013.
^ "The Filmmakers" 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Next Wave Films. 21 November 1999. Retrieved 23 October 2012.
^ "Christopher Nolan: The Movies. The Memories" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Empire. Retrieved 12 February 2013.
^ "UCLU Film Society, London" 10 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ucl.ac.uk. Retrieved 12 February 2013.
^ "Fearville (1997)" 7 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BFI. Retrieved 1 February 2017.
^ ^a ^b Ressner, Jeffrey (Spring 2012). "The Traditionalist" 25 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. DGA Quarterly. Retrieved 22 August 2012.
^ "The Man behind the Mask" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. UCL. 8 Aralık 2008. Retrieved 12 February 2013.
^ "Interview with Christopher Nolan" 5 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Metro; retrieved 10 April 2011.
^ Duncker, Johannes (6 June 2002). "The Making of Following" 13 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. christophernolan.net. Retrieved 12 February 2013.
^ ^a ^b "'Memento' recognition landed Christopher Nolan in the director's chair for big-budget 'Insomnia'" 18 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved 5 June 2013.
^ "Insomnia" 27 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Rotten Tomatoes. Retrieved 18 January 2014.
^ "Insomnia" 8 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 18 January 2014.
^ Paul Weedon. "Erik Skjoldbærg on 'Pioneer'". Grolsch Filmworks. Retrieved 30 October 2013.
^ "The Best Movies Never Made" 7 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Raindance. 2 May 2013. Retrieved 9 May 2013.
^ "Christopher Nolan Says His Howard Hughes Film Is Dead, But He'd Still Like To Do A Bond Film at Some Point" 27 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Indiwire. Retrieved 9 May 2013.
^ Gemma Arterton to star in Christopher Nolan-penned thriller 'The Keys to the Street', Meeting with Ridley Scott for 'Alien' prequels' 25 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Playlist, 9 June 2011.
^ "Christopher Nolan looks back over the Dark Knight trilogy in this extended interview" 20 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Filmcomment. Retrieved 27 June 2013.
^ "Batman Begins (2005)" 10 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 19 October 2012.
^ "Interview about The Prestige" 28 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Christopher-priest.co.uk. Retrieved 15 October 2012.
^ "Nolan wants 'Prestige'" 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 9 May 2013.
^ "The Prestige (2006)" 25 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Box Office Mojo; retrieved 10 April 2011.
^ Garth Franklin (31 July 2006). "It's Official: "Batman 2" Gets A Title" 25 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. DarkHorizons. Retrieved 9 March 2007.
^ "The 50 Best Movies of the Decade (2000–2009)" 17 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Paste. 3 November 2009. Retrieved 14 December 2011.
^ "Review of the Decade – Year-By-Year: Empire's Films Of The Decade" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Empire. Retrieved 4 September 2012.
^ "The Dark Knight (2008)" 21 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 17 November 2012.
^ "The Oscars 2009" 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BBC News.
^ "Warner Bros. Keeping INCEPTION in Oscar-voters' Minds with "New" Behind-the-Scenes Featurette" 22 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Collider.com. 2010. Retrieved 15 June 2013.
^ "Inception (2010)" 30 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 2 November 2012.
^ Bettinger, Brendan (10 March 2010). "Christopher Nolan Speaks! Updates on Dark Knight Sequel and Superman Man of Steel" 13 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Collider.com. Retrieved 10 March 2010.
^ Boucher, Geoff (27 October 2010). "Christopher Nolan reveals title of third Batman film and that 'it won't be the Riddler'" 29 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Los Angeles Times. Retrieved 27 October 2010.
^ "Box Office Mojo: Index Christopher Nolan; retrieved 13 September 2012". 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.
^ "Christopher Nolan on Batman and Superman" 5 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. . 4 June 2010. Retrieved 2 December 2010.
^ "Christopher Nolan on Batman and Superman" 5 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Superhero Hype!. 4 June 2010. Retrieved 2 December 2010.
^ Finke, Nikki; Fleming, Mike (9 February 2010). 12 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Deadline. Archived from the original on 21 March 2011. Retrieved 3 December 2010.
^ Schuker, Lauren A. E. (22 August 2008). 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Wall Street Journal. Archived from the original on 21 March 2011. Retrieved 22 October 2008.
^ Itzkoff, Dave (22 May 2013). "Alien, Yet Familiar". The New York Times. Retrieved 22 May 2013.
^ "Man of Steel Reviews – Metacritic" 6 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Metacritic. Retrieved 12 June 2013.
^ "Christopher Nolan's 'Interstellar': 'Dark Knight Rises' Director Lines Up Next Project" 13 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Huffington Post. 9 January 2013. Retrieved 13 January 2013.
^ Jagernauth, Kevin (10 January 2013). "Christopher Nolan's Merging An Original Idea With Jonah Nolan's Old Screenplay For 'Interstellar'" 12 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Playlist. Retrieved 13 January 2013.
^ "Interstellar Reviews" 4 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. metacritic.com. Metacritic. Retrieved 13 November 2014.
^ "Interstellar (2014)" 16 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 12 January 2015.
^ "Oscars 2015: See the Full List of Nominees" 15 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Time. 15 January 2015. Retrieved 16 January 2015.
^ "Early 'Batman v Superman' Reviews: What the Critics Are Saying" 13 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 23 March 2016.
^ Kroll, Justin (28 Aralık 2015). "Christopher Nolan to Direct Action Thriller 'Dunkirk' for Warner Bros." 28 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 28 December 2015.
^ McNary, Dave (11 March 2016). "Harry Styles, Fionn Whitehead to Star in Christopher Nolan WW2 Action-Thriller 'Dunkirk'" 4 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 7 May 2016.
^ "Estonia Braces for Huge Christopher Nolan Shoot, 'Tenet' Reportedly His Priciest Original Film". 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2019.
^ . 19 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2019.
^ "Filming is Underway on "Tenet," a New Film from Christopher Nolan". Business Wire. 22 Mayıs 2019. 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2019.
^ Zachary, Brandon (21 Mart 2019). "Christopher Nolan's Next Film Adds Twilight, Guardians of the Galaxy Stars". . 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2019.
^ . Habertürk. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021.
^ "Christopher Nolan, an Auteur in Contemporary Cinema?" 13 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Huffington Post. 27 July 2012. Retrieved 8 December 2013.
^ "Time, Memory & Identity: The Films of Christopher Nolan" 1 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Grin - Master's Thesis written by Stuart Joy. 2009. Retrieved 17 January 2014.
^ "The Reason Christopher Nolan Films Look Like Christopher Nolan Films" 6 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Atlantic. Retrieved 7 July 2016.
^ ^a ^b Bevan, Joseph (18 July 2012). "Christopher Nolan: escape artist" 4 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BFI. Retrieved 6 February 2013.
^ "Analysis: The Films of Christopher Nolan" 28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Left Field Cinema. 2010. Retrieved 23 December 2013.
^ Bordwell, David (19 August 2012). "Nolan vs. Nolan" 8 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Observations on film art. Retrieved 25 December 2013.
^ "The music of Christopher Nolan: From atmospheric to aggressive" 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Classical MPR. Retrieved 7 July 2016.
^ Cox, Gordon (20 April 2015). "Christopher Nolan Says His Filmmaking Process a 'Combination of Intuition and Geometry'" 21 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 21 April 2015.
^ Weintraub, Steve (25 March 2010). "Christopher Nolan and Emma Thomas Interview" 29 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Collider. Retrieved 6 April 2010.
^ Russell, Terrence (20 July 2010). "How Inception's Astonishing Visuals Came to Life" 12 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Wired. Retrieved 5 September 2012.
^ Parks, Erin Hill (June 2011). "Identity Construction and Ambiguity in Christopher Nolan's Films" 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Widescreenjournal. Retrieved 18 June 2013.
^ Ney, Jason (Summer 2013). "Dark Roots" 3 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF). the Film Noir Foundation.
^ Beggs, Scott. "No Sleep: Revisiting the Christopher Nolan Movie No One Seems To Remember". Filmschoolrejects. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2016.

[FreeBMD-1] "FreeBMD - Christopher Nolan" (İngilizce). 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.

[ethnicelebs-2] "Christopher Nolan - Ethnicity of Celebs" (İngilizce). 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.

[3] Shone, Tom (4 November 2014). "Christopher Nolan: the man who rebooted the blockbuster" 22 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Guardian. Retrieved 24 January 2015.

[4] "Batman, robbin' and murder" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Sunday Times. 27 June 2010. Retrieved 15 June 2013.

[5] "Can't get him out of our heads" 8 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Age; retrieved 10 April 2011.

[6] Feinberg, Scott (3 January 2015). "Christopher Nolan on 'Interstellar' Critics, Making Original Films and Shunning Cell Phones and Email (Q&A)" 17 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Hollywood Reporter. Retrieved 1 February 2017.

[7] Boucher, Geoff (11 April 2010). "Christopher Nolan's 'Inception' — Hollywood's first existential heist film" 4 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Los Angeles Times. Retrieved 28 January 2011.

[8] Itzkoff, Dave (30 June 2010). "The Man Behind the Dreamscape" 26 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The New York Times. Retrieved 1 July 2010.

[9] "Christopher Nolan's Inception tops British box office" 17 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BBC. 22 July 2010. Retrieved 5 July 2016.

[10] Luck, Adam. "Interstellar director Christopher Nolan and the brother accused of a murder plot" 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Dailymail.co.uk. Retrieved 25 September 2016.

[11] "Nolan sentenced for escape attempt" 21 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Chicago Tribune. 7 July 2010. Retrieved 24 September 2016.

[:0-12] Lawrence, Will (19 July 2012). "Christopher Nolan interview for Inception" 21 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Telegraph. London. Retrieved 3 January 2014.

[13] Timberg, Scott (15 March 2001). "Indie Angst" 15 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. New Times Los Angeles. Retrieved 4 June 2013.

[14] "Nolan's move from Highgate to Hollywood" 26 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Evening Standard (London); retrieved 10 April 2011.

[15] "Genghis Blues" 15 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Musicdoc.se. Retrieved 2 January 2016.

[16] "Remembering My Brother Dan Eldon: A Journalist Who Died To Tell the Story" 12 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Huffingtonpost. 7 Aralık 2013. Retrieved 30 September 2014.

[theguardian.com-17] Tempest, M. "I was there at the 'Inception' of Christopher Nolan's film career" 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Guardian, 24 February 2011; retrieved 21 September 2011.

[18] . thecinematographer.info. 2010. Archived from the original on 11 April 2012. Retrieved 12 February 2013.

[19] "The Filmmakers" 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Next Wave Films. 21 November 1999. Retrieved 23 October 2012.

[20] "Christopher Nolan: The Movies. The Memories" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Empire. Retrieved 12 February 2013.

[21] "UCLU Film Society, London" 10 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ucl.ac.uk. Retrieved 12 February 2013.

[22] "Fearville (1997)" 7 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BFI. Retrieved 1 February 2017.

[The_Traditionalist-23] Ressner, Jeffrey (Spring 2012). "The Traditionalist" 25 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. DGA Quarterly. Retrieved 22 August 2012.

[24] "The Man behind the Mask" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. UCL. 8 Aralık 2008. Retrieved 12 February 2013.

[25] "Interview with Christopher Nolan" 5 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Metro; retrieved 10 April 2011.

[26] Duncker, Johannes (6 June 2002). "The Making of Following" 13 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. christophernolan.net. Retrieved 12 February 2013.

[contactmusic.com-27] "'Memento' recognition landed Christopher Nolan in the director's chair for big-budget 'Insomnia'" 18 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved 5 June 2013.

[28] "Insomnia" 27 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Rotten Tomatoes. Retrieved 18 January 2014.

[29] "Insomnia" 8 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 18 January 2014.

[30] Paul Weedon. "Erik Skjoldbærg on 'Pioneer'". Grolsch Filmworks. Retrieved 30 October 2013.

[31] "The Best Movies Never Made" 7 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Raindance. 2 May 2013. Retrieved 9 May 2013.

[32] "Christopher Nolan Says His Howard Hughes Film Is Dead, But He'd Still Like To Do A Bond Film at Some Point" 27 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Indiwire. Retrieved 9 May 2013.

[33] Gemma Arterton to star in Christopher Nolan-penned thriller 'The Keys to the Street', Meeting with Ridley Scott for 'Alien' prequels' 25 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Playlist, 9 June 2011.

[34] "Christopher Nolan looks back over the Dark Knight trilogy in this extended interview" 20 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Filmcomment. Retrieved 27 June 2013.

[35] "Batman Begins (2005)" 10 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 19 October 2012.

[36] "Interview about The Prestige" 28 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Christopher-priest.co.uk. Retrieved 15 October 2012.

[37] "Nolan wants 'Prestige'" 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 9 May 2013.

[38] "The Prestige (2006)" 25 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Box Office Mojo; retrieved 10 April 2011.

[39] Garth Franklin (31 July 2006). "It's Official: "Batman 2" Gets A Title" 25 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. DarkHorizons. Retrieved 9 March 2007.

[40] "The 50 Best Movies of the Decade (2000–2009)" 17 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Paste. 3 November 2009. Retrieved 14 December 2011.

[41] "Review of the Decade – Year-By-Year: Empire's Films Of The Decade" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Empire. Retrieved 4 September 2012.

[42] "The Dark Knight (2008)" 21 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 17 November 2012.

[43] "The Oscars 2009" 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BBC News.

[44] "Warner Bros. Keeping INCEPTION in Oscar-voters' Minds with "New" Behind-the-Scenes Featurette" 22 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Collider.com. 2010. Retrieved 15 June 2013.

[45] "Inception (2010)" 30 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 2 November 2012.

[46] Bettinger, Brendan (10 March 2010). "Christopher Nolan Speaks! Updates on Dark Knight Sequel and Superman Man of Steel" 13 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Collider.com. Retrieved 10 March 2010.

[47] Boucher, Geoff (27 October 2010). "Christopher Nolan reveals title of third Batman film and that 'it won't be the Riddler'" 29 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Los Angeles Times. Retrieved 27 October 2010.

[48] "Box Office Mojo: Index Christopher Nolan; retrieved 13 September 2012". 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2017.

[49] "Christopher Nolan on Batman and Superman" 5 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. . 4 June 2010. Retrieved 2 December 2010.

[50] "Christopher Nolan on Batman and Superman" 5 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Superhero Hype!. 4 June 2010. Retrieved 2 December 2010.

[51] Finke, Nikki; Fleming, Mike (9 February 2010). 12 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Deadline. Archived from the original on 21 March 2011. Retrieved 3 December 2010.

[52] Schuker, Lauren A. E. (22 August 2008). 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Wall Street Journal. Archived from the original on 21 March 2011. Retrieved 22 October 2008.

[53] Itzkoff, Dave (22 May 2013). "Alien, Yet Familiar". The New York Times. Retrieved 22 May 2013.

[54] "Man of Steel Reviews – Metacritic" 6 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Metacritic. Retrieved 12 June 2013.

[55] "Christopher Nolan's 'Interstellar': 'Dark Knight Rises' Director Lines Up Next Project" 13 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Huffington Post. 9 January 2013. Retrieved 13 January 2013.

[56] Jagernauth, Kevin (10 January 2013). "Christopher Nolan's Merging An Original Idea With Jonah Nolan's Old Screenplay For 'Interstellar'" 12 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Playlist. Retrieved 13 January 2013.

[57] "Interstellar Reviews" 4 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. metacritic.com. Metacritic. Retrieved 13 November 2014.

[58] "Interstellar (2014)" 16 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Box Office Mojo. Retrieved 12 January 2015.

[59] "Oscars 2015: See the Full List of Nominees" 15 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Time. 15 January 2015. Retrieved 16 January 2015.

[60] "Early 'Batman v Superman' Reviews: What the Critics Are Saying" 13 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 23 March 2016.

[61] Kroll, Justin (28 Aralık 2015). "Christopher Nolan to Direct Action Thriller 'Dunkirk' for Warner Bros." 28 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 28 December 2015.

[62] McNary, Dave (11 March 2016). "Harry Styles, Fionn Whitehead to Star in Christopher Nolan WW2 Action-Thriller 'Dunkirk'" 4 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 7 May 2016.

[63] "Estonia Braces for Huge Christopher Nolan Shoot, 'Tenet' Reportedly His Priciest Original Film". 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2019.

[64] . 19 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2019.

[65] "Filming is Underway on "Tenet," a New Film from Christopher Nolan". Business Wire. 22 Mayıs 2019. 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2019.

[66] Zachary, Brandon (21 Mart 2019). "Christopher Nolan's Next Film Adds Twilight, Guardians of the Galaxy Stars". . 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2019.

[67] . Habertürk. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2021.

[68] "Christopher Nolan, an Auteur in Contemporary Cinema?" 13 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Huffington Post. 27 July 2012. Retrieved 8 December 2013.

[69] "Time, Memory & Identity: The Films of Christopher Nolan" 1 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Grin - Master's Thesis written by Stuart Joy. 2009. Retrieved 17 January 2014.

[70] "The Reason Christopher Nolan Films Look Like Christopher Nolan Films" 6 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Atlantic. Retrieved 7 July 2016.

[Christopher_Nolan:_escape_artist-71] Bevan, Joseph (18 July 2012). "Christopher Nolan: escape artist" 4 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BFI. Retrieved 6 February 2013.

[72] "Analysis: The Films of Christopher Nolan" 28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Left Field Cinema. 2010. Retrieved 23 December 2013.

[73] Bordwell, David (19 August 2012). "Nolan vs. Nolan" 8 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Observations on film art. Retrieved 25 December 2013.

[74] "The music of Christopher Nolan: From atmospheric to aggressive" 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Classical MPR. Retrieved 7 July 2016.

[75] Cox, Gordon (20 April 2015). "Christopher Nolan Says His Filmmaking Process a 'Combination of Intuition and Geometry'" 21 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Variety. Retrieved 21 April 2015.

[76] Weintraub, Steve (25 March 2010). "Christopher Nolan and Emma Thomas Interview" 29 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Collider. Retrieved 6 April 2010.

[77] Russell, Terrence (20 July 2010). "How Inception's Astonishing Visuals Came to Life" 12 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Wired. Retrieved 5 September 2012.

[78] Parks, Erin Hill (June 2011). "Identity Construction and Ambiguity in Christopher Nolan's Films" 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Widescreenjournal. Retrieved 18 June 2013.

[79] Ney, Jason (Summer 2013). "Dark Roots" 3 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF). the Film Noir Foundation.

[80] Beggs, Scott. "No Sleep: Revisiting the Christopher Nolan Movie No One Seems To Remember". Filmschoolrejects. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2016.

[I]

[II]

[I]